1. Oshike osho ovadiinini vamwe have lipula nasho?

OMUMWAMEME umwe omudiinini oo e lididimikila omashongo mahapu oule weedula dihapu okwa li a pula nelininipiko a ti: “Exulilo ota li uya ngoo fimbo inandi fya?” Vamwe ovo navo va longela Jehova oule wefimbo lile oha ve lipula noshinima sha faafana. Otwa teelela nodjuulufi efiku olo Kalunga ta ka ninga oinima aishe ipe, nota ka kufa po omaupyakadi aeshe oo twa taalela kunena. (Eh. 21:5) Nonande otu na omatomheno mahapu okwiitavela kutya ounyuni waSatana ou li pokuxulifwa po, otashi dulika shi kale shidjuu okuteelela efiku olo nelididimiko.

2. Omapulo e na sha nelididimiko elipi hatu ka kundafana?

² Ombibeli otai ulike kutya otu na okukala nelididimiko. Ngaashi ovapiya vaJehova vomefimbo lonale, nafye ohatu ka wanifilwa po omaudaneko aKalunga ngeenge otwa kala tu na eitavelo la kola nokuteelela nelididimiko eshi te ke a wanifa po peufwafimbo laye. (Lesha Ovaheberi 6:11, 12.) Jehova okwa kala e lididimika. Ngeno okwa xulifa po nale oukolokoshi, ashike okwa teelela oku ke shi ninga pefimbo la wapala. (Rom. 9:20-24) Omolwashike a kala e lididimika? Ongahelipi Jesus a hopaenena Xe mokukala nelididimiko nongahelipi e tu tulila po oshihopaenenwa? Ouwa ulipi hatu ka mona ngeenge otwa kulike elididimiko ngaashi Jehova? Omanyamukulo omapulo oo otae tu kwafele tu kale tu na elididimiko nosho yo eitavelo la pama nonande otashi dulika tu kale tu wete efiku laJehova la kala ko.

3, 4. (a) Omolwashike Jehova te lididimike eshi ta wanifa po elalakano laye li na sha nedu? (b) Jehova okwa li e linyenga ngahelipi kounashibofa womuEden?

³ Jehova oku na etomheno liwa lokukala omulididimiki. Oshoshili kutya oku na eenghono da shiya ko meshito alishe efimbo keshe, ndele nande ongaho, ounashibofa womuEden  owa pendula omapulo oo a kuma eshito alishe. Jehova okwa kala e lididimika molwaashi oku shi shii kutya otashi ka kwata efimbo lile okunyamukula omapulo oo monghedi ya wanenena. Ndele molwaashi oku shii nawa oilonga noikala yakeshe umwe, kutya nee oishitwa yomeulu ile ovanhu kombada yedu, ota katuka monghedi oyo tai tu etele ouwa. — Heb. 4:13.

⁴ Osha li elalakano laJehova opo Adam naEva va yadeke edu noludalo lavo. Eshi Satana a hongaula Eva naAdam vaha dulike, Kalunga ina efa po elalakano laye. Ka li a lyalyakana, ina katuka nopehe na okudiladila nawa noina kala ehe na ko nasha novanhu. Ponhele yaasho, okwa kala a tokola komesho yefimbo shi na sha nanghee ta ka wanifa po elalakano laye li na sha novanhu nosho yo nedu. (Jes. 55:11) Ndele opo a wanife po elalakano laye noku yukipalife ounamapangelo waye, okwa li a ulika elipangelo nelididimiko, nokwa li nokuli a teelela oule womido omayovi opo a wanife po eembinga dimwe delalakano laye monghedi ya denga mbada.

