1. ¿Iman yanapawanchis makilla kanapaq sasachakuykunata atipanapaqpas?

PISI tiempomantan kay pachapi imaymanakuna sucedesqan manchakunapaq hinaraq kanqa, chaytan rikuchin Bibliapi profeciakunaq hunt’akusqan. ¿Iman yanapawasun makilla kanapaq? Apóstol Pablon kallpachawarqanchis ‘mana rikukuq kaqkunata’ qhawanapaq. Wiñay kawsay suyakuyninchispin yuyaykushanallanchis, kay pachapaqña otaq hanaq pachapaqña suyakuyninchis chaypas. Pabloq qelqasqanpin reparanchis cristianokunata suyakuyninkupi yuyaykunankupaq kallpachasqanta. Chaypi yuyaykuspaqa ima sasachakuytapas qatiykachaytapas atipankumanmi (2 Cor. 4:8, 9, 16-18; 5:7).

2. a) ¿Iman yanapawasun suyakuyninchispi mana pisipanapaq? b) ¿Imatan yachasun kay estudiopi qatimuq estudiopipas?

² Pabloq kallpachasqanwanqa kaytan yachanchis: suyakuyninchispi mana pisipanapaqqa mana rikukuq kaqkunapin yuyaykunanchis (Heb. 11:1; 12:1, 2). Qhawarisunchis wiñay kawsay suyakuyninchismanta chunka profeciakuna hunt’akunanta. Chaytan yachasun kay estudiopi qatimuq estudiopipas.

3. a) ¿Ima hunt’akunanmantan willan 1 Tesalonicenses 5:2, 3 texto? b) ¿Imatan kamachikuqkuna ruwanqaku, pikunan yaqapas paykunaman hukllachakunqa?

³ Tesalónica iñiq t’aqaman huknin carta apachisqanpin Pablo willarqan huk profeciata (leey 1 Tesalonicenses 5:2, 3). Chaypin rimarqan Jehová Diospa ‘p’unchayninmanta’, chaymi qallarinqa pantasqa religionkunata chinkachiqtin, tukupunqataq Armagedonpi. Manaraq chay p’unchay qallarishaqtinmi  pachantinpi kamachikuqkuna nishanqaku “thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis”, nispa, yaqapaschá huk kutillata chayta ninqaku otaq askha kutikunapi. Kay pachapi kamachikuqkunaqa yuyaykunqakupaschá hatun sasachakuyninku allichakunanña kashasqanpi. ¿Religionpi umalliqkunari imatan ruwanqaku? Kay pachaq ruwayninkunawantaq chaqrukunku chayqa yaqapaschá chay kamachikuqkuna hina kaqllatataq ninqaku (Apo. 17:1, 2). Judá llaqtapi llulla profetakuna hinan ruwanqaku, paykunan tukuy imapas mana allin kashaqtin “allillanmi kanqa”, nispa nirqanku, chaymi Jehová Dios huchacharqan (Jer. 6:14; 23:16, 17).

4. Runakunaña mana entiendenkuchu chaypas, ¿imatan ñoqanchis entiendenchis?

⁴ Pikunaña ninqaku: “Thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis”, nispa chaypas, chay nisqankun rikuchinqa Diospa p’unchaynin qallarinanña kasqanta. Pablon nirqan: “Wawqe-panaykuna, manan laqhayaqpiñachu kashankichis, chay hinaqa, Señorpa kutimunan p’unchayqa [“Jehová Diospa p’unchayninqa”, NM] manañan suwa hinachu hap’isunkichis. Qankunaqa llapaykichismi k’anchaypi kawsaq runakuna kankichis”, nispa (1 Tes. 5:4, 5). Runakunaña mana entiendenkuchu chaypas, ñoqanchisqa entiendenchismi Bibliapi willakuykuna hunt’akushasqan ancha importante kasqanta. ¿Imaynatan hunt’akunqa “thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis”, nisqa profecía? Chayta rikunapaqqa suyakunanchismi kanqa. Chhaynaqa, “ama wakinkuna hinaqa puñusunchischu, aswanpas rikch’ashasunchis, allin yuyayninchispitaq kashasunchispas” (1 Tes. 5:6; Sof. 3:8).

