Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Le jejeláas escuelaʼoboʼ: Ku yeʼesik u yaabilaj Jéeoba

Le jejeláas escuelaʼoboʼ: Ku yeʼesik u yaabilaj Jéeoba

Le jejeláas escuelaʼoboʼ: Ku yeʼesik u yaabilaj Jéeoba

JÉEOBAEʼ «[j-Kaʼanbesaj]» (Isa. 30:20). U yaabilaj péeksik u kaʼans baʼaxoʼob yojel. U yaabilaj péeksik u yeʼes tiʼ Jesús «tuláakal baʼax ku beetik» (Juan 5:20). Toʼon u j-jaajkunajoʼon Jéeobaeʼ k-tsʼáaik k-óol k-nojbeʼenkúunt u kʼaabaʼ yéetel k-áantik u maasil. Letiʼ túuneʼ yoʼolal u yaabilajeʼ ku «tsolxikintik[oʼon]» (Isa. 50:4).

Jeʼex Jéeobaeʼ le Comité tiʼ Enzeñanza tiʼ le Cuerpo gobernanteoʼ ku meyajtiʼ 10 escuelaʼob utiaʼal u yáantik le máaxoʼob u kʼáatoʼob yéetel ku páajtal u beetkoʼob le baʼax ku kʼáataʼal tiʼ le máaxoʼob taak u binoʼob teʼ escuelaʼoboʼ. ¿Ka wilik wa le escuelaʼob bey junpʼéel bix u yeʼesiktoʼon Jéeoba u yaabilajeʼ?

K-invitartikech a xok le jaats ku tʼaan tiʼ le escuelaʼob yaan bejlaʼoʼ yéetel le baʼax ku yaʼalik jujuntúul tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u binoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ tukle: «¿Bix jeʼel in jóoʼsik u yutsil le kaʼansaj ku tsʼáaik Diosoʼ?».

UTSILOʼOB KU TAASIK LE ESCUELAʼOBAʼ

Le kaʼansaj ku tsʼáaik «u [Diosil] yaakunaj[oʼ]» ku beetik u yantal u biilal k-kuxtal, ku yáantkoʼon k-aktáant talamiloʼob yéetel utiaʼal u kiʼimaktal k-óol ikil k-meyajtik (2 Cor. 13:11). Jeʼex le yáax cristianoʼoboʼ k-kaʼansaʼal utiaʼal k-áantik u maasil «u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal baʼax» aʼalaʼantoʼon tumen Jesús (Mat. 28:20).

Kex maʼ tu páajtal k-táakpajal tiʼ tuláakal le escuelaʼoboʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal k-táakpajal kex tiʼ junpʼéeleʼ. Jeʼel xan u páajtal k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼaxoʼob ku kaʼansaʼaloʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel k-maas maʼalobkíintik k-kʼaʼaytaj wa k-jóokʼol yéetel le máaxoʼob tsʼoʼok u binoʼob kex tiʼ junpʼéel tiʼ le xookoʼobaʼ.

Tukle: «¿Jeʼel wa u páajtal in bin tiʼ junpʼéel tiʼ le escuelaʼobaʼ?».

Toʼon k-meyajtik Jéeobaeʼ k-ilik jach maʼalob ka táakpajkoʼon teʼ escuelaʼobaʼ utiaʼal k-kaanbal. K-páaʼtikeʼ le baʼaxoʼob ken a kanoʼ ka u natsʼech tiʼ Dios yéetel ka u yáantech a beet le meyajoʼob ku tsʼaʼabaltech tu kaajal Diosoʼ, maases le baʼax unaj u beetaʼal tu séebaʼaniloʼ, u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ.

[Fotoʼob yéetel cuadroʼob yaan teʼ táan juʼun 13 tak 17]

ESCUELAʼOB TUʼUX KU KAʼANSKOʼON DIOS

Kaanbalil utiaʼal Kaʼansaj

U biilal: Utiaʼal u yáantaʼal le j-kʼaʼaytajoʼob u maas maʼalobkíint u kʼaʼaytajoʼob yéetel u kaʼanskoʼob le maʼalob péektsiloʼ.

