“Rurënikikunapaqqa juk qarëmi kan”

REY Asämi llapan tröpankunata ukru urampa pushëkan. Juda jirkakunapitam costa pampakunaman ëwëkäyan. Más pampanman chëkarnam Asäqa pasëpa mantsakashqa shäkïkun. ¡Más jawanmampam etíope tröpakuna mëtsikaq këkäyan! Chikeqnin tröpakunaqa juk millonnömi kayan, pero Asäpa tröpankunaqa pullan millonllam.

Pelyayänampaq kaqta alleq musyar, ¿imatataq puntata Asá ruran? ¿Tropa mandaqninkunataku imata rurayänampaqpis nin? ¿Tröpankunataku mana mantsakäyänampaq parlapan? ¿Familianmanku cartakun? Tsëkunataqa manam ni mëqanta rurantsu. Tsëpa rantinqa Diosmanmi mañakun.

Imanir mañakunqampita y tsëpita ima pasakunqampita manaraq yachakur, Asá imanö nuna kanqampaq parlarishun. ¿Imanirtaq Diospa yanapakïninta ashirqan? ¿Yanapanmantsuraq karqan? ¿Imatataq kë willakï yachatsimantsik sirweqninkunata Jehová bendecinqampita?

¿IMANÖ NUNATAQ KARQAN ASÁ?

Judäwan Israel rakikäyanqampita 20 wata pasarinqanllachömi, Judäqa mana alli adoracionwan chipyëpana takukärishqa karqan. M.J.sh, 977 wata Asá rey këman chanqan witsanqa, reyta consejaqkuna y más precisaq nunakunapis cananëokunapa miratsikoq diosninkunatam adorëkäyarqan. Pero Bibliaqa willakun, rey “Asäqa Jehová Diosnimpa rikënimpaq alli kaqta y imapis derecho kaqta” ruranqantam. “Ushakätsirqan[mi] mana alli dioskunata adorayänan altarkunata, alto sitiokunata, pakirqan sagrado columnakunata y sagrado postekunatapis wallurqan[mi]” (2 Cró. 14:2, 3). Jinamampis, ‘templochö ollqu mayinkunawan pununakoqkunatam’ Judäpita qarqurqan, pëkunaqa diosninkunata adorarmi tsënö pununakur kayaq. Pero manam mana alli adoracionllatatsu ushakätsirqan, sinöqa llapan judïokunatam “unë awilïtunkunapa Jehová Diosninta ashiyänampaq, leyninkunata y mandamientonkunata wiyakuyänampaq” mandarqan (1 Rey. 15:12, 13; 2 Cró. 14:4).

Jehoväqa alläpam kushikurqan rey Asá rasumpa kaq adoracionta puntaman churanqampita, tsëmi yamë kawakïnin atska watakunapa qorqan. Tsënö kaptinmi kë reyqa kënö nirqan: “Jehová Diosnintsiktam ashirquntsik. Pëtam ashirquntsik y pëmi llapanchö yamë kawakïnintsik qomarquntsik”. Yamë kawakïninkuna Dios qonqan witsanmi Judächö këkaq markakunata tsapaq perqakunata más sinchiyätsiyarqan. Bibliam kënö willakun: “Perqakunata shäritsirmi qallëkuyarqan y allim yarqapakuyarqan” (2 Cró. 14:1, 6, 7).

PELYAYÄNAMPAQ KËKANQAN HORA

Bibliaqa willakun ima tröpakunapitapis etíope  tröpakuna más atskaq kayanqantam. Tsëchi tsë tröpakunawan manaraq pelyarnin Asäqa Jehoväta yanapëkunampaq rogakurqan. Pëqa musyarqanmi Diosman markäkoqkunataqa Jehová yanapanqanta. Alleqmi musyarqan lädonchö Jehová këkaptinqa, chikeqninkuna mëtsikaq o alläpa puëdeq kayanqampis mana precisanqanta. Jinamampis Jehoväpa jutin allichö o mana allichö yarqunanta musyarmi kënö mañakurqan: “Yanapëkalläyämë Jehová Diosnïkuna, qammanmi markäkayämö y jutikichömi kë mëtsikaq nunakunawan pelyaq shayämurqö. Oh Jehová, qammi Diosnïkuna kanki. Ama dejëtsu wanoq nunapa kallpan vencishunëkita” (2 Cró. 14:11). Imëka kënö neqnömi karqan: “Jehová, qampa contrëkichömi etiöpekuna pelyëkäyan. Ama dejëtsu nunakunalla markëkita venciyänanta y jutikita  desonrayänanta”. Diosqa mañakïninta contestarqanmi, tsëmi Biblia kënö willakun: “Jehoväqa Asäpa y Judäpa nöpanchö[mi] etiöpekunata vencirirqan y etiöpekunam safar ëwakuyarqan” (2 Cró. 14:12).