5. a) ¿Imaynatan qallarinqa “manchay ñak’ariy” p’unchay? b) ¿Ima ‘reinan’ pantasqata yuyaykunqa?

⁵ ¿Iman chaymanta pasanqa? Pablon nirqan: “Runakunan nishanqaku: Thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis, nispa. Chayllamanmi qonqaylla manchay wañuray paykunata hap’inqa”, nispa. Chay ‘manchay wañurayqa’ qallarinqa “Hatun Babilonia” otaq “rabona warmi” contra sayariqtinkun. Chayqa llapa pantasqa religionkunan hinallataq cristianon kayku niqkunapas (Apo. 17:5, 6, 15). Chaywanmi qallarinqa “manchay ñak’ariy” p’unchay (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8). Askha runakuna mana yuyaykushallaqtinmi chayamunqa,  ¿imarayku? Chay tiempopi rabona warmi mana imamanta llakikuspa kawsashasqanrayku, paymi nishanqa: “Reinañan kaypi tiyashani” “manataqmi hayk’aqpas wañuqniyoq hinaqa waqasaqchu” nispa. Ichaqa pantashanqan chhaynata yuyaykuspa, ‘huk p’unchayllapin’ hukpaqkama urmanqa (Apo. 18:7, 8).

6. ¿Pin pantasqa religionkuna contra sayarinqa?

⁶ ¿Pin rabona warmi contra sayarinqa? ‘Chunka waqrayoq’ ‘wak’a animalmi’. Apocalipsis librota t’aqwispan yachakurqan chay wak’a animalqa ONU nisqa kasqanta, ‘chunka waqrakunataq’ pachantinpi kamachikuqkuna, paykunan ‘sansaq-puka manchay wak’a animalta’ yanapanku (Apo. 17:3, 5, 11, 12). * ONU nisqapi kaq nacionkunan rabona warmita imaymananta qechunqaku, llat’ananqaku, aychantapas mikhunqaku, “ninawantaq ruphaykachinqaku”. Chhaynapin wiñaypaq chinkachinqaku (leey Apocalipsis 17:16).

7. ¿Imaynapin “wak’a animal” rabona warmi contra sayarinqa?

⁷ ¿Imaynapin chaykuna sucedenqa? Jehová Diosmi gobiernokunaq sonqonkupi yuyaykachinqa “paypa munayninta ruwanankupaq” (Apo. 17:17). Yaqapaschá gobiernokunaqa religionkunata chinkachinankupaq yuyaykunqaku, pachantinpi maqanakuykunata paqarichisqankurayku. Gobiernokunaqa kikinkumanta chayta ruwanankupaqmi yuyaykunqaku, ichaqa Diosmi paykunawan llapa pantasqa religionkunata chinkachinqa. Saqraq kamachisqankunan t’aqanakuspa paykunapura maqanakunqaku, paytaq mana ima ruwaytapas atinqachu (Mat. 12:25, 26).

8. ¿Imatan ruwanqa ‘Magog suyumanta’ rey Gog?

⁸ Pantasqa religionkuna chinkapuqtinqa Diosta serviqkunan mana imaq pakaykusqan hina “llakhilla tiyashanqaku” (Eze. 38:11, 14). ¿Iman paykunamanta kanqa? Biblian willan ‘askha suyukuna’ Dios serviqkuna contra sayarinankuta, chaytan ruwanqaku ‘Magog suyumanta’ rey Gog umallisqan, paymi Saqra (leey Ezequiel 38:2, 15, 16). ¿Llakikunanchischu chaywan?

9. a) ¿Iman astawan llakichiwanchis cristianokunata? b) ¿Imatan ruwananchis iñiyninchis allin kananpaq?

