Mu Tiye Mi Mu Ambuke Tutwa Twa Satani!
Mu Tiye Mi Mu Ambuke Tutwa Twa Satani!
‘Mu tiyele makilikicani a Diabulosi.’—MAEF. 6:11.
MU KONA KU ALABA CWAÑI?
Mutangaa Jehova u kona ku ambuka cwañi katwa ka ku lata hahulu sifumu?
Kiñi ze kona ku tusa Mukreste ya mwa linyalo kuli a ambuke ku eza bubuki?
Ki lituso mañi ze mu nahana kuli lu ka fumana haiba lu ambuka lilato la sifumu ni buhule?
1, 2. (a) Ki kabakalañi Satani ha toile ba ba tozizwe ni ba “lingu ze ñwi”? (b) Ki tutwa tufi twa Satani to lu ka nyakisisa mwa taba ye?
SATANI Diabulosi u toile batu sihulu ba ba sebeleza Jehova. Mane Satani u sweli ku lwanisa ba ba tozizwe ba ba sa li fa lifasi. (Sin. 12:17) Bakreste ba ba tozizwe bao ba etelezi ka bundume musebezi wa ku kutaza za Mubuso, mi ba lutile batu kuli Satani ki yena mubusi wa lifasi le. Diabulosi hape u toile ba “lingu ze ñwi” ili ba ba swalisana ni ba ba tozizwe mwa musebezi wa bona mi ba na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile. (Joa. 10:16) Satani u nyemile hahulu bakeñisa kuli u latehezwi ki tohonolo ya ku pila ku ya ku ile. Satani ki sila sa luna ku si na taba kuli lu ba ba tozizwe kamba lu ba lingu ze ñwi. Satani u bata kuli a lu swase.—1 Pit. 5:8.
2 Satani u itusisa tutwa kuli a lu swase. U ezanga mwa konela kaufela kuli a ‘foufaze minahano’ ya batu ilikuli ba si ke ba ituta taba ye nde, ni kuli ba si ke ba lemuha tutwa twa hae. Kono Diabulosi hape u swasanga batu ba ba amuhezi kale taba ye nde ya Mubuso. (2 Makor. 4:3, 4) Mwa taba ye felile ne lu itutile mo lu kona ku ambukela tutwa twa Satani to tulaalu. Tutwa to ki: (1) ku sa iswala mwa ku bulela, (2) ku hapiwa ki sabo ni sineneketo, ni (3) ku ikutwa hahulu ku ba ni mulatu. Ha lu nyakisiseñi mo lu kona ku ambukela tutwa to tuñwi to tubeli twa Satani. Tutwa to ki ku lata hahulu sifumu ni muliko wa ku buka.
KU LATA HAHULU SIFUMU KI KATWA KA KA PUKUTISA
3, 4. Lipilaelo za mwa lifasi le, li kona ku lu swasa cwañi mwa katwa ka ku lata hahulu sifumu?
3 Ku ye ñwi ya liswanisezo za hae, Jesu naa bulezi ka za peu ye cezwi mwahalaa mikakani. Naa talusize kuli mutu yo muñwi na kana a utwa linzwi, kono linzwi leo “li pukutiswa ki lipilaelo za lifasi le, ni maata a puma a sifumu, mi u palelwa ku beya muselo.” (Mat. 13:22) Kaniti, ku lata hahulu sifumu ki katwa ka itusisa Satani yena sila sa luna.
4 Ku na ni lika ze peli zeo hamoho li kona ku ‘pukutisa linzwi.’ Nto ya pili ki “lipilaelo za lifasi le,” kamba lipilaelo za mwa bupilo. Ku na ni lika ze ñata ze lu bilaeza ‘mwa mazazi a maungulelo a, ili mwa linako ze taata, ze ziyeza.’ (2 Tim. 3:1) Ku kona ku ba taata ku leka lika ze mu tokwa bakeñisa kuli lika zeo li tula hahulu kamba kabakala kuli ha mu beleki. Hape mu kana mwa bilaela ka za mo mu ka pilela kwapili ni ku ipuza kuli, ‘Kana ni ka ba ni masheleñi a likani a ka ni tusa ha ni ka tuhela musebezi bakeñisa ku supala hahulu?’ Batu ba bañwi ba likile ku ipatela sifumu ka ku nahana kuli ha ba ka fumana lika ze ñata ba ka fumana lika kaufela ze ba tokwa.
