“Mũtiũĩ Mũthenya Kana Thaa”

“Nĩ ũndũ ũcio wĩhũgagei, nĩ gũkorũo mũtiũĩ mũthenya kana thaa.”—MAT. 25:13.

ŨNGĨCOKIA ATĨA?

Njĩra imwe tũgunĩkaga nacio nĩ kwaga kũmenya mũthenya kana ithaa rĩrĩa mũthia ũgooka nĩ irĩkũ?

Arĩa aitĩrĩrie maguta monanĩtie atĩa atĩ nĩ meiguĩte?

Nĩ na njĩra irĩkũ tũngĩonania atĩ nĩ twĩhaarĩirie gũũka gwa Kristo?

1-3. (a) Nĩ maũndũ marĩkũ maronania kĩrĩa Jesu eendaga kũrutana ngerekano-inĩ ciake igĩrĩ? (b) Nĩ ciũria irĩkũ tũrabatara gũcokia?

 TA HŨŨRA mbica mũtongoria wĩ ngumo akũũrĩtie ũmũgĩre na ngari ũmũtware mũcemanio wa bata. Ĩndĩ, ndagĩka nini ũtanathiĩ kũmuoya ũmũtware, ũkamenya atĩ ngari yaku ndĩrĩ na maguta ma kũigana gũthiĩ rũgendo rũu. Nĩ ũrabatara kũhanyũka ũkagũre maguta. O rĩrĩ wathiĩ kũgũra, mũtongoria ũcio agakinya. Ageria gũgũcaria agakwaga. Na tondũ ndangĩeterera, akera mũndũ ũngĩ amũkuue amũtware. Thutha wa ndagĩka nini wacoka ũkamenya atĩ mũtongoria ũcio nĩ athiĩ agũtiga. Ũngĩigua atĩa?

² Rĩu ta tua atĩ wee nĩwe mũtongoria ũcio na wĩna andũ atatũ ũthuurĩte makũrutĩre wĩra mũna wa bata. Ũkamataarĩria ũrĩa mekũũruta, na othe atatũ magetĩkĩra. No wacoka thutha wa ihinda, ũgakora atĩ erĩ tu nĩo marutĩte wĩra wao. Makĩria ma ũguo, ũrĩa ũtanaruta wĩra akaheana ciĩgwatio. Ma nĩ atĩ, ona ndanageria kũũruta. Ũngĩigua atĩa?

³ Ngerekano-inĩ yake ya airĩtu arĩa ikũmi na ĩrĩa ya taranda, Jesu aahũthĩrire maũndũ o ta macio kũgerekania kĩrĩa kĩngĩgaatũma Akristiano amwe aitĩrĩrie maguta matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria monanie atĩ nĩ ehokeku na ogĩ, no angĩ mage kuonania ngumo icio. a (Mat. 25:1-30) Aatĩtĩrithirie ũndũ ũcio na ciugo ici: “Nĩ ũndũ ũcio wĩhũgagei, nĩ gũkorũo mũtiũĩ mũthenya kana thaa”—ũguo nĩ kuuga, rĩrĩa Jesu angĩkaarehe ituĩro rĩa Ngai harĩ thĩ ya Shaitani. (Mat. 25:13) No tũhũthĩre ũtaaro ũcio ũmũthĩ. Tũngĩgunĩka atĩa nĩ gũikara twĩiguĩte ta ũrĩa Jesu aatwĩkĩrire ngoro twĩkage? Nĩ a monanĩtie atĩ nĩ meharĩirie gũkaahonoka? Na nĩ maũndũ marĩkũ arĩ o mũhaka twĩke nĩguo tũikarage twĩiguĩte?

