A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Pathian Thu Zâwmin Chhechhama A thutiamte Chu Hlâwkpui Rawh

Pathian Thu Zâwmin Chhechhama A thutiamte Chu Hlâwkpui Rawh

Pathian Thu Zâwmin Chhechhama A thutiamte Chu Hlâwkpui Rawh

“[Pathian chuan] amah aia ropui zâwk chhâla chhia a chham theih loh avângin amah leh amah inchhâlin . . . chhia a chham ta.”—HEB. 6:13, 14.

KAN CHHANG THEI EM?

Engvângin nge Pathian thutiamte chu a thlâwn lo vang tih kan chian theih?

Adama leh Evi an sual hnu khân Pathianin eng thu nge a tiam?

Pathianin Abrahama hnêna chhechhama thu a tiam chu engtin nge kan hlâwkpui?

1. Engtin nge Jehova thutiam chu sual nei mihringte thutiam nên a inan loh?

JEHOVA chu “thutak Pathian” a ni a. (Sâm 31:5) Sual nei mihringte chu an rin tlâk reng loh laiin, ‘Pathian chu daw rual a ni lo.’ (Heb. 6:18; Number 23:19 chhiar rawh.) Mihringte hlâwkpui tûra a thiltumte chu a thleng dik zêl a ni. Entîr nân, Pathianin a thil siam nî inṭan tirh apianga siam tûra a sawi zawng zawngte chu a sawi ang chiahin “a lo ni ta” zêl a. Chutiang chuan, a thil siam nî a ni rukna zawhah chuan, “Pathianin a thil siam tinrêng chu a en a, ngai teh, ṭha a ti êm êm a.”—Gen. 1:6, 7, 30, 31.

2. Pathian chawlhna nî chu eng nge ni a, chu chu engvângin nge “a serh”?

2 Pathian Jehova chuan a thil siam zawng zawngte a enkîr hnuah, a ni sarih nî a inṭan thu a puang chhuak a—chu chu dârkâr 24 nî hi ni lovin, lei lama a thil siam hna aṭanga a chawlh hun chhûng hun rei tak sawina a ni. (Gen. 2:2) Pathian chawlhna nî hi tûn thlengin a la tâwp lo. (Heb. 4:9, 10) Bible chuan chu nî inṭan hun chiah chu a sawi lang lo va. Kum 6,000 vêl kaltaa Adama leh a nupui Evi a siam hnu engtik hun emawah a inṭan a ni. Kan hmaah hian Isua Kum Sâng Rorêl a lo thleng dâwn a, chu chuan Pathian thiltum—he lei pum pui hi Paradis-a chantîr a, mi ṭha famkimte’n chatuana an luah khah—chu a rawn thlen famkimtîr ang. (Gen. 1:27, 28; Thup. 20:6) Chutiang hma lam hun hlimawm tak chu i nei ngei ang tih i chiang thei em? Chiang thei e! ‘Pathianin ni sarih nî chu mal a sâwm a, a serh tâk avângin.’ Hei hian hriat lâwk lohvin eng harsatna pawh lo thleng mah se, Pathian thiltum chu a chawlhna ni tâwpah a thleng famkim ngei ngei dâwn tih min tiam tlat a ni.—Gen. 2:3.

3. (a) Pathian chawlhna nî a inṭan hnu chuan eng helna nge lo chhuak? (b) Engtin nge Jehova chuan hel hmang tihboral a tumzia chu a sawi chhuah?

3 Mahse, Pathian chawlhna nî a inṭan hnu chuan chhiatna a lo thleng ta a. Pathian fapa vântirhkoh pakhat, Setana chu amah eptu pathianah a rawn insiam a. Ani chuan Evi chu dâwt hmasa ber hrilhin a bum a, Jehova thu a âwih lohtîr ta a. (1 Tim. 2:14) Evi chuan a pasal pawh chu helnaah chuan a teltîr thei a ni. (Gen. 3:1-6) Chutianga dinhmun a ṭhat loh lai ber, Pathian dikna chungchânga rinhlelhna a chhuah lai pawh chuan, Jehova chuan a thutiam chu a rawn thleng famkim tho vang tih nemngheh nâna chhia chham chu ṭûl a ti lo va. Pathian hun ruata hriatthiam tûr thute hmangin, hel hmang tihboral a nih dân tûr chu hetiang hian a sawi mai a ni: “Nang [Setana] leh hmeichhia hi ka indotîr ang che u a, i thlahte leh a thlahte pawh ka la indotîr bawk ang: chu mi [thutiam Thlah] chuan i lû a la tithitling ang a, nangin a ke artui i la tithitling ang,” tiin.—Gen. 3:15; Thup. 12:9.