5. “Maata a puma a sifumu” a kona ku lu puma cwañi?
5 Nto ya bubeli ya naa bulezi Jesu ki “maata a puma a sifumu.” Maata ao hamohocwalo ni lipilaelo, za kona ku lu tahiseza kuli lu swasiwe mwa katwa ka ku lata hahulu sifumu. Bibele i bulela kuli ‘mutu wa silelezwa mwa mukunda wa mali.’ (Muek. 7:12) Seo si talusa kuli masheleñi a kona ku lu tusa ku ba ni lika ze lu tokwa. Kono ku bata ku fuma haki nto ye nde. Batu ba bañata ba itutile kuli mo ba sebeleza ka taata kuli ba fume, ki mona mo ba swasezwa mwa katwa ka ku lata hahulu sifumu. Batu ba bañwi ba fetuhile batanga ba maluo a bona.—Mat. 6:24.
6, 7. (a) Ki muinelo mañi wa kwa musebezi wa mina o kona ku mi tahiseza kuli mu be ni takazo ya ku fuma? (b) Mukreste u swanela ku hupulañi ha kupiwa kuli a sebezange nako ye telele kwa mubeleko?
6 Ka ku sa lemuha, mwendi mwa kona ku ba ni takazo ya ku fuma. Ka mutala, mu nyakisise muinelo wo. Mubelekisi wa mina wa taha ku mina ni ku to mi bulelela kuli: “Ni na ni makande a mande e ni bata ku mi bulelela! Kampani ya luna i fumani musebezi o mutuna. Mi nto yeo i talusa kuli mu swanela ku belekanga nako ye telele kwa musebezi ka likweli li sikai. Kono ni mi sepisa kuli mu ka holanga masheleñi a mañata luli.” Ne mu ka ikutwa cwañi ha ne mu ka fiwa kolo ye cwalo? Ki niti kuli mu na ni buikalabelo bwa ku babalela lubasi lwa mina kwa mubili, kono bo haki bona buikalabelo bo mu na ni bona feela. (1 Tim. 5:8) Ku na ni lika ze ñwi hape ze mu tokwa ku nahanisisa. Mu ka belekanga nako ye kuma kai? Kana musebezi wa mina u ka mi palelwisa ku sebeleza Mulimu ni ku fumanehanga kwa mikopano?
7 Mu nahane ka za lika za butokwa hahulu ku mina. Kana ki masheleñi a mañata e mu ka holanga, kamba ki silikani sa mina ni Jehova? Kana mu ka tuhela ku beya za Mubuso mwa sibaka sa pili kabakala kuli mu bata ku holanga masheleñi a mañata? Kana mwa bona mo ku lata hahulu sifumu ku kona ku mi amela haiba ne mu si ke mwa tokomela silikani sa mina ni Jehova ni silikani sa lubasi lwa mina ni Jehova? Haiba mu mwa muinelo wo, mu kona ku ambuka cwañi lilato la sifumu?—Mu bale 1 Timotea 6:9, 10.
8. Ki mitala ifi ya mwa Bibele ye kona ku lu tusa ku tatuba mupilelo wa luna?
8 Haiba lu bata ku ambuka moya wa ku lata hahulu sifumu, lu swanela ku tatubanga mupilelo wa luna ka zazi. Ha lu swaneli ku ba sina Isau ya naa si ka itebuha lisepiso za Jehova. (Gen. 25:34; Maheb. 12:16) Hape ha lu swaneli ku ba sina muuna wa mufumi ya naa bulelezwi ki Jesu kuli a lekise za naa luwile kaufela, ku fa masheleñi kwa babotana, ni ku latelela Jesu. Muuna yale naa si ka eza za naa mu bulelezi Jesu. Kono bakeñisa kuli naa na ni maluwo a mañata, naa swabile mi a ikela. (Mat. 19:21, 22) Maluwo a muuna yo naa swana sina katwa ka ne ka mu swasize. Muuna yo na ka kona lu latelela Jesu yena mutu yo mutuna ka ku fitisisa ya kile a pila fa lifasi! Kono naa si ka amuhela tohonolo yeo. Lu swanela ku tokomela kuli ha lu latehelwi ki tohonolo ya ku ba balutiwa ba Jesu Kreste.
9, 10. Ka ku ya ka ze i bulela Bibele, mu nahana kuli lu swanela ku nga cwañi lika za kwa mubili?
