Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Dilongesha ditudi tupetela ku lutulu lua Yehowa ne lua Yezu

Dilongesha ditudi tupetela ku lutulu lua Yehowa ne lua Yezu

‘Numanye ne: lutulu lua Mukalenge wetu ndupandu.’​—2 PET. 3:15.

1. Bamue batendeledi ba Nzambi ba lulamatu badi mua kuikala badiela lukonko kayi?

MUANETU wa bakaji kampanda ukadi mutantamene ntatu mivule munkatshi mua bidimu bia bungi wakadiebeja ne budipuekeshi buonso ne: “Nshikidilu nealue meme ntshidi ne muoyo anyi?” Bamue bantu bakadi benzele Yehowa mudimu matuku a bungi batu pabu badiela lukonko elu. Tudi batekemene dituku diavuija Nzambi bintu bionso bipiabipia ne kumbusha ntatu yonso itudi nayi lelu. (Buak. 21:5) Nansha mutudi ne malu a bungi adi atusaka bua kuitaba ne: nshikidilu wa bulongolodi bua Satana ebu ukadi pabuipi menemene, bidi mua kutukolela bua kuindila dituku adi ne lutulu.

2. Nnkonko kayi idi itangila lutulu lua Nzambi ituakonkonona?

2 Nansha nanku, Bible udi uleja ne: tudi ne bua kuikala ne lutulu. Anu bu batendeledi ba Nzambi ba kale, netupete bintu bidi Nzambi mulaye tuetu bikale ne ditabuja dikole ne bindile ne lutulu dîba didiye mulongolole bua kubikumbaja. (Bala Ebelu 6:11, 12.) Yehowa utu ne lutulu. Uvua mua kuikala mujikije malu mabi tshikondo kayi tshionso, kadi mmuindile tshikondo tshidiye mulongolole. (Lomo 9:20-24) Bua tshinyi udi ne lutulu nunku? Mmunyi mudi Yezu muleje pende lutulu lua buena lua Nzambi? Mmasanka kayi atuapeta tuetu bidikije lutulu lua Nzambi? Mandamuna a nkonko eyi adi mua kutuambuluisha bua kupeta lutulu ne ditabuja dikole nansha mutudi mua kumona bu ne: Yehowa udi unengesha malu.

BUA TSHINYI YEHOWA UDI NE LUTULU?

3, 4. a) Bua tshinyi Yehowa mmuleje lutulu bua kukumbaja tshivuaye mulongolole bua buloba? b) Ntshinyi tshivua Yehowa muenze pavua bantu bamutombokele mu Edene?

3 Yehowa nkayende ke Mfumu udi ku mutu kua diulu ne buloba. Nunku, kakuena muntu udi mua kumuindija bua kujikijaye malu mabi onso to. Kadi, kudi malu mimpe adi amusaka bua kuleja lutulu. Bu muvua bantu bamutombokele mu budimi bua Edene, kudi nkonko ivua ikengela kuandamuna bua diakalenga dia banjelu ne bantu. Yehowa udi ne lutulu, mumanye ne: bivua bikengela tshikondo bule kampanda bua kuandamuna nkonko ayi bimpe. Bu mudiye mumanye bimpe tshidi banjelu ne bantu, udi wenza malu bua diakalenga dietu.​—Eb. 4:13.

4 Yehowa uvua musue bua bana ba Adama ne Eva buuje buloba tente. Nzambi kavua mulekele dijinga diende edi pavua Satana mudinge Eva, ne pashishe Adama mubenge kumutumikila to. Kavua mulubakane, muangate dipangadika ne lukasa kayi muanji kuela meji peshi muele bantu nyima to. Kadi, wakalongolola mushindu wa kukumbaja tshivuaye mulongolole bua bantu ne buloba. (Yesh. 55:11) Bua Yehowa kukumbaja dijinga diende ne kubingisha bumfumu buende, wakadikanda ne kuleja lutulu, wakindila mene munkatshi mua bidimu binunu bia bungi bua amue malu avua mua kuenza bua disua diende dikumbane ende bimpe.

