Skip to content

Skip to table of contents

Mboiyoomana Nyika Eeyi

Mboiyoomana Nyika Eeyi

Mboiyoomana Nyika Eeyi

“Tamuli mumudima pe, kuti buzuba oobo bukamusikile cakutayeeyela mbuli mbobukonzya kusikila babbi.”—1 TE. 5:4.

SENA INGA MWAPANDULULA?

Nzyintu nzi zitanacitika izitondezyedwe mumagwalo aatobela?

1 Batesalonika 5:3

Ciyubunuzyo 17:16

Daniele 2:44

1. Ncinzi ciyakutugwasya kulangila alimwi akuliyumya kumasunko?

ZYINTU zipati ziyakucitika lino-lino. Kuzuzikizyigwa kwabusinsimi bwamu Bbaibbele bulakasinizya kaambo aaka, aboobo tweelede kulangila. Ncinzi cikonzya kutugwasya kucita oobo? Mwaapostolo Paulo utukulwaizya kuti ‘meso eesu alange zyintu zitalibonyi.’ Inzya, tweelede kuyeeya bulumbu bwesu bwabuumi butamani, kufwumbwa naa nkuujulu naa anyika. Kweelana ambwaatondezya majwi aaya, Paulo wakali kukulwaizya basyominyina kubikkila maano kubulumbu bukonzya kuboola akaambo kakusyomeka kwabo. Kucita boobo kwakali kuyoobagwasya alimwi kuliyumya kumasunko amukupenzyegwa.—2 Ko. 4:8, 9, 16-18; 5:7.

2. (a) Ncinzi ncotweelede kucita kutegwa tuzumanane kuba abulangizi? (b) Ncinzi ncotutiilange-lange mucibalo eeci alimwi amucibalo citobela?

2 Malailile aa Paulo alijisi njiisyo iiyandika kapati yakuti: Kutegwa tuzumanane kuba abulangizi, tatweelede kulanga buyo zyintu zicitika lino, pele alimwi tweelede kulanga zyintu zili kumbele. Tweelede kubikkila maano kuzyintu ziyandika kapati izitanalibonya. (Heb. 11:1; 12:1, 2) Aboobo, atulange-lange zyintu zili kkumi iziswaangene abulangizi bwesu bwabuumi butamani. *

NCINZI CIYOOCITIKA KWAAKUCAALA BUYO CIINDI CISYOONTO KUTI MAMANINO ASIKE?

3. (a) Ncintu nzi caambidwe mulugwalo lwa 1 Batesalonika 5:2, 3 iciyakucitika kumbele? (b) Ino basololi batwaambo twacisi bayoocita nzi, alimwi ino mbaani balangilwa kubasangana?

3 Paulo mulugwalo ndwaakalembela bana Tesalonika wakaamba cintu cimwi ceelede kucitika kumbele. (Amubale 1 Batesalonika 5:2, 3.) Wakabikkila maano kumabala aakuti “buzuba bwa Jehova.” Kweelana ambwaabelesyedwe aawa, “buzuba bwa Jehova” nciindi iciyakutalika akunyonyoonwa kwabukombi bwakubeja alimwi ciyoozumanana mane kumamanino kwankondo ya Amagedoni. Pele kabutanatalika buzuba bwa Jehova, basololi bamunyika bayakwaamba kuti “Luumuno akuliiba!” Eeci cilakonzya kwaambwa ciindi comwe naa ziindi zinji zitobelene. Izisi zilakonzya kuyeeya kuti zili afwaafwi kumanizya mapenzi aabakatazya kapati. Mbuti kujatikizya basololi bazikombelo? Mbwaanga abalo ncibeela canyika, balalangilwa kubasangana basololi batwaambo twacisi. (Ciy. 17:1, 2) Kwiinda mukucita oobo, basololi bazikombelo banooiya basinsimi bakubeja bana Juda bansiku. Kujatikizya mbabo Jehova wakaamba kuti: “[Baamba] kuti, ‘Muli aluumuno, muli aluumuno!’ anukuti taakwe luumuno pe.”—Jer. 6:14; 23:16, 17.

