Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

“Kom̦ Jaje Raan eo im Awa Eo”

“Kom̦ Jaje Raan eo im Awa Eo”

“Kom̦ Jaje Raan eo im Awa Eo”

‘Kom̦win kanooj kõjparok, bwe kom̦ jaje raan eo im awa eo.’​​​—MATU 25:​13, UBS.

TA UWAAK EO AM̦?

Ta un ko l̦alem unin an em̦m̦an ñan kõj ñe jejjab jel̦ã raan eo ak awa eo enaaj itok jem̦l̦o̦kin?

Ewi wãween an ri kapit ro kwal̦o̦k aer kõjparok im pojak wõt?

Ewi wãween jemaroñ kwal̦o̦k ad pojak wõt ñe enaaj jem̦l̦o̦k jukjuk im pãd in?

1-3. (1) Ta waanjoñak ko ruo me remaroñ jipañ kõj ñan mel̦el̦e kõn waanjoñak ko ruo an Jijej? (2) Ta kajjitõk ko jej aikuj jel̦ã uwaakier?

 BAJ l̦õmn̦ake m̦õk an juon ri jerbal in kien kajjitõk ippam̦ bwe kwõn bõkl̦o̦ke ñan juon kweilo̦k eaorõk ej aikuj pãd ie. Jet minit m̦okta jãn am̦ etal bwe kwõn iioone, kwõj kab kile bwe edik kaan wa eo waam̦, innem kwõj ekaiuriur in etal im teiñi wa eo. Ke ri jerbal in kien eo ej tõparl̦o̦k ijo komiro en kar iioon doon ie, ejjab lo eok ak kiiõ ejjab maroñ kõttar. Kõn men in, ej kajjitõk ippãn bar juon bwe en bõkl̦o̦ke. Tokãlik, ke kwõj tõparl̦o̦k ijo, ejako ri jerbal in kien eo bwe em̦õj an etal. Kwõnaaj kar ta?

2 Kiiõ, l̦õmn̦ak m̦õk ñe en kar kwe juon ri jerbal in kien. M̦okta jãn am̦ tin etal ñan juon jikin, kwõj kappeik jilu em̦m̦aan bwe ren lale jet jerbal ko raorõk. Kwõj kõmel̦el̦eik er ta ko kokõn̦aan bwe ren kõm̦m̦ani, im erjil aolep rar ba renaaj kõm̦m̦ani. Tokãlik, ke kwõj jepl̦aakl̦o̦k, ruo wõt iaan l̦õm̦aro rar kõm̦m̦ani men ko kwaar ba. Ak eo juon me ear jab kõm̦m̦ani men ko kwaar ba, ej kõm̦m̦an an jekpen. Ilo m̦ool, armej in ear jab kate e ñan kõm̦m̦ane jerbal eo an. Kiiõ, kwõnaaj kar ta?

3 Waanjoñak kein rej ãinwõt waanjoñak ko ruo an Jijej kõn bõjin ro im kõn tal̦õn ko ak jããn ko. Waanjoñak kein an Jijej rej kwal̦o̦k kõn etke ilo iien ko ãliktata jet ri kapit renaaj tiljek wõt ak jet reban. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) (Matu 25:​1-30, UBS) Jijej ear lukkuun kaalikkare ta eo jemaroñ katak jãn waanjoñak kein ke ear ba: ‘Kanooj kõjparok, bwe kom̦ jaje raan eo im awa eo.’ Jijej ear ba bwe rũkal̦oor ro an reban jel̦ã ñããt eo enaaj ko̦kkure jukjuk im pãd in an Setan. (Matu 25:​13, UBS) Kõj bareinwõt jej aikuj kõjparok im pojak wõt. Jej kõm̦m̦ane men in ilo ad poub wõt ilo jerbal eo ad ñan Anij im jab m̦ad. Etke em̦m̦an bwe jen kõm̦m̦ane men in Jijej ear ba? Wõn ro rar l̦oore men in? Im ta eo jen kõm̦m̦ane bwe jen pojak wõt im jab m̦ad?