Ku xáantal: Mantatsʼ ku beetaʼal.

Tuʼux ku beetaʼal: Tu Najil Reino.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Tuláakal le máax mantatsʼ ku bin muchʼtáambal, ku creertik yéetel ku beetik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Tʼaanen yéetel le sukuʼun nuʼuktik le Kaanbalil utiaʼal Kaʼansajoʼ.

Sharon, yaantiʼ parálisis tu yoʼolal esclerosis lateral amiotroficaeʼ, ku yaʼalik: «Le Kaanbalil utiaʼal Kaʼansajoʼ tsʼoʼok u kaʼansken xakʼalxook yéetel in tsolik maʼalob, bey xan in wilik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u maasil, maʼ chéen le baʼax kʼaʼabéet tiʼ tenoʼ».

Arnie, juntúul úuchben superintendente tiʼ circuitoeʼ, ku yaʼalik: «Tin chichnileʼ kʼalkʼalak in tʼaan yéetel maʼ tu páajtal in paktik u yich mix máak. Nib óolal tiʼ Jéeobaeʼ le escuelaeʼ tsʼoʼok u beetik u yantalten confianza, in wuʼuyikinba maʼalob, in kanik in chʼaʼ in wiikʼ yéetel in concentrarkinba. Kin tsʼáaik u nib óolalil úuchik in kaʼansaʼal in nojbeʼenkúunt Dios teʼ múuchʼulil yéetel teʼ kʼaʼaytajoʼ».

Escuela utiaʼal Túumben Betelitaʼob

U biilal: Utiaʼal u yáantaʼal le túumben betelitaʼob ka xiʼiktiʼob maʼalob teʼ meyaj ken u beetoʼoboʼ.

Ku xáantal: Dieciséis semanaʼob, cuarenticinco minutos cada semana.

Tuʼux ku beetaʼal: Betel.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Le betelitaʼob wa le máaxoʼob ku binoʼob áantaj junpʼéel jaʼab wa maas.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Ku táakpajal tuláakal le túumben betelitaʼoboʼ.

Demetrius, bin teʼ xook tu jaʼabiloʼob 1980, ku yaʼalik: «Le xookoʼ tu yáanten xakʼalxook maas maʼalob yéetel utiaʼal in meyaj yaʼab tiempo Betel. Le profesoroʼob, le kaʼansaj yéetel le tsolnuʼukoʼoboʼ tu yeʼesajten u yaabiltmen Jéeoba yéetel u kʼáat ka xiʼik maʼalobil ten Betel».

Kaitlyneʼ ku yaʼalik: «Tu yaanten utiaʼal in chʼíikil in meyajt Dios. Le Escuela utiaʼal Túumben Betelitaʼoboʼ tu yaanten in yaabilt yéetel in maas kʼaj óolt Jéeoba, u yotoch yéetel u kaajal».

Escuela tiʼ Ministerio tiʼ le Reinooʼ

U biilal: U kaʼansik le superintendente viajanteʼob, le ancianoʼob yéetel le siervo ministerialoʼob utiaʼal u beetkoʼob le meyaj tsʼaʼantiʼob tu kaajal Diosoʼ (Hch. 20:28). Ku yilaʼal le talamiloʼob yéetel le baʼax kʼaʼabéet tiʼ le múuchʼuliloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ. Letiʼe Cuerpo Gobernante aʼalik cada baʼax jaʼabil kun beetbiloʼ.

Ku xáantal: Tsʼoʼok u máan kʼiineʼ utiaʼal le superintendente viajanteʼoboʼ ku xáantal kaʼapʼéel wa kaʼapʼéel kʼiin táankuch, utiaʼal le ancianoʼoboʼ junpʼéel kʼiin táankuch yéetel utiaʼal le siervo ministerialoʼoboʼ junpʼéel kʼiin.

