1-3. (a) Ko e heigoa e tau tuaga kua fakamaama e manatu he tau fakatai ua ha Iesu? (e) Kua lata ia tautolu ke tali e tau hūhū fe?

 MANAMANATU kua ole e pule gahua ki a koe ke fakaholo a ia ke he matagahua uho. Fai minuti gahoa to fano ke uta a ia ke he fono, ne mailoga e koe kua teitei maha tuai e motokā haau ke fano fenoga. Ti lata mafiti a koe ke utu e motokā. He taute pihia e koe, kua hau e pule gahua. Ne onoono viko a ia ka e nakai kitia a koe. Nakai maeke a ia ke fakatali, ti ole a ia ke he taha tagata foki ke uta a ia. Kua nakai leva ti liu mai a koe mo e mailoga kua fano tuai e pule gahua mo e tagata kehe. Fēfē e logonaaga haau?

² Manamanatu mogonei ko koe e pule gahua ti fifili e koe tolu e tagata taane lotomatala ke taute falu matagahua pisinisi aoga. Fakamaama e koe e matagahua, ti talia fiafia oti e lautolu tokotolu. Ka e, fai magaaho ti liu mai a koe, mo e iloa e koe tokoua ni a laua ne taute e matagahua. Mua atu foki ko ia ne nakai taute e gahua kua fai mena ne piu ki ai. Ne nakai lali foki a ia. Fēfē e logonaaga haau?

³ He tau fakatai ha Iesu ke he tau tamafine tote mo e tau taleni, ne fakaaoga e ia e tau tuaga pihia ke fakatai e kakano he magaaho he fakaotiaga, to fai he tau Kerisiano fakauku ka kitia kua fakamooli mo e loto matala, ka e nakai pihia e falu. a (Mata. 25:1-30) Ne fakamaama e ia e manatu haana he pehē: “Hanai, kia mataala a mutolu, ha kua nakai iloa e mutolu e aho, po ke magaaho”—kakano, he magaaho ka fakahoko e Iesu e fakafiliaga he Atua ke he lalolagi ha Satani. (Mata. 25:13) Maeke a tautolu ke fakagahua e fakatonuaga ia he vahā nei. Maeke fēfē a tautolu ke aoga mai he mataala tumau, tuga ne fakamalolō e Iesu ki a tautolu ke taute? Ko hai a lautolu kua kitia mooli ke mautali ma e fakahaoaga? Ti ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute mogonei ke mataala tumau?

4. Ko e ha “kia mataala” ne nakai kakano ko e matakaki e tulā?

⁴ Falu matagahua, tuga e gahua he fale gahua lahi, fina atu ke he ekekafo, po ke fakaaoga e puhala o fenoga he tau tagata, kua lata ke muitua e tautolu e setulu. Ka ko e falu matagahua, tuga e tamate he afi po ke gahua lagomatai he mole e matematekelea pauaki, ko e matakaki e tulā kua fakatauhele, po ke mua atu e kelea, kua hagahaga kelea. He tau tuaga pihia, kua mua atu e aoga ke hagaaki ke he gahua mogonei ke muitua e setulu. He tata lahi mai e fakatokaaga nei ke he fakaotiaga, ko e gahua he fakakite e tau foakiaga ha Iehova ma e fakamouiaga kua mua atu e aoga lahi mogonei. Ko e mataala tumau he tau Kerisiano kua nakai kakano ke matakaki e tulā. Kavi ke he lima la e puhala kua aoga a tautolu mai he nakai iloa tonu e aho po ke magaaho ka hoko mai e fakaotiaga.