 BATA WA GŨIKARA TWĨIGUĨTE

4. Nĩkĩ ‘gũikaraga twĩiguite’ ti kuuga tũrorage thaa?

⁴ Maũndũ mamwe ta gũthiĩ kuona ndagĩtarĩ, kũruta wĩra kĩganda-inĩ, kana gũthiĩ na ngari cia ũkuui, nĩ mabataraga tũrũmĩrĩre mũtaratara mũna wa mahinda. No maũndũ-inĩ mangĩ ta, kũhoria mwaki kana gũthara andũ rĩrĩa ũgwati woneka, kũrora mahinda mũno no gũtuĩke kĩhĩngĩca o na kana ũgwati. Hĩndĩ ta ĩyo, ũkoragwo ũrĩ ũndũ wa bata gwĩciria wĩra ũrĩa ũrĩ ho handũ ha kũrũmĩrĩra mũtaratara wa mahinda. O ũrĩa mũthia wa mũtabarĩre ũyũ ũrakuhĩrĩria, wĩra wa gũteithia andũ mamenye ũrĩa Jehova ekĩte nĩguo akaamahonokia nĩ wa bata mũno. Gũikara twĩiguĩte tũrĩ Akristiano ti kuuga tũrorage thaa. Ma nĩ atĩ, nĩ tũgunĩkaga na njĩra ta ithano nĩ ũndũ wa kwaga kũmenya mũthenya kana ithaa rĩrĩa mũthia ũgooka.

5. Kwaga kũmenya mũthenya kana thaa kũngĩteithia atĩa kuonania kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ citũ?

⁵ Mbere ndaya, gũkorũo tũtoĩ rĩrĩa mũthia ũgoka nĩ gũtũmaga tũgĩe na mweke wa kuonania kĩrĩa kũna kĩrĩ ngoro-inĩ citũ. Hatarĩ nganja, Jehova nĩ atuonetie gĩtĩo agatwĩtĩkĩria tũhũthĩre wĩyathi witũ kuonania wĩhokeku witũ harĩ we. O na gũtuĩka nĩ twendaga mũno gũkaahonoka mũthia wa mũtabarĩre ũyũ-rĩ, tũtitungatagĩra Jehova no getha tũkona muoyo, ĩndĩ nĩ tondũ nĩ tũmwendete. (Thoma Thaburi 37:4.) Nĩ tũkenagĩra gwĩka wendi wake, na tũkamenya atĩ Ngai atũrutaga nĩguo twĩgune. (Isa. 48:17) Ĩĩ, tũtionaga maathani make marĩ maritũ.—1 Joh. 5:3.

6. Rĩrĩa twatungatĩra Ngai tondũ nĩ tũmwendete-rĩ, aiguaga atĩa, na nĩkĩ?

⁶ Ũguni wa kerĩ wa kwaga kũmenya mũthenya kana thaa nĩ atĩ nĩ tũgĩaga na mweke wa gũtũma ngoro ya Jehova ĩkene. Rĩrĩa twamũtungatĩra tondũ nĩ tũmwendete—no ti tondũ wa mũthenya kana kĩheo—nĩ tũteithagia Jehova kuonania atĩ thũ yake, Shaitani, nĩ ya maheeni. (Ayub. 2:4, 5; thoma Thimo 27:11.) Tweciria ruo na kĩeha kĩingĩ kĩrĩa Mũcukani areheete, nĩ tũnyitaga mbaru ũnene wa Jehova tũkenete na tũkaregana na wathani mũru wa Shaitani.

7. Wee wonaga gũikara mũtũũrĩre wa kwĩima ũrĩ ũndũ mwega nĩkĩ?

⁷ Gatatũ, gũtungata hatarĩ na mũthenya mũna tũigĩte meciria-inĩ nĩ gũtũmaga tũthingate mũtũũrĩre wa kwĩima. Andũ amwe arĩa matoĩ Ngai ũmũthĩ o nao nĩ metĩkĩtie ta ithuĩ atĩ thĩ ĩno ndĩthiĩ haraya. Nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra ũndũ ũrĩa ũngĩũka, makoragwo na mwerekera wa ‘Nĩ tũrĩeni na tũnyue, nĩ ũndũ rũciũ nĩ tũgaakua.’ (1 Kor. 15:32) Ngũrani nao, ithuĩ tũtiĩtigagĩra. Tũtiĩyamũranagia na arĩa angĩ atĩ nĩguo tũhingie merirĩria maitũ ma mwĩyendo. (Thim. 18:1) Ithenya rĩa ũguo, nĩ twĩimaga na tũkahũthĩra mahinda, hinya na indo ingĩ citũ nĩguo tũhunjĩrie arĩa angĩ ũhoro mwega wa Ũthamaki wa Ngai. (Thoma Mathayo 16:24.) Nĩ tũkenaga tũgĩtungatĩra Ngai, na makĩria gũteithia arĩa angĩ mamũmenye.

