Ir al contenido

Ir al índice

Diosta kasukuy jurasqanwantaj yanapachikunki

Diosta kasukuy jurasqanwantaj yanapachikunki

“[Diosqa] kikin kawsayninrayku jurarqa, paymanta aswan kuraj mana kasqanrayku.” (HEB. 6:13.)

1. ¿Imapitaj Diospa nisqan, runaj nisqanwan mana kikinchu?

JEHOVAQA “cheqa Señor Tata” Dios (Sal. 31:5). Runasqa juchasapa kasqankurayku mana atienekunapaj jinapunichu kanku, chaywanpis “mana jaykʼaj llullakoj Diosqa ujllata parla[n]” (Heb. 6:18; Números 23:19 leey). Payqa imatachus runaj allinninpaj nisqanta juntʼanpuni. Sutʼincharinapaj tukuy imata ruwanan tiempopi, sapa pʼunchaypa qallariyninpi imatachus ruwananta nerqa, “ajinataj karqa”; chay pʼunchaykunaqa mana 24 horasniyoj pʼunchaykunachu karqanku. Sojta kaj pʼunchay tukukojtintaj “Dios rikorqa tukuy ima ruwasqanqa sumajpuni kasqanta” (Gén. 1:6, 7, 30, 31).

2. ¿Imataj Diospa samarikunan pʼunchaynin? ¿Imaraykutaj churarqa “samarikuna pʼunchayta”?

2 Jehovaqa ruwasqasninta qhawariytawan, qanchis kaj pʼunchay qallarinanta nerqa. Payqa mana 24 horasniyoj pʼunchaymantachu parlasharqa, manaqa samarikunan tiempomanta mayqenpichus niña mosoj imasta Jallpʼapi ruwanchu (Gén. 2:2). Chay “pʼunchaytaj” niraj tukukunchu (Heb. 4:9, 10). Bibliaqa, maykʼajchus chay pʼunchay qallarisqanta mana ninchu, chaywanpis Adanpa warmin ruwasqa kasqanmanta aswan qhepaman qallarerqa, sojta waranqa watas ñaupajta jina. Diospa munaynenqa Cristoj Waranqa Watas Kamachiyninpi juntʼakonqa. Payqa Jallpʼa uj Paraíso kananta, chaypitaj juntʼa runas wiñaypaj tiyakunankuta munan (Gén. 1:27, 28; Apo. 20:6). ¿Imaraykutaj chay juntʼakunanmanta mana iskayrayasunmanchu? Imaraykuchus “qanchis kaj pʼunchayta Dios bendicerqa, churarqataj samarikuna pʼunchayta”. Chaytaj garantía jina karqa, chayrayku samarikunan pʼunchay tukukushajtin, Diospa munaynenqa ima kajtinpis juntʼakonqapuni (Gén. 2:3).

3. a) Diospa samarikunan pʼunchay qallarisqantawan, ¿ima chʼampaytaj rikhurerqa? b) ¿Imaynatataj Jehová chay chʼampayta allinchananta nerqa?

3 Chaywanpis, Diospa samarikunan pʼunchay qallarisqantawan uj chʼampay rikhurerqa. Satanasqa pichus Diospa angelnin karqa, pay yupaychachikuyta munaspa Evata chʼaukiyarqa, Diosta mana kasukunanpajtaj tanqarqa (1 Tim. 2:14). Evataj qosanta juchallicherqa (Gén. 3:1-6). Jehovaqa chay jina oqharikuy kajtinpis, llullamanta tumpasqa kaspapis, nisqanta juntʼananpaj mana jurananchu karqa. Astawanqa, imaynatachus chay chʼampayta allinchananta nerqa, chaytaj aswan qhepaman sutʼinchakunan karqa. Satanasman jinata nerqa: “Qantawan, warmitawan chejninachisqaykichej. Jinallataj mirayniykiwan, mirayninwampis chejninakonqanku. Miraynin umaykita saruspa, pʼaltarparenqa, qantaj chaki talonninmanta khaninki”, nispa (Gén. 3:15; Apo. 12:9).

