1. Ngaa ang pinamulong ni Jehova tuhay sangsa pinamulong sang makasasala nga mga tawo?

SI Jehova amo ang “Dios sang kamatooran.” (Sal. 31:5) Ang makasasala nga mga tawo masami nga indi masaligan, pero “imposible nga magbutig ang Dios.” (Heb. 6:18; basaha ang Numeros 23:19.) Ang iya katuyuan para sa kaayuhan sang katawhan pirme nagakatuman. Halimbawa, ang tanan nga pinamulong sang Dios nga iya himuon sa panugod sang tagsa ka adlaw sang pagpanuga “nangin-amo.” Gani, sa katapusan sang ikan-om nga adlaw sang pagpanuga, “nakita sang Dios ang tagsa ka butang nga nahimo niya, kag yari karon, tama gid kaayo.”—Gen. 1:6, 7, 30, 31.

2. Ano ang adlaw sang kapahuwayan sang Dios, kag ngaa ‘ginpakabalaan’ niya ini?

² Sa tapos mausisa ni Jehova nga Dios ang iya mga gintuga, ginpahibalo niya ang panugod sang ikapito nga adlaw. Indi ini isa ka adlaw nga may 24 ka oras, kundi malawig nga hut-ong sang tion diin nagpahuway sia sa iya pagpanuga sa duta. (Gen. 2:2) Ang adlaw sang kapahuwayan sang Dios wala pa natapos. (Heb. 4:9, 10) Wala ginasugid sang Biblia kon san-o gid ini nagsugod. Pero mahimo nag-umpisa ini sa tapos gintuga ang asawa ni Adan nga si Eva, mga 6,000 ka tuig na ang nagligad. Mahanabo sa palaabuton ang Isa ka Libo ka Tuig nga Paggahom ni Jesucristo. Tumanon sini ang katuyuan sang Dios sa pagtuga sa duta—nga himuon ini nga paraiso kag puy-an sang himpit nga katawhan. (Gen. 1:27, 28; Bug. 20:6) Masaligan mo bala ining makalilipay nga palaabuton? Huo, kay “ang Dios nagpakamaayo sang adlaw nga ikapito kag nagpakabalaan sini.” Isa ini ka garantiya nga bisan ano man ang matabo, matuman gid ang katuyuan sang Dios sa katapusan sang adlaw sang iya kapahuwayan.—Gen. 2:3.

3. (a) Ano nga pagrebelde ang natabo sang nagsugod ang kapahuwayan sang Dios? (b) Ano ang ginsiling ni Jehova para masolbar ang pagrebelde?

 ³ Pero sang nagsugod ang kapahuwayan sang Dios, may malain nga natabo. Si Satanas, nga isa ka anghel nga anak sang Dios, naghandum nga sia ang simbahon sa baylo nga ang Dios. Sia ang naghambal sang una nga kabutigan kag gindayaan niya si Eva para lapason si Jehova. (1 Tim. 2:14) Dayon, ginhaylo ni Eva ang iya bana nga magrebelde. (Gen. 3:1-6) Bisan sa sina nga tion nga ginhangkat ang pagkamaminatud-on sang Dios, wala ginhunahuna ni Jehova nga kinahanglan sia manumpa para pamatud-an nga matuman gihapon ang iya katuyuan. Sa baylo, ginsambit sang Dios kon paano masolbar ang pagrebelde paagi sa mga pinamulong nga mahangpan sa iya nagakaigo nga tion: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo [Satanas] kag sang babayi, kag sa tunga sang imo kaliwat kag sang iya kaliwat; sia [ang ginsaad nga Binhi] magadugmok sang imo olo, kag dugmokon mo ang iya tikod.”—Gen. 3:15; Bug. 12:9.

4, 5. Anong legal nga pamaagi ang gingamit ni Abraham?

⁴ Sa sinang maaga nga bahin sang kasaysayan sang tawo, wala ginbutang sang Dios sa bokabularyo nanday Adan kag Eva ang pagpanumpa para magsugid sing matuod. Ang himpit nga mga tinuga nga nagahigugma sa Dios kag nagailog sa iya indi kinahanglan manumpa kay pirme sila nagasugid sing kamatuoran kag may bug-os nga pagsalig sa isa kag isa. Pero nagbag-o ini sang nagpakasala ang mga tawo kag nangin di-himpit. Sang ulihi, sang kinaandan na ang pagbinutig kag pagpangdaya, kinahanglan na sila manumpa sa pagsugid sang kamatuoran.