5. Maeke fēfē e nakai iloa e aho po ke magaaho ke lagomatai ke kitia e tau mena he tau loto ha tautolu?

⁵ Fakamua, ko e ha tautolu a nakai iloa e fakaotiaga ka hoko mai kua fakaatā a tautolu ke fakakite e tau mena he tau loto ha tautolu. Ti ko e nakai iloa kua fakalilifu a tautolu, he fakaatā a tautolu ke fakaaoga e fifiliaga tokanoa ha tautolu ke fakakite ha tautolu a mahani fakamooli ki a Iehova. Pete he amaamanaki atu a tautolu ke hao he fakaotiaga he fakatokaaga nei, kua fekafekau a tautolu ki a Iehova ha kua fakaalofa a tautolu ki a ia, nakai ke moua ni e moui. (Totou Salamo 37:4.) Kua moua e tautolu e fiafia he taute e finagalo haana, ti mailoga e tautolu kua fakaako he Atua a tautolu ke aoga ai a tautolu. (Isaia 48:17) Nakai moua e tautolu e tau poakiaga haana ke mamafa.—1 Ioa. 5:3.

6. He fekafekau a tautolu ke he Atua mai he fakaalofa, fēfē e logonaaga haana, mo e ko e ha?

⁶ Ko e aoga ke uaaki he nakai iloa e tautolu e aho po ke magaaho kua moua e tautolu e mogo ke fakafiafia e loto ha Iehova. Ka fekafekau a tautolu ki a ia mai he fakaalofa—nakai ha ko e aho po ke palepale hokoia—kua lafi e tautolu ke he tali ha Iehova e tau fakafiufiu nakai fai fakavēaga he haana fī ko Satani. (Iopu 2:4, 5; totou Tau Fakatai 27:11.) Manamanatu ke he tau mamahi mo e momoko kua fakatupu he Tiapolo, kua fiafia a tautolu he kau mo e pule katoatoa ha Iehova mo e tiaki e pule kelea ha Satani.

7. Ko e ha he manatu haau ko e tutuli e moui foaki noa kua mitaki lahi?

⁷ Toluaki, ha tautolu a fekafekau ka e nakai iloa e aho tonu kua fakamalolō a tautolu ke tutuli e moui foaki noa. Falu he vahā nei kua nakai iloa e Atua ne talitonu foki kua nakai fakatuleva e lalolagi. He matakutaku he falu mena tutupu matematekelea hane tata mai, kua moua e lautolu e aga: “Kia kai mena a tautolu mo e inu, ha ko e mena mamate a tautolu a pogipogi.” (1 Kori. 15:32) Ko tautolu he taha faahi kua nakai matakutaku. Kia nakai vevehe kehe e tautolu a tautolu ke moua e tau manako lamakai ni ha tautolu. (Fakatai 18:1) Ka e foaki noa e tautolu a tautolu mo e atāina ke fakaaoga ha tautolu a magaaho, malolō, mo e falu koloa ke folafola e tala mitaki he Kautu he Atua ke he falu. (Totou Mataio 16:24.) Kua fiafia a tautolu he fekafekau ke he Atua, mua atu ke lagomatai e falu ke iloa a ia.

8. Ko e heigoa e fakafifitakiaga Tohi Tapu kua fakakite e kakano kua lata ia tautolu ke falanaki fakalahi ki a Iehova mo e haana Kupu?

⁸ Ko e aoga ke faaki ke nakai iloa e tautolu e aho po ke magaaho kua lagomatai a tautolu ke falanaki fakalahi ki a Iehova mo e ke makutu he fakagahua e haana Kupu ke he tau momoui ha tautolu. Ko e taha vala lahi he mahani agahala he tagata ko e ha tautolu a hihiga ke falanaki ni ki a tautolu. Ne tomatoma e Paulo ke he tau Kerisiano oti: “Ko ia kua manatu kua tu a ia, kia fakaeneene a ia neke veli.” Uafulu ma tolu e afe ne galo e taliaaga ha Iehova he nakai leva ato takitaki e Iosua e tau tagata he Atua ke he Motu he Maveheaga. Ko e “tau mena oti ia,” he ui e Paulo, “kua tohi foki ke eke mo tomatomaaga ma tautolu  kua hohoko mai ke he vaha ke fakahiku ai.”—1 Kori. 10:8, 11, 12.