5. Elididimiko laJehova ole shi ninga tashi shiiva opo ovanhu va ka mone omanangeko noupuna elipi?

⁵ Etomheno limwe vali molwaashi Jehova a kala a teelela nelididimiko ololo kutya opo ovanhu vahapu va ka dule okumona omwenyo waalushe. Paife ota ningi omalongekido opo a ka xupife “ongudu inene.” (Eh. 7:9, 14; 14:6) Jehova ota kongo ovanhu okupitila moilonga yetu yokuudifa, te va shivi ve lihonge kombinga yOuhamba waye nosho yo yomifikamhango daye douyuki. Etumwalaka lOuhamba olo “onghundana iwa” kovanhu. (Mat. 24:14, NW) Omunhu keshe oo ta nanwa kuJehova oha ningi oshitukulwa sheongalo lomounyuni aushe olo li na ookaume vashili ovo ve hole osho sha yuka. (Joh. 6:44-47) Kalunga ketu omunahole oha kwafele ovanhu va tya ngaho opo va kale va hokiwa kuye. Okwa kala yo ta hoolola movanhu ovo tava ka kala oilyo yepangelo laye lomeulu. Ngeenge ova i meulu, otava ka kwafela ovanhu ovaduliki kombada yedu va fike mewaneneno nova mone omwenyo waalushe. Ndele fimbo Jehova a li a teelela nelididimiko, okwa kala ta longo opo a wanife po omalalakano aye, omolwouwa wetu.

6. (a) Jehova okwa li a ulika ngahelipi kutya omulididimiki pefimbo laNoa? (b) Jehova ota ulike ngahelipi kutya omulididimiki pefimbo letu?

⁶ Jehova ohe lididimike nokuli nonande vamwe otava popi oinima ii kombinga yaye, ngaashi twa mona nghee a li a ungaunga novakolokoshi fimbo a li ine va hanauna po nEyelu. Pefimbo opo kombada yedu okwa li ku yadi elongifo leenghono noluhaelo, na Jehova okwa li a “yahama momutima waye” omolwonghalo yovanhu oyo ya li ya xutuka neenghono. (Gen. 6:2-8) Jehova ka li te ke lididimikila onghalo ya tya ngaho fiyo alushe, onghee okwa li a tokola okweeta eyelu li hanaune po ovanhu ovo ihava dulika. Fimbo ‘onhalanheni yaKalunga ye va teelela pomafiku enya aNoa,’ Kalunga okwa li a ninga po omalongekido opo a xupife Noa noukwaneumbo waye. (1 Pet. 3:20) Pefimbo la wapala, Jehova okwa li a lombwela Noa kombinga yetokolo olo nokwa li e mu lombwela a tunge onguluwato. (Gen. 6:14-22) Kakele kaasho, Noa okwa li “omuudifi wouyuki,” a li ta lombwele ovanhu vakwao kombinga yehanauno olo la li pokuuya. (2 Pet. 2:5) Jesus okwa ti kutya efimbo letu ola faafana naalo laNoa. Jehova okwa tokola kutya ota ka xulifa po naini onghalelo ei youkolokoshi. Ndele kape na oo e shii “efiku olo notundi.” (Mat. 24:36) Kunena, Jehova okwe tu pa oshilonga shokulondwela ovanhu noku va lombwela kutya ove na okuninga shike opo va ka xupifwe.

7. Mbela Jehova ota ende kanini okuwanifa po omaudaneko aye? Shi yelifa.

⁷ Elididimiko laJehova kali fi ashike okweefa pa pite efimbo lonhumba. Inatu diladila kutya ke wete osho tashi tu ningilwa nonokutya ke na ko nasha nafye. Ndele otashi dulika shi kale shipu okudiladila ngaho eshi hatu ende hatu kulupa ile eshi hatu mono oixuna monghalelo ei youkolokoshi. Otashi dulika tu kale twa teka omukumo  ile tu udite kutya Kalunga ota ende kanini okuwanifa po omaudaneko aye. (Heb. 10:36) Ino dimbwa kutya Jehova oku na omatomheno mawa okulididimika nonokutya ota longifa efimbo olo monghedi oyo tai etele ouwa ovapiya vaye ovadiinini. (2 Pet. 2:3; 3:9) Natu ka konakoneni yo nghee Jesus a li a hopaenena Xe mokukala omulididimiki.