⁵ Ang pagpanumpa isa ka legal nga pamaagi nga gingamit sang patriarka nga si Abraham sa di-magkubos tatlo ka beses. (Gen. 21:22-24; 24:2-4, 9) Halimbawa, ginhimo niya ini pagbalik niya gikan sa paglutos sa hari sang Elam kag sa mga kaalyado sini. Ang mga hari sang Salem kag Sodoma nagsugata kay Abraham. Ang hari sang Salem nga si Melquisedec, nga isa man ka “sacerdote . . . sang Dios nga Labing Mataas,” nagpakamaayo kay Abraham kag naghimaya sa Dios bangod ginpadaug niya si Abraham sa iya mga kaaway. (Gen. 14:17-20) Dayon, sang gusto padyaan sang hari sang Sodoma si Abraham kay ginluwas sini ang katawhan sang hari sa nagasalakay nga mga hangaway, nanumpa si Abraham: “Ginbayaw ko ang akon kamut sa GINOONG Dios nga Labing Mataas, tagbuhat sang langit kag duta, nga indi ako magkuha sing isa ka nahut ukon isa ka higot sang sapin ukon bisan ano nga imo, basi nga magsiling ka, ‘Ako nagpamanggad kay Abram.’”—Gen. 14:21-23.

6. (a) Ano nga halimbawa ang ginpakita ni Abraham sa aton? (b) Paano kita makabenepisyo sa pagkamatinumanon ni Abraham?

⁶ Para sa kaayuhan sang makasasala nga katawhan, si Jehova nga Dios naghimo man sing mga panumpa paagi sa mga pinamulong, “Sa nagakabuhi ako, nagasiling ang Ginoong DIOS.” (Ezeq. 17:16) Ginasugid sang Biblia ang sobra 40 ka beses nga pagpanumpa ni Jehova sa lainlain nga kahimtangan. Mahimo nga ang pinakamaayo nga halimbawa sini amo ang pagpakig-angot sang Dios kay Abraham. Sa sulod sang mga tinuig, pila ka beses nga nakigkatipan si Jehova kay Abraham, nga kon tingbon nagapakita nga ang ginsaad nga Binhi magahalin kay Abraham paagi sa iya anak nga si Isaac. (Gen. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) Dayon gintilawan ni Jehova si  Abraham, nga nagsugo sa iya nga ihalad ang iya pinalangga nga anak. Gilayon nga nagtuman si Abraham, kag sang ihalad na kuntani niya si Isaac ginpunggan sia sang anghel sang Dios. Dayon nagpanumpa ang Dios: “Sa akon kaugalingon nagsumpa ako . . . bangud nga naghimo ka sining butang, kag wala mo pag-idumili ang imo anak, ang imo bugtong nga anak, sa pagkamatuud pakamaayohon ko ikaw, kag pabuaron ko ang imo mga kaliwatan subong sang kabitoonan sang langit kag subong sang balas nga yara sa baybayon sang dagat. Kag ang imo mga kaliwatan magatag-iya sang gawang sang ila mga kaaway, kag sa imo mga kaliwatan pakamaayohon ang tanan nga pungsud sang duta, bangud nagtuman ka sa akon tingug.”—Gen. 22:1-3, 9-12, 15-18.

7, 8. (a) Ano ang katuyuan sang panumpa sang Dios kay Abraham? (b) Paano ang “iban nga mga karnero” ni Jesus makabenepisyo sa panumpa sang Dios?

⁷ Ngaa nagpanumpa ang Dios kay Abraham nga ang Iya mga saad matuman? Ginhimo niya ini para pasaligon kag pabakuron ang pagtuo sang kaupod nga mga manuggahom ni Cristo, nga amo ang ikaduha nga bahin sang ginsaad nga “binhi.” (Basaha ang Hebreo 6:13-18; Gal. 3:29) Subong sang ginpaathag ni apostol Pablo, si Jehova “nagdugang . . . sang isa ka panumpa, agod paagi sa duha ka butang nga indi mabag-o [ang iya saad kag panumpa] nga sa sini imposible nga magbutig ang Dios, kita . . . mapalig-on gid nga manguyapot sa paglaum nga ginbutang sa aton atubangan.”

⁸ Indi lamang ang hinaplas nga mga Cristiano ang makabenepisyo sa panumpa sang Dios kay Abraham. Paagi sa “kaliwatan” ukon binhi ni Abraham, nanumpa si Jehova nga “pakamaayohon ang tanan nga pungsud sang duta.” (Gen. 22:18) Nalakip sa mga pakamaayuhon amo ang matinumanon nga “iban nga mga karnero” ni Cristo nga may paglaum nga mabuhi sing walay katapusan sa paraiso nga duta. (Juan 10:16) Sa langit man ukon sa duta ang imo paglaum, “manguyapot” sa sini paagi sa pagkamatinumanon sa Dios.—Basaha ang Hebreo 6:11, 12.