9. Maeke fēfē e tau matematekelea ke fakahakohako a tautolu mo e fakatata lahi atu a tautolu ke he Atua?

⁹ Ko e puhala ke limaaki kua aoga a tautolu mai he nakai iloa e fakaotiaga kua fakaatā he mena ia e tau matematekelea mogonei ke fakahakohako a tautolu. (Totou Salamo 119:71.) Ko e tau aho fakamui he fakatokaaga nei kua mooli “to hohoko mai ai e tau aho uka.” (2 Timo. 3:1-5) Tokologa he lalolagi ha Satani kua vihiatia a tautolu, ti liga favale ki a tautolu ha ko e tua ha tautolu. (Ioane 15:19; 16:2) Ka fakatokolalo a tautolu mo e kumi e takitakiaga he Atua he tau magaaho kamatamata pihia, ko e tua ha tautolu to fakahakohako, po ke hakahaka, tuga ke he afi. Kua nakai mahala a tautolu. Ka e to fakatata lahi atu a tautolu ki a Iehova ke he mena kua manatu e tautolu.—Iako. 1:2-4; 4:8.

10. Ko e heigoa ne taute e magaaho ke tuga na mole mafiti?

¹⁰ Kua moolioli e mole he magaaho. Ka lavelave a tautolu mo e nakai matakaki e tulā, tuga na mafiti e magaaho. Pihia foki, ka hufia lahi a tautolu ke he gahua fiafia ha Iehova ne tuku mai ke taute e tautolu, ko e aho ia mo e magaaho ia kua liga mafiti ke hoko mai ato mailoga ai e tautolu. He matutakiaga nei, laulahi ia lautolu kua fakauku ne fakatoka e fifitakiaga homo ue atu. Kia kumikumi fakakū la tautolu ke he mena ne tupu he mole e fakatū a Iesu ke eke mo Patuiki he 1914 mo e kitia e puhala kua mautali e falu ia lautolu ka e nakai pihia e falu.

11. He mole e 1914, ko e ha e falu ne fakauku kua fakahiku kua mule mai e Iki?

¹¹ Manatu e tau fakatai ha Iesu ke he tau tamafine tote mo e tau taleni. Ane mai iloa he tau tamafine tote po ke tau fekafekau he tau fakatai ia e magaaho ka hoko mai e kitofaitaane po ke iki, to nakai lata ia lautolu ke mataala tumau. Ka e nakai iloa e lautolu, ti kua lata ia lautolu ke mautali tumau. Pete ne totou tau a lautolu ne fakauku he onoono ke he 1914 ko e tau ne fakamailoga, ne nakai maama mitaki e lautolu e mena ka tupu. He magaaho ne nakai hoko tuga ne amanaki a lautolu ki ai, ne manatu falu kua mule mai e Kitofaitaane. Taha e matakainaga taane he mogo fakamui ne manatu, “Tokogahoa a mautolu ne manatu mooli to ō a mautolu ke he lagi he tapu fakamua ia Oketopa [1914].”

12. Fakakite fēfē e lautolu ne fakauku a lautolu ke fakamoli mo e loto matala?

¹² Manamanatu ke he fakaloleloleaga kua moua e lautolu ne amanaki ke he fakaotiaga ti nakai hoko mai! Lafi ki ai, ko e tau matakainaga taane ne fehagai ke he totokoaga ne manatu e Felakutaki I he Lalolagi. Ko e magaaho ne nakai gahuahua, tuga e mohe, kua hoko ai. Ka e he 1919, ha i ai e uiaga ke aala! Ne hau a Iesu ke he faituga fakaagaaga he Atua, ti hoko mai e magaaho ke tivi. Ka ko e falu ne kaumahala ke kitia e tiviaga ia mo e fakahiku galo e lilifu ha lautolu ke matutaki e “gahua” he Patuiki. (Mata. 25:16) Liga nakai lotomatala ai a lautolu ke manatu e tau vala lolo fakaagaaga, tuga e tau tamafine tote ne goagoa. Ti tuga e fekafekau teva, ne nakai makai a lautolu ke taute e tau foakiaga fakatagata ke lata mo e Kautu. Ka e laulahi ia lautolu ne fakauku, ne fakakite e fakamooli nakai maueue mo e manako malolō ke fekafekau e Iki ha lautolu pete ne vahā felakutaki uka.