Kanan witsampis Jehoväta sirweqkunaqa tukï puëdeq cösaskunapa contranmi pelyëkantsik. Manam makiwan utilizäna kaq armakunawantsu pelyantsik, tsënö karpis segürom kantsik Jehoväta mana dejashpa y jutinta respetarnin kawashqaqa, imatapis vencinapaq kaqta. Quizaschi mëqantsikpis imëka guërrachö atska tiempopa pelyaq cuenta kë mundopa mana alli rurëninkunapa y mana alli munënintsikkunapa contran o familiantsikpa Jehoväwan alli këninta ushakätsita munaqkunapita tsaparnin alli tsarakïkantsik. Diosman markäkïnintsikta o yärakuynintsikta imapis pruëbaman churaptinqa Asá mañakunqanman yarpëmi yanapamäshun. Asäpa chikeqninkunataqa Jehovämi vencirqan, tsëmi rikätsimantsik kanan witsampis Diosman markäkoqkunaqa pë yanapanampaq kaqta shuyaräyanqanta. Manam nunapa kallpanqa Jehoväta vencita puëdentsu.

KALLPATA TARINAMPAQ Y MANA ALLITA MANA RURANAMPAQ PARLAPANQAN

Chikeqninkunawan pelyanqampita Asá kutïkämuptinmi, profeta Azarías kallpata tarinampaq y mana allita mana ruranampaq taripärirnin kënö parlaparqan: “¡Wiyayämë, Rey Asá y Judächö y Benjaminchö llapëki täraqkuna! Jehoväqa qamkunawanmi këkan, qamkuna pëwan këkäyaptikiqa; y ashiyaptikiqa, këkämunqam tariyänëkipaq; pero dejariyaptikiqa, pëpis dejariyäshunkim”. Jina këtapis nirqanmi: “Ama mantsakäyëtsu y ama makikikuna ishkinanta dejayëtsu, porque rurënikikunapaqqa juk qarëmi kan” (2 Cró. 15:1, 2, 7).

Kë palabrakunaqa markäkïnintsiktam sinchiyätsin. Awmi, Jehoväta mana dejëta sirwishqaqa pëqa yanapëkämäshunllam. Yanapamänapaq mañakushqaqa segürom kantsik wiyamänantsikpaq kaqta. “Ama mantsakäyëtsu” nirqanmi Azarías. Jehoväpa rikëninchö alli kaqta ruranapaqqa imëpis kallpatam necesitantsik, pero yanapakïninwan tsëta rurëta puëdenapaq kaqtaqa musyantsikmi.

Asäpa awilan Maacäqa “sagrado postepaqmi” juk melanëpaq imägenta rurashqa karqan, tsëmi Asá reyqa precisaq cargompita jorqarirqan. Jinamampis tsë melanëpaq imägentam kayëkurqan o rupachirqan (1 Rey. 15:13). Jehoväqa tsënö ruranqampitam bendecirqan. Noqantsikpis, familiantsikkuna Jehoväta wiyakuyaptin o mana wiyakuyaptimpis, shonqupita patsëmi Pëta kuyanantsik y mandakunqannö ruranantsik. Munanqannö ruranqantsikpitam Jehoväqa bendecimäshun.

Jehová munanqannö Asá ruranqampita juk bendicionqa karqan, Diospa contran tikrashqa norte kaq reypita mëtsikaq israelïtakuna, Judäpa reyninta Jehová yanapëkanqanta rikar pasakuyanqanmi. Rasumpa kaq adoracionta alläpa kuyarninmi wayinkunata dejarïkur Diosta sirweqkunawan junto täräyänampaq Judäta ëwakuyarqan. Tsënam Asá y Judächö llapan täraqkuna kushishqa “llapan shonqunkunawan y kawëninkunawan unë awilïtunkunapa Jehová Diosninta ashiyänampaq juk conträtota rurayarqan”. Tsënö rurayanqampitam “pëta tariyänanta dejarqan y Jehoväqa yamë kawakïtam” qorqan (2 Cró. 15:9-15). ¡Alläpam kushikuntsik rasumpa kaq adoracionta kuyarnin alli rurëta kuyaq nunakuna Jehoväpita yachakoqta rikar!

Tsënö kaptimpis, profeta Azarías parlanqanchöqa kë consëjotam tarintsik: “[Jehoväta] dejariyaptikiqa, pëpis dejariyäshunkim”. Tsënö pasamänataqa  ama imëpis dejashuntsu, tsënö rurëkushqaqa chipyëpa mana allichi kanman (2 Ped. 2:20-22). Asäta Jehová imanir kënö consejanqantaqa manam Biblia willakuntsu, pero pëqa tsë consëjota manam wiyakurqantsu.