JURAYQA IMAPIS CHEQAPUNI KASQANTA RIKUCHIN

4, 5. ¿Imatá Abraham nisqanta juntʼananpaj wakin kutipi ruwarqa?

4 Qallariypeqa, nisqanku cheqa kasqanta rikuchinankupaj nichá juranankuchu karqa. Imaraykuchus Diosta munakojkuna, pay jinataj ruwajkunaqa, cheqa kajtapuni parlanku, purajmantataj atienekunku. Chaywanpis, runa juchallikusqanmantapacha niña kikinchu karqa. Tiempowantaj llullakuy, chʼaukiyaypis runaspaj niña juchachu karqa. Chayrayku, nisqanku cheqa kasqanta rikuchinankupaj jatuchaj imaspaj jurananku karqa.

5 Abrahampis kinsa kutipi jurarqa (Gén. 21:22-24; 24:2-4, 9). Sutʼincharinapaj, Elammanta reyta, paywan khuska kajkunatawan atipasqanmanta kutimuspa jurarqa. Biblia nisqanman jinaqa Salemmanta rey, Sodomamanta reypiwan Abrahamta taripaj rerqanku. Salemmanta reyqa Melquisedec karqa, payqa reytaj “patapi Kaj Diospa sacerdoten[taj]” karqa, chayrayku Abrahamta bendicerqa, enemigosninta atipachisqanmantataj Diosta jatuncharqa (Gén. 14:17-20). Sodomamanta reytaj, llajtanta kacharichisqanmanta tʼinkayta munarqa. Abrahamrí jinata kuticherqa: “Tata Diosrayku juraspa niniña, Patapi Kaj Diosman, pichus cielotawan, kay pachatawan Ruwajman, qampata kajta ni imata japʼikapunayta, ni ima qʼaytullatapis zapatoyta wataykunallaypajpis, ama ni jaykʼaj ninaykipaj: Noqaj imasniywan qhapajyashan”, nispa (Gén. 14:21-23).

JEHOVÁ ABRAHAMMAN JURASQAN

6. a) ¿Imatataj Abrahammanta yachakunchej? b) ¿Imaynatataj Abraham kasukusqan yanapawasunchej?

6 Jehovaqa nisqasninpi runas atienekunankupaj jurallarqataj. Jurashaspataj nej: “Noqa Tukuyta Kamachej Tata Diosqa kawsayniyrayku juraspa, nini”, nispa (Eze. 17:16). Bibliapeqa 40 kuraj kutista Jehová jurasqanmanta parlan, aswan rejsisqataj Abrahamman jurasqan. Tiempo pasasqanman jina ashkha kutispi Abrahamman nerqa, suyasqa Miray familianmanta wawan Isaacnejta chayamunanta (Gén. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12). Chantataj, Jehovaqa Abrahamta pruebaman churarqa munasqa churinta qʼolachinanta kamachispa. Abrahamtaj kasukorqapacha, wawanta wañuchinanpajña kashajtintaj uj ángel jarkʼarqa. Chayrayku Dios, jinata jurarqa: “Qanqa kayta ruwarqanki, manataj michʼakorqankichu uj kʼata wawaykita. Chayrayku noqa kawsayniyrayku juraspa, niyki: Noqa bendecisqayki, mirayniykitapis ashkhata mirachisaj mana yupay atinata cielopi chʼaskas chhikata, mama qocha kantupi tʼiyu chhikallatataj. Chantapis tukuy enemigosninkuta atipanqanku. Tukuy naciones kay pachapi kajkuna paykunanejta bendecisqa kanqanku, qan imatachá nisusqayta kasuwasqaykirayku”, nispa (Gén. 22:1-3, 9-12, 15-18).