8. Jesus okwa li e lididimika koshi yeenghalo dilipi?

⁸ Jesus ota longo ehalo laKalunga nokwa kala ta ningi ngaho nehafo oule womido omayovi mahapu da pita. Eshi Satana a tukula oshibofa, Jehova okwa li a tokola opo Omona waye ewifa e uye kombada yedu e li Messias. Diladila kutya Jesus okwa li a teelela nelididimiko oule womido omayovi opo efimbo olo li fike. (Lesha Ovagalati 4:4.) Ina kala ashike a teelela a mwena efimbo alishe olo, ndele okwa kala e lipyakidila noilonga oyo Xe a li e mu pa. Lwanima eshi e ke uya kombada yedu, okwa li e shii kutya Satana ote ke mu dipaifa, ngaashi sha li sha xunganekwa. (Gen. 3:15; Mat. 16:21) Okwa li e lididimikila omahepeko madjuu molwaashi okwa li e shii kutya okuninga ngaho osho ehalo laKalunga. Okwa li a dulika monghedi ya denga mbada. Ka li ta yandje elitulemo kuye mwene nosho yo kondodo yaye, naasho oshe tu etela ouwa. — Heb. 5:8, 9.

9, 10. (a) Jesus okwa kala ta ningi shike eshi a teelela nelididimiko Jehova a katuke onghatu? (b) Ongahelipi tu na okutala ko eufwafimbo laJehova?

⁹ Konima yenyumuko laye, Jesus okwa li a pewa eenghono meulu nokombada yedu. (Mat. 28:18) Ota longifa eenghono odo mokuwanifa po elalakano laJehova paufwafimbo laJehova. Jesus okwa kala e li omutumba kolulyo laKalunga fiyo 1914 a teelela nelididimiko ovatondi vaye va ninge oshilyatelo sheemhadi daye. (Eps. 110:1, 2; Heb. 10:12, 13) Mafiku ota ka katuka eenghatu opo a xulife po onghalelo younyuni waSatana. Ndele fimbo osho inashi ningwa, Jesus ota kwafele ovanhu nelididimiko va kale va hokiwa kuKalunga noku va twale ‘komeva omwenyo.’ — Eh. 7:17.

¹⁰ Mbela owa didilika ngoo nghee Jesus a tula po oshihopaenenwa shanghee tu na okutala ko eufwafimbo laJehova? Nopehe na omalimbililo, Jesus okwa li ha longo keshe osho Xe e mu pula a longe, ndele nande ongaho, okwa li a teelela nehalo liwa eufwafimbo laKalunga. Eshi twa teelela okuxulifwa po kwonghalelo yaSatana youkolokoshi, atusheni otwa pumbwa okuteelela Kalunga nelididimiko nokatu na okusholola molwaashi twa teka omukumo. Oshike tu na okuninga opo tu kulike oukwatya oo?

11. (a) Ongahelipi eitavelo la pambafana nelididimiko? (b) Omolwashike tu na omatomheno mawa okukala neitavelo la pama?

¹¹ Fimbo Jesus a li ine uya kombada yedu, opa kala nale ovaprofeti novapiya vaKalunga ovadiinini ovo va tula po oshihopaenenwa shi na sha nanghee ovanhu inava wanenena tava dulu okukala ovalididimiki novadiinini. Elididimiko lavo ola li la pambafana neitavelo lavo. (Lesha Jakob 5:10, 11.) Mbela ngeno ova li inava itavela shili osho Jehova e va lombwela, ngeno ova kala ngoo va teelela nelididimiko okuwanifwa kwomaxunganeko aye? Ova kala tave lididimikile eenghalo odo tadi yeleke eitavelo lavo molwaashi ove shii kutya Kalunga ota ka wanifa po omaudaneko aye. (Heb. 11:13, 35-40) Otu na omatomheno mahapu okukala neitavelo la pama molwaashi Jesus ota longo e li ‘omuwanifi weitavelo’ letu. (Heb. 12:2) Omaxunganeko mahapu okwa wanifilwa muye nokwa holola omalalakano aKalunga monghedi oyo ye tu tomha tu kale tu na eitavelo.