“UPA RURËTAM RURARQUNKI”

36 watakunapana Asá mandakïkaptinmi, Israelpa reynin Baasäqa tukï mana allikunata Judäpa contran rurarqan. Quizaschi sirweqninkuna rey Asäman ëwakuyänanta mana munarnin y rasumpa kaq adoracionman pasakuyänanta mana munarnin, Judäwan lindërochö juk perqata ruratsirqan, këqa këkarqan Jerusalenpita norte kaq lädon puwaq kilömetroschö këkaq Ramá nishqan markachömi. Etiöpekunawan pelyanampaq Jehoväpa yanapakïninta mañakunqannö ruranampa rantinmi o trukanmi, Asäqa nunakunapa yanapakïninta ashirqan. Siriachö këkaq reypaqmi juk qarëta aparatsirqan, y mañarqan Israelta ushakätsinampaq. Siriokunawan atska kuti pelyanqanchömi Baasá reyqa Ramá markapita witikurqan (2 Cró. 16:1-5).

Jehoväqa profëtan Hananïwanmi Asäwan piñashqa këkanqanta willatsirqan. Kë reyqa allichi yarpanman karqan etiöpekunawan pelyaptin Jehová imanö yanapanqanta, y ‘nawinkuna entero patsapa rikarëkanqanta pëllata llapan shonqunkunawan kuyaqkunata kallpanwan yanapanampaq’ kaqta. Quizaschi Asätaqa pipis mana allita consejarqan. O capazchi, Baasá y tröpankuna alläpa mana kayanqanta rikar kikinlla ushakäratsinampaq kaqta pensarqan. Imanö kaptimpis manam Jehovämanqa markäkurqantsu, sinöqa nunapa pensëninllamanmi. Hananïmi kënö nirqan: “Tsëchöqa upa rurëtam rurarqunki, kanampita patsëmi contrëkichö guërrakunata rurayanqa” (2 Cró. 16:7-9).

Asätaqa manam gustarqantsu tsënö parlapäyaptin, tsëmi chipyëpa piñashqa profeta Hananïta castigakuyänan uchkushqa qeruman kanïkatsiyarqan (2 Cró. 16:10). ¿Mëtsika watapana Jehovällata sirwishqa karnintsuraq tsënö piñapäyänampaq kaqta shuyararqantsu? ¿Edäna karnatsuraq allillaqa manana pensarqantsu? Bibliaqa manam tsëpaq willakuntsu.

39 watakunana mandakïkarmi, Asäqa chaki nanë qeshyawan chipyëpa antsäkïkurqan. Bibliam willakun qeshyëninchö ‘Jehoväta ashinampa’ rantin o trukan, ‘kachakätsikoqkunata’ ashinqanta. Tsë llapanmi rikätsikun tsë witsankunapaqqa Jehoväpa kaqchö mana alli këkanqanta. Jina tsënö këkartsunchi 41 watakunapa Judäta gobernarirnin wanukurqan (2 Cró. 16:12-14).

Tsënö kaptimpis, alli rurëninkuna y rasumpa kaq adoracionta kuyanqanmi pantanqankunapitapis más jatun karqan. Jehová sirwitaqa manam imëpis dejarqantsu (1 Rey. 15:14). Tsëqa, tsënöpa rikarnin, ¿imatataq kawënimpita yachakuntsik? Pasaqkunachö Jehová imanö yanapamanqantsikman yarpänapaqmi, tsëkunaman yarpëqa yanapamäshun ima problëmapa pasarnimpis Jehoväman markäkunapaqmi. Jinamampis, Jehoväta mëtsika watapana sirwishqa karnin consejamänantsikta manana necesitanqantsiktaqa manam pensashwantsu. Imachö pantarishqapis, mëtsika watapana Jehoväta sirwikashqapis pëqa consejamäshunmi. Tsë consëjokuna yanapamänapaqqa, alläpam precisan shonqupita patsë chaskikunantsik. Y tsëpitapis masqa, Jehoväqa noqantsikwanmi këkanqa pëllapaq imëpis këkashqaqa. Jehoväpa nawinkunaqa entero Patsapam rikarëkan pëllata llapan shonqunkunawan kuyaqkunata ashir. Jehoväqa kallpanwan yanaparmi pëkunata bendecin. Tsënömi Asäta yanaparqan y tsënömi noqantsiktapis yanapamäshun.

[9 kaq päginachö ninqan]

Segürom kantsik Jehoväta mana dejashpa y jutinta respetarnin kawashqaqa imatapis vencinapaq kaqta

[10 kaq päginachö ninqan]

Jehoväpa rikëninchö imëpis alli kaqta ruranapaqqa kallpatam necesitantsik