CHHECHHAMA THUTIAM—DAN LAMA HMANRAW ṬANGKAI TAK CHU

4, 5. Abrahama chuan dân lama eng hmanrua nge a chânga a hman ṭangkai?

4 Mihring chanchin tîr lamah chuan, Pathian chuan Adama leh Evite hnênah thu engemaw chu a dikzia nemngheh nâna chhechhamna ṭawngkam a pêk chu a rinawm loh hle. Pathian hmangaih a, amah entawntu thil siamte tân chuan chhechham a ngai lo va; thudik an sawi rengin, an inring tawn thlap si a. Mahse, mihringte sual leh ṭhat famkim lohna a lo lan aṭang khân thil awm dân a inthlâk danglam ta. A tâwpa dâwt sawi leh inbum a lo lâr tâk hle hnu chuan thil pawimawh takahte chuan a dikzia tihchian nâna chhechham a lo ṭûl ta a ni.

5 Chhechham chu thlahtu Abrahama pawhin a lo berah ṭum thum lai hlawhtling taka a lo hman tawh, dân lama hmanraw ṭangkai tak a ni. (Gen. 21:22-24; 24:2-4, 9) Entîr nân, Elam lal leh a thurualpuite hneha a rawn kîr leh hnu khân chhia a chham a ni. Salem leh Sodom lal chu Abrahama hmu tûrin an rawn chhuak a. Salem lal Melkisedeka chu “Pathian Chungnungber puithiam” a ni bawk. Chuvângin, ani chuan Abrahama chu mal a sâwm a, Abrahama’n a hmêlmate a hneh avângin Pathian a fak bawk a ni. (Gen. 14:17-20) Sodom lalin Abrahama chu a mite a chhan chhuah avânga lâwmman pêk a duh khân, Abrahama chuan hetiang hian chhia a chham a ni: “La zai khat tê pawh, pheikhawk chilhna pakhat tê pawh, i neih rêng rêng chu ka la lo vang, tiin lei leh vân neitu, LALPA, Pathian Chungnungbera lamah chuan ka kut ka phar tawh a ni, chutilochuan ‘Abrahama chu keima tihhausak alâwm,’ i ti dah ang e,” tiin.—Gen. 14:21-23.

JEHOVA’N ABRAHAMA HNENA CHHECHHAMA A TIAM CHU

6. (a) Abrahama’n kan tân entawn tûr eng nge a siam? (b) Engtin nge Abrahama Pathian thu âwihna chu kan hlâwkpui theih?

6 Sual nei mihringte’n a thutiamte an rinngheh lehzual theih nân Pathian Jehova chuan, “A nuna ka nun chhûng chu, tih hi lalpa PATHIAN thu chhuak a ni” tih ṭawngkam ang chite hmangin, chhia a chham ṭhîn a. (Ezek. 17:16) Bible hian Jehova’n hun hrang hranga vawi 40 chuang chhia a chham thu a târ lang. Abrahama a dâwrna chungchâng hi entawn tûr hriat hlawh ber niin a lang a. Abrahama dam chhûngin Pathian Jehova chuan a hnênah thuthlung engemaw zât a siam a, chûng thuthlungte aṭang chuan Messia chu Abrahama fapa Isaaka thlah aṭanga lo lang tûr a ni tih a hriat theih a ni. (Gen. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) Chutah, Jehova chuan Abrahama chu nasa takin a fiah a, a fapa duh tak chu inthawi nâna hlân tûrin thu a pe a. Abrahama chuan Pathian thu chu zâwm nghâlin, Isaaka chu hlan a tum a, a hlan dâwn lai takin Pathian vântirhkovin a rawn dang ta a ni. Chutah Pathian chuan heti hian chhia a chham ta a ni: “‘He thil hi i tih tâk avâng leh i fapa, i neih chhun tak pawh i ui loh avângin, mal ka sâwmsak ngei ngei ang chia,’ vâna arsi zât leh tuifinriat kama ṭiau vaivut zâtin i thlahte chu ka la tipung ngei ngei ang tih leh i thlahte chuan an dote kulh kawngkhâr chu an la neihsak ang tih leh, ka thu i âwih tâk avângin i thlahah chuan khawvêla chi tin an la thawveng ang tih, mahni leh mahni inchhâlin chhia ka chham ta,” tiin.—Gen. 22:1-3, 9-12, 15-18.