12. Oshike tu na okuninga opo tu pameke eitavelo letu?

¹² Eenghatu tadi longo dilipi tu na okukatuka opo tu pameke eitavelo letu notu kale tu na elididimiko? Osho sha fimanenena osho okukala hatu tula moilonga omayele aJehova. Pashihopaenenwa,  diladila komatomheno okukonga tete Ouhamba waKalunga monghalamwenyo yoye. Mbela ito dulu okuninga eenghendabala da mana mo opo u dulike koshipango osho shi li muMateus 6:33? Osho otashi dulika shi ku pule u kale ho longo efimbo lihapu moukalele ile u ninge po omalunduluko onhumba monghedi yoye yokukalamwenyo. Jehova okwa nangeka nale noupuna eenghendabala doye odo wa ninga opo u dulike koshipango osho, onghee ino dina enangeko noupuna olo. Otashi dulika nokuli e ku kwafele u mone omukonakonimbibeli mupe ile u mone ‘ombili yaye ei i dule eendunge adishe.’ (Lesha Ovafilippi 4:7.) Ngeenge owa dilonga komauwa oo wa mona pauhandimwe omolwokudulika komalombwelo aJehova, oto ka mona kutya mboli osha fimana okukala omulididimiki. — Eps. 34:9.

13. Ongahelipi hatu dulu okupameka eitavelo nelididimiko letu? Shi yelifa to longifa efaneko.

¹³ Osho otashi dulu okufaafanifwa novanamapya ovo hava limi, hava kunu nohava teya. Oshikando keshe omunepya a mona eteyo liwa, oha kala e na omukumo woku ka kuna natango eembuto daye molufo tali landula. Oshoshili kutya okuteelela eteyo nelididimiko itaku ke mu imba a kune eembuto, notashi dulika nokuli a wede ko koshinhenga molufo tali landula. Oha kunu e na elineekelo kutya ota ka teya. Sha faafana, ngeenge otwa kala hatu lihongo, hatu dulika komayele aJehova nokumona ouwa, ohatu ka kala tu na elineekelo la pama muJehova. Eitavelo letu nalo otali ka kola notashi ka kala shipu kufye okuteelela omanangeko noupuna oo tu na oushili kutya otae ke uya. — Lesha Jakob 5:7, 8.

14, 15. Etaleko lilipi tu na okukala tu na li na sha nokumona oixuna kwovanhu?

¹⁴ Onghedi imwe vali omo hatu dulu okukulika oukwatya welididimiko omokukonakona onghedi omo hatu tale ko ounyuni nosho yo eenghalo detu vene. Kendabala u kale ho tale ko oinima ngaashi Jehova he i tale ko. Pashihopaenenwa,  diladila kunghee ha tale ko okumona oixuna kwovanhu. Okwa kala ta yahama komutima oule wefimbo eshi a kala e wete ovanhu tava mono oixuna, ndele nande ongaho, ina efa osho shi mu imbe a longe ouwa. Okwa li a tuma Omona waye ewifa “a hanaune po oilonga yaSatana” nokuxulifa po okumona oixuna akushe oko Satana a etela ovanhu. (1 Joh. 3:8) Okumona oixuna oko okwopakafimbo, ndele Kalunga ote ke ku xulifa po fiyo alushe. Onghee hano, ponhele yokukala twa wililwa po konghalelo youkolokoshi oyo tai pangelwa kuSatana ile tu udite itatu dulu vali okuteelela nelididimiko i xulifwe po, otwa pumbwa okuyandja elitulemo koinima yokomesho oyo ihe wetike notai ka kalelela. Jehova okwa tokola nale kutya onaini ta ka xulifa po oukolokoshi, nota ka katuka peufwafimbo laye. — Jes. 46:13; Nah. 1:9.