9 Kuli lu si ke lwa bilaezwa ki takazo ya sifumu, lu swanela ku teeleza kwa kelezo ya Jesu. Jesu naa ize: “Mu si ke mwa bilaela ni hanyinyani kuli, ‘Lu ka cañi?’ kamba, ‘Lu ka nwañi?’ kamba, ‘Lu ka apalañi?’ Kakuli zeo kaufela ki lika ze ba tukufalezwi ku bata bamacaba. Ndataa mina ya kwa lihalimu wa ziba kuli mwa li tokwa zeo kamukana.”—Mat. 6:31, 32; Luka 21:34, 35.
10 Kuli lu si ke lwa swasiwa mwa katwa ka maata a puma a sifumu, lu swanela ku hupula manzwi a yo muñwi wa bañoli ba Bibele ya bizwa Aguru, ya naa ize: “U si ke wa ni fa bubotana, nihaiba bufumu; u ni tuse buhobe bo bu ni likana.” (Liprov. 30:8) Aguru naa utwisisize kuli naa tokwa masheleñi kuli a ipilise, kono hape naa lemuhile maata a puma a sifumu. Lu swanela ku lemuha kuli lipilaelo za mwa lifasi le ni maata a puma a sifumu za kona ku lu tahiseza kuli bulikani bwa luna ni Jehova bu fele. Haiba lu bilaela hahulu ka za lika za kwa mubili, ha lu na ku ba ni nako, maata, kamba takazo ya ku beya za Mubuso mwa sibaka sa pili mwa bupilo bwa luna. Lu swanela ku tokomela kuli lu si ke lwa swasiwa mwa katwa ka Satani ka ku lata hahulu sifumu!—Mu bale Maheberu 13:5.
BUBUKI BU SWANA SINA MUSIMA O SA BONAHALI
11, 12. Mukreste u kona ku swasiwa cwañi mwa katwa ka bubuki ha li kwa musebezi?
11 Bazumi ha ba batanga ku swasa folofolo ye tiile, fokuñwi ba yepanga musima mwa nzila mo ku fitanga hahulu lifolofolo. Bazumi hañata ba patanga musima wo ka ku beya tukota ni manyalala fahalimwaa musima wo. Ye miñwi ya miliko ya itusisa Satani i swana sina katwa ka musima o sa bonahali. Muliko wo ki sibi sa ku eza buhule. (Liprov. 22:14; 23:27) Bakreste ba bañwi se ba wezi mwa katwa kao bakeñisa kuli ne ba i tuhelezi ku kena mwa muinelo o ba tahiselize ku eza buhule. Bakreste ba bañwi ba ba mwa linyalo ba ezize bubuki hamulaho wa ku batana ni mutu ye ba siyo ni yena mwa linyalo.
12 Mutu u kona ku kena mwa libato le li sa swaneli ni mutu ya beleka ni yena. Palo ye fitelela licika la basali ni baana ba bañata ne ba ezize bubuki ni mutu ye ba beleka ni yena. Kana musebezi wa mina u mi tokwa kuli mu beleke ni batu ba lilama li sili? Haiba mu sebeza ni mutu wa silama si sili, ki swalisano ya mufuta mañi ye mu swanela ku ba ni yona ni mutu ya cwalo? Kana mwa banga ni maciñekelo mwa swalisano ya mina ni mutu wa silama si sili ilikuli mu si ke mwa kena mwa libato? Ka mutala, mwendi kaizeli yo muñwi u ambolanga hahulu ni muuna ya sebeza ni yena. Mwendi muuna yo u fetuha ku ba mulikani yo mutuna wa kaizeli yo kuli mane kaizeli u talusezanga muuna yo butata bwa kopana ni bona mwa linyalo la hae. Kamba lu nge kuli muzwale u swalisana hahulu ni musali ya sebeza ni yena. Muzwale yo u kona ku ipulelela kuli: “Musali yo wa lata mibonelo ya ka mi wa teelezanga ku na ha ni mu bulelisanga. Mi wa ni kuteka. Kambe musalaa ka ni yena wa ni kuteka inge mwa ni kutekela musali yo!” Kana mwa bona mo Bakreste bao ba kona ku kenela mwa muliko wa ku eza bubuki?