UNIN AN AORÕK BWE JEN POJAK WÕT

4. Ad poub wõt ilo jerbal eo ad ñan Anij ej mel̦el̦ein ke bwe jej aikuj jel̦ã ñããt eo ej itok jem̦l̦o̦kin im etke?

4 Jet iien eaorõk bwe jen jel̦ã iien ak awa. Ñan waanjoñak, bõlen kwõj juon ri jerbal, ak bõlen kwõj aikuj lol̦o̦k taktõ eo am̦ ilo iien eo ear karõk waj, ak kwõj aikuj pukot juon baj ak tããkji bwe kwõn etal ñan ijo kwõj jibadeke. Kõn men in, eaorõk ke bwe kwõn jel̦ã iien im awa? Aet bwe kwõn jab rum̦wij. Bõtab, men in eoktak ñe juon armej ej iukkun kijeek ak jipañ juon eo ej pãd ilo juon jorrããn ejidimkij. Etke? Eokwe, kõnke ñe ekutkut an armej eo lale awa eo, men in emaroñ juon men ekauwõtata kõnke enaaj kõm̦ade jãn an kõm̦m̦ane jerbal eo an. Ilo iien rot kein, men eo el̦apl̦o̦k an aorõk ejjab bwe armej eo en jel̦ã iien im awa eo ak ej bwe en lale wõt an kõm̦m̦ane jerbal eo an. Ãindein, jerbal in kwal̦o̦k naan ej jipañ armej ro bwe ren jel̦ã kõn men ko Jeova ear kõm̦m̦ani ñan lo̦mo̦o̦ren armej. El̦apl̦o̦k wõt an aorõk jerbal in kiiõ kõnke jem̦l̦o̦kin jukjuk im pãd in ej epaaktok wõt. Jen pojak wõt im kõm̦m̦ani men ko Jeova ekõn̦aan bwe jen kõm̦m̦ani im ejjab menin aikuj ñan jel̦ã ñããt eo ej itok jem̦l̦o̦kin. Ilo m̦ool, ewõr l̦alem un ko unin an em̦m̦an ñan kõj ñe jejjab jel̦ã raan eo ak awa eo enaaj itok jem̦l̦o̦kin.

5. Kõnke jejjab jel̦ã ñããt eo ej itok jem̦l̦o̦kin, ewi wãween men in ej kaalikkar ta eo ej pãd ilo bũruod?

5 Etke em̦m̦an ñe jejjab jel̦ã ñããt eo enaaj itok jem̦l̦o̦kin? Un eo kein kajuon ej kõnke ad jab jel̦ã ej kaalikkar ta eo ej pãd ilo bũruod. Jeova ej kwal̦o̦k an kea kõn kõj ilo an kõtl̦o̦k bwe jen make kããlõt el̦aññe jekõn̦aan tiljek ñan e. Unin ad karejar ñan Jeova ej kõnke jej yokwe e, im ejjab kõnke jekõn̦aan wõt el̦l̦ã jãn jukjuk im pãd in im mour indeeo. (Riit Sam 37:⁠4.) Jej lañlõñ ñe jej kõm̦anm̦an ankilaan Anij im jejel̦ã bwe ej katakin kõj kõnke ekõn̦aan bwe jen jeraam̦m̦an. (Aiseia 48:​17) Im jejjab l̦õmn̦ak bwe kien ko an reddo ñan kõj.​​​—1 Jon 5:⁠3.

6. Ta l̦õmn̦ak eo an Anij kõn ad karejar ñan e kõnke jej yokwe e? Etke?

6 Un eo kein karuo ej kõnke men in ej letok iien ñan ad kam̦õn̦õn̦õik Jeova. Ñe jej karejar ñan e kõnke jej yokwe e im ejjab kõnke m̦õttan jidik eitok jem̦l̦o̦kin ak bwe jekõn̦aan wõt bõk jeraam̦m̦an jãn e, eokwe jej jipañ Jeova kariabe ri kõjdat eo an, Setan. (Job 2:​4, 5; riit Jabõn Kõnnaan 27:11.) Jejel̦ã ewi joñan eñtaan ko rar wal̦o̦k kõn wõt Setan. Kõn men in, jen rejetake wõt an Jeova tõl im ejjab Setan.