Tuʼux ku beetaʼal: U suukileʼ tu Najil Reino wa tu Najil Asamblea.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Le superintendente viajanteʼoboʼ, le ancianoʼoboʼ yéetel le siervo ministerialoʼoboʼ.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Le ancianoʼob yéetel le siervo ministerialoʼoboʼ ku invitartaʼaloʼob tumen le superintendente tiʼ circuitooʼ. Le superintendente viajanteʼoboʼ ku invitartaʼaloʼob tumen u najil Betel.

«Kex yaʼab baʼal ku kaʼansaʼal teʼ escuela ichil chéen junpʼíit tiempoeʼ, ku yáantik le ancianoʼob utiaʼal u yantal kiʼimak óolal tiʼob yéetel utiaʼal u xiixib máaktaloʼob u meyajtoʼob Jéeoba, jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ. Le túumbenoʼob bey xan le úuch káajak u beetkoʼob le meyajaʼ, ku kankoʼob u nuʼuktoʼob le múuchʼulil yéetel u múul meyajoʼob ‹yéetel junpʼéeliliʼ tuukul›.» (Quinn, kabal.)

«Le xookaʼ ku yáantkoʼon k-maas yaabilt le meyaj k-beetkoʼ, ku yeʼesik le talamiloʼob jeʼel u yantaloʼ yéetel bix unaj k-kanáantik le múuchʼuliloʼ. Jéeobaeʼ jach uts.» (Michael.)

Escuela utiaʼal Precursoroʼob

U biilal: U kaʼansaʼal le precursoroʼob u beetoʼob maas maʼalob le meyaj tsʼaʼantiʼoboʼ (2 Tim. 4:5).

Ku xáantal: Kaʼapʼéel semana.

Tuʼux ku beetaʼal: U najil Betel yéeyik, u suukileʼ tiʼ junpʼéel u Najil Reino.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Le máaxoʼob junpʼéel wa kaʼapʼéel jaʼab káajak u beetik u precursor regulariloʼoboʼ. *

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Letiʼe superintendente tiʼ circuito tsʼáaik u invitación le precursoroʼob kun binoʼ.

(X-noʼoj) Lilyeʼ ku yaʼalik: «Le xookaʼ tu yáanten in aktáant le talamiloʼob ku yantalten teʼ kʼaʼaytaj yéetel in kuxtaloʼ. Maas maʼalob in xakʼalxook, in kaʼansaj yéetel u meyajten le Bibliaoʼ. Kin wuʼuyik maas jeʼel in wáantik u maasileʼ, in múul meyaj yéetel le ancianoʼoboʼ yéetel in wáantik le múuchʼuliloʼ».

Brenda, tsʼoʼok kaʼatéen u bineʼ, ku yaʼalik: «Tsʼoʼok u yáantken in tsʼáa in wóol in meyajt Jéeoba, in muʼukʼaʼankúunt in conciencia yéetel in wáant in wéet máakil. ¡Jach táaj uts Jéeoba!».

[Tsolajil]

^ xóot’ol 40 Wa maʼ chúukaʼan le máaxoʼob kun binoʼob teʼ xookoʼ, jeʼel u páajtal u invitartaʼal le precursoroʼob tsʼoʼok cinco jaʼaboʼob xiʼikoʼoboʼ.

Escuela utiaʼal u Ancianoiloʼob le Múuchʼuliloʼ

U biilal: Ku yáantik le ancianoʼob u beetoʼob maʼalob u meyajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ yéetel u maas tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Dios.

Ku xáantal: Cinco kʼiinoʼob.

Tuʼux ku beetaʼal: U najil Betel yéeyik tuʼux, u suukileʼ tu Najil Reino wa tu Najil Asamblea.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Letiʼe ancianoʼoboʼ.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: U najil Betel invitartik máak.

Koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj jujuntúul tiʼ le máaxoʼob binoʼob teʼ xook 92 beetaʼab Estados Unidosoʼ:

«Le escuelaaʼ tu yáantken in wil baʼax táan in beetik ichil in kuxtal yéetel bix unaj in kanáantik u tamanoʼob Jéeoba.»

«Beoraaʼ maas jeʼel in wáantik u maasil yéetel le Bibliaoʼ.»

«Mix bikʼin kun tuʼubulten le baʼax tin kanoʼ.»

Escuela utiaʼal Superintendente Viajanteʼob yéetel u Yatanoʼob

U biilal: U yáantik le superintendenteʼob tiʼ circuito yéetel distrito u yáantoʼob maas maʼalob le múuchʼuliloʼoboʼ, letiʼobeʼ «ku tsʼáaik u yóoloʼob u tsikbaltoʼob yéetel u kaʼansoʼob u tʼaan Dios» (1 Tim. 5:17; 1 Ped. 5:2, 3).

Ku xáantal: Kaʼapʼéel mes.

Tuʼux ku beetaʼal: U najil Betel yéeyik.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Letiʼe superintendenteʼob tiʼ circuito yéetel distritooʼ.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: U najil Betel invitartik le superintendente viajanteʼoboʼ bey xan u yatanoʼob.

«Bejlaʼeʼ maas jach kiʼimak k-óol, tumen Jesús u Poolil le múuchʼuliloʼ. K-ilik u kʼaʼanaʼanil k-líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ yéetel u múul meyaj cada múuchʼulil. Junpʼéel baʼax sen aʼalaʼabtoʼoneʼ, kex le superintendente viajante yaan kʼiin ku tsolnuʼuktik máakeʼ, maases ku yáantik le sukuʼunoʼob u yiloʼob yaabiltaʼanoʼob tumen Jéeobaoʼ.» (Joel, bin teʼ yáax xook anchaj 1999.)

Escuela Bíblica utiaʼal Sukuʼunoʼob maʼ Tsʼokaʼan u Beeloʼobiʼ

U biilal: U yáantik le ancianoʼob yéetel le siervo ministerialoʼob u beetoʼob uláakʼ meyajoʼob tu kaajal Jéeoba. Yaʼabeʼ ku túuxtaʼaloʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet teʼ luʼum tuʼux u taaloʼoboʼ. Yaneʼ ku túuxtaʼaloʼob tuláakʼ luʼum wa ku yaʼalikoʼob jeʼel u binoʼobeʼ. Yaan xaneʼ ku túuxtaʼaloʼob bey precursor especialoʼob wa jaypʼéel jaʼab utiaʼal u káajsikoʼob wa u maas kʼaʼaytajoʼob teʼ tuʼuxoʼob náachtakoʼ.

Ku xáantal: Kaʼapʼéel mes.

Tuʼux ku beetaʼal: U najil Betel yéeyik tuʼux, u suukileʼ tu Najil Reino wa tu Najil Asamblea.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Unaj maʼ tsʼokaʼan u beel máakiʼ, ka yanak 23 tak 62 jaʼaboʼob tiʼ, unaj maʼ kʼojaʼaniʼ yéetel ka xiʼik u kʼaʼayt le Reino tuʼux maas kʼaʼabéetoʼ (Mar. 10:29, 30). Unaj kaʼapʼéel jaʼab táan u beetik u precursor regularil, u ancianoil wa u siervo ministerialil.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Teʼ asambleaʼob tiʼ circuitooʼ, ku beetaʼal junpʼéel muchʼtáambal utiaʼal u tsoʼolol baʼax kʼaʼabéet.

Rick, bin teʼ xook 23 anchaj Estados Unidosoʼ, ku yaʼalik: «Úuchik in tsʼáaik in wóol teʼ xookaʼ, u kiliʼich muukʼ Jéeobaeʼ tu kʼexaj in kuxtal. Ken u tsʼáatech Jéeoba junpʼéel meyajeʼ ku yáantkech a beete. Wa ka chʼíikil a beet baʼax ku yaʼalik Dios tu lugar a beetik chéen baʼax a kʼáateʼ, letiʼeʼ yaan u yáantkech».