⁹ Diosta serviqkunaqa manan chayraykuchu manchasqa kawsanchis. Astawanqa  llakikunchis Diospa sutin ch’uyanchasqa kananmanta, paylla kamachinanpaq derechoyoq kasqanmantawan, manan qespichisqa kananchismantachu. Jehová Diosmi askha kutipi nirqan: ‘Diospuni kasqaytan yachankichis’, nispa (Eze. 6:7). Maytapunin munashanchis Ezequiel libropi profecía hunt’akunanta, chaymantapas manan iskayanchischu Diosqa ‘pay manchakuqkunata sasachakuymanta qespichisqanta’ (2 Ped. 2:9). Chaykamaqa, tukuy atisqanchista ruwasun iñiyninchispi allin kanapaq, imaña kaqtinpas Jehová Diospaq hunt’aq sonqo kanapaq. Chaypaq, ¿imatan ruwananchis? Diosmantan mañakunanchis, Bibliata estudiananchis, chaypi yuyaymanananchis, Diospa Gobiernonmantataq willananchis, chhaynapin wiñay kawsay suyakuyninchis ‘allin takyasqa’ kanqa (Heb. 6:19; Sal. 25:21).

10, 11. ¿Imaynatan Armagedón qallarinqa, iman chaypi sucedenqa?

¹⁰ Diospa llaqtan contra sayariqtinku imachus sucedesqanmi manchakunapaq hina kallanqataq. Jesuswan hanaq pachapi ejercitonwan iman llaqtanta yanapananpaq Jehová Dios sayarinqa (Apo. 19:11-16). Chhaynatan qallarinqa Tukuy-atiyniyoq Diospa ‘hatun maqanakuynin’, chaytan sutichakullantaq Armagedón nispa (Apo. 16:14, 16).

¹¹ ¿Iman sucedenqa chay maqanakuypi? Profeta Ezequielwanmi Jehová Dios willachirqan: “Ñoqan Gogman chayachisaq imaymana rikch’aq mana allinkunata manchakuywan p’ampaykusqa kananpaq. Runakunataq paykunapura espadawan wañuchinakunqaku”, nispa. Mana imata ruwayta atispan Saqraq ladonmanta kaq maqanakuqkunaqa paykunapura maqanakunqaku. Saqrapas manan chaymantaqa ayqeyta atinqachu, Jehová Diosmi nin: “Pay pataman soldadonkuna pataman puriysiq-masin suyukuna patamanwanmi kachaykusaq para lloqllata, chikchita, azufre ninatawan”, nispa (Eze. 38:21, 22). ¿Imapin tukunqa Diospa chay ruwasqan?

12. ¿Imatan yachanqaku gobiernokuna?

¹² Gobiernokunaqa munay mana munaymi yachanqaku atipaqninkuqa Jehová Dios kasqanta. Israelitakunata qatiq Egipto nacionmanta soldadokuna hinapaschá Saqraq kamachisqan ejercitokunapas mana imata ruwayta atispa ninqa: “Diosmi paykunarayku ñoqanchiswan maqanakushan”, nispa (Éxo. 14:25). Chhaynapin gobiernokunaqa yachanqaku pichus Jehová Dios kasqanta (leey Ezequiel 38:23). ¿Hayk’aqmi chaykuna qallarinqa?

13. ¿Imatan yachanchis metalmanta runaq phisqa kaq partenmanta?

