«Mu alticuc li avabtelique; persa chavichʼbeic stojol»

LI AJVALIL Asae, laj yikʼ batel ta mukʼta stenlejaltik li yajsoltarotake. Te lokʼik talel ta vitstikaltik yuʼun Judea sventa chbatik ta stiʼil stenlejaltik. Kʼalal kʼotik li ta mukʼta stenlejaltike, li Asae te vaʼal kom, vaʼun solel chʼayal to kʼot yoʼonton li kʼusi laj yile. Li epal soltaroetik yuʼun j-etiopeetike te spasoj skarpanaik li ta olone. Oy van jun miyon soltaroetik ti jaʼ yajkontratake, pe jaʼuk li Asae kʼajomal noʼox 580,000 yajsoltarotak.

Ta skoj ti ta xa xbat ta paskʼop li Asae, ¿kʼusi baʼyuk la spas? ¿Mi jaʼ noʼox van chakʼbe mantaletik li sjeneraltake? ¿Mi tspatbe yoʼonton li yajsoltarotake? ¿Mi tstakbe batel karta li yutsʼ yalale? Moʼoj kʼuxi un. Li kʼusi noʼox la spase, jaʼ ti la skʼopon li Diose.

Yoʼ to mu xkalbetik skʼoplal li kʼusi laj yal ta s-orasione xchiʼuk li kʼusi kʼot ta pasel ta tsʼakale, kalbetik kʼuyelan stalelal li Asae. ¿Kʼu yuʼun la saʼ koltael ta stojolal Dios? ¿Mi xuʼ van xkoltaat yuʼun li Diose? ¿Kʼusi chakʼ jchantik li loʼil ta sventa li bendisionetik chakʼbe yajtuneltak Jeovae?

¿KʼU YELAN STALELAL ECHʼ LI ASAE?

Kʼalal echʼem xaʼox jtob jabil ti la xchʼak sba ta chaʼvokʼ ajvalilal li Israel xchiʼuk li Judae, sokem xaʼox tajek ta jecheʼ yichʼel ta mukʼ dios li ta Judae. Ta sjabilal 977 kʼalal maʼuk toʼox jkʼakʼaliltike, kʼalal jaʼo kʼot ta ajvalilal li Asae, kʼalal ta j-abteletik skapoj xaʼox sbaik xchiʼuk li yichʼel ta mukʼ jecheʼ diosetik ta Canaane, ti jaʼ sventa lekuk x-alaj xnichʼnajik li krixchanoetike. Pe li loʼiletik ti yakʼoj ta naʼel Diose chal ti Ajvalil «Asae lec cʼusi la spas ta stojol li Mucʼul Diose. Jaʼ la spas li cʼusi lec, cʼusi tucʼ ta pasele. Yuʼun la sloqʼues scotol li scajleb matanaletic sventa yantic diosetique xchiʼuc li cʼopojebaletic ta toyol vitsetique. La slilin li tonetic ti scuyoj ta sdiosique xchiʼuc li slocʼobaltac Aserae» (2 Crón. 14:2, 3). Jech noxtok, la slokʼesan ta yosilal Judá li «bochʼotic tstsobilan sbaic ta spasel muliletique», ti jaʼik li buchʼutik chchiʼin sbaik ta vayel xchiʼuk xchiʼil sbaik ta vinikal sventa chakʼik ta ilel ti chichʼik ta mukʼ li diosetik ta Canaane. Pe maʼuk noʼox la xchʼayes li jecheʼ yichʼel ta mukʼ diose, yuʼun laj yalbe mantal skotol judioetik xtok «ti jaʼ noʼox acʼo yichʼic ta mucʼ li Mucʼul Dios, jaʼ li Dios yuʼun smoltotaquic ta voʼonee, ti jaʼ acʼo spasbeic, acʼo xchʼunbeic li smantaltaque» (1 Rey. 15:12, 13; 2 Crón. 14:4).

Li Jeovae lek chil ti oy tajek ta yoʼonton li melel yichʼel ta mukʼ Dios li Asae, vaʼun laj yakʼbe smoton sventa mu kʼusi svul-o yoʼonton ta epal jabiletik. Jaʼ yuʼun xi laj yal li ajvalile, ta skoj ti «laj cacʼtic persa yichʼel ta mucʼ li Mucʼul Dios cuʼuntique, jech la slames li pleito liʼ ta jpat ta jxocontique». Jaʼ yuʼun, ti kʼu sjalil jun yoʼontonike jaʼo la setik lek ta tsatsal koralton li lumetik ta Judae. Xi chal li Vivliae: «Jech lic svaʼanic scotol. Toj lec ibat yuʼunic» (2 Crón. 14:1, 6, 7).