5. Lutulu lua Yehowa ludi lutupetesha masanka kayi?

5 Bualu bukuabu budi busake Yehowa bua kuikala ne lutulu budi ne: mmusue bua bantu ba bungi bapete muoyo wa kashidi. Mpindieu, udi wenda ulongolola malu bua kupandisha bantu ba mu ‘musumba munene.’ (Buak. 7:9, 14; 14:6) Yehowa udi ubikila bantu ku diambuluisha dia mudimu wetu wa kuyisha bua kulongabu malu a Bukalenge buende ne mikenji yende miakane. Mukenji wa Bukalenge ke lumu lutambe buimpe bua bantu; bushuwa, ‘ndumu luimpe.’ (Mat. 24:14) Muntu yonso udi Yehowa ukoka kudiye udi ulua umue wa mu bantu ba pa buloba bujima badi benza tshisumbu tshia balunda balelela badi banange malu makane. (Yone 6:44-47) Nzambi wetu wa dinanga udi wambuluisha bantu ba nunku bua banyishibue kudiye. Udi kabidi usungula munkatshi mua bantu bakane bantu bikala mua kuenza mbulamatadi wa mu diulu. Padibu baya mu diulu, nebambuluishe bantu badi batumikila Nzambi bua kulua bapuangane ne kupeta muoyo wa kashidi. Bidi bimueneka patoke ne: nansha mudi Yehowa muindile ne lutulu, udi anu wenza mudimu bua kukumbaja malu adiye mulaye; bionso ebi bua diakalenga dietu.

6. a) Mmu mushindu kayi uvua Yehowa muleje lutulu mu matuku a Noa? b) Mmunyi mudiye uleja lutulu matuku etu aa?

6 Yehowa udi ne lutulu nansha mudibu bamuyobola bikole. Bualu ebu budi bumuenekela ku tshivuaye muenze bua malu mabi avua pa buloba kumpala kua Mvula wa kabutu. Buloba buvua buule tente ne tshiendenda ne tshikisu, nunku “kanyinganyinga kakadi mu mutshima” wa Yehowa. (Gen. 6:2-8) Kavua mua kulekela malu a nunku bua kashidi to, ke bualu kayi wakalongolola bua kubutula bantu babi ku mvula. Pavua “lutulu lua Nzambi luindila mu matuku a Noa,” Yehowa wakalongolola malu bua kupandisha Noa ne dîku diende. (1 Pet. 3:20) Pakakumbana tshikondo, Yehowa wakamanyisha Noa tshivuaye mulongolole ne kumupeshaye mudimu wa kuenza buatu. (Gen. 6:14-22) Noa uvua kabidi “muambi wa malu mimpe,” wambila bantu bakuabu bua kabutu kakavua pabuipi. (2 Pet. 2:5) Yezu wakamba mudi matuku etu aa mafuanangane ne a Noa. Yehowa ukadi mulongolole dîba dikalaye mua kubutula bulongolodi bubi ebu. Kakuena muntu udi mumanye ‘dituku ne dîba’ dienzaye bualu ebu. (Mat. 24:36) Mpindieu, Nzambi mmutupeshe mudimu wa kudimuija bantu ne kubambila tshidibu mua kuenza bua bobu kupanduka.

7. Yehowa udiku ne lulengu bua kukumbaja malu adiye mulaye anyi? Umvuija.

7 Bushuwa, lutulu lua Yehowa kaluena lumvuija ne: udi anu muindile patupu bua dîba dikale dienda diya to. Katuena mua kubuejakaja lutulu lua Yehowa ne ditanaji anyi lulengu to. Mu bulelela, bidi mua kuikala bikole bua kuvuluka bualu ebu patudi tuenda tukulakaja anyi tupeta ntatu ya mu bulongolodi bubi ebu. Tudi mua kuteketa mu mikolo peshi kumona bu ne: Nzambi udi ne lulengu bua kukumbaja malu adiye mulaye. (Eb. 10:36) Uvuluke ne: udi ne malu mimpe adi amusaka bua kuikala ne lutulu ne udi ukuata mudimu ne lupolu elu bua bantu badi bamulamate bapete mpunga wa kulua kupeta masanka. (2 Pet. 2:3; 3:9) Tukonkonone kabidi muvua Yezu muleje lutulu lua buena lua Nzambi.