Andreas, ku yáantaj tu luʼumil Alemaniaeʼ, ku yaʼalik: «Tin wilaj minaʼan uláakʼ jeʼex u kaajal Jéeobaeʼ. Le baʼax tin kanoʼ tu yáanten utiaʼal le meyajoʼob ken in beetoʼ. Tsʼoʼoleʼ tin kanaj tiʼ le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakoʼ, maas jeʼel u yantal kiʼimak óolal tiʼ máak wa ku meyajtik Jéeoba yéetel ku yáantik le sukuʼunoʼoboʼ».

Escuela Bíblica utiaʼal le Tsʼokaʼan u Beeloʼoboʼ

U biilal: U yáantik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob utiaʼal u beetkoʼob uláakʼ meyajoʼob ichil u kaajal Jéeoba. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ ku túuxtaʼaloʼob tuʼux maas kʼaʼabéet áantaj tu luʼumiloʼob. Yaan xaneʼ ku túuxtaʼaloʼob táanxel luʼumil, wa ku yaʼalikoʼob jeʼel u binoʼobeʼ. Yaan xaneʼ ku túuxtaʼaloʼob bey precursor especial chéen wa jaypʼéel jaʼab utiaʼal u káajsikoʼob wa u maas kʼaʼaytajoʼob teʼ tuʼuxoʼob náachtakoʼ.

Ku xáantal: Kaʼapʼéel mes.

Tuʼux ku beetaʼal: Tu luʼumil Estados Unidos, yéetel desde tu mesil septiembre tiʼ 2012, yaan u beetaʼal tiʼ jujunpʼéel luʼumiloʼob, u suukileʼ tu Najil Reino wa tu Najil Asamblea.

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Le tsʼokaʼan u beeloʼob yaantiʼob 25 tak 50 jaʼaboʼoboʼ, maʼ kʼojaʼanoʼobiʼ, ku páajtal u binoʼob tuʼux maas kʼaʼabéet yéetel ku yaʼalikoʼob jeʼex Isaías: «Jeʼelenaʼ, [túuxteniʼ]» (Isa. 6:8). Kʼaʼabéet xan kaʼapʼéel jaʼab tsʼoʼokok u beeloʼob yéetel kex kaʼapʼéel jaʼab táan u beetik u precursoriloʼob. Le sukuʼunoʼ unaj xan kex kaʼapʼéel jaʼab táan u beetik u ancianoil wa u siervo ministerialil.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Teʼ asambleaʼob tiʼ distritooʼ ku beetaʼal junpʼéel muchʼtáambal utiaʼal u tsoʼolol baʼax kʼaʼabéet. Wa teʼ luʼumil tuʼux yaneʼex maʼatech u beetaʼal le muchʼtáambal, baʼaleʼ taak a bineʼex teʼ xookaʼ jeʼel u páajtal a tsʼíibeʼex tu najil Beteleʼ.

«¡Le kaʼapʼéel mes ku xáantal le xookaʼ ku kʼexik u kuxtal le tsʼokaʼan u beeloʼob taak u maas meyajtikoʼob Jéeobaoʼ! Tsʼoʼok k-chʼaʼtuklik maʼ k-talamkúuntik k-kuxtal utiaʼal u meyajtoʼon maʼalob le tiempooʼ.» (Kabal Eric yéetel Corina, binoʼob teʼ yáax xook anchaj tu jaʼabil 2011.)

Escuela Bíblica tiʼ Galaad tiʼ le Watchtoweroʼ

U biilal: U yáantik le máaxoʼob ku táakpajloʼob utiaʼal u beetik u misioneroiloʼob tuʼux kajaʼan yaʼab máak, u beetik u superintendente viajanteiloʼob wa betelitailoʼob. Lelaʼ ku beetaʼal utiaʼal u yáantaʼal u najiloʼob Betel bey xan le múuchʼuliloʼoboʼ.