BAT TA PASKʼOP LI ASAE

Ta skotol li kʼusi kʼot ta pasel ta xkuxlejal li Asae, mu labaluk chkaʼitik ti la skʼan koltael ta stojolal Jeova kʼalal bat ta paskʼop xchiʼuk li epal soltaroetik ti chalbe skʼoplal Vivliae. Li Asae snaʼoj xa onoʼox ti chakʼbe smoton Jeova li buchʼutik chakʼik ta ilel ti oy xchʼunel yoʼontonik ta stojolale. La skʼanbe vokol ti akʼo xkoltaate, yuʼun snaʼoj onoʼox ti mi la spat yoʼonton ta stojolale xchiʼuk ti nopol te oy ta stojolale mu ventauk kʼuyepal xchiʼuk kʼu to stsatsal li yajkontrae. Jech noxtok, snaʼoj ti te kapal skʼoplal li sbi Jeovae, jaʼ yuʼun xi laj yal ta s-orasione: «Mucʼul Dios, li voʼote coʼol chacolta, acʼo me lec xuʼ yuʼunic, o me mu xuʼ yuʼunic. Mucʼul Dios, Dios cuʼun, coltauncutic, yuʼun voʼot noʼox jpatoj coʼntoncutic ta atojol. Voʼot ta abi tal jcontraincutic  li soldadoetic leʼe. Mucʼul Dios, voʼot Diosot cuʼuncutic, acʼo ta ilel ti muʼyuc bochʼo xuʼ tstoy sba ta atojole» (2 Crón. 14:11). Xkoʼolaj xi laj yale: «Jeova, jaʼ ta atojolal tspasik kʼop li jnaklejetik ta Etiopiae. Mu xavakʼ akʼo stsal ateklumal li krixchanoetike xchiʼuk ti xikʼubtasik li abie». Li Diose la stakʼbe li s-orasione, yuʼun li Vivliae chal ti «Mucʼul Diose laj yacʼ tsalvanicuc li Asa xchiʼuc judaetique, jech ijatov batel yuʼunic li etiopiaetique» (2 Crón. 14:12).

Li avie eke, li yajtunelutik Jeovae skʼan xkuch kuʼuntik li kʼusi tspas kajkontratik ti tsotsik tajeke. Maʼuk ta jtsak kabtejebtik ta jun paskʼop ta melel, pe jnaʼojtik ti chakʼ xkuch kuʼuntik Jeova mi tukʼ chkakʼ jbatik xchiʼuk mi ta xkichʼtik ta mukʼ li sbie. Xuʼ van ta jujuntal skʼan jtsaltik li xchopol talel balumil avie, li jpaltailtike o li kʼusitik xuʼ chakʼ sokikuk-o ta mantal li kutsʼ kalaltike. Kʼusiuk noʼox li preva jnuptanojtike, xuʼ me jpat koʼontontik li kʼusi laj yal ta s-orasion li Asae. Ti la spas kanal li Asae, jaʼ koliyal li Jeovae, taje jaʼ chakʼ kiltik ti lek kʼusi chkʼot ta pasel kʼalal ta jpat koʼontontik ta stojolale, yuʼun jaʼ noʼox stuk ti skotol xuʼ yuʼune.

SPATOBIL OʼONTONAL XCHIʼUK PʼIJUBTASEL

Kʼalal jaʼo sut talel ta paskʼop li Asae, bat nupatuk talel ta be yuʼun li j-alkʼop Azarías sventa chpatbat yoʼonton xchiʼuk ch-akʼbat pʼijubtasel: «Asa, xchiʼuc voʼoxuc judaetic xchiʼuc benjaminetic, aʼyic cʼusi ta xcal: Li Mucʼul Diose liʼ xchiʼinojoxuc o ti me te oyoxuc o ta stojol eqʼue. Me chasaʼique, chataic. Yan me chacomtsanique, chascomtsanoxuc ec». Xi to laj yale: «Li voʼoxuque aqʼuic persa. Mu me xaʼalubic, yuʼun mu alticuc li avabtelique; persa chavichʼbeic stojol» (2 Crón. 15:1, 2, 7).