7, 8. (a) Eng atân nge Pathianin Abrahama hnênah chhia a chham? (b) Engtin nge Isua ‘berâm dangte’ chuan Pathian chhechham chu an hlâwkpui ang?

7 Engvângin nge Pathian chuan Abrahama hnênah A thutiamte a thleng famkim ngei ang tia chhia a chham? Thutiam “thlah” zawmpui, Krista roluahpuitu tûrte hnêna thu tiam nawn nân leh an rinna tihngheh nân a ni. (Hebrai 6:13-18 chhiar rawh; Gal. 3:29) Tirhkoh Paula chuan heti hian a hrilhfiah a ni: “Pathian chuan . . . chhechhamin a tinghet a, Pathian daw rual a nih lohna thil danglam thei lo pahnih [a thutiam leh a chhechham] avângin, keini inchhanhim nân kan hmaa beiseina dah chu chelh tûra tlante hian, fuihna nasa tak kan neih theihna tûrin,” tiin.

8 Pathianin Abrahama hnêna chhia a chham hlâwkpuitute chu hriak thih Kristiante chauh an ni lo. Jehova chuan Abrahama “thlah” hmangin “khawvêla chi tin an la thawveng ang,” a nih loh leh malsâwmin an la awm ang tiin chhia a chham tel bawk a ni. (Gen. 22:18) Chûng malsâwmte zîngah chuan he lei paradis-a chatuana nun beiseina nei, Krista “berâm dang,” a thu âwihtute pawh an tel a ni. (Joh. 10:16) I beisei chu vân lam a ni emaw, lei lam a ni emaw pawh ni se, Pathian thu âwih zêlin i beiseina chu “chelh” tlat ang che.—Hebrai 6:11, 12 chhiar rawh.

PATHAIN CHHECHHAM DANGTE

9. Abrahama thlahte Aigupta sala an tân lai khân Pathianin eng chhia nge a chham?

9 Kum zabi engemaw zât hnuah Jehova chuan Aigupta sala tâng mêk Abrahama thlahte be tûra Mosia a tirh khân, a chunga kan sawi tâk thutiam chungchângah chhia a chham nawn leh a. (Ex. 6:6-8) Chu mi huna thilthleng chungchâng chu sawiin Pathian chuan: ‘Israelho ka thlan nîa . . . Aigupta ram ata hruai chhuaka, a tâna ka ram hual, hnute tui leh khawizûa luang rama hruai lût tûra [chhechhama] ka kut ka phar nîah chuan,’ tiin a sawi a ni.—Ezek. 20:5, 6.

10. Pathianin Israelte Aigupta ram ata a chhan chhuah hnu khân an hnênah eng thu nge a tiam?

10 A hnua Israelte Aigupta aṭanga a chhan chhuah hnu khân an hnênah hetianga chhiachhamin thu a tiam leh a: “Ka thu in ngaihthlâk tak zet a, ka thuthlung hi in pawm chuan khawvêl hnam zawng zawng zîngah hian ka tân ro thlan bîk in ni ang: khawvêl pum pui hi ka ta a ni si a: tichuan ka tân puithiam chi, hnam thianghlim in ni ang,” tiin. (Ex. 19:5, 6) Israelte hnêna Pathian pêk dinhmun chu a va ropui tak êm! Chu mi awmzia chu thu an âwih phawt chuan Pathianin mihring zawng zawngte malsâwmna thlentu atâna lal leh puithiamte anga a hman tûrte chu an hnam aṭanga a lo pian chhuah an beisei thei tihna a ni. A hnuah chuan, chu mi ṭuma Israelte tâna a thil tihsak chu sawifiahin, Jehova chuan:“I hnênah chhia ka chham a, thuthlungah ka luhpui ta chia,” tiin a sawi a ni.—Ezek. 16:8.

11. Engtin nge Israelte chuan Pathian hnam thlan anga amah nêna inlaichînna thuthlung siam tûra a sâwmna chu an chhân lêt?