7. Etke kokõn̦aan kõjerbal mour eo am̦ ñan jerbal ñan Anij im jipañ ro jet?

7 Un eo kein kajilu ej kõnke men in ej kõm̦m̦an ad jab l̦õmn̦ak wõt kõn kõj make. Ak ej kõm̦m̦an bwe jen kõn̦aan kõjerbal mour ko ad ñan jerbal ñan Anij im jipañ ro jet. Rainin, armej ro me rejjab jel̦ã kõn Anij rej tõmak bwe lal̦ in enaaj jako. Rej mijak ñe enaaj wal̦o̦k juon jorrããn ilo jidimkij im ko̦kkure lal̦ in. Kõn an armej ro l̦õmn̦ak rot kein, rej ba: “Jen m̦õñã im idaak, bwe ilju jemej.” (1 Korint 15:​32) Ak kõj jejjab mijak im jejjab l̦õmn̦ak wõt kõn kõj make. (Jabõn Kõnnaan 18:​1, UBS) Kõm̦anm̦an ankilaan Jeova ej men eo m̦oktata ilo mour eo ad. Im jej m̦õn̦õn̦õ in kõjerbal aolep men ko ewõr ippãd ekoba iien im maroñ ko ad ñan kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ in Anij. (Matu 16:​24) Ad jerbal ñan Anij ej kalañlõñ kõj, el̦aptata ñe jej jipañ ro jet bwe ren jel̦ã kõn e.

8. Ta waanjoñak eo ilo Baibõl̦ me ej kaalikkar ad aikuj lukkuun lõke Jeova im Naan eo an?

8 Un eo kein kaemãn ej kõnke men in ej jipañ kõj ñan lukkuun lõke Jeova im kate kõj ñan pokake Naan eo an. Epidodo ad lõke kõj make kõnke jejjab weeppãn. Paul ear kakkõl aolep Kũrjin ro: “Eo ej l̦õmn̦ak bwe ej jutak pen, en lale bwe en jab buñ ilo kapo.” Ear ba bwe ekar wõr 23,000 Ri Israel ro rar mej m̦okta wõt jãn aer kar del̦o̦ñe Ãnen Kallim̦ure eo kõn aer kar jab pokake Jeova. Paul ear ba bwe ‘aolep men kein em̦õj jei bwe ren kein kakkõl kõj,’ ro im rej mour ilo jukjuk im pãd in me epaake jem̦l̦o̦kin.​​—1 Korint 10:​8, 11, 12, UBS.

9. Ewi wãween mãlejjoñ ko rej kakajoorl̦o̦k tõmak eo ad im kõtaan eo ad ippãn Jeova?

9 Un eo kein kal̦alem ej kõnke men in ej kõm̦m̦an bwe jen katak jãn mãlejjoñ ko im rej kakajoorl̦o̦k tõmak eo ad. (Riit Sam 119:71.) Ilo raan kein ãliktata, ‘iien ko re nana rej wal̦o̦ktok.’ (2 Timote 3:​1-5) Ilo jukjuk im pãd in an Setan, elõñ rej kõjdate kõj im remaroñ kaeñtaan kõj kõn tõmak eo ad. (Jon 15:19; 16:⁠2) Bõtab, mãlejjoñ ko jej iiooni remaroñ kakajoorl̦o̦k tõmak eo ad. Ej ãinwõt ñe jej likũt juon aen ilo juon kijeek im ej kakõm̦anm̦anl̦o̦k im kapene aen eo. Ñe jej kõttãik kõj make im l̦oore tõl eo an Jeova, jeban kõtl̦o̦k bwe mãlejjoñ ko ren kabõjrak ad karejar ñan e. Ak kõtaan eo ad ippãn Jeova enaaj kajoorl̦o̦k ñan joñan eo me jaar jab kõtmãne kake.​​—Jemes 1:​2-4, UBS; 4:⁠8.

10. Ta eo ej kõm̦m̦an an m̦õkaj iien?

10 Ewõr iien elukkuun m̦õkaj an mootl̦o̦k iien ak jet iien ãinwõt erum̦wij. Ñe el̦ap ad poub im ejjab ikutkut ad kalimjek awa eo, elukkuun m̦õkaj iien. Ãindein, ñe jej poub wõt ilo jerbal eo ad jãn Jeova, eokwe emaroñ itok jem̦l̦o̦kin jukjuk im pãd in ilo iien eo jejjab kõtmãne. Enañin aolep ri kapit ro elukkuun em̦m̦an joñak ko aer ñan kõj kõnke rar poub wõt ilo jerbal eo aer ñan Jeova. Jen lale ilo tukadu ta eo ear wal̦o̦k ãlikin an kar Jijej jino Irooj ilo iiõ eo 1914 im ewi wãween jet ri kapit rar pojak ak jet rar jab.