4. Ino ncinzi ncotuzyi bantu banji ncobatazyi?

4 Kufwumbwa uyootola lubazu mukwaamba kuti “Luumuno akuliiba!” eeci ciyakutondezya kuti buzuba bwa Jehova buyanda kutalika. Nkakaambo kaako Paulo wakaamba kuti: “Bakwesu, tamuli mumudima pe, kuti buzuba oobo bukamusikile cakutayeeyela mbuli mbobukonzya kusikila babbi, nkaambo nywebo nyoonse muli bana bamumuni.” (1 Te. 5:4, 5) Kwiimpana abantu banji, swebo tulizyi ncaamba Magwalo kujatikizya zyintu zicitika lino. Ino businsimi oobu ibujatikizya kwaamba kuti “Luumuno akuliiba!” buyakuzuzikizyigwa buti? Tweelede kulindila kutegwa tubone. Aboobo, tweelede kuba amakanze ‘aakuzumanana kupakamana akubatama.’—1 Te. 5:6; Zef. 3:8.

“MWAMI MUKAINTU” WAALILWA KUZYIBA NTENDA IIMUSIKILA

5. (a) Ino “mapenzi mapati” ayootalika buti? (b) Ino “mwami mukaintu” uuyakwaalilwa kuzyiba ntenda iiyoomusikila nguni?

5 Ncintu nzi cimbi citanalibonya ciyootobela kucitika? Paulo wakaamba kuti: “Kufwumbwa leelyo banooamba kuti: ‘Luumuno akuliiba!’ Aciindi nciconya eeco lunyonyooko luyoobasikila cakufwambaana.” Cibeela cakusaanguna ‘calunyonyooko iluyoobasikila aciindi nciconya eeco’ nkulwanwa kwa “Babuloni Mupati,” bulelo bwanyika yoonse bwabukombi bwakubeja, alimwi ibwiitwa kuti “mukaintu muvwuule.” (Ciy. 17:5, 6, 15) Kulwana bukombi boonse bwakubeja kubikkilizya a Bunakristo Bwanyika, ayooba ngamatalikilo “[aa]mapenzi mapati.” (Mt. 24:21; 2 Te. 2:8) Kubantu banji eeci ciyoocitika cakutayeeyelwa. Nkaambo nzi? Nkaambo kusikila aciindi eeco, mukaintu muvwuule unoolibona kuti “mwami mukaintu” alimwi kayeeya kuti ‘kunyina nayakoomoka kulila.’ Pele uyoozyiba kuti wakaalilwa kuzyiba ntenda iimusikila. Uyoonyonyoonwa cakufwambaana, mbuli kuti “mubuzuba bomwe buyo.”—Ciy. 18:7, 8.

6. Nguni uyoonyonyoona bukombi bwakubeja?

6 Ijwi lya Leza lyaamba kuti uuyoolwana mukaintu muvwuule, “munyama” uujisi “meja aali kkumi.” Kwiiya bbuku lya Ciyubunuzyo kutondezya kuti munyama ooyu wiiminina United Nations (Lukamantano lwa Zisi). “Meja aali kkumi” aiminina basitwaambo twacisi boonse ibagwasyilizya “munyama uusalala pyu.” * (Ciy. 17:3, 5, 11, 12) Ino kulwanwa ooku kunooli kupati buti? Izisi izipanga Lukamantano lwa Zisi ziyoolunyonyoona lubono lwamukaintu muvwuule, kumuyubununa bwini mbwabede, kumunyonyoona alimwi “akumuumpa.” Uyoonyonyoonwa cakumaninina.—Amubale Ciyubunuzyo 17:16.

7. Ino “munyama” uyootalika buti kulwana bukombi bwakubeja?

7 Businsimi bwamu Bbaibbele alimwi bulatondezya iciyootalisya kulwanwa ooku. Munzila imwi Jehova uyoocibikka mumyoyo yabasololi batwaambo twacisi “kuti bazwidilizye muzeezo wakwe” wakunyonyoona mukaintu muvwuule. (Ciy. 17:17) Bukombi ibukulwaizya nkondo bwazumanana munyika, aboobo zisi ziyoolimvwa kuti kunyonyoona mukaintu muvwuule nkuyanda kwanzizyo. Mubwini, ciindi beendelezi baakumulwana, banooyeeya kuti bacita oobo mukuyanda kwabo. Pele mubwini, bayoocita oobo kwiinda mukubelesyegwa a Leza kutegwa banyonyoone bukombi bwakubeja boonse. Aboobo, cibeela cimwi cabweende bwa Saatani ciyoolwana ceenzyinyina, alimwi Saatani uyoobula nguzu zyakubakwabilila.—Mt. 12:25, 26.