13. Ko e heigoa e aga he vahega fekafekau he mole e 1914, ti ko e heigoa he vahā nei?

¹³ He mole e 1914, ne taute he The Watchtower e talahauaga uho lahi nei: “Ko lautolu ne fakauku ia tautolu kua hako e aga ke he Atua kua nakai hogohogo manava ke he tau fakaholoaga Haana. Nakai manako a mautolu ke he ha mautolu ni a finagalo ke taute; ko e magaaho mogoia ne iloa e mautolu kua amanaki a mautolu ke he mena hepe ia Oketopa, 1914, ti fiafia a mautolu he nakai  hiki e Pulega Haana ke lata mo mautolu. Nakai manako a mautolu ke taute pihia e Ia. Kua manako ni a mautolu ke maama e tau pulega mo e tau finagalo Haana. Ko e aga nei he mahani fakatokolalo mo e fakamooli kua fakakite agaia a lautolu ne fakauku he Iki. Ne nakai talahau a lautolu kua mai he agaaga, ka kua eketaha a lautolu ke taute e “gahua” he Iki ke he lalolagi. Ti ko e tau Kerisiano “ko e moto tagata tokologa” he ‘tau mamoe kehe’ mogonei ne moua e amaamanakiaga he lalolagi, kua fifitaki e mataala mo e fakamakutu ha lautolu.—Fakakite. 7:9; Ioane 10:16.

14. Puipui fēfē a tautolu he pipiki mau ke he halavaka he Atua ne fakatoka mai e tau mena kai fakaagaaga?

¹⁴ Tuga e tau Kerisiano fakauku, ko lautolu e tau tagata mataala he moto tagata tokologa kua pipiki fakatata ke he halavaka ne fakauku he Atua ke fakatoka mai e tau mena kai fakaagaaga. Ti ko e fua, kua tuga kua utu foki e lautolu e lolo fakaagaaga mai he Kupu mo e agaaga he Atua. (Totou Salamo 119:130; Ioane 16:13.) He fakamalolō ai, ne mau mooli a lautolu ke lata mo e liu mai he Keriso, he gahuahua tumau foki i lalo he kamatamata lahi mahaki. He taha fale puipui kemuaga Nasi, ma e fakatai, he mogo fakamua ne taha ni e lagaki he Tohi Tapu he tau matakainaga taane. Ti liogi a lautolu ma e tau mena kai fakaagaaga lahi foki. Nakai leva he mole ne iloa e lautolu e matakainaga taane ne tuku foou he fale puipui ne maeke ke tamai fufū ke he kemuaga e falu fufuta foou he The Watchtower i loto he hui akau haana. Ia lautolu ne hao ko e matakainaga fakauku ne higoa ko Ernst Wauer, ne liu manatu he mogo fakamui: “Ne lagomatai e Iehova a mautolu ke he puhala homo ue atu ke tuku ke he manamanatuaga e tau manatu fakamalolō he tau vala tala.” Ti pehē a ia: “He mogonei, kua mukamuka lahi ke moua e tau mena kai fakaagaaga, ka e loto fakaaue tumau nakai a tautolu ki ai? Mauokafua au kua loga e monuina ne fakatoka e Iehova ma lautolu kua falanaki ki a ia, kia fakamooli tumau, mo e kai he laulau haana.”

15, 16. Palepale fēfē e fakamakai he taha hoa ma e gahua faka-Kerisiano, ti ko e heigoa haau kua fakaako mai he tau mena tutupu ia?