MMUNYI MUDI YEZU MUTUSHILE TSHILEJILU TSHIMPE TSHIA LUTULU?

8. Yezu uvua muleje lutulu mu nsombelu kayi?

8 Yezu udi wenza disua dia Nzambi ne utu udienza ne muoyo mujima kukadi bidimu binunu bia bungi. Pavua Satana mutombokele Nzambi, Yehowa wakangata dipangadika bua kutuma Muanende mulela umuepele pa buloba bu Masiya. Elabi meji muvua Yezu muleje lutulu pavuaye muindile munkatshi mua bidimu binunu bia bungi bua tshikondo atshi kukumbana. (Bala Galatia 4:4.) Kavua anu muindile muvunge maboko to, kadi uvua muditue mu dienza mudimu uvua Tatuende mumupeshe. Pakaluaye pa buloba, uvua mumanye ne: bilondeshile mulayi wa mu Bible, Satana uvua ne bua kumushipesha. (Gen. 3:15; Mat. 16:21) Wakakokela Nzambi ne lutulu luonso nansha muvuabi bimulomba bua kukenga bikole. Uvua tshilejilu tshitambe buimpe tshia lulamatu. Kavua muimanyine pa tshivuaye ne pa muanzu uvuaye nawu to; bualu ebu budi mua kutuambuluisha.​—Eb. 5:8, 9.

9, 10. a) Mmudimu kayi udi Yezu wenza mu tshikondo tshidiye muindile ne lutulu bua Yehowa kubutula bulongolodi ebu? b) Mmushindu kayi utudi mua kumona kalandriye ka Yehowa?

9 Pakabika Yezu ku lufu, bakamupesha bukokeshi mu diulu ne pa buloba. (Mat. 28:18) Udi ukuata mudimu ne bukokeshi ebu bua kukumbaja malu adi Yehowa mulongolole bilondeshile tshikondo tshikadiye mujadike. Yezu wakindila ne lutulu ku dia balume dia Nzambi too ne mu 1914 bua kutekabu baluishi bende bu ditanda dia muinshi mua makasa ende. (Mus. 110:1, 2; Eb. 10:12, 13) Ukadi pa kubutula bulongolodi bua Satana. Patutshidi bindile tshikondo atshi, Yezu udi wambuluisha bantu bua Nzambi abanyishe ne ubalombola ku ‘mâyi a muoyo’ ne lutulu.​—Buak. 7:17.

10 Tshilejilu tshia Yezu tshidiku tshikuleja mushindu uudi ne bua kumona kalandriye ka Yehowa anyi? Kakuyi mpata, Yezu uvua musue kuenza tshionso tshivua Tatuende umulomba bua kuenza, uvua kabidi musue kuindila dîba divua Nzambi mulongolole bua bualu kampanda kuenzeka. Bu mutudi bindile kabutu ka bulongolodi bua Satana, tuetu bonso tudi ne bua kuikala ne lutulu bu lua Nzambi, mmumue ne: katuyi tupita kumpala kua Nzambi anyi tulekela mudimu wende bua diteketa mu mikolo. Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kupeta lutulu lua buena lua Nzambi?

MMUNYI MUNDI MUA KUPETA LUTULU LUA BUENA LUA NZAMBI?

11. a) Mmu mushindu kayi mudiku diumvuangana pankatshi pa ditabuja ne lutulu? b) Bua tshinyi tudi ne malu a bungi adi atusaka bua kuikala ne ditabuja dikole?

11 Kumpala kua Yezu kulua pa buloba, baprofete ne batendeledi ba Nzambi ba lulamatu bakashiya tshilejilu tshia mudi bantu bena mapanga mua kunanukila ne lutulu. Kuvua diumvuangana pankatshi pa ditabuja diabu ne lutulu luvuabu nalu. (Bala Yakobo 5:10, 11.) Bu bobu kabayi bitabe malu avua Yehowa mubambile, mmumue ne: bapangile ditabuja, bavuaku mua kuikala bindile ne lutulu dikumbana dia milayi yende anyi? Misangu ya bungi, bavua batuilangana ne nsombelu ivua ibakuatshisha buôwa anyi mateta makole a ditabuja, bavua bajadike ne: ndekelu wa bionso Nzambi uvua ne bua kukumbaja milayi yende. (Eb. 11:13, 35-40) Tudi kabidi ne malu a bungi adi atusaka bua kuikala ne ditabuja dikole, bualu Yezu udi wenza mudimu mpindieu bu ‘mushikiji wa ditabuja dietu.’ (Eb. 12:2) Wakakumbaja milayi ya bungi ne kutuambuluisha bua kumvua bimpe malu avua Nzambi mulongolole.

