Sambirani Kuzika Mtima kwa Yehova na Yesu
Sambirani Kuzika Mtima kwa Yehova na Yesu
“Wonani kuzika mtima kwa Fumu yithu kuŵa ciponosko.”—2 PET. 3:15.
KASI MUNGAZGORA WULI?
Kasi Yehova walongora wuli kuti ngwakuzika mtima?
Cifukwa wuli Yesu wakakhumbikwiranga kuti waŵe wakuzika mtima kwa nyengo yitali?
Ni vinthu wuli ivyo tikwenera kucita kuti tilutilire kuŵa ŵakuzika mtima?
1. Kasi ŵateŵeti ŵanji ŵakugomezgeka ŵakujifumba fumbo wuli?
MUDUMBU munyake wakugomezgeka uyo kwa vyaka vinandi wakazizipizga masuzgo ghanandi, mwakujicefya wakafumba kuti, “Kasi umaliro wizenge pambere nindafwe?” Ŵanji awo ŵateŵetera Yehova kwa nyengo yitali nawo ŵakujifumba fumbo ili. Tikulindilira mwakunweka zuŵa ilo Ciuta wazamupangira vinthu vyose kuŵa viphya, na kuwuskapo masuzgo ghose agho tikusangana nagho sono. (Uvu. 21:5) Nangauli tili na cifukwa cakukwana cakugomezgera kuti mgonezi wa Satana uli pafupi kumara, kweni cingaŵa cakusuzga kulindilira mwakuzika mtima zuŵa ilo uzamumalira.
2. Kasi ni mafumbo wuli ghakukhwaskana na kuzika mtima agho tidumbiskanenge?
2 Kweni Baibolo likuti tiŵenge ŵakuzika mtima. Nga mbateŵeti ŵa Ciuta ŵakale, nase tizamupokera ivyo Ciuta walayizga usange tili na cipulikano cakukhora ndiposo usange tikulindilira mwakuzika mtima nyengo yake yakufiskira malayizgo agha. (Ŵazgani Ŵahebere 6:11, 12.) Yehova iyomwene ngwakuzika mtima. Mphanyi wali kumazga kale viheni, kweni wakulindilira nyengo yakwenelera. (Rom. 9:20-24) Cifukwa wuli wakuzika mtima nthena? Kasi Yesu walongora wuli ciyelezgero ciwemi pa nkhani ya kuzika mtima? Kasi tizamusanga vitumbiko wuli usange tikuŵa ŵakuzika mtima? Mazgoro gha mafumbo agha ghangatovwira kuti tiŵe ŵakuzika mtima ndiposo kuti tiŵe na cipulikano cakukhora, nanga ni para tikuwona nga kuti Yehova wakucedwa.
CIFUKWA WULI YEHOVA NGWAKUZIKA MTIMA?
3, 4. (a) Cifukwa wuli Yehova walongora kuzika mtima pakufiska khumbo lake ku caru capasi? (b) Kasi Yehova wakacita wuli ŵanthu ŵakati ŵagaluka mu munda wa Edeni?
3 Yehova wali na cifukwa ciwemi cakuŵira wakuzika mtima. Mbunenesko kuti Yehova ndiyo wali na mazaza ghakuru comene mu cilengiwa cose; kweni ucigaluka wa mu munda wa Edeni ukawuska mafumbo ghakuzirwa. Yehova wazika mtima, wakumanya kuti patolenge nyengo kuti wazgore makora mafumbo agha. Pakuti iyo wakumanya makora milimo na maghanoghano gha ŵangelo na ŵanthu wuwo, iyo wakucita vinthu ivyo ise tingasanga navyo candulo.—Heb. 4:13.
4 Khumbo la Yehova likaŵa lakuti ŵana ŵa Adamu na Eva ŵazuzge caru capasi. Apo Satana wakapusika Eva, ndipo Adamu wakaleka kupulikira, khumbo la Ciuta likamara yayi. Wakasuzgika yayi, nesi kucita vinthu mwakucimbilira, panji kukwiya mwakujumphizga na kuŵapata ŵanthu. M’malo mwake, wakanozga nthowa yakufiskira khumbo lake ku ŵanthu na caru capasi. (Yes. 55:11) Kuti wafiske khumbo ili, na kulongora kuti muwuso wake ndiwo wekha uwo ngwakwenelera, Yehova wajikora comene kweniso walongora kuzika mtima kukuru comene. Walindilira vyaka masauzandi ghanandi kuti vinthu vinyake vyakukhwaskana na khumbo lake vifiskike makora.