¹⁵ Ko e tau mamoe kehe kua lavelave tumau foki ke he gahua he Iki, he lalago katoatoa e tau matakainaga he Keriso. (Mata. 25:40) Nakai tuga e fekafekau kelea mo e teva he fakatai a Iesu, ne makai a lautolu ke taute e tau foaki noa mo e tau laliaga fakatagata ke tuku fakamua e tau mena he Kautu. Ma e fakatai, he uiina a Jon mo Masako ke  lagomatai e fonua vagahau Saina i Kenya, ne tuahā e tau logonaaga fakamua ha laua. Ka e he mole e manamanatu ke he liogi hagaao ke he tau tuaga ha laua, ne fifili a laua ke hiki atu ke nonofo i ai.

¹⁶ Ne lahi e palepale he laliaga ha laua. “Ko e fonua hinei kua ofoofogia,” he ui e laua. Ne kamata e laua fitu e fakaako Tohi Tapu. Loga atu foki e tau mena fuluola ne tutupu. Ne fakahiku e laua, “Fakaaue a maua ki a Iehova he tau aho takitaha he fakaatā a maua ke o mai ki hinei.” Ka e ha i ai e tokologa atu foki he tau matakainaga ne fakakite ke he tau fifiliaga ha lautolu e eketaha ha lautolu ke gahua katoatoa ke he fekafekauaga he Atua ke he magaaho ni ka hoko mai e fakaotiaga. Manamanatu la ke he tokoafe ne kautū mai he Aoga Kiliata mo e taute e gahua misionare. Ko e ha he moua e maamaaga he fekafekauaga uho ia he totou e vala tala “Eketaha ke he Mena kua Maeke a Tautolu!” i loto he The Watchtower ha Oketopa 15, 2001? He liu manamanatu a koe ke he tala fuluola hagaao ke he aho he gahua misionare, manamanatu hagaao ke he tau puhala kua liga maeke a koe ke fakalahi e fekafekauaga haau ke fakaheke e Atua ti ko e fua kua olioli a koe.

17. Eke fēfē e nakai iloa e aho po ke magaaho mo fakamonuina?

¹⁷ Maaliali ai, ko e nakai iloa e tautolu e aho po ke magaaho tonu ka fakaoti e fakatokaaga nei ko e fakamonuina ki a tautolu. He nakai fakaita po ke hogohogo manava, kua moua e tautolu a tautolu kua fakatata lahi atu ki a Iehova ko e ha tautolu a Matua fakaalofa, he eketaha a tautolu ke taute e finagalo Haana. He toto e tau lima ha tautolu ke he arote, kua kakano, ke kalo kehe he tau fakatauhele ne takitaki a tautolu ke he olioli lahi ke he gahua he Iki ha tautolu.—Luka 9:62.

18. Ko e ha kua nakai manako a tautolu ke mahala e tua ha tautolu?

¹⁸ Kua tata mafiti atu a tautolu ke he aho he Atua he fakafiliaga. Nakai fai ia tautolu ne manako ke fakahogohogo manava a Iehova po ko Iesu. Ne tuku mai e laua ki a tautolu e lilifu uho lahi he fekafekauaga ke he tau aho fakahiku nei. Kua ofania mooli e tautolu e mauokafua ha laua ki a tautolu!—Totou  1 Timoteo 1:12.

19. Maeke fēfē a tautolu ke nonofo tauteute tumau?

¹⁹ Pete ne amaamanakiaga ha tautolu ke fiafia e moui he lagi po ke he Parataiso he lalolagi, kia eketaha a tautolu ke pipiki fakamooli ke he matagahua ha tautolu ne foaki he Atua ke fakamatala mo e taute tutaki. Nakaila iloa agaia e tautolu e aho po ke magaaho tonu ka hoko mai e aho ha Iehova, ti lata mooli kia a tautolu ke iloa? Maeke ia tautolu mo e kia nonofo tauteute tumau a tautolu. (Mata. 24:36, 44) Mauokafua a tautolu ko e tumau a tautolu ke falanaki katoatoa ki a Iehova mo e tuku fakamua e Kautu haana, to nakai hogohogo manava a tautolu.—Roma 10:11.