13. Mutu u kona ku kena cwañi mwa libato le li sa swaneli ni mutu yo muñwi wa mwa puteho?
13 Mutu hape u kona ku kena mwa libato le li sa swaneli ni mutu yo muñwi wa mwa puteho. Ha lu nyakisiseñi ze ne ezahezi kwa batu ba bañwi ba ba nyalani. Bo Daniel ni bakubona bo Sarah ne ba li mapaina ba kamita. * Bo Daniel ba talusa kuli ne ba li baana-bahulu mi ne ba amuhelanga musebezi kaufela o ne ba fiwanga mwa puteho. Bo Daniel ne ba itutanga Bibele ni mitangana ba baketalizoho, mi ba balaalu kwa mitangana bao ne ba kolobelizwe. Mizwale bao ba ne ba sa zo kolobezwa ne ba tokwa hahulu ku isezwa pilu. Bakeñisa kuli bo Daniel ne ba patehile hahulu mwa puteho, bo Sarah ki bona ba ne ba fanga mitangana bao tuso ye ne ba tokwanga. Bo Sarah ne ba tokwa ku isezwa pilu ki bakubona. Mi bakeñisa kuli bakubona ne ba sa ba isezi pilu, bo Sarah ne ba bonisizwe mamelelo ye ne ba tokwa ki baituti ba bo Daniel. Muinelo wo ne u swana sina katwa ka ka lubeta. Bo Daniel ba li: “Kweli ni kweli musalaa ka naa sebezanga ka taata kuli a tuse batu ba bañwi, mi naa tokwa pabalelo ya kwa moya ni ya mwa munahano. Mi ka nako yeo ne ni sa babalelangi musalaa ka. Miinelo yeo ne itahisize butata. Musalaa ka naa ezize bubuki ni yo muñwi baituti ba ne ni itutanga ni bona. Ne ni patehile hahulu kuli mane ne ni sa lemuhi kuli silikani sa musalaa ka ni Jehova ne si fokola.” Mu kona ku ambuka cwañi butata bo?
14, 15. Ki nto mañi ye kona ku tusa Bakreste ba ba nyalani ku ambuka bubuki?
14 Kuli mu ambuke katwa ka bubuki, mu tokwa ku nahanisisa se ku talusa ku sepahala ku mutu ye mu nyalani ni yena. Jesu naa bulezi kuli: “Sa kopanyize Mulimu, ku si ke kwa ba ni mutu ya si kauhanya.” (Mat. 19:6) Mu si ke mwa nahana kuli musebezi o mu ezanga mwa puteho ki wa butokwa hahulu ku fita mutu ye mu nyalani ni yena. Haiba mu siile bakumina ba nosi ka mabaka a sa utwahali, linyalo la mina la kona ku fokola. Mi mwa kona ku kena mwa muliko wa ku buka.
15 Haiba mu baana-bahulu, mu swanela ku babalelanga puteho. Muapositola Pitrosi naa bulezi kuli: “Mu lise mutapi wa Mulimu o beilwe mwa pabalelo ya mina, isiñi ka ku hapelezwa, kono ka ku itatela, isiñi ka lilato la ku ipumanela lika ka ku sa sepahala, kono ka ku tukufalelwa.” (1 Pit. 5:2) Mu si ke mwa ikambusa kwa mizwale ni likaizeli ba mwa puteho. Kono ha mu swaneli ku sebeza ka taata kuli mu be muuna-muhulu yo munde kuli mane mu palelwe ku ba muuna yo munde ya nyezi. Haki nto ye nde ku tusa mizwale ni likaizeli mwa puteho kono inge mu palelwa ku babalela musalaa mina kwa ndu. Ku eza cwalo ku ka beya linyalo la mina mwa lubeta. Bo Daniel ba ba bulezwi mwa taba ye ba li, “Ha mu swaneli ku ipatehisa hahulu kuli mane mu yubeke lubasi lwa mina.”
16, 17. (a) Bakreste ba ba nyalani ba kona ku ezañi ha ba li kwa musebezi ilikuli mañi ni mañi a zibe kuli ha ba tabeli ku kena mwa libato? (b) Mu fe mitala ya litaba ze mwa limagazini za luna ze kona ku tusa Bakreste kuli ba ambuke bubuki.