5. Kasi ni vinthu wuli ivyo vikucitika cifukwa ca kuzika mtima kwa Yehova?
5 Cifukwa cinyake ico Yehova walindililira mwakuzika mtima nthena nchakuti ŵanthu ŵanandi ŵazakasange umoyo wamuyirayira. Pa nyengo yasono wakunozga nthowa yakuponoskera “mzinda ukuru.” (Uvu. 7:9, 14; 14:6) Yehova wakovwira ŵanthu ŵanandi kwizira mu mulimo withu wa kupharazga, kuti ŵasambire vya Ufumu wake na fundo zake zaurunji. Uthenga wa Ufumu ndiwo ni nkhani yiwemi comene ku mtundu wa ŵanthu, enya, ni “makani ghawemi.” (Mat. 24:14) Munthu waliyose uyo Yehova wamuguza wakuŵa mu mpingo wa pa caru cose uwo uli na ŵabwezi ŵanadi ŵa Ciuta, ŵeneawo ŵakutemwa ico nchiwemi. (Yoh. 6:44-47) Ciuta withu wacitemwa wakovwira ŵanthu aŵa kuti ŵasinthe na kutemweka na iyo. Kweniso wakusora ŵanji pakati pa ŵanthu kuti ŵazakaŵe mu boma lake la kucanya. Para ŵanthu ŵakugomezgeka aŵa ŵazakaluta kucanya, ŵazamovwira ŵanthu ŵakupulikira kuti ŵazakaŵe ŵakufikapo na kuŵa ŵamoyo kwamuyirayira. Ivi vikulongolerathu kuti nangauli Yehova wakulindilira mwakuzika mtima, kweni wakufwilirapo kuti wafiske malayizgo ghake mwakuti ise tisange candulo.
6. (a) Kasi Yehova wakalongora wuli kuzika mtima mu mazuŵa gha Nowa? (b) Kasi Yehova wakulongora wuli kuzika mtima mu mazuŵa ghithu ghano?
6 Yehova ngwakuzika mtima nanga ni para ŵanthu ŵangamukwenyelezga comene. Fundo iyi tikuyiwona pa umo wakacitira na ŵanthu ŵaheni pambere Ciwowota cindacitike. Pa nyengo iyi, caru cikazura na uzaghali, nkhaza, ndipo Yehova “cikamuŵinya mu mtima wake” cifukwa ŵanthu ŵakanangika. (Gen. 6:2-8) Wakakhumba yayi kuti nkharo yanthena yilutilire muyirayira, ntheura wakadumura kuti waŵamare ŵanthu ŵambura kupulikira na Ciwowota. Apo “Ciuta wakalindilira mwakuzika mu mazuŵa gha Nowa,” wakanozga nthowa yakuti waponoskere Nowa na mbumba yake. (1 Pet. 3:20) Pa nyengo yakwenelera, Yehova wakaphalira Nowa ivyo wakaŵa pafupi kucita ndipo wakamutuma kuti wazenge cingalaŵa. (Gen. 6:14-22) Kweniso, Nowa wakaŵa “mupharazgi wa urunji,” wakaphalira ŵanthu kuti kwizenge Ciwowota. (2 Pet. 2:5) Yesu wakati mazuŵa ghithu ghakuyana waka na mazuŵa gha Nowa. Yehova wali kutema kale zuŵa ilo wazamumazgira mgonezi uheni uwu. Palije munthu uyo wakumanya ‘zuŵa na ora’ ilo umaliro wizirenge. (Mat. 24:36) Pa nyengo yasono tili na mulimo uwo Ciuta wali kutipa wa kucenjezga ŵanthu na kuŵaphalira ivyo ŵangacita kuti ŵazakaponoskeke.
7. Kasi Yehova wakucedwa kufiska malayizgo ghake? Longosorani.
7 Pakuti Yehova ngwakuzika mtima cikung’anamura kuti wakulindilira waka kuti nyengo yijumphepo yayi. Tikwenera kumanya kuti kuzika mtima nkhulekelera yayi nesi kuziwulika. Ndipouli, unenesko ngwakuti, nchakusuzga kukumbuka fundo iyi apo tikucekura panji tikusangana na masuzgo mu mgonezi uheni uwu. Tingakhuŵara na kughanaghana kuti Ciuta wakucedwa kufiska malayizgo ghake. (Heb. 10:36) Kuluwa yayi kuti wali na vifukwa viwemi vyakuŵira wakuzika mtima ndiposo kuti wakugwiliskira nchito nyengo iyi kuti ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka ŵasange candulo. (2 Pet. 2:3; 3:9) Kweniso wonani umo Yesu wakalongolera kuzika mtima.