RI KAPIT RO REJ KWAL̦O̦K AER POJAK

11. Etke jet ri kapit rar l̦õmn̦ak bwe Jijej erum̦wij ãlikin kar iiõ eo 1914?

11 Jen bar l̦õmn̦ak kõn waanjoñak ko an Jijej kõn bõjin ro im tal̦õn ko. El̦aññe bõjin ro rar jel̦ã ñããt eo l̦eo pãlele enaaj itok im el̦aññe ri karejar ro rar jel̦ã ñããt eo irooj eo enaaj itok, eokwe rein reban kar aikuj popojakjak wõt. Ak kõnke rar jab jel̦ã ñããt eo, eokwe ear menin aikuj bwe ren kar pojak wõt. Elõñ iiõ in an ri kapit ro jel̦ã bwe iiõ eo 1914 ej juon iiõ ekanooj aorõk. Bõtab, rar jab lukkuun mel̦el̦e ta eo enaaj kar wal̦o̦k ilo iien in. Ke ear jab wal̦o̦k men ko ri kapit ro rar kõtmãne kaki, jet iaaer rar l̦õmn̦ak bwe erum̦wij Jijej. Juon jeid im jatid m̦aan ear ba kõn ta eo rar l̦õmn̦ak enaaj kar wal̦o̦k ilo allõñ in Oktoba eo ilo iiõ eo 1914. Ear ba: “Jet iaam wõj kõmar lukkuun tõmak bwe kõm naaj kar wanlõñl̦o̦k ñan lañ ilo wiik eo jinoin ilo allõñ in Oktoba eo.”

12. Ewi wãween an kar ri kapit ro kwal̦o̦k aer tiljek wõt im mãlõtlõt?

12 Baj l̦õmn̦ak m̦õk kõn joñan an kar pen im kabbeerer ñan ri kapit ro ke rar jab lo an itok jem̦l̦o̦kin ãinwõt aer kar kõtmãne! Ear bareinwõt pen ñan rein jeid im jatid kõn an kar l̦ap aer iioon jum̦ae ilo Pata eo an Lal̦ Kein Kajuon. M̦õttan wõt jidik im emaroñ kar lukkuun bõjrak jerbal in kwal̦o̦k naan. Ear ãinwõt ñe ri kapit ro rar kiki. Bõtab, ilo iiõ eo 1919, juon men ear wal̦o̦k im ear karuj er! Jijej ear etale aolep ro im rar ba bwe er Kũrjin. Jet iaan ri kapit ro rar jab m̦ool ilo aer l̦oor Kũraij im kõn men in rar luuji jeraam̦m̦an eo ñan jerbal ñan Jijej. (Matu 25:​16) Rein rar jab kõjparok im pojak wõt. Rar ãinwõt bõjin ro rebwebwe me rar jab teiñi kaan l̦aam̦ ko aer. Im rar ãinwõt ri karejar eo ejowan me ear jab tiljek ñan irooj eo an kõnke rein rar jab m̦õn̦õn̦õ in kaarmejjeteik er make ñan kowõnm̦aanl̦o̦k men ko an Aelõñ eo. Bõtab, enañin aolep ri kapit ro rar kwal̦o̦k aer tiljek wõt im lukkuun kõn̦aan jerbal ñan Irooj eo aer meñe ear pen mour kõn wõt pata eo ear wal̦o̦k ilo tõre ko aer.

13. Ta l̦õmn̦ak eo an ri kapit ro ãlikin iiõ eo 1914 im ta l̦õmn̦ak eo an ri kapit ro rainin?

13 Naan in Keeañ eo an Pãpode 1, 1916 ear kõmel̦el̦e kõn l̦õmn̦ak eo an enañin aolep ri kapit ro ilo kar tõre eo. Ej kwal̦o̦k bwe ro im rar bõk l̦õmn̦ak eo ejim̦we rar jab ebbeer ak illu. Ear wõnm̦aanl̦o̦k im ba: “Jaar jab kõn̦aan kõm̦m̦ane kõn̦aan eo ad make. Eñin unin ke jaar lo bwe ebõd men eo jaar kõtmãne kake ilo Oktoba eo ilo iiõ eo 1914, jaar m̦õn̦õn̦õ bwe Anij ear jab ukot karõk eo an ekkar ñan kõn̦aan eo ad. Ejjab eñin kõn̦aan eo ad.” Men eo wõt ri kapit rein rar kõn̦aan ej bwe en l̦apl̦o̦k aer mel̦el̦e kõn karõk ko an Anij. Ri kapit ro rainin rej bareinwõt kwal̦o̦k aer ettã bõro im aer kanooj kõn̦aan kõm̦anm̦an ankilaan Anij. Kajoor eo an Jeova ej pãd ippãer ak ejjab mel̦el̦ein bwe Anij ej kõnono ippãer ilo wãween eo me ear kõm̦m̦ane ñan ro m̦okta me rar je Baibõl̦. Rein rej kõn̦aan kate er ñan kõm̦m̦ane jerbal eo Jijej ear lel̦o̦k bwe ren kõm̦m̦ane ijin ioon lal̦. Im kiiõ juon “jar el̦ap” in ‘jiip ro jet’ ak ro me kõjatdikdik eo aer ej ñan mour indeeo ioon lal̦, rej anõke joñak eo an ri kapit rein.​​—Revelesõn 7:9; Jon 10:⁠16.