8. Nĩ ngerekano ĩrĩkũ thĩinĩ wa Bibilia yonanĩtie gĩtũmi gĩa tũbatare kwĩhoka Jehova na Kiugo gĩake biũ?

⁸ Ũndũ wa kana ũrĩa tũgunĩkaga naguo nĩ ũndũ wa kwaga kũmenya mũthenya kana thaa, nĩ atĩ nĩ gũtũteithagia kwĩhoka Jehova biũ o na kwĩrutanĩria kũhũthĩra ũtaaro wa Kiugo gĩake ũtũũro-inĩ witũ. Ũndũ ũmwe tũkoragwo naguo nĩ ũndũ wa kwaga gũkinyanĩra, nĩ mwerekera wa kwĩĩhoka ithuĩ ene. Paulo eekĩrire Akristiano othe ngoro atĩ: “Mũndũ ũkwĩĩra atĩ nĩehandĩte ki, nĩemenyagĩrĩre ndakae kũgũa.” Andũ 23,000 nĩ maaregirũo nĩ Jehova kahinda kanini mbere ya Joshua gũtongoria andũ a Ngai maingĩre Bũrũri wa Kĩĩranĩro. Paulo oigire atĩ ‘maũndũ macio monire, maandĩkirũo matuĩke ma gũtũtaara  ithuĩ, tũkinyĩrĩirũo nĩ marigĩrĩrio ma mahinda maya.’—1 Kor. 10:8, 11, 12.

9. Mĩnyamaro ĩngĩtũtheria atĩa na ĩtũme tũkuhĩrĩrie Ngai makĩria?

⁹ Njĩra ya gatano ĩrĩa tũgunĩkaga nayo nĩ ũndũ wa gũkorũo tũtoĩ rĩrĩa mũthia ũgooka nĩ atĩ nĩ gũtũmaga twĩrute kuumana na magerio na tuongerere wĩtĩkio witũ. (Thoma Thaburi 119:71.) Matukũ ma kũrigĩrĩria ma mũtabarĩre ũyũ ti itheru nĩ “ma ũgwati.” (2 Tim. 3:1-5) Andũ aingĩ thĩinĩ wa thĩ ĩno ya Shaitani nĩ matũthũire, kwoguo no tũnyarirũo nĩ ũndũ wa wĩtĩkio witũ. (Joh. 15:19; 16:2) Tũngĩĩnyihia na tũcarie ũtongoria wa Ngai hĩndĩ ya magerio ta macio, wĩtĩkio witũ nĩ ũkwagĩrio kana ũtherio, o ta ũgereirio mwaki-inĩ. Tũtikuaga ngoro. Handũ ha ũguo, tũkuhagĩrĩria Jehova makĩria ma ũrĩa twaneciria.—Jak. 1:2-4; 4:8.

10. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũtũmaga ihinda rĩoneke rĩgĩteng’era?

¹⁰ Kũhĩtũka kwa mahinda nĩ gũkonainie na maũndũ mangĩ. Rĩrĩa tũrĩ na maũndũ maingĩ ma gwĩka handũ ha gũikara tũkĩroraga thaa, mahinda monekaga ta marombũka. No taguo, tũngĩĩrutĩra biũ wĩra-inĩ wa gũcanjamũra ũrĩa Jehova atũheete, mũthia ũgũkinya na ihenya gũkĩra ũrĩa tũngĩĩciria. Ũndũ-inĩ ũcio, arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ maigĩte kĩonereria kĩega. Rekei tũthuthurie na njĩra nguhĩ ũrĩa gwekĩkire thutha wa Jesu gũtuo Mũthamaki mwaka wa 1914, nĩguo tuone ũrĩa amwe moonanirie nĩ meeharĩirie no angĩ makĩaga gwĩka ũguo.