Li kʼusi laj xa yichʼ alele, ta me stsatsubtas li xchʼunel koʼontontike. Mi tukʼ chijtunutik-o ta stojolal Jeovae, te me oy-o ta jtojolaltik. Mi la jkʼanbetik koltaele, xuʼ me jpat koʼontontik ta melel ti tskoltautike. Li Azariase xi laj yale: «Aqʼuic persa». Ta melel, nopajtik onoʼox ti ta jkʼantik patbel koʼontontik xchiʼuk ti tsotsuk koʼontontik sventa jpastik li kʼusitik leke, pe jnaʼojtik lek ti xuʼ spas kuʼuntik mi tskoltautik li Jeovae.

Li syaya Asa ti Maaca sbie, «laj yacʼ ta pasel jun dios, Asera sbi», pe li Asae la slokʼes ta meʼ «ajvalilal» li syayae manchuk mi mu kʼunuk laj yaʼi. Jech xtok, la xchikʼbe li sdiose (1 Rey. 15:13). Li Jeovae laj yakʼbe bendision ta skoj ti tsots yoʼonton xchiʼuk ti jpʼel yoʼonton la spase. Li voʼotik eke skʼan te xkakʼ jbatik ta stojolal Jeova xchiʼuk jchʼuntik li stukʼil mantaltake, akʼo mi mu jechuk tspas li kutsʼ kalaltike. Mi tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal Jeovae, ta me xakʼbutik jmotontik.

Li smoton laj yichʼ li Asae jaʼ ti laj yil ti epal j-israeletik li ta jvokʼ ajvalilal ta norte ti svalopatinojik toʼox mantale batik ta Judá. ¿Kʼu yuʼun jech la spasik? Yuʼun laj yakʼik venta ti te oy xchiʼuk Jeova li ajvalile. Toj echʼ noʼox ep sbalil chilik li yichʼel ta mukʼ Jeovae, jaʼ yuʼun laj yikta ta sjunul yoʼonton snaik sventa chbat xchiʼinik ta naklej li yan yajtuneltak Jeovae. Vaʼun li Asa xchiʼuk skotol li judioetike «lic yalic ta jamal scotolic ti ta scotol sjol yoʼntonic jaʼ noʼox chichʼic o ta mucʼ li Mucʼul Dios yuʼun smoltotaquic ta voʼonee». Li kʼusi kʼot ta pasel une jaʼ ti «Mucʼul Diose laj yacʼ sba ta stojolic. Jech ipajesbatic pleito ta buyuc noʼox, jech jun noʼox yoʼntonic o» (2 Crón. 15:9-15). ¡Ta melel jaʼ jun mukʼta muyubajel chakʼbutik ti chkiltik ti chchʼamik li tukʼilale xchiʼuk ti chichʼik ta mukʼ Jeova li krixchanoetike!

 Jech xtok, li kʼusi laj yal li j-alkʼop Azariase, oy jun pʼijubtasel chakʼbutik: «Yan me chacomtsani[k] [li Jeovae], chascomtsanoxuc ec». Mu me jechuk jpastik li voʼotike, yuʼun toj chopol me kʼusitik chkʼotan ta pasel yuʼun (2 Ped. 2:20-22). Li ta Vivliae muʼyuk chal kʼu yuʼun la spʼijubtas Asa li Jeovae, pe li ajvalile muʼyuk la stsak ta venta.

«TA SCOJ ABOLIL TI JECH LAJ APASE»

Kʼalal 36 jabil xaʼox yochel ta ajvalilal li Asae, li Baasa ajvalil ta Israele lik skontrain li Judae. Jech kʼuchaʼal liʼe, li Baasae lik set ta koralton li smuroal jteklum Ramae, ti stsʼakinoj Israel xchiʼuk Judá ti kʼajomal noʼox vaxakib kilometro yiloj ta snorteal li Jerusalene. Taje jaʼ van ta skoj sventa mu xbatik ta stojolal Asa xchiʼuk sventa mu xbat yichʼik ta mukʼ melel Dios li jnaklejetik tee. Li Asae muʼyuk la skʼanbe koltael Jeova, yuʼun li kʼusi la spase jaʼ ti la skʼanbe koltael li krixchanoetike. Li Asae la stakbe batel smoton li ajvalil ta Siriae xchiʼuk laj yalbe ti akʼo bat stsak ta kʼop li Israele. Kʼalal bat xaʼox stsakik ta kʼop li ajvalil ta Israele, li Baasae la xkechan setel ta koralton li Ramae (2 Crón. 16:1-5).