11 Chutih lai chuan, Jehova chuan Israelte chu a thu âwih tûrin chhia a chhamtîr lui lo va, amah nêna inlaichînna chanvo hlu tak nei tûr pawhin a nawr lui hek lo. Anmahni duhthu ngeiin: “LALPA sawi zawng zawngte chu kan ti zêl ang e,” tiin an sawi zâwk a ni. (Ex. 19:8) Ni thum hnuah Pathian Jehova chuan a hnam thlan Israelte hnênah chuan a thil phûtte chu a hriattîr a. A hmasa berin, Thu Sâwm Pêk an dawng a, chutah Mosia chuan thupêk dang Exodus 20:22 - 23:33-a chhinchhiah thute hi a hrilh leh a ni. Israelte chuan engtin nge an chhân lêt? “Mi zawng zawng chuan, ‘LALPA sawi zawng zawngte chu kan ti ang e,’ tiin a rualin an chhâng dual dual a.” (Ex. 24:3) Tichuan, Mosia’n dân thute chu ‘thuthlunna buah’ a ziak lût a, hnam pum puiin an hriat nawn leh theih nân a chhiar ri a. Chu mi hnuah a vawi thumna atân mipuiho chuan: “LALPAN a sawi zawng zawngte chu kan ti zêl ang,” tiin chhia an chham leh ta a ni.—Ex. 24:4, 7, 8.

12. Jehova leh a mi thlante’n an inkâra an thuthlung siam chu engtin nge an chhân lêt ve ve?

12 Jehova chuan Dân thuthlunga ama tih tûr lam chu biak bûk leh puithiamte dinin a tihlawhtling nghâl a, chu chuan sual nei mihringte tân Pathian chu hnaih theihin a siam a ni. Mahse, Israelte chuan Pathian hnêna an inpumpêkna chu theihnghilh nghâl thuai a, “Israel-ho Mi Thianghlim chu an tivui ṭhîn” a ni. (Sâm 78:41) Entîr nân, Mosia chu Sinai Tlângah kaihhruaina dawn belh tûra a kal bo hlân khân, Israelte chuan dawh theihna nei lovin Pathian an rinna chu an hloh ṭan ta mai a, Mosia’n anmahni a kalsan ta niin an ngai a ni. Chuvângin, rangkachak bâwng no an siam a, mite hnênah chuan: “Aw, Israelte u, hêngte hi Aigupta ram ata rawn hruai chhuaktu che u in pathiante an nih hi,” tiin an hrilh a. (Ex. 32:1, 4) Chutah ‘LALPA tâna kût’ tia an koh chu hmangin, an milim siam chawp chu chibai bûkin, an inthawi ta a. An thiltih Jehova’n a hmuh chuan Mosia hnênah: “Ka thupêkte chu an hawisan hma zet mai,” tiin a hrilh a. (Ex. 32:5, 6, 8) Lungchhiatthlâk takin, chu mi nî aṭang chuan Israelte chuan Pathian hnêna chhiachham a, bawhchhiat leh ṭhin chu an chîng zui ta a ni.—Num. 30:2.

CHHECHHAM DANG LEH PAHNIHTE

13. Pathianin Davida hnênah chhechhamin eng nge a tiam a, chu chu thutiam Thlah nên engtin nge a inkungkaih?

13 Lal Davida lal chhûngin Jehova chuan a thu âwihtu zawng zawngte hlâwkpui atân chhechhama thutiam dang pahnih a nei leh a. A pakhatah chuan, Davida hnênah a lalṭhutthlêng chuan chatuan a daih ang tih chhechhamin a tiam a ni. (Sâm 89:35, 36; 132:11,12) Chu mi awmzia chu thutiam Thlah chu “Davida Fapa” tia koh a ni dâwn tihna a ni. (Mt. 1:1; 21:9) Chu thlah lo lang tûr Krista chuan dinhmun sâng zâwk a rawn chelh dâwn avângin, Davida chuan inngaitlâwm takin “ka Lalpa” tiin a ko a ni.—Mt. 22:42-44.