12. Tudi mua kuenza tshinyi bua kukolesha ditabuja dietu?

12 Tudi mua kuenza malu kayi bua kukolesha ditabuja ne kuvudija lutulu luetu? Bualu bua mushinga nkutumikila mibelu ya Nzambi. Tshilejilu, ela meji bua malu adi akusaka bua kuteka Bukalenge bua Nzambi pa muaba wa kumpala mu nsombelu webe. Udiku mua kuditatshisha ne muebe muonso bua kutumikila mubelu udi mu Matayo 6:33 anyi? Kuenza nunku kudi kulomba kuyisha mêba a bungi anyi kuakajilula amue malu a mu nsombelu webe. Kulenguludi mushindu utu Yehowa ubenesha madikolela audi wenza to. Udi mua kuikala mukuambuluishe bua kupeta muntu wa kulonga nende Bible anyi bua kupeta “ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu.” (Bala Filipoi 4:7.) Paudi wimanyina pa masanka aukadi mupete bua ditumikila diebe dia mikenji ya Yehowa, newanyishe lutulu bikole.​—Mus. 34:8.

13. Fila tshilejilu tshidi tshileja mudi ditabuja dietu mua kutuambuluisha bua kuikala ne lutulu lua bungi.

13 Tuangate tshilejilu tshidi mua kutufikisha ku diumvua mudi ditabuja mua kutuambuluisha bua kuikala ne lutulu lua bungi. Tshidime utu ukuna bintu, ubipila ne ubipola. Misangu yonso idi tshidime eu upuola bintu bia bungi, bidi bimusaka bua kukuna musangu mukuabu bintu mu madimi a bungi kupita musangu mushale. Udi mene mua kukuna bintu bia bungi musangu udi ulonda. Udi ubikuna nansha mudiye mumanye ne: neindile ne lutulu bua kubipola. Mmutekemene se: neabipole. Bia muomumue, patudi tulonga mikenji ya Yehowa, tuyitumikila ne tupeta bipeta bimpe, tudi tumueyemena bikole ne tukolesha ditabuja dietu kudiye. Nunku, nebikale bipepele bua tuetu kuindila masanka onso atudi batekemene.​—Bala Yakobo 5:7, 8.

Lutulu lua Nzambi nelukuambuluishe bua kuteka malu a Bukalenge bua Nzambi pa muaba wa kumpala ne kupeta masanka

14, 15. Tudi mua kumona makenga adi nawu bantu mushindu kayi?

14 Mushindu mukuabu utudi mua kuvudija lutulu nkukonkonona mutudi tuangata bulongolodi ebu ne tumona nsombelu wetu. Tukebe bua kumona malu mudi Yehowa uamona. Tshilejilu, ela meji bua mutuye umvua patuye umona bantu bakenga. Katshia ku kale, utu anu umvua kanyinganyinga patu bantu bakenga, kadi kanyinganyinga aka kakena kamupangisha bua kuenza malu mimpe to. Wakatuma Muanende mulela umuepele bua ‘kubutulaye midimu ya Diabolo’ ne kuakaja malu mabi onso adi Satana muenzele bantu. (1 Yone 3:8) Mu bulelela, makenga aa nga tshitupa tshîpi, kadi malu enza Yehowa neikale a kashidi. Bia muomumue, pamutu pa kulekela malu mabi a mu bulongolodi budi Satana ulombola atutekesha anyi atufikisha ku dibenga kuindila ne lutulu kabutu kabu, tutekemene malu adi kaayi manji kumueneka ikala mua kushala kashidi. Yehowa mmujadike tshikondo tshiakanyine tshiajikijaye malu mabi, ne neaajikije pakumbanatshi.​—Yesh. 46:13; Nah. 1:9.