7, 8. a) ¿Imaraykutaj Abrahamman Dios jurarqa? b) ¿Imaynatá Diospa jurasqanwan “waj ovejas[manta]” kajkuna yanapachikonqanku?

7 ¿Imaraykutaj Dios nisqasninta juntʼananpaj Abrahamman jurarqa? Cristowan khuska kamachinkuman karqa chaykunata sonqochananpaj, creeyninkutataj kallpachananpaj, pikunachus suyasqa “miraymanta” iskay kaj miray kankuman karqa (Hebreos 6:13-18 leey; Gál. 3:29). Apóstol Pablo sutʼinchasqanman jina, Jehovaqa “juramentowan nerqa imatachus ruwananta. Ajinamanta mana jaykʼaj llullakoj Diosqa ujllata parlaspa chay qosaj nisqanwan, juramentota ruwasqanwan ima jatunta sonqochawanchej, pikunachus waqaychasqa kayta maskʼaspa, churasqa kashan, chay suyakuymanta chʼipakunchej, chaykunapaj”.

Tumpamantawan Abrahamqa Diospa nisqasnin juntʼakusqanta rikonqa

8 Chay juramentowanqa mana ajllasqa cristianosllachu yanapachikunku. Jehovaqa, Abrahampa mirayninnejta “tukuy naciones kay pachapi” bendecisqa kanankuta nerqa (Gén. 22:18). Cristoj cheqa sonqo “waj ovejas[nintaj]” chay runasmanta kanku, pikunachus Jallpʼapi wiñaypaj kausakuyta suyakunku (Juan 10:16). Chayrayku, janaj pachapi chayri Jallpʼapi kausakuyta suyaspapis, tukuy ruwasqasninchejpi Diosta kasukuspa, chay suyakuyninchejmanta “chʼipakun[an]chej” tiyan (Hebreos 6:11, 12 leey).

DIOSPA JURASQASNENQA ABRAHAMMAN NISQASNINWAN KHUSKACHASQA KASHAN

9. Abrahampa miraynin Egiptopi wata runas kashajtinku, ¿imatataj Dios jurarqa?

9 Unayninmantaj, Jehovaqa Abrahamman nisqasninta juntʼananpaj watejmanta jurarqa. Chaytaj, Moisesta Abrahampa mirayninwan parlananpaj kachajtin karqa, Egiptopi wata runas kashajtinku (Éxo. 6:6-8). Diosqa chay kutimanta parlaspa nerqa: “Israelta ajllakorqani chaypachaqa, makiyta oqharispa, [...] juraspa nillarqanitaj Egiptomanta paykunata orqhonayta, pusanaytataj, noqa paykunapaj ajllarqani, chay jallpʼaman, maypichus lechewan miskʼiwanqa yaku jina puririshan”, nispa (Eze. 20:5, 6).

10. ¿Imatataj Israel llajtaman Dios nerqa Egiptomanta kacharichiytawan?

10 Israelitasta Egiptomanta kacharichiytawantaj Jehová watejmanta jurarqa: “Sichus tratoymanta nisqasniyta uyarinkichej, kasunkichejtaj chayqa, noqapaj uj sumaj ayllu kankichej, tukuy ayllusmanta aswan sumaj, imaraykuchus noqajtamin tukuy jallpʼasqa. Tukuy qankunaqa kapuwankichej uj sumaj llimphuchasqa sacerdote aylluy”, nispa (Éxo. 19:5, 6). Chaytaj, ¡may sumaj paykunapaj karqa! Imaraykuchus kasukunkuman karqa chayqa, Israel llajtamanta ashkhas reyestaj sacerdotestaj kayta suyakunkuman karqa. Diostaj, paykunanejta runasta bendecinman karqa. Aswan qhepaman Jehovaqa imatachus paykunarayku ruwasqanta sutʼinchaspa nerqa: “Juraspa, qanman palabrayta qorqayki, uj tratotataj qanwan ruwarqani”, nispa (Eze. 16:8).