KULWANA BANTU BA LEZA

8. Nkulwana kuli buti nkwaayoocita “Gogo wakunyika ya-Magogo”?

8 Bwaakunyonyooka bukombi bwakubeja, bantu ba Leza ‘banookkede muluumuno’ alimwi kakutakwe ‘bulambo’ bubakwabilila. (Ezk. 38:11, 14) Ncinzi ciyoocitika kumbunga eeyi yabantu iizumanana kukomba Jehova iilibonya mbuli kuti taijisi mukwabilizi? Kulibonya kuti bantu ba Leza bayoolwanwa “abantu banji.” Jwi lya Leza lyaamba kuti kulwanwa ooku kuyoocitwa a “Gogo wakunyika ya-Magogo.” (Amubale Ezekieli 38:2, 15, 16.) Ino tweelede kukubona buti kulwanwa ooku?

9. (a) Ncinzi ncobabikkila kapati maano Banakristo? (b) Nintaamu nzi nzyotweelede kubweza lino kutegwa tuyumye lusyomo lwesu?

9 Kuzyibilalimwi kulwanwa kwabantu ba Leza takutupi kulibilika kapati. Nikuba boobo, ncotubikkila kapati maano taluli lufwutuko lwesu pe, pele tubikkila kapati maano kukusalazyigwa kwazyina lya Jehova alimwi akusinizyigwa kwabulelo bwakwe. Jehova wakacitondezya eeci naakainduluka kwaamba majwi aakuti: “Muyooziba kuti ndime Jehova” ziindi ziinda ku 60. (Ezk. 6:7) Aboobo, tulalangila kumbele katujisi aluyandisisyo lwakubona kuzuzikizyigwa kwabusinsimi oobu bwa Ezekieli, katusyomede kuti “Jehova ulizyi ikuvwuna bantu bamubelekela cakulyaaba kuzwa kumasukusyo.” (2 Pe. 2:9) Calino, tuyanda kubelesya ciindi ncotujisi kuyumya lusyomo lwesu kutegwa tukazumanane kusyomeka kuli Jehova twaakujana mapenzi aasiyene-siyene. Ncinzi ncotweelede kucita? Tweelede kupaila, kwiiya Jwi lya Leza akuzinzibala kuyeeya aali zyeezyo nzyotwiiya, alimwi akwaambila bamwi mulumbe wa Bwami. Kwiinda mukucita oobo, tuyumya bulangizi bwesu bwabuumi butamani kuba mbuli “ngobyo yiimika bwato.”—Heb. 6:19; Int. 25:21.

BAMASI BAYOOMUZYIBA JEHOVA

10, 11. Ncinzi iciyooba citondezyo camatalikilo aa Amagedoni, alimwi ncinzi iciyoocitika muciindi eeco?

10 Nzyintu nzi zipati iziyoocitika akaambo kakulwanwa kwababelesi ba Jehova? Jehova, kwiinda muli Jesu alimwi abasikalumamba bakujulu, bayakwaanjilila makani akukwabilila bantu bakwe. (Ciy. 19:11-16) Kunjilila ooku inooli “[ne]nkondo yabuzuba bupati bwa Leza Singuzuzyoonse”—Amagedoni.—Ciy. 16:14, 16.

11 Kujatikizya nkondo eeyi, Jehova wakaamba boobu kwiinda muli Ezekieli, kuti: “Njoomuletela ziyoosyo zyamisyobo misyobo [Gogo], mbwaamba Mwami Jehova, nkabela ipanga lyamuntu umwi aumwi liyoolwisya mweenzinyina.” Kabaciyoowede, aabo ibali kulubazu lwa Saatani bayoonyongana mumizeezo akutalika kubelesya zilwanyo zyabo akujayana—sintanze kulwana sintanzenyina. Kuyungizya waawo, Saatani awalo uyoonyongana kapati. Jehova waamba kuti: “Njoomuwisizya . . . , mulilo asulufa, walo amakamu makamu aakwe abantu banji boonse mbali abo.” (Ezk. 38:21, 22) Ncinzi ciyoocitika akaambo kantaamu eeyi njayoobweza Leza?