KASI YESU WALONGORA WULI CIYELEZGERO CIWEMI PA NKHANI YA KUZIKA MTIMA?
8. Kasi Yesu wakalongora wuli kuzika mtima?
8 Yesu wakucita khumbo la Ciuta ndipo wacita nthena mwakukhumbisiska kwa vyaka vinandi comene. Satana wakati wagaluka, Yehova wakadumura kuti Mwana wake wapadera yekha wize pa caru capasi na kuŵa Mesiya. Yesu wakeneranga kulindilira mwakuzika mtima kwa vyaka masauzandi ghanandi kuti nyengo iyi yizakakwane. (Ŵazgani Ŵagalatiya 4:4.) Pa nyengo iyi wakakhalanga waka yayi, kweni wakacitanga mulimo uwo Awiske ŵakamupa. Wakati wiza pa caru capasi, wakamanya kuti wakomekenge na Satana, nga umo vikacimikira. (Gen. 3:15; Mat. 16:21) Mwakuzika mtima wakajipeleka kucita khumbo la Ciuta, nangauli wakakhumbikwiranga kusuzgika na vyakuŵinya vikuru comene pakucita nthena. Yesu wakagomezgeka kuluska waliyose. Iyo wakaŵikanga mahara pa iyomwene yayi nesi pa udindo wake, ndipo ise tikusanga candulo na ivyo wakacita.—Heb. 5:8, 9.
9, 10. (a) Kasi Yesu wakucita vici apo wakulindilira mwakuzika mtima kuti Yehova wacitepo kanthu? (b) Kasi tikwenera kuyiwona wuli nyengo ya Yehova?
9 Yesu wakati wawuskika, wakapokera mazaza kucanya na pasi. (Mat. 28:18) Wakugwiliskira nchito mazaza agha kuti wafiske khumbo la Yehova mwakukolerana na nyengo iyo Ciuta wali kutema. Yesu wakalindilira mwakuzika mtima ku woko lamalyero la Ciuta mpaka mu 1914 apo ŵalwani ŵake ŵakaŵikika kuŵa cakukandapo malundi ghake. (Sal. 110:1, 2; Heb. 10:12, 13) Sonosono apa iyo wamazgenge mgonezi wa Satana. Pa nyengo yasono, Yesu wakovwira ŵanthu mwakuzika mtima na kuŵalongozgera ku “maji gha umoyo.”—Uvu. 7:17.
10 Pa ivyo Yesu wakacita, kasi mukuwona umo mukwenera kuwonera nyengo ya Yehova? Tikukayika yayi kuti Yesu wakaŵa wakunweka kucita cilicose ico Awiske ŵakamutumanga; ndipouli, wakaŵa wakunozgeka kulindilira kuti nyengo ya Ciuta yikwane dankha. Apo tikulindilira umaliro wa mgonezi uheni wa Satana, tose tikukhumbikwira kuzika mtima, tingamudangiliranga yayi Ciuta nesi kuleka kumusopa cifukwa ca kukhuŵara. Kasi tingacita wuli kuti tiŵe ŵakuzika mtima?
KASI TINGACITA WULI KUTI TIŴE ŴAKUZIKA MTIMA?
11. (a) Kasi cipulikano na kuzika mtima vikukolerana wuli? (b) Cifukwa wuli tili na vifukwa vyakukwana vyakuŵira na cipulikano cakukhora?
11 Pambere Yesu wandize pa caru capasi, nchimi na ŵateŵeti ŵanji ŵakugomezgeka ŵakalongora makora umo munthu wambura kufikapo wangazizipizgira mwakuzika mtima. Pakaŵa kukolerana kukuru pakati pa cipulikano cawo na kuzika mtima kwawo. (Ŵazgani Yakobe 5:10, 11.) Usange ŵalekenge kugomezga ivyo Yehova wakaŵaphalira, panji tiyowoye kuti, usange ŵaŵavyenge cipulikano, kasi mphanyi ŵakalindilira mwakuzika mtima kufiskika kwa malayizgo ghake? Nyengo na nyengo ŵakazizipizganga para cipulikano cawo cikuyezgeka na viyezgo vyakofya, ndipo ŵakaŵa na cigomezgo cose kuti Ciuta wafiskenge ivyo wakalayizga. (Heb. 11:13, 35-40) Ise ndise tili na vifukwa vyakukwana vyakuŵira na cipulikano cakukhora, cifukwa pa nyengo yasono Yesu wakuteŵetera nga ‘Ngwakufiska cipulikano cithu.’ (Heb. 12:2) Wakafiska maucimi na kuvumbura khumbo la Ciuta mu nthowa iyo yikutipa vifukwa vyakukwana vyakuŵira na cipulikano.