JIIP RO JET REJ KWAL̦O̦K BWE REJ POJAK

14. Etke em̦m̦an bwe jen pokake katak ko jãn ri karejar eo etiljek im mãlõtlõt?

14 Anij ear kããlõt ri karejar eo etiljek im mãlõtlõt ñan katakin armej ro doon wãween eo remaroñ bõk jipañ jãn Naan eo an im kajoor eo an. (Jon 16:​13) Ro rej uwaan jar eo el̦ap rej kwal̦o̦k bwe rej pojak in pokake katak ko jãn ri karejar eo. Ej ãinwõt ñe rej teiñi kaan l̦aam̦ ko aer. (Riit Sam 119:130.) Kõn men in, rein bareinwõt renaaj maroñ pojak wõt ñan jem̦l̦o̦kin ñe Kũraij enaaj itok. Bareinwõt, remaroñ tiljek wõt meñe rej iioon mãlejjoñ ko rekanooj in pen. Ñan waanjoñak, ilo iien ko an Hitler, rar kalbuuji elõñ iaan ro jeid im jatid. Ilo juon iaan jikin kalbuuj ko rar kalbuuj er ie, ekar wõr juon wõt Baibõl̦ ippãn ro jeid im jatid. Kõn men in, rar jar bwe en maroñ lõñl̦o̦k aer bok in katak ko jãn Baibõl̦. Ejjabto tokãlik, rein rar roñ bwe ej kab m̦õj kadel̦o̦ñ juon jeer im jatier em̦m̦aan ñan jikin kalbuuj eo im ear bõkl̦o̦k ippãnl̦o̦k jet bok in Naan in Keeañ ko me rekããl. Ewi wãween an kar kõm̦m̦ane men in? Eokwe, in jeer im jatier ej kõjerbal neen to̦l̦e im ear n̦ooji bok ko ilowaan im bũki ippãn ñan jikin kalbuuj eo. Ernst Wauer ej juon ri kapit im ear juon iaan ro me rar el̦l̦ã im mour jãn iien in. Ear ba bwe ekabwilõñlõñ wãween an kar Jeova jipañ er ñan keememej men ko rekõketak jãn katak ko ilo bok ko. Ear bar ba: “Rainin, elukkuun pidodo ñan ebbõk ad bok, ak jej ke kortokjãer im kwal̦o̦k ad kam̦m̦oolol kake men in aolep iien? Ijel̦ã bwe elõñ jeraam̦m̦an ko Jeova ej kõpooji ñan ro im rej atartar ioon, tiljek wõt ñane, im rej roñjake im pokake katak ko an.”

15, 16. Ta jeraam̦m̦an ko ruo ri pãlele rar iiooni kõn aerro kijejeto ilo jerbal in kwal̦o̦k naan? Ta eo kwõmaroñ katak jãn joñak in aer?

15 Jiip ro jet rej jipañ ro jatin Kũraij ilo aer poub wõt ilo jerbal in kwal̦o̦k naan. (Matu 25:​40) Rein rejjab ãinwõt ri karejar eo ejowan ilo waanjoñak eo an Jijej. Ak rej m̦õn̦õn̦õ in kate er im kaarmejjeteik er make bwe ren maroñ likũt Aelõñ eo m̦oktata ilo mour ko aer. Ñan waanjoñak, kar kajjitõk ippãn Jon im Masako ñe erro kõn̦aan etal ñan aelõñ in Kenya ilo Africa im jipañ kwal̦o̦k naan ñan Ri Jeina ro ijo. Ilo jinoin, erro ar jaje ñe erro en etal ak jaab. Ak ãlikin aerro jar kake im etale el̦aññe remaroñwe, erro ar pepe in em̦m̦akũtl̦o̦k ñan ijo.