11. ¿Imatataj israelitas nerqanku Dios ajllasqa llajtan kanankupaj tratota ruwajtin?

11 Israelitasqa Jehovata kasukunankupaj, llajtan kanankupaj ima paykunallamanta jurarqanku, mana Jehovachu tanqarqa. Paykunaqa munasqankurayku jinata nerqanku: “Tata Diospa nisqasnintaqa kasusqayku”, nispa (Éxo. 19:8). Kinsa pʼunchayninmantaj Jehovaqa, ajllasqa llajtanman imatachus ruwananta nerqa. Ñaupajtaqa, Chunka Kamachiykunata qorqa, chantataj Moisés waj kamachiykunatawan paykunaman willarqa (Éxo. 20:22–23:33). ¿Imatá israelitas nerqanku? “Uj similla kuticherqanku: Noqaykoqa Tata Diospa tukuy kamachisqasninta ruwasqayku”, nispa (Éxo. 24:3). Aswan qhepamantaj Moisesqa, chay leyesta “trato ruwasqan libro[pi]” qhelqarqa, chantá llajtantin uyarinanpaj jatunmanta leerqa. Leesqantawantaj Israel llajtaqa, kinsa kutirayku nerqanku: “Noqaykoqa Tata Diospa nisqasninta, kamachisqasninta ima ruwasqayku”, nispa (Éxo. 24:4, 7, 8).

12. ¿Imatataj Jehová, israelitaswan tratota ruwasqanwan ruwarqa, israelitasrí imatá ruwarqanku?

12 Jehovaqa, israelitaswan trato ruwasqanta usqhayllata juntʼayta qallarerqa. ¿Imaynamantá? Yupaychanapaj tinkukuna toldota sayarichispa, chaypi sirvinankupajtaj sacerdotesta churaspa; pikunachus juchasapa runasta Jehovaman qayllaykunankupaj yanapankuman karqa. Israelitasrí, Diosman qokusqankuta usqhayllata qonqarparerqanku. Ruwasqankuwantaj “Israelpa santo Diosnimpa sonqonta nanacherqanku” (Sal. 78:41). Sutʼincharinapaj, Moisés Sinaí orqopi kamachiykunata japʼishajtin israelitasqa Moisés saqerpasqanta yuyarqanku, chayrayku mana pacienciakuyta atispa, Diospi niña sinchʼita creerqankuchu. Chayrayku waka uñaman rijchʼakoj qori lantita ruwarqanku, kaytataj nerqanku: “Israelitas, kayqa Diosniykichej, pichus Egiptomanta orqhomusorqachej, chay”, nispa (Éxo. 32:1, 4). Chantataj, “Tata Diospaj uj fiestata” ruwashasqankuta yuyaspa chay lantiman kʼumuykukorqanku, qʼolachinastataj jaywarqanku. Jehovataj chayta rikuspa Moisesman nerqa: “Paykunaqa usqhayllata tʼaqarpayakunku, ima ñantachus noqa nerqani rinankuta, chaymanta”, nispa (Éxo. 32:5, 6, 8). Chaymantapacha Israel llajtaqa, nisqankuta mana juntʼayman yachaykukorqanku (Núm. 30:1, 2).

ISKAY JURAMENTOSPIWAN

13. ¿Imatataj rey Davidman Dios jurarqa, imaynatataj suyasqa Miraywan chay khuskachasqa kashan?

13 Jehovaqa, David Israelpi kamachishajtin, kasukoj kamachisninta bendecinanpaj iskay juramentostawan ruwarqa. Ñaupajtaqa, Davidman kamachiynin wiñaypaj sayananta jurarqa (Sal. 89:35, 36; 132:11, 12). ¿Imataj chay niyta munarqa? Suyasqa miray familiannejta jamunanta. Chayraykutaj, suyasqa Mirayqa “Davidpa” Churin sutichakunman karqa (Mat. 1:1; 21:9). Davidqa, jamoj mirayninmanta parlaspa llampʼu sonqowan nerqa “Señorniyman” nispa, chayta nispaqa Cristo paymanta aswan patapi kananta rikucherqa (Mat. 22:41-44).