¹³ Daniel libropi huknin profecian willawanchis ima tiempopi kashasqanchista. Chaypin willan imaymana metalmanta ruwasqa ‘hatunkaray runamanta’ (Dan. 2:28, 31-33). Chaymi tuparqan Diospa llaqtanta chinkachiyta munaq ñawpa tiempopi hatun nacionkunawan, chaykunan karqan: Babilonia, Medopersia, Grecia, Roma, kay tiempopitaq hukllachasqa hatun nación . Chay profecian willan chay hatun nacionqa metalmanta runaq chakinwan hinallataq chaki dedonkunawan tupasqanta. Primera guerra mundialpin Gran Bretaña, Estados Unidos nacionkuna hukllachakurqanku. Chhaynaqa, Daniel libropi metalmanta runaq phisqa kaq partenqa, hukllachasqa nacionmi. ¿Imatan yachanchis chay nacionkuna metalmanta runaq chakinwan tupasqanmanta? Manan huk hatun  nacionqa kanqañachu. Chaymantapas, metalmanta runaq chakinpas, chaki dedonkunapas fierrowan t’uruwan ruwasqan kashan, chaymi hukllachasqa nacionpa atiyninta pisiyachin.

14. Armagedón qallariqtin, ¿ima hatun nacionmi atiyniyoq kashanqa?

¹⁴ Chay profecian willallantaq huk qaqamanta ch’eqtasqa rumimanta. Chay rumin tupan Diospa Gobiernonwan, qaqataq Diospa kamachikuq kayninwan. Chay rumin ch’eqtakurqan 1914 watapi, usqhayllataqmi phawaykushan metalmanta runaq chakinman. Armagedón guerrapin metalmanta runaqa chinkachisqa kanqa (leey Daniel 2:44, 45). Chhaynaqa, Armagedón qallariqtinqa Gran Bretaña, Estados Unidos hukllachasqa nacionkunan atiyniyoq kashanqa. ¡Kusikunapaqmi kanqa chay profeciaq hunt’akusqanta rikuyqa! * ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa Saqrawan? Yachasun.

15. ¿Iman sucedenqa Saqrata supayninkunatapas Armagedón qhepata?

¹⁵ Saqraqa rikunanmi kanqa kay pachapi llapa yanapaqninkuna imaynatachus chinkasqanta. Chaymantan paymanñataq tupanqa. Apóstol Juanmi willan imachus pasananta (leey Apocalipsis 20:1-3). “Chinkay-chinkay ukhuq llaventa” hap’iq Jesusmi Saqrata supayninkunatawan wikch’uykunqa chinkay-chinkay ukhuman, chaypin kanqaku waranqa wata (Luc. 8:30, 31; 1 Juan 3:8). Chhaynatan mach’aqwayta umanpi saruyta qallarinqa (Gén. 3:15). *

16. ¿Imaynapin Saqra tarikunqa chinkay-chinkay ukhupi?

¹⁶ Chay chinkay-chinkay ukhumanqa manan pipas haykuyta atinmanchu aswanpas Jehová Diosllan otaq “chinkay-chinkay ukhuq llaventa” hap’iq Jesuslla. Runakunata manaña waqllichinanpaqmi Saqrata chaypi hap’ikunqa mana ima ruway atiqta, wañusqapas kashanman hinata. Chhaynatan, ¡‘qaparishaq leonpa’ siminta wisq’akunqa! (1 Ped. 5:8.)

17, 18. a) ¿Imakuna hamuq tiempopi sucedenanmantan yacharqanchis? b) Chaykuna sucedesqan qhepaman, ¿imaynan kawsay kanqa?

¹⁷ Pachantinpin imaymanakuna sucedenan kashan. Anchatan uyariyta munashanchis “thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis”, nisqankuta. Chaymantan rikusunchis Hatun Babiloniaq chinkapusqanta, Magog suyumanta rey Gog sayarisqanta Armagedón guerratawan. Chaymantataq Saqra supayninkunantin chinkay-chinkay ukhuman wikch’uykusqa kanqaku. Llapa millay kaqkuna chinkapuqtintaq mosoq kawsay qallarinqa, chaymi kanqa Cristoq Waranqa Wata Kamachisqanpi, chaypiqa ‘sumaq thak-nisqan tiyasun’ (Sal. 37:10, 11).

¹⁸ Yacharqanchisñan “mana rikukuq” phisqa kaqkunamanta, ichaqa rikushasunmanpas hinatan qhawananchis. Qatimuq estudiopin qhawarillasuntaq phisqa profeciakunamanta.