9. Ano ang ginpanumpa sang Dios sang gin-ulipon sang mga Egiptohanon ang kaliwatan ni Abraham?

⁹ Ginatos ka tuig sang ulihi, nagpanumpa liwat si Jehova tuhoy sa ginsambit kaina nga mga saad. Natabo ini sang nakighambal si Moises sa mga kaliwatan ni Abraham, nga gin-ulipon sadto sang mga Egiptohanon. (Ex. 6:6-8) Sina nga tion, ang Dios nagsiling:  “Sa adlaw nga ginpili ko ang Israel, . . . nagsumpa ako sa ila sa pagpagowa sa ila sa duta sang Egipto pakadto sa duta nga gin-usisa ko tungud sa ila, nga nagailig sing gatas kag dugus.”—Ezeq. 20:5, 6.

10. Ano ang ginsaad sang Dios sa Israel sa tapos sila ginluwas gikan sa Egipto?

¹⁰ Sa tapos ginluwas ang Israel gikan sa Egipto, nagpanumpa liwat si Jehova sa ila: “Kon magtuman kamo sang akon tingug kag magbantay sang akon katipan, manginkaugalingon kamo nakon sa tunga sang tanan nga mga katawohan; kay ang bug-os nga duta akon, kag kamo manginginharian nga mga sacerdote sa akon kag pungsud nga balaan.” (Ex. 19:5, 6) Daku gid ini nga pribilehiyo nga gintanyag sang Dios sa Israel! Ginapakita sini nga kon magmatinumanon sila kay Jehova, ang mga indibiduwal sa sina nga pungsod may paglaum nga gamiton sang Dios subong ginharian sang mga saserdote para pakamaayuhon ang tanan nga katawhan. Sang ginlaragway ni Jehova ang iya ginhimo sa Israel sina nga tion, sia nagsiling: “Nagsumpa ako sa imo kag nagpakigkatipan sa imo.”—Ezeq. 16:8.

11. Ano ang reaksion sang Israel sa pangagda sang Dios nga himuon sila nga iya pinili nga katawhan?

¹¹ Sina nga tion, wala gin-obligar ni Jehova ang Israel nga manumpa nga mangin matinumanon, ukon ginpuersa sila nga batunon ang iya pinasahi nga tanyag. Sa baylo, kinabubut-on sila nga nagsiling: “Ang tanan nga napamolong sang GINOO himoon namon.” (Ex. 19:8) Tatlo ka adlaw sang ulihi, ginpahibalo ni Jehova nga Dios sa Israel ang iya ginapatuman sa iya pinili nga pungsod. Una, nabatian nila ang Napulo ka Sugo, kag dayon ginsugid sa ila ni Moises ang iban pa nga sugo nga narekord sa Exodo 20:22 tubtob 23:33. Ano ang reaksion sang mga Israelinhon? “Ang bug-os nga katawohan nagsabat sa isa ka tingug, kag nagsiling, ‘Ang tanan nga polong nga napamolong sang GINOO himoon namon.’” (Ex. 24:3) Dayon, ginsulat ni Moises ang kasuguan sa “tolon-an sang katipan” kag ginbasa ini sing mabaskog para mabatian liwat sang bilog nga pungsod. Pagkatapos sini, sa ikatlo nga tion, ang katawhan nanumpa: “Ang tanan nga napamolong sang GINOO himoon namon, kag kami magmatinumanon.”—Ex. 24:4, 7, 8.

12. Ano ang ginhimo ni Jehova kag sang iya pinili nga katawhan sa katipan nga ila ginkasugtan?

¹² Gintuman dayon ni Jehova ang iya ginpromisa sa iya katipan sa Israel. Nagpili sia sang mga saserdote nga magaalagad sa kayangkayang sang pagsimba. Paagi sa pagkasaserdote, makatigayon sing maayo nga kaangtanan sa Dios ang mga makasasala. Apang wala madugay, nalipatan dayon sang Israel ang ila dedikasyon sa Dios kag “ginhangkat ang Balaan sang Israel.” (Sal. 78:41) Halimbawa, sang didto si Moises sa Bukid Sinai para magbaton sing dugang nga instruksion, wala makapailob ang mga Israelinhon kag nadulaan sila sing pagtuo sa Dios, nga nagahunahuna nga ginpabay-an sila ni Moises. Gani naghimo sila sing bulawan nga baka kag nagsiling sa katawhan: “Ini sila amo ang imo mga dios, O Israel, nga nagpagowa sa imo gikan sa duta sang Egipto!” (Ex. 32:1, 4) Dayon naghiwat sila sang ginatawag nila nga ‘piesta sa GINOO’ kag nagyaub kag naghalad sa ila ginhimo nga imahen. Sang nakita ini ni Jehova, ginsilingan niya si Moises: “Sa madali naglipas sila sa dalanon nga akon ginsogo sa ila.” (Ex. 32:5, 6, 8) Makapasubo nga sugod sadto, ang Israel pirme nagahimo sing panumpa nga ila man ginaguba.—Num. 30:2.