16 Kõn aerro kijejeto ilo jerbal in kwal̦o̦k naan, elõñ jeraam̦m̦an ko Jeova ear kajeraam̦m̦an erro kake. Erro jim̦or ej ba bwe elukkuun em̦m̦an kwal̦o̦k naan ilo jikin eo. Erro ar jino katak Baibõl̦ ippãn jiljilimjuon armej im elõñ men ko rem̦m̦an im rekalañlõñ rar iiooni. Erro ar bar ba: “Kõmro ej kam̦m̦oolol Jeova aolep raan kõn an kõtl̦o̦k am̦ro itok ñan ijin.” Elõñ bar ro jeid im jatid rar kwal̦o̦k bwe jekdo̦o̦n ñããt enaaj itok jem̦l̦o̦kin ak rekõn̦aan wõt bwe ren poub ilo aer jerbal ñan Anij. Elõñ to̦ujin ro jeid im jatid me rar pãd ilo Jikuul̦ in Mejinede im tokãlik bõk jerbal in. Kwõmaroñ kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kõn jerbal in mejinede ilo am̦ riiti im etale katak ko kõn jerbal in im kõn bwebwenatoun mejinede ro ilo bok ko ad. Ñe kwõj riiti katak kein, l̦õmn̦ak kõn ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane ñan kal̦apl̦o̦k ijo kun̦aam̦ ilo jerbal eo an Anij. Am̦ kal̦apl̦o̦k kun̦aam̦ enaaj bõktok nõbar ñan Etan im enaaj kal̦apl̦o̦k am̦ m̦õn̦õn̦õ.

KWÕN BAREINWÕT KÕJPAROK IM POJAK WÕT

17. Etke ej juon jeraam̦m̦an ñan kõj ñe jejjab jel̦ã ñããt eo enaaj itok jem̦l̦o̦kin?

17 Ilo m̦ool, ad jaje ñããt eo enaaj itok jem̦l̦o̦kin ej juon jeraam̦m̦an ñan kõj. Jejjab inepata ak ebbeer. Ad jab jel̦ã men in, ear jipañ kõj ñan poub wõt ilo ad kõm̦anm̦an ankilaan Anij. Men in ear kõm̦m̦an bwe en kajoorl̦o̦k kõtaan eo ad ippãn Jeova, eo el̦ap an yokwe kõj. Kõn ad poub in kõm̦m̦ane wõt jerbal eo Jijej ear letok im ad kõjparok kõj jãn menin kõm̦ad ko, el̦ap ad m̦õn̦õn̦õ ilo ad jerbal ñan Jeova.​​—Luk 9:⁠62.

18. Etke jekõn̦aan tiljek wõt ilo ad jerbal ñan Anij?

18 Kõnke jem̦l̦o̦kin elukkuun epaak, jekõn̦aan tiljek wõt ilo ad jerbal ñan Anij. Jejjab kõn̦aan kabũrom̦õj Jeova ak Jijej. Erro ar letok ñan kõj juon jerbal ekanooj em̦m̦an ñan ad kõm̦m̦ane ilo raan kein ãliktata. El̦ap ad m̦õn̦õn̦õ im kam̦m̦oolol kõn an Jeova im Jijej kwal̦o̦k aer lõke kõj.​​—Riit 1 Timote 1:⁠12.

19. Ta ko jemaroñ kõm̦m̦ani bwe jen pojak wõt ñe enaaj itok jem̦l̦o̦kin jukjuk im pãd in?

19 Meñe kõjatdikdik eo ad ej ñan mour ilañ ak ilo Pedetaij eo ijin ioon lal̦, jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im pokake kien eo an Anij ñan kwal̦o̦k naan im kõm̦m̦an rũkal̦oor. Jejjab aikuj jel̦ã ñããt eo raan eo an Jeova enaaj itok. Jemaroñ kwal̦o̦k ad pojak wõt im jenaaj maroñ wõnm̦aanl̦o̦k im kõm̦m̦ane men in. (Matu 24:​36, 44) El̦ap ad tõmak bwe toõn wõt ad lõke Jeova im likũt Aelõñ eo an m̦oktata ilo mour eo ad, jeban inepata ak ebbeer.​​—Rom 10:​11, UBS.

[Kamelele eo itulal]

^ Lale Imõniaroñroñ eo an June 1, 2004, peij 22-​26.

[Kajitõk ko ñan katak]

[Pija ilo peij 26]

Pukot wõt katak ko ilo Baibõl̦ meñe kwõj iioon mãlejjoñ ko reppen

[Pija ilo peij 27]

Em̦õkaj iien ñe jej poub wõt ilo jerbal eo an Anij