16 Mwa limagazini za Tawala ya Mulibeleli ni Mu Zuhe! ku na ni kelezo ye tusa Bakreste ba ba nyalani ku ambuka bubuki. Tawala ya Mulibeleli ya September 15, 2006, ne i lemusize kuli lu tokomele hahulu miinelo ye kona ku tahisa kuli lu be hahulu bukaufi ni mutu ye lu si ka nyalana ni yena. Ka mutala, haiba mu beleka ni mutu wa silama si sili hamulaho wa nako ya ku caisa, mwa kona ku ba mwa muliko wa ku kena mwa libato le li sa swaneli ni mutu yo. Haiba mu mwa linyalo, mubulelelo ni likezo za mina li swanela ku bonisa hande-nde kuli ha mu tabeli ku kena mwa libato. Ni kamuta mu si ke mwa bata kuli batu ba mi ise hahulu pilu ka ku eza linyawe kamba ka ku lika ku ezisa batu kuli ba mi talime bakeñisa litino za mina kamba bakeñisa mo mu bonahalela. Mu bange ni maswaniso a bakumina ni a bana ba mina kwa musebezi. Ku eza cwalo ku ka hupulisa mina ni batu ba bañwi kuli lubasi lwa mina ki lwa butokwa hahulu ku mina. Mu si ke mwa tuhelela mutu ufi kamba ufi ku mi susueza ku kena mwa libato le li sa swaneli. Ha mu swaneli nihaiba ku tuhelela muinelo wo ku ezahala.
17 Taba ye li, “Ku Sepahala Mwa Linyalo ku Talusañi Luli?” ye mwa Mu Zuhe! ya July-September 2009, ne i lemusize kuli lu swanela ku ambuka mihupulo ya ku bata ku eza somano ni mutu ye lu si ka nyalana ni yena. Taba yeo hape ne i bulezi kuli haiba mu nahananga hahulu za ku eza somano, ku ka ba hahulu bunolo kuli mu eze bubuki. (Jak. 1:14, 15) Haiba mu mwa linyalo, ne mu ka eza hande mina ni bakumina ha ne mu ka balanga litaba zeo ka za taba ye bonisa mo mu kona ku sepahalela ku bakumina. Jehova ki yena musimululi wa linyalo, mi linyalo li kenile. Mu bone teñi kuli mina ni bakumina mwa ba ni nako ya ku ambolanga ka za linyalo la mina. Ku ambolisananga ka za linyalo la mina ku ka bonisa kuli lika ze kenile ku Mulimu ki za butokwa ku mina.—Gen. 2:21-24.
18, 19. (a) Bubuki bu kona ku tahisa kozi mañi? (b) Ki lituso lifi ze mu ka fumana haiba mu sepahala ku bakumina?
18 Haiba mu likiwa ku ba mwa libato le li sa swaneli, mu nahane kozi ye kona ku zwa mwa ku eza buhule kamba bubuki. (Liprov. 7:22, 23; Magal. 6:7) Batu ba ba ezanga buhule ha ba tabisi Jehova. Batu ba ba cwalo ba holofazanga maikuto a bakubona mi ni bona ba ikolofazanga. (Mu bale Malaki 2:13, 14.) Mu nahane lituso ze mu ka fumana haiba mu zwelepili ku ba ni muzamao o kenile. Mu na ni sepo ya ku pila ku ya ku ile, mwa ikola bupilo bo bunde cwale, mi hape mu na ni lizwalo le li kenile.—Mu bale Liproverbia 3:1, 2.
19 Walisamu naa bulezi kuli batu ba ba lata mulao wa Mulimu ni ku u mamela ba ka ba ni kozo ye tuna mi ha ku na katwa ka ka ka ba swasa. (Samu 119:165) Kamukwaocwalo mu late niti, mi “mu tokomele hahulu mo mu zamaela kuli ha mu zamayi sina likuba kono sina ba ba butali” mwa mazazi a maswe a maungulo. (Maef. 5:15, 16) Kacenu Satani u itusisa tutwa to tuñata kuli a swase balapeli ba niti ba Mulimu. Kono Jehova u lu file lika kaufela ze lu tokwa kuli lu ‘kone ku tiya’ ni ku isileleza ilikuli lu si ke lwa swasiwa ni kamuta mwa tutwa twa Satani.—Maef. 6:11, 16.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 13 Mabizo a cincizwe.
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 26]
Mu si ke mwa tuhelela lilato la sifumu ku mi sinyeza bulikani bwa mina ni Jehova
[Siswaniso se si fa likepe 29]
Haiba mu ezeza mutu yo muñwi linyawe kamba ku tuhelela mutu yo muñwi ku mi ezeza linyawe,mwa kona ku eza bubuki