ARĨA AITĨRĨRIE MAGUTA NĨ MONANAGIA NĨ MEHARĨIRIE

11. Thutha wa mwaka wa 1914, nĩ kĩĩ gĩatũmire amwe aitĩrĩrie maguta mone ta Mwathani acereirũo?

¹¹ Ririkana ngerekano cia Jesu ciĩgiĩ airĩtu arĩa ikũmi na taranda. Korũo airĩtu acio kana ngombo ngerekano-inĩ icio nĩ maamenyete rĩrĩa mũhikania kana mwathi wao angĩokire-rĩ, matingĩabatarire gũikara meiguĩte. Ĩndĩ matiamenyaga, nĩ ũndũ ũcio nĩ maabataraga gũikara meiguĩte. O na gũtuĩka arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ meerĩgagĩrĩra he ũndũ ũngĩekĩkire mwaka wa 1914, matiamenyaga wega nĩ ũndũ ũrĩkũ. Rĩrĩa maũndũ maagire gũthiĩ ũrĩa meeciragĩria, nĩ kũngĩonekire ta Mũhikania acereirũo. Mũrũ wa Ithe witũ ũmwe thutha-inĩ oigire, “Amwe aitũ twetĩkĩtie biũ atĩ nĩ tũngĩathire igũrũ kiumia kĩa mbere kĩa Oktomba ĩyo [1914].”

12. Arĩa aitĩrĩrie maguta moonanirie atĩa atĩ maarĩ ehokeku na ogĩ?

¹² Ta geria gwĩciria ũrĩa ũngĩarĩ ũndũ wa kũũraga ngoro gũtanya mũthia ũke no ũkaga gũka! Makĩria ma ũguo, ariũ a Ithe witũ nĩ maacemanirie na ũkararia nĩ ũndũ wa Mbaara ya 1 ya Thĩ. Arĩa aitĩrĩrie maguta makĩhaana ta makoma, wĩra wa kũhunjia warorete kũrũgama biũ. No mwaka wa 1919, magĩũkĩrio kuuma toro! Jesu nĩ okĩte hekarũ-inĩ ya Ngai ya kĩĩroho, na ihinda rĩa gũka kũrora rĩarĩ ikinyu. O na kũrĩ ũguo, amwe maakorirũo matarĩ ehokeku, nĩ ũndũ ũcio magĩte mweke wa gũthiĩ na mbere kũruta wĩra wa Mwathi wao, Jesu. (Mat. 25:16) Nĩ ta mataarĩ na kĩyo gĩa kuongerera maguta mao ma kĩĩroho, ta airĩtu acio akĩgu. Ningĩ o ta ngombo ĩrĩa ngũta, matieharĩirie kwĩima nĩ ũndũ wa Ũthamaki. No aingĩ arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ moonanirie wĩhokeku mũrũmu hamwe na wendi mũnene wa gũtungatĩra Mwathi wao o na hĩndĩ ĩyo nditũ ya mbaara.

13. Mwerekera wa arĩa aitĩrĩrie maguta warĩ ũrĩkũ thutha wa 1914, na ũmũthĩ ũhaana atĩa?

¹³ Thutha wa 1914, ngathĩti ya Mũrangĩri yoigire ũndũ ũyũ wa bata: “Ariũ a Ithe witũ, arĩa marĩ na mwerekera ũrĩa wagĩrĩire harĩ Ngai thĩinĩ witũ matikuĩte ngoro nĩ mĩbango Yake o na ĩrĩkũ. Tũtingĩendire wendi witũ wĩkwo; kwoguo rĩrĩa twamenyire atĩ ũndũ ũrĩa twerĩgagĩrĩra wĩkĩke  Oktomba, 1914 ndwagĩrĩire, nĩ twakenire kuona atĩ Mwathani ndaagarũrire Mũbango Wake nĩguo ũtwagĩrĩre. Tũtingĩendire Eke ũguo. Ũndũ ũrĩa tũngĩenda nĩ tũhote kũmenya wega mĩbango na mĩoroto Yake.” Mwerekera ũcio wa wĩnyihia noguo ũkoragwo na arĩa aitĩrĩrie maguta a Mwathani. Matiugaga atĩ nĩ maragĩrio nĩ roho, ĩndĩ makoragwo mehotorete kũruta wĩra ũrĩa Jesu amaheete gũkũ thĩ. Na ũmũthĩ “kĩrĩndĩ kĩingĩ” kĩa “ng’ondu ingĩ,” Akristiano arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra thĩ, nĩ megerekanagia na kĩyo kĩao na gũikara meiguĩte.—Kũg. 7:9; Joh. 10:16.