14. Thutiam Thlah chungchângah Jehova’n eng thu nge chhechhamin a tiam a, chu chu engtin nge kan hlâwkpui?

14 A pahnihnaah chuan, Jehova chuan Davida chu he Lal lo awm tûr danglam tak hi mihringte tâna Puithiam Lal a nih bawk dâwn tih hrilh lâwk tûrin a thâwk khum a. Israel ramah chuan lal leh puithiam hna chu a hrang ve ve a ni a. Puithiamte chu Levia chi aṭanga thlan an ni a, lalte erawh chu Juda hnam aṭanga thlan an ni thung. Mahse, tûna lal lo awm tûr chungchângah hi chuan Davida’n heti hian a hrilh lâwk a ni: “[Jehova] chuan ka Lalpa [Isua] hnênah, i hmêlmate i kephah hnuaia ka dah hma loh zawng ka ding lamah ṭhu rawh, a ti a,’ LALPAN chhia a chham a, a lamlêt tawh lo vang, ‘Nang zawng Melkisedeka awm dân anga Chatuana Puithiam i ni e,” tiin. (Sâm 110: 1, 4) Chu hrilh lâwk thu chu tithleng famkimin, thutiam Thlah, Isua Krista chuan tûnah vân aṭangin ro a rêl mêk a ni. Chu bâkah, thil sual ti inlamlêtte Pathian pawm ni tûra ṭanpuina hmangin mihringte tân Puithiam Lalber hna a thawk bawk.—Hebrai 7:21, 25, 26 chhiar rawh.

PATHIAN ISRAEL THAR

15, 16. (a) Bible-ah eng Israel chi hnihte chungchâng nge sawi a nih a, khawi Israel zâwkin nge tûn laiah Pathian malsâwmna dawng? (b) Isua’n a hnungzuite hnênah chhechham chungchângah eng thu nge a pêk?

15 Isua Krista an hnâwl avângin Israel hnam chuan Pathian duhsakna leh lal “puithiam chi” nih theihna chanvo chu an chân a. Isua’n Juda hruaitute hnêna: “Pathian ram chu in hnên ata lâksak a ni ang a, a rah chhuah tûr hnam hnênah pêk a ni ang,” tia a sawi angin a thleng ta rêng a ni. (Mt. 21:43) Chu hnam thar chu C.E. 33 Pentikost nî-a Jerusalem-a zirtîr 120 vêl kal khâwmte chunga Pathian thlarau leih a nih khân a lo piang ta a. Chûng mite chu “Pathian Israelte” tia hriat an ni a, a hnuah chuan chutih lai khawvêla hnam chi tinrêngte aṭanga lo kal mi sâng engemaw zât an rawn ni chho ta a ni.—Gal. 6:16.

16 Tisa Israelte ang lo takin, Pathian thlarau lam hnam thar chuan Pathian thu zâwm zêlin rah ṭha an chhuah zêl a. Chu hnam tharin a zawm tlat Pathian thupêkte zînga pakhat chu chhechham chungchângah a ni. Isua khawvêla a awm lai khân mite chuan thil dik lo chungah emaw, thil ho tê tê chungah emaw chhia an chhamin, chhechhamna chu an hmang khaw lo va. (Mt. 23:16-22) Isua chuan a hnungzuitute chu: “Chhia rêng rêng chham suh u, . . . in thu sawi chu ‘A ni, a ni,’ ‘Ni lo, ni lo’ ni ngawt rawh se, chûng aia chuang aliam chu sual laka chhuak a ni,” tiin a zirtîr a ni.—Mt. 5:34, 37.

17. A dawta thuziakah eng zawhnate nge kan ngaihtuah ang?

17 Isua’n chutianga a sawi avângin chhechham hrim hrim hi a dik lo tihna a ni em? Chu aia pawimawh zâwk, A Ni kan tih chu A Ni nihtîrnaah hian eng nge tel? Hêng zawhnate hi a dawta thuziakah kan sawiho vang. Pathian Thu kan chhût ngun zêl rual hian Jehova thu zâwm zêl tûra chêttîrin i awm ang u. Chutianga kan tih chuan, chhiachhama a thutiam hlu takte nêna inmilin chatuana malsâwmna kan chunga vûr chu a châk hle dâwn a ni. (w12-E 10/15)

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 27-naa thu lâk chhuah]

Jehova thutiamte chu a thleng famkim zêl

[Phêk 25-naa milem]

Abrahama chuan Jehova thutiamte a thleng famkim tih a hmu thuai dâwn