15 Mu matuku aa makole a ku nshikidilu wa bulongolodi ebu, tudi mua kupeta ntatu mikole idi ilenga ditabuja dietu. Pamutu pa kufiika munda padibu batukengesha anyi patudi tumona muntu kampanda utudi banange ukenga, mbimpe tueyemene Yehowa ne muoyo mujima. Bu mutudi bena mibi, ki mbipepele bua kueyemena Yehowa nanku to. Nunku uvuluke tshivua Yezu muenze tshidi tshileja mu Matayo 26:39.​Bala.

16. Ntshinyi tshitudi katuyi ne bua kuenza mu matuku adi mashadile bulongolodi ebu?

16 Muntu udi kayi mutuishibue ne: nshikidilu ukadi pabuipi udi mua kutuadija kuela meji mu mushindu mubi. Udi mua kutuadija kuela meji bua kulongolola malu mu wende mushindu bikala milayi ya Yehowa kayiyi mikumbane. Udi mua kuamba ne: ‘Ndi musue kumona Yehowa ni wenza malu adiye mulaye.’ Nunku udi mua kutuadija kudikebela lumu mu bulongolodi ebu, kukeba bua bintu bia ku mubidi bimukube pamutu pa kuteka Bukalenge bua Nzambi pa muaba wa kumpala. Udi mene mua kuela meji ne: kulonga tulasa tua bungi kudi mua kumupetesha nsombelu muimpe mpindieu. Bulelela, kuenza nunku kudi kuleja mudi muntu kayi ne ditabuja. Vuluka ne: Paulo uvua mutukankamije bua kuidikija bantu bavua bashale ne ditabuja bavua bamone dikumbana dia malu avua Yehowa mubalaye bualu bavua ne ‘ditabuja ne lutulu.’ (Eb. 6:12) Yehowa ukadi mupangadije bua kubutula bulongolodi bubi ebu, kakujanguluka to. (Hab. 2:3) Mu dindila tshikondo atshi, katuena ne bua kutshioka bua kuenzela Yehowa mudimu to. Kadi tudi ne bua kushala batabale ne kuyisha lumu luimpe ne tshisumi bualu mudimu eu udi utupetesha masanka kutuadijila ku mpindieu.​—Luka 21:36.

LUTULU LUDI LUPETESHA MASANKA KAYI?

17, 18. a) Lutulu ludi lutuambuluisha ku tshinyi? b) Patudi tuleja lutulu mpindieu, mmasanka kayi atuapeta?

17 Nansha tuetu benzele Nzambi mudimu kutshidi ngondo mikese peshi kukadi bidimu bia bungi, tudi basue kumuenzelawu bua kashidi. Lutulu ke ludi lutuambuluisha bua kunanukila too ne mutuapeta lupandu, nansha bikalaku kutshidi tshikondo bule kayi bua kubutulabu bulongolodi ebu. Yehowa udi utupesha mushindu wa kuleja mutudi beyemene milayi yende ne muoyo mujima ne kuleja mutudi basue kushala ne lulamatu kudiye nansha tuetu tukengeshibua. (1 Pet. 4:13, 14) Nzambi udi kabidi utulongesha bua tuikale ne lutulu luatuambuluisha bua kupeta lupandu.​—1 Pet. 5:10.

18 Yezu udi ne bukokeshi buonso mu diulu ne pa buloba; wewe mushale ne lulamatu, kakuena tshintu nansha tshimue tshidi mua kumupangisha bua kukukuba to. (Yone 10:28, 29) Katuena mua kutshina matuku atshilualua peshi lufu to. Bantu bananukila ne lutulu too ne ku nshikidilu nebasungidibue. Nunku tudi ne bua kuikala bajadike ne: katuena tulekela bulongolodi ebu butusesuisha ne butupangisha bua kueyemena Yehowa to. Kadi tudi ne bua kudisuika bua kukolesha ditabuja ne kuenza mudimu bimpe ne tshikondo tshitshidi Yehowa uleja lutulu.​—Mat. 24:13; bala 2 Petelo 3:17, 18.