13. Ano ang ginpanumpa sang Dios kay Hari David, kag ano ang kaangtanan sini sa ginsaad nga Binhi?

¹³ Sang naggahom si Hari David, duha pa ka panumpa ang ginhimo ni Jehova para  sa kaayuhan sang tanan nga matinumanon sa iya. Una, nanumpa sia kay David nga ang iya trono magapadayon. (Sal. 89:35, 36; 132:11, 12) Nagakahulugan ini nga ang ginsaad nga Binhi pagatawgon nga “anak ni David.” (Mat. 1:1; 21:9) Mapainubuson nga gintawag ni David ining kaliwat nga iya “Ginuo” bangod ang Cristo makabaton sing mas mataas nga posisyon.—Mat. 22:42-44.

14. Ano ang ginpanumpa ni Jehova tuhoy sa ginsaad nga Binhi, kag paano kita makabenepisyo sa sini?

¹⁴ Ikaduha, gin-inspirar ni Jehova si David sa pagtagna nga ining pinasahi nga Hari magaalagad man sa katawhan subong Mataas nga Saserdote. Sa Israel, magkatuhay ang pagkahari kag pagkasaserdote. Ang mga saserdote naggikan sa tribo ni Levi, kag ang mga hari sa tribo ni Juda. Pero tuhoy sa iya prominente nga manunubli, si David nagtagna: “Ang GINOO nagasiling sa akon Ginoo: ‘Lingkod ka sa akon too, tubtub nga mahimo ko ang imo mga kaaway nga imo palatungan.’ Nakasumpa ang GINOO, kag indi maghinulsul, ‘Ikaw sacerdote sa gihapon sono sa paagi ni Melquisedec.’” (Sal. 110:1, 4) Bilang katumanan sini nga tagna, si Jesucristo, ang ginsaad nga Binhi, nagagahom na karon sa langit. Nagaalagad man sia bilang Mataas nga Saserdote sang katawhan paagi sa pagbulig sa mga mahinulsulon nga makatigayon sing maayo nga kaangtanan sa Dios.—Basaha ang Hebreo 7:21, 25, 26.

15, 16. (a) Anong duha ka Israel ang ginsambit sang Biblia, kag diin sa sini ang ginapakamaayo sang Dios karon? (b) Ano ang ginsugo ni Jesus sa iya mga sumulunod tuhoy sa pagpanumpa?

¹⁵ Bangod ginsikway sang Israel si Jesucristo, nadula nila ang ila pinasahi nga kaangtanan sa Dios kag ang paglaum nga “manginginharian nga mga sacerdote.” Si Jesus nagsiling sa Judiyong mga lider: “Ang ginharian sang Dios kuhaon sa inyo kag ihatag sa isa ka pungsod nga nagapatubas sang mga bunga sini.” (Mat. 21:43) Ang bag-o nga pungsod ginbun-ag sang Pentecostes 33 C.E., sang ang espiritu sang Dios ginbubo sa mga 120 ka disipulo ni Jesus nga nagtipon sa Jerusalem. Gintawag sila nga “Israel sang Dios” kag sang ulihi nangin bahin sini ang linibo ka tawo nga naghalin sa iban nga pungsod.—Gal. 6:16.

¹⁶ Indi kaangay sang kinaugali nga Israel, ang bag-o nga espirituwal nga pungsod sang Dios padayon nga nagapatubas sing maayong bunga paagi sa pagkamatinumanon sa Dios. Ang isa sa mga sugo nga ginasunod sang mga miembro sini naangot sa paghimo sang mga panumpa. Sang si Jesus ari sa duta, wala ginaserioso ang pagpanumpa kay ang mga tawo nagapanumpa sing kabutigan ukon sing indi importante nga mga butang. (Mat. 23:16-22) Gintudluan ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Indi gid magpanumpa . . . Dapat nga ang inyo Huo magakahulugan sang Huo, ang inyo Indi, Indi; kay ang sobra sa sini nagagikan sa isa nga malauton.”—Mat. 5:34,37.

17. Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?

¹⁷ Buot bala silingon sini nga sala pirme ang pagpanumpa? Kag ano ang nadalahig sa paghimo sang aton Huo nga Huo? Ini nga mga pamangkot binagbinagon sa masunod nga artikulo. Samtang padayon naton nga ginapamalandungan ang Pulong sang Dios, kabay nga mapahulag kita nga mangin matinumanon kay Jehova. Nalipay sia nga pakamaayuhon kita sing dayon nahisuno sa iya hamili nga mga panumpa.