Ku xáantal: Cinco meses.

Tuʼux ku beetaʼal: Teʼ Centro Educativo tiʼ le Watchtower, yaan Patterson (Nueva York).

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob jeʼex misioneroʼob maʼ táakpajkoʼob teʼ xookaʼ, precursor especialoʼob, superintendente viajanteʼob yéetel betelitaʼob. Unaj kex óoxpʼéel jaʼab táan u múul beetkoʼob le meyajoʼobaʼ. Kʼaʼabéet xan u yojel u tʼanoʼob, u xokoʼob yéetel u tsʼíibtoʼob inglés.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Letiʼe Comité tiʼ Sucursal invitartik le tsʼokaʼan u beeloʼob u solicitartoʼoboʼ.

Lade yéetel Monique, Estados Unidosiloʼob, bejlaʼeʼ tiaʼanoʼob Áfricaeʼ. Ladeeʼ ku yaʼalik: «U Escuelail Galaadeʼ tu yáantoʼon utiaʼal k-bin jeʼel tuʼuxakeʼ, bey ka u kʼax u nakʼ máak utiaʼal u meyaj yéetel le sukuʼunoʼoboʼ».

Moniqueeʼ ku yaʼalik xan: «In tsʼáaik ichil in kuxtal le baʼax kin kanik teʼ Bibliaoʼ ku yáantken utiaʼal ka yanakten kiʼimak óolal tuʼux kin túuxtbiloʼ. Lelaʼ ku yeʼesik u yaabiltmen Jéeoba».

Escuela utiaʼal Miembros tiʼ Comités tiʼ Sucursal yéetel u Yatanoʼob

U biilal: U yáantik le Comiteʼob tiʼ Sucursal utiaʼal u nuʼuktikoʼob le meyaj ku beetaʼal tu najiloʼob Betel, teʼ múuchʼuliloʼoboʼ, le ku beetik le superintendenteʼob tiʼ circuito yéetel distritooʼ, u suʼutul tiʼ uláakʼ idiomaʼob le jóoʼsaʼaniloʼoboʼ, u imprimirtaʼal yéetel u túuxtaʼal tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ.

Ku xáantal: Kaʼapʼéel mes.

Tuʼux ku beetaʼal: Teʼ Centro Educativo tiʼ le Watchtower, yaan Patterson (Nueva York).

Máaxoʼob jeʼel u táakpajloʼobeʼ: Le sukuʼunoʼ unaj tiaʼan tiʼ junpʼéel Comité tiʼ Sucursal, tiʼ junpʼéel Comité tiʼ País wa tsʼoʼok u yaʼalaʼaltiʼ ka u beet junpʼéel tiʼ le meyajoʼobaʼ.

Bix jeʼel a táakpajleʼ: Letiʼe Cuerpo Gobernante invitartik le sukuʼunoʼob yéetel u yatanoʼoboʼ.

Lowell yéetel Caraeʼ, binoʼob teʼ xook 25 yéetel bejlaʼeʼ ku meyajoʼob Nigeria. Lowelleʼ ku yaʼalik: «Le xookoʼ tu kʼaʼajsajteneʼ jeʼel bukaʼaj baʼal kin beetik wa jeʼel baʼax meyajil ka tsʼaʼabakteneʼ, utiaʼal u kʼamken Jéeobaeʼ unaj in beetik mantatsʼ baʼax uts tu tʼaan. Yéetel unaj xan in weʼesik le yaabilaj ku yeʼesik Jéeoba tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ».

Caraeʼ ku yaʼalik: «Maʼ tu tuʼubulten junpʼéel baʼal aʼalaʼabtoʼon: wa maʼ tu béeytal a tsolik wa baʼax ka naʼataʼak tu séebaʼanileʼ, táanil unaj a xakʼalxoktik utiaʼal u béeytal a kaʼansik».