KUONANIA NĨ TWĨHARĨIRIE

14. Gũikara tũrĩ ehokeku harĩ arĩa Ngai arahũthĩra kũheana irio cia kĩĩroho kũngĩtũgitĩra atĩa?

¹⁴ O ta Akristiano arĩa aitĩrĩrie maguta, arĩa maikaraga meiguĩte a kĩrĩndĩ kĩingĩ nĩ ehokeku biũ harĩ arĩa Ngai amũrĩte kũheana irio cia kĩĩroho. Na njĩra ĩyo, o nao nĩ ta marongerera maguta mao ma kĩĩroho kuuma harĩ Kiugo kĩa Ngai na roho wake. (Thoma Thaburi 119:130; Johana 16:13.) Kwoguo marĩ na hinya, o nao nĩ monanagia nĩ mehaarĩirie nĩ ũndũ wa gũcoka gwa Kristo, magekĩra kĩyo o na marĩ magerio-inĩ maritũ. Kwa ngerekano, thĩinĩ wa njera ĩmwe ya Nazi, kĩambĩrĩria-inĩ ariũ a Ithe witũ maarĩ na Bibilia ĩmwe tu. Nĩ ũndũ ũcio makĩhoya mone irio ingĩ cia kĩĩroho. Kahinda kanini thutha ũcio makĩmenya atĩ mũrũ wa Ithe witũ ũmwe wakoretwo ohwo kuo nĩ aahotete kũingĩra na ngathĩti cigana ũna cia ica ikuhĩ cia Mũrangĩri aciĩkĩrĩte kũgũrũ-inĩ gwake kwa mũtĩ. Ũmwe wa arĩa maahonokire nĩ mũrũ wa Ithe witũ mũitĩrĩrie maguta Ernst Wauer, ũrĩa waaririkanire ũũ thutha-inĩ: “Jehova nĩ aatũteithirie na njĩra ya magegania kũiga meciria-inĩ maũndũ ma gwĩkĩra hinya kuuma ngathĩti-inĩ icio.” Agĩcoka akiuga: “Ũmũthĩ, nĩ ũndũ mũhũthũ mũno kuona irio cia kĩĩroho, no hihi nĩ tũcikenagĩra? Ndĩna ma atĩ arĩa mamwĩhokete, na marĩaga metha-inĩ yake ya kĩĩroho, Jehova nĩ amaigĩire irathimo nyingĩ mũno.”

15, 16. Kĩyo kĩa mũthuri ũmwe na mũtumia wake ũtungata-inĩ wa Gĩkristiano kĩarathimirũo atĩa, na ũngĩĩruta ũndũ ũrĩkũ na cionereria ta icio?

¹⁵ Ningĩ arĩa a ng’ondu ingĩ nĩ merutanagĩria wĩra-inĩ wa Mwathani, magĩteithĩrĩria ariũ a Ithe na Kristo. (Mat. 25:40) Mũgarũ na ngombo ĩrĩa njũru na ngũta ngerekano-inĩ ya Jesu, nĩ mehaarĩirie kwĩima na kũhũthĩra hinya wao makĩgeria kũiga maũndũ ma Ũthamaki mbere. Kwa  ngerekano, rĩrĩa Jon mena Masako mooririo magateithie gĩcigo kĩa rũthiomi rwa Gĩchaina bũrũri-inĩ wa Kenya, mbere-inĩ maarĩ na nganja. No thutha wa gwĩciria maũndũ mao na njĩra ya mahoya, magĩtua itua rĩa gũthiĩ.