14. ¿Imatataj Jehová suyasqa Miraymanta jurarqa, imaynatá chay yanapawanchej?

14 Chantataj Jehovaqa Davidman sutʼincharqa, suyasqa Miray mana Reyllachu kananta, manaqa runaspa Kuraj kaj Sacerdotenku. Israelpeqa reyeswan sacerdoteswan mana kikin ayllumantachu karqanku. Sacerdotesqa Leví ayllumanta karqanku, reyestaj Judá ayllumanta. Chaywanpis Davidqa jamoj reymanta kayta nerqa: “Tata Diosqa Señorniyman nerqa: Kay pañaypi tiyarikuy, enemigosniykita chakisniyki uraman churanaykama, nispa. Tata Diosqa kay juramentota ruwarqa, manataj nisqanta pʼakenqachu: Qan wiñaypaj sacerdote kanki, Melquisedecpa tʼaqanman jina”, nispa (Sal. 110:1, 4). Chay profecía juntʼakusqanman jina, Jesucristo nisunman suyasqa Miray, janaj pachamanta kamachimushanña. Chantapis, runaspa Kuraj kaj Sacerdotenku kasqanrayku, pesachikoj runasta Dioswan allinpi kanankupaj yanapan (Hebreos 7:21, 25, 26 leey).

DIOSPA MOSOJ ISRAEL LLAJTAN

15, 16. a) ¿Ima iskay Israel llajtasmantataj Biblia parlan, mayqentataj Dios kay tiempopi bendecishan? b) ¿Imatataj Jesús discipulosninman juraymanta yachacherqa?

15 Israelitasqa Jesusta qhesachasqankurayku niña Diospa tʼaqasqa llajtanchu karqanku, nitaj reyestaj sacerdotestaj kayta aterqankuñachu. Jesusqa Judío kamachejkunaman nerqa: “Diospa reinonqa qankunamanta qhechusqa kanqa, jinataj Diospa munayninta ruwajkunaman qosqa kanqa”, nispa (Mat. 21:43). Mosoj nacionqa Pentecostés 33 watapi rikhurerqa, Jerusalenpi tantasqa Jesuspa 120 discipulosnin espíritu santowan juntʼachisqa kajtinku. Paykunataqa “Diospa nacionnin Israel” nispa sutichakun, chay tiempopi tukuy nacionesmanta cristianostaj paykunaman ujchakorqanku (Gál. 6:16).

16 Ñaupa tiempopi Israel llajtaqa mana kasukorqachu, Diospa mosoj nacionninrí kasukun, chayrayku sumaj poqoykunata poqochin. Uj kamachiyta kasukusqanqa juramentosmanta kashan. Jesuspa tiemponpeqa qhasillata chayri juchʼuy imaspaj juraj kanku (Mat. 23:16-22). Chaywanpis Jesusqa discipulosninman kayta yachacherqa: “Amapuni jurankichejchu [...]. Chayrayku parlayniykichejqa kay jina kachun: Arí, arí, nispa; chayrí: Mana, mana, nispa. Chaymanta aswanqa sajramanta jamun”, nispa (Mat. 5:34, 37).

Jehovaj nisqasnenqa juntʼakunpuni

17. ¿Ima tapuykunatataj qhepan yachaqanapi ukhuncharisun?

17 Jina kajtin, ¿juray juchapunichu? Astawanpis, ¿imataj niyta munan arí nisqanchej arí kanan? Chay tapuykunataqa qhepan yachaqanapi ukhunchasun. Bibliaj nisqanpi sapa kuti tʼukurisqanchejqa Diosta kasukunapaj tanqanawanchej tiyan. Ajinamanta, Payqa juramentosta ruwasqanman jina, wiñaypaj bendeciwasun.