12. Kasi tingacita wuli kuti tikhozge cipulikano cithu?
12 Kasi ni vinthu wuli ivyo tingacita kuti tikhozge cipulikano cithu, na kukhozga kuzika mtima kwithu? Cakuzirwa comene nkhulondezga ulongozgi wa Ciuta. Mwaciyelezgero, ghanaghanirani vifukwa ivyo muli navyo vyakuŵikira Ufumu pa malo ghakwamba mu umoyo winu. Kasi mungafwilirapo comene kuti mulondezgenge ulongozgi uwo uli pa Mateyu 6:33? Ici cingakhumba kuti mumalirenge nyengo yinandi mu upharazgi panji kusintha vinthu vinyake pa umoyo winu. Kusulako yayi umo Yehova watumbikira ivyo mukuyezgayezga kucita mpaka sono. Panji wakamovwirani kuti musange sambiro liphya la Baibolo panji wakamovwirani kuti musange “mtende wa Ciuta uwo ukuluska ghanoghano lililose.” (Ŵazgani Ŵafilipi 4:7.) Ntheura usange mukughanaghanira vyandulo ivyo mwasanga cifukwa ca kulondezga ulongozgi wa Yehova, mulutilirenge kumanya kuti kuzika mtima nkhuwemi.—Sal. 34:8.
13. Kasi mulimo wa kukhozga cipulikano na kuzika mtima tingawuyaniska na vici?
13 Ivi vikuyana waka na ivyo vikucitika pakupanda mbuto, kulimilira na kuvuna. Nyengo zose para mulimi wavuna vinandi, wakufwilirapo comene kupanda mbuto caka cakulondezgapo. Nangauli wakwenera kulindilira mwakuzika mtima mpaka nyengo ya vuna yize, kweni ici cikumutondeska yayi kupanda mbuto yinyake. Ndipo nyengo zinyake wakupanda mbuto pa malo ghakuru kujumpha agho wakapandapo caka cajumpha. Wakugomezga kuti wazamuvuna. Mwakuyana na fundo iyi, apo tikusambira mwakuwerezgawerezga ulongozgi wa Yehova, kuwulondezga, na kusanga nawo vyandulo, ndipo tikumuthemba comene Yehova. Cipulikano cithu naco cikukura, ndipo cikuŵa cipusu comene kulindilira vitumbiko ivyo tikumanya kuti vizenge.—Ŵazgani Yakobe 5:7, 8.
14, 15. Kasi tikwenera kughawona wuli masuzgo gha ŵanthu?
14 Cinthu cinyake ico cingatovwira kuti tiŵe ŵakuzika mtima nkhusanda umo tikwenera kuwonera caru na umo vinthu viliri kwa ise. Yezgani kuwona vinthu umo Yehova wakuviwonera. Mwaciyelezgero, ghanaghanirani umo iyo wakuwonera masuzgo gha ŵanthu. Kwamba kale, vikumuŵinya mtima comene para wakuwona ŵanthu ŵakusuzgika; ndipouli, citima cikumutondeska yayi kucita ico nchiwemi. Wakatuma Mwana wake wapadera yekha “mwakuti waparanye milimo ya Dyabulosi” na kuwuskapo masuzgo ghose agho Satana wapa ŵanthu. (1 Yoh. 3:8) Paumaliro, masuzgo ghazamuwoneka kuŵa gha kanyengo kacoko, kweni ivyo Ciuta wazamucita vizamuŵa vyamuyirayira. Mwakuyana na fundo iyi, m’malo mwa kuzomerezga kuti viheni ivyo vikucitika mu muwuso wa Satana vititondeske kucita ico nchiwemi panji kutipangiska kuti tiŵe ŵambura kuzika mtima, tiyeni tiŵike cipulikano cithu mu vinthu vyambura kuwoneka ivyo ni vyamuyirayira. Yehova wali kutema kale zuŵa lakumazgira viheni, ndipo para zuŵa ili lakwana wazamucitapo kanthu.—Yes. 46:13; Nah. 1:9.