12. Ino bamasi bayoosinikizyigwa kuzyiba nzi?

12 Bamasi bayoozyiba kuti kuzundwa ooku kwaboola akaambo kakuyanda kwa Jehova mwini. Mpoonya mbuli bana Egepita bakaindi ibakali kutandaanya bana Israyeli mu Lwizi Lusalala, basikalumamba ba Saatani bayoompolola kuti: “Jehova nguubalwida”! (Kul. 14:25) Inzya, bamasi bayoosinikizyigwa kumuzyiba Jehova. (Amubale Ezekieli 38:23.) Kwacaala ciindi cilamfwu buti kuti zyintu eezyi zitalike kucitika?

KUNYINA BWEENDELEZI BWA NYIKA YOONSE IBUYOOBAKO ALIMWI

13. Ncinzi ncotuzyi kujatikizya cibeela casanu cacikozyanyo Daniele ncapandulula?

13 Businsimi bulembedwe mubbuku lya Daniele bulatugwasya kuzyiba mpotweendela. Daniele wakapandulula cikozyanyo cili mbuli muntu icibambidwe alubulo lwiindene-indene. (Dan. 2:28, 31-33) Ciiminina zisi zyeendelezya nyika mbozyakatobelana alimwi ambozyakabajatikizya bantu ba Leza kaindi alimwi amazuba aano. Zisi eezyi kuli Babuloni, Mediya a Persia, Greece, Roma—mpoonya bweendelezi bwanyika yoonse bwamamanino buleendelezya muciindi cesu ecino. Kwiiya businsimi bwa Daniele kutondezya kuti bweendelezi bwanyika yoonse bwamamanino bwiimininwa amaulu alimwi atunwe twacikozyanyo. Ciindi ca Nkondo Yanyika Yakusaanguna, cisi ca Britain alimwi aca United States zyakapanga cilongwe caalubazu. Inzya, cibeela casanu cacikozyanyo ca Daniele Mbweendelezi bwa Nyika Yoonse bwa Anglo-America. Maulu ncecibeela camamanino cacikozyanyo, ikutondezya kuti kunyina bweendelezi bwa nyika yoonse bumbi ibuyooendelezya. Akaambo kakuti maulu alimwi atunwe zipangidwe abutale alimwi abulongo ciiminina ciimo citajisi nguzu ca Bweendelezi bwa Nyika Yoonse bwa Anglo-America.

14. Mbweendelezi buli bwanyika yoonse ibunooendelezya Amagedoni yaakusika?

14 Businsimi mbweena oobo butondezya kuti Bwami bwa Leza, ibwiimininwa abbwe lipati, bwakakolomonwa kuzwa kumulundu wabweendelezi bwa Jehova mu 1914. Ibbwe eeli lino lilaafwaafwi kupwaya maulu aacikozyanyo. Ciindi ca Amagedoni, maulu alimwi amubili woonse wacikozyanyo ziyoonyonyoonwa. (Amubale Daniele 2:44, 45.) Aboobo, Bweendelezi bwa Nyika Yoonse bwa Anglo-America mbobunooendelezya ciindi Amagedoni yaakusika. Eelo kaka ciyooba cintu cikkomanisya kubona kuzuzikizyigwa kwabusinsimi oobu! * Ino Leza uyoomucita nzi Saatani kumugama?

ICIYOOCITIKA KULI SINKONDONYINA LEZA MUPATI

15. Yaakumana Amagedoni, ncinzi ciyoomucitikila Saatani amadaimona aakwe?

15 Cakusaanguna, Saatani uyoolibonena ameso aakwe ciindi mbunga yakwe yoonse yaanyika yaakunyonyooka. Kuzwa waawo, Saatani mwini kumugama nguyoosubulwa. Mwaapostolo Johane wakacaamba boobu iciyootobela kucitika. (Amubale Ciyubunuzyo 20:1-3.) Jesu Kristo—‘imungelo uujisi kkii yamulindi uutagoli’—uyoomwaanga Saatani amadaimona aakwe, akubawaala mumulindi uutagoli, akubaleka kuti bakkale omuya kwamyaka iili 1,000. (Lk. 8:30, 31; 1 Jo. 3:8) Eeci ciyooba cibeela cakusaanguna cakuuma mutwe wanzoka. *Matl. 3:15.