Li Jeovae laj yalbe j-alkʼop Hanani ti chopol laj yaʼi li kʼusi la spas Asae. Li ajvalile yikʼaluk van la svules ta sjol li kʼusi la spas Jeova ta stojolal li j-etiopeetike xchiʼuk «jaʼ sqʼueloj scotol li banamile, jech xuʼ chacʼ ta ilel svuʼel ta stojol li bochʼo scotol yoʼntonic tscʼanic coltael yuʼune». Xuʼ van oy buchʼu muʼyuk lek albat mantal li Asae. O yikʼaluk van la snop ti Baasa xchiʼuk li stsatsal soltarotake mu stsal yuʼun ta stuk noʼox. Kʼusuk noʼox, yuʼun li stuke jaʼ la spat yoʼonton ta stojolal li krixchanoetike, maʼuk ta stojolal Jeova. Xi laj yal li Ananie: «Ta scoj abolil ti jech laj apase, jaʼ yuʼun liʼ ta ora xchiʼuc leʼ to batele chlic ep pleito ta atojol» (2 Crón. 16:7-9).

Li Asae batsʼi tsots ilin ta stojol li j-alkʼope, jaʼ yuʼun la stikʼ ta chukel (2 Crón. 16:10). Ta skoj ti ep xa jabil tukʼ chtun ta stojolal Jeovae, ¿mi laj van snop ti mu xa persauk xichʼ albel mantale? ¿Mi yuʼun van mu xa xtojob lek snopel ta skoj ti mol xae? Li Vivliae muʼyuk chal.

Kʼalal 39 jabil xaʼox yochel ta ajvalilal li Asae, tsakat ta tsatsal chamel ta xchibal yakan. Li Vivliae chal ti «muc jaʼuc la scʼanbe vocol li Mucʼul Diose; jaʼ ibat ta stojol jpoxtavanejetic». Yaʼeluke, muʼyuk la skʼel sba ta mantal. Pe kʼalal jaʼo muʼyuk lek ta mantale, jaʼo cham, kʼalal 41 jabil xaʼox ch-ajvalilaje (2 Crón. 16:12-14).

Pe akʼo mi jech, li Jeovae jaʼ vul ta sjol li slekil talelal xchiʼuk ti laj yakʼ ta yoʼonton li melel yichʼel ta mukʼ Dios li Asae, maʼuk li smultake. Li Asae muʼyuk onoʼox laj yikta komel li Jeovae (1 Rey. 15:14). Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi ta jchantik ta sventa li xkuxlejale? Skʼan jvules ta joltik ti kʼuxi skoltaojutik Jeova ta voʼnee, yuʼun kʼalal jech ta jpastike xuʼ stij koʼontontik jkʼanbetik koltael kʼalal jaʼo oy jvokoltike. Jech xtok, mu jnoptik ti mu xa persauk xkichʼtik albel mantal ta Vivlia ta skoj ti ep xa jabil tukʼ chijtun ta stojolal li Jeovae. Mi la jsaʼ jmultike, ta me stukʼibtasutik li Jeovae, mu ventauk kʼu sjalil tunemutik ta stojolal. Sventa jtabetik sbalil li tukʼibtasele, skʼan ta sjunul koʼonton jchʼamtik. Li kʼusi mas leke, jaʼ ti te oy-o ta jtojolaltik li Jtotik ta vinajel mi tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolale. Li Jeovae chajal ta sba sat skotol li Balumile, yuʼun tsaʼ li buchʼutik tukʼ chakʼ sbaik ta stojolale. Li stuke oy ta yoʼonton tstunes yip sventa tskolta li krixchanoetik taje. Jaʼ jech la spas ta stojolal li Asae, taje jech tspas ta jtojolaltik ek.

[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 9]

Li Jeovae tskoltautik mi tukʼ laj kakʼ jbatik ta stojolale

[Tsʼib ti mukʼtik sletraile ta pajina 10]

Skʼan jpat koʼontontik xchiʼuk oyuk stsatsal koʼontontik sventa jpastik li kʼusi lek chil Jeovae