¹⁶ Nĩ maarathimirũo mũno nĩ ũndũ wa kĩyo kĩao. Moigire atĩ “Wĩra wa kũhunjia gũkũ nĩ wa magegania.” Maambĩrĩirie kwĩruta Bibilia na andũ mũgwanja. Magĩcoka makĩĩyonera maũndũ mangĩ maingĩ mega. Maarĩkĩrĩirie na kuuga, “Nĩ tũcokagĩria Jehova ngatho o mũthenya nĩ gũtwĩtĩkĩria tũkorũo gũkũ.” Hatarĩ nganja, nĩ kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ monanĩtie kũgerera matua mao atĩ nĩ mehotorete kwĩrutĩra biũ ũtungata-inĩ wa Ngai o na kana mũthia ũgooka rĩ. Ta wĩcirie ũhoro wa andũ ngiri nyingĩ arĩa marĩkĩtie Cukuru ya Gileadi na makaingĩra ũtungata-inĩ wa ũmishonarĩ. Githĩ ti wega ũrore ũrĩa ũtungata ũcio wa mwanya ũkoragwo ũhaana na njĩra ya gũthoma gĩcunjĩ kĩa “Tunafanya Yote Tuwezayo!” ngathĩti-inĩ ya Mnara wa Mlinzi ya Oktomba 15, 2001? Ũgĩthoma ũhoro ũcio wa gũcanjamũra wĩgiĩ ũrĩa gũtinda wĩra-inĩ wa ũmishonarĩ kũhaana, wĩcirie nĩ na njĩra irĩkũ ũngĩongerera ũtungata waku ũgoocithie Ngai, nawe ũgĩe na gĩkeno kĩingĩ.

O NA INYUĨ IKARAGAI MWĨIGUĨTE

17. Kwaga kũmenya mũthenya kana ithaa gũkoretwo kũrĩ kĩrathimo na njĩra ĩrĩkũ?

¹⁷ Hatarĩ nganja, kwaga kũmenya mũthenya kana ithaa rĩrĩa mũtabarĩre ũyũ ũgaathira gũkoretwo kũrĩ kĩrathimo harĩ ithuĩ. Handũ ha gũkua ngoro, twĩkoraga tũkuhĩrĩirie Jehova makĩria, Ithe witũ mwendani, o ũrĩa tũrerutĩra gwĩka wendi wake. No tuuge atĩ, gũikara tũnyitĩte mũraũ, na gwĩthema ihĩngĩca nĩ gũtũmĩte tũgĩe na gĩkeno kĩingĩ ũtungata-inĩ wa Mwathi witũ.—Luk. 9:62.

18. Tũngĩenda gũikara tũrĩ ehokeku ũtungata-inĩ witũ nĩkĩ?

¹⁸ Mũthenya wa Ngai wa ituĩro nĩ ũkuhĩrĩirie mũno. Gũtirĩ o na ũmwe witũ ũngĩenda gũconorithia Jehova kana Jesu. Nĩ matwĩĩhokeire mĩeke ya bata ya ũtungata matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria. Githĩ tũtikenaga mũno nĩo gũtwĩhoka!—Thoma 1 Timotheo 1:12.

19. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ twĩhaarĩirie?

¹⁹ O na angĩkorũo kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ gũgaatũũra igũrũ kana Paradiso gũkũ thĩ, rekei tũtue itua rĩa gũikara tũrĩ ehokeku ũtungata-inĩ ũrĩa tũheetwo nĩ Ngai wa kũhunjia na gũtua andũ arutwo. Nginyagia rĩu tũtiũĩ mũthenya kana ithaa rĩrĩa mũthenya wa Jehova ũgooka, na tũtirabatara kũmenya. No tũhote na nĩ tũgũthiĩ na mbere gũikara twĩhaarĩirie. (Mat. 24:36, 44) Tũrĩ na ma atĩ tũngĩĩhoka Jehova biũ na tũige maũndũ ma Ũthamaki mbere, tũtigaconorithio.—Rom. 10:11.

[Kohoro ka magũrũ-inĩ]

[Ciũria cia wĩruti]

[Mbica karatathi ka 26]

O na ũrĩ maũndũ-inĩ maritũ, caragia irio cia kĩĩroho

[Mbica karatathi ka 27]

Ihinda nĩ rĩteng’eraga rĩrĩa tũrathingata maũndũ ma Gĩkristiano