16. Ino kubikkwa kwa Saatani “mumulindi uutagoli” ciyakwaamba nzi kulinguwe?

16 Ino “mulindi uutagoli” mwalo Saatani amadaimona aakwe mobayoowaalwa ninzi? Ibbala lya Chigiliki lyakuti aʹbys·sos kweelana ambwaakalibelesya Johane lipandulula cintu “cilamfwu kapati.” Alimwi lilasandululwa kuti cilindi “citaambiki” alimwi “cinyina magolelo.” Aboobo, kunyina muntu uukonzya kusika kubusena oobu, ccita buyo Leza ‘amungelo uujisi kkii yamulindi uutagoli.’ Ooku kubusena, Saatani uyooba muciimo calufwu mwalo mwatakonzyi kucita cilicoonse kutegwa “ateeni limbi masi.” Inzya, ooyu “syuumbwa uuvwuluma” ayakumuyuma mate!—1 Pe. 5:8.

ZYINTU IZIYOOCITIKA CIINDI CALUUMUNO KACITANASIKA

17, 18. (a) Nzyintu nzi zitanalibonya nzyotwalanga-langa kale? (b) Zyaakumana kucitika zyintu eezyi, nciindi cili buti cikkomanisya ciyootalika?

17 Kuli zyintu ziyandika alimwi azyintu zipati iziyoocitika lino-lino. Tulalangila kumbele kubona mbobayakwaamba kuti “Luumuno akuliiba!” Mpoonya tuyoobona Babuloni Mupati mbwayoonyonyoonwa, mbobayoolwanwa bantu ba Leza a Gogo waku Magogo, mboiyoolwanwa nkondo ya Amagedoni, alimwi Saatani amadaimona aakwe mbobayoowaalwa mumulindi uutagoli. Zyaakumana kucitika zyintu zyoonse eezyi, ciindi bubi boonse bwaakumana, tuyootalika buumi bupya Mubulelo bwa Kristo bwa Myaka Iili 1,000 mwalo motuyookondwa “[a]luumuno lunji.”—Int. 37:10, 11.

18 Kuyungizya azyintu zili musanu nzyotwalanga-langa, kuli azimwi “zyintu zitalibonyi” nzyotweelede ‘kulangila.’ Zyintu eezyi ziyoobandikwa mucibalo citobela.

[Bupanduluzi buyungizidwe]

^ munc. 2 Zyintu zili kkumi eezyi zilalangwa-langwa mucibalo eeci alimwi amucibalo citobela.

^ munc. 6 Amubone bbuku lyamu Cingisi lyakuti Revelation—Its Grand Climax at Hand! mapeeji 251-258.

^ munc. 14 Majwi aakuti “kumanisya mami aya oonse” aajanika mulugwalo lwa Daniele 2:44 aamba mami, naa bweendelezi bwanyika yoonse ibwiimininwa azibeela zyacikozyanyo. Nikuba boobo, businsimi bumbi bwamu Bbaibbele ibukozyenye aboobu butondezya kuti “bami bamunyika yoonse” bayoobunganizyigwa antoomwe kuti balwane Jehova “[mu]buzuba bupati bwa Leza Singuzuzyoonse.” (Ciy. 16:14; 19:19-21) Aboobo, mami oonse buyo ayoonyonyoonwa lya Amagedoni, kutali buyo mami aaimininwa azibeela zyacikozyanyo pe.

^ munc. 15 Cibeela camamanino cakunyonyoonwa kwamutwe wamuzoka ciyoocitika myaka 1,000 yaakumana, aciindi eeci Saatani amadaimona aakwe bayoowaalwa “muziba lyamulilo uuyaka asulufa.”—Ciy. 20:7-10; Mt. 25:41.

[Mibuzyo yaciiyo]

[Kabbokesi/Cifwanikiso icili apeeji]

ZYINTU ZYOSANWE ZILANGILWA KUCITIKA:

1 Kwaambilizyigwa kwa “Luumuno akuliiba!”

2 Bamasi bamulwana akumunyonyoona “Babuloni Mupati”

3 Kulwana bantu ba Jehova

4 Nkondo ya Amagedoni

5 Saatani amadaimona aakwe bayoobikkwa mumulindi uutagoli