15 Mu mazuŵa ghakusuzga ghaumaliro gha mgonezi uwu, tingakumana na masuzgo ghanyake ghakuru agho ghangayezga cipulikano cithu. M’malo mwa kukwiya para ŵanthu ŵatitambuzga, panji para ŵakutemweka ŵithu ŵasuzgika, tikwenera kulutilira kuthemba Yehova na mtima withu wose. Pakuti tili ŵanthu ŵambura kufikapo nchipusu yayi kucita nthena. Nangauli vili nthena, kumbukani ivyo Yesu wakayowoya, ivyo vili pa Mateyu 26:39.—Ŵazgani.
16. Kasi mu nyengo iyo yakhalako tikwenera kugega vici?
16 Cinthu cinyake ico cingatitondeska kuti tiŵe ŵakuzika mtima ni maghanoghano ghakuti nilindilire na kuwona usange Ciuta wafiskenge nadi ivyo wali kulayizga. Kasi fundo iyi yikung’anamuraci? Munthu uyo walije cigomezgo cakuti umaliro uli pafupi, wangamba kucitako dankha vinthu vinyake ivyo wakuwona kuti vingamovwira usange vinthu vindacitike umo Yehova wali kuyowoyera. Panji tiyowoye kuti, wangamba kughanaghana kuti, ‘Nilindilirenge na kuwona usange Yehova wacitenge nadi ivyo wali kulayizga.’ Wangamba kujipangira zina mu caru ici, kupenja usambazi m’malo mwa kuŵika Ufumu wa Ciuta pakwamba, kugomezga masambiro ghapacanya kuti ndigho ghangamupa umoyo uwemi sono. Kweni kasi ici cingaŵa cilongolero ca kuŵavya cipulikano yayi? Kumbukani kuti Paulosi wakaticiska kuti tiyezge ŵanthu ŵakugomezgeka awo ŵakapokera malayizgo kufuma kwa Yehova “kwizira mu cipulikano na kuzika mtima.” (Heb. 6:12) Yehova wazomerezgenge yayi kuti mgonezi uheni uwu ulutilire, kweni wafiskenge nadi khumbo lake. (Hab. 2:3) Pa nyengo iyi, tiyeni tigege kuputwaputwa pakuteŵetera Yehova. M’malo mwake, tikwenera kuŵa maso na kufwilirapo kupharazga makani ghawemi, agho ngakukhorweska kuluska cilicose nanga ni sono nthena.—Luka 21:36.
KASI PARA MUNTHU NGWAKUZIKA MTIMA WAKUSANGA VITUMBIKO WULI?
17, 18. (a) Pa nkhani ya kuzika mtima, kasi pa nyengo yasono tili na mwaŵi wuli? (b) Kasi tizamutumbikika wuli para tikuzika mtima sono?
17 Kwali tateŵetera Ciuta kwa myezi yicoko waka kwali kwa vyaka vinandi comene, kweni tikwenera kumuteŵetera kwamuyirayira. Para tili ŵakuzika mtima tizizipizgenge mpaka tizakasange ciponosko nangauli tikumanya yayi nyengo iyo yakhalako kuti mgonezi uwu umare. Pa nyengo yasono, Yehova wakutipa mwaŵi wakulongolera kuti tikuthemba mazgu ghake na mtima withu wose, na kuŵa ŵakunozgeka kusuzgika na viheni cifukwa ca zina lake usange mphakwenelera. (1 Pet. 4:13, 14) Kweniso Ciuta wakutisambizga kuti tiŵe ŵakuzika mtima mwakuti tizakaponoskeke.—1 Pet. 5:10.
18 Yesu wali na mazaza ghose, kucanya na pa caru capasi, ndipo palije ico cingamukwapuranimo mu woko lake. Imwe pera ndimwe mungajikwapuramo. (Yoh. 10:28, 29) Palije cifukwa cakopera vyamunthazi, nanga ni nyifwa. Awo ŵakuzizipizga mwakuzika mtima mpaka paumaliro ŵazamuponoskeka. Ntheura tikwenera cara kuzomerezga kuti caru citikope na kuticitiska kuti tileke kuthemba Yehova. M’malo mwake tikwenera kuŵikapo mtima kuti tikurenge mu cipulikano na kugwiliskira nchito mwavinjeru nyengo iyo Ciuta wakulongolera kuzika mtima.—Mat. 24:13; ŵazgani 2 Petrosi 3:17, 18.
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 18]
[Vithuzithuzi pa peji 21]
[Cithuzithuzi pa peji 21]
Para muli ŵakuzika mtima, muŵikenge mtima pa vinthu vya Ufumu na kusanga vitumbiko