¹⁵ Pefimbo lomafiku axuuninwa oo madjuu okukaliwa muo onghalelo ei yoinima, otashi dulika tu ka shakeneke omashongo mahapu oo taa yeleke eitavelo letu. Ngeenge otwa ningi oihakanwa yomunyonena ile ovaholike vetu tava mono oixuna, otwa pumbwa okulineekela muJehova filufilu ponhele yokukala twa handuka omolweenghalo da tya ngaho. Ndele okuninga ngaho kashipu molwaashi inatu wanenena. Dimbuluka osho Jesus a li a ninga, ngaashi sha shangwa muMateus 26:39. — Lesha.

16. Oshike tuhe na okuninga pefimbo eli la xupa ko?

¹⁶ Omunhu oo a limbililwa ngeenge exulilo otali uya ngoo ota dulu okuhovela okukala e na etaleko lii. Otashi dulika a diladile kutya okwa pumbwa okuninga omalongekido onhumba molwaashi pamwe omaudaneko aJehova itaa ka wanifwa shili. Noitya imwe okwa fa ta ti: ‘Ohandi teelele ngoo ndi tale ngeenge Jehova oha wanifa po ngoo shili osho a tonga.’ Otashi dulika a kendabale e liningile edina mounyuni ou, a konge eameno lopashimaliwa ponhele yokukonga tete Ouhamba waKalunga ile a ye kounivesiti opo vati a kale nonghalamwenyo youdjeko paife. Doshili, omunhu a tya ngaho ota ulike kutya ke na eitavelo. Dimbuluka kutya Paulus okwe tu kumaida tu hopaenene ovadiinini ovo va wanifilwa omaudaneko oo Jehova a li e va udanekela ‘omolweitavelo nelididimiko’ lavo. (Heb. 6:12) Jehova okwa tokola nale okuhanauna po ounyuni ou woukolokoshi peufwafimbo laye. (Hab. 2:3) Fimbo twa teelela, otu na okuhenuka oikala yokulonga ashike shinini moilonga yaJehova. Ponhele yaasho, otu na okukala oupafi nokulonga noudiinini mokuudifa onghundana iwa, naasho otashi tu etele ehafo nokuli nopaife olo itali dulu okuyelekwa nasha. — Luk. 21:36.

17, 18. (a) Paife otu na omhito ilipi ofimbo twa teelela nelididimiko? (b) Ohatu ka mona omanangeko noupuna elipi ngeenge otwa kala ovalididimiki paife?

¹⁷ Kutya nee otwa longela ashike Jehova oule weemwedi donhumba ile pamwe omido dihapu, otwa hala oku mu longela fiyo alushe. Elididimiko otali ke tu kwafela tu twikile fiyo twa xupifwa, kashi na nee mbudi kutya otu na okuteelela oule wefimbo li fike peni. Paife Jehova okwe tu pa omhito tu ulike ngeenge otwe lineekela ngoo filufilu omatokolo aye nongeenge ohatu dulu ngoo okukala ovadiinini kuye nonande otashi dulika tu hepekwe. (1 Pet. 4:13, 14) Kalunga ote tu pe yo edeulo olo tali tu kwafele tu kulike oukwatya welididimiko olo tali ke tu xupififa. — 1 Pet. 5:10.

¹⁸ Jesus okwa pewa eenghono meulu nokombada yedu, onghee hano, kape na osho tashi mu imbi e ku amene ngeenge owa kala omudiinini. (Joh. 10:28, 29) Inatu pumbwa okutila onakwiiwa ile nokuli efyo. Ava tave lididimike fiyo exulilo otava ka xupifwa. Onghee hano, otu na okushilipaleka kutya inatu efa ounyuni ou u tu pukife noku tu imba tu kale twe lineekela Jehova. Ndele ponhele yaasho, natu kaleni twa tokolatoko okupameka eitavelo letu nokulongifa efimbo letu pandunge. — Mat. 24:13; lesha 2 Petrus 3:17, 18.