Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Akarongo ki te Atua Kia Puapingaia Mei Tana au Taputou

Akarongo ki te Atua Kia Puapingaia Mei Tana au Taputou

‘No te mea kare atu e tangata mana atu kia taputou te Atua, kua taputou iora aia uaorai.’​—EBE. 6:13.

1. Akapeea i tuke ei ta Iehova tuatua ki ta te au tangata ara?

KO IEHOVA “te Atua tuatua-mou.” (Sala. 31:5) Kare e rauka i te irinaki i te au tangata ara. E tuke ra te Atua ‘kare aia e pikikaa ana.’ (Ebe. 6:18; e tatau ia Numero 23:19.) Kua akatupu ua rai te Atua i tana i taputou mai no te au tangata. Ei akaraanga, ta te Atua i akakite mai e ka rave aia i te akamataanga o te anga mai anga i te au mea ravarai i te au ra tataki tai, “koia tika atura” tana i rave. E i te openga o te ra ono o tana anga mai anga i te au mea, kua “akara akera te Atua i te au mea katoa tana i anga, e i na, te meitaki roa ra.”​—Gene. 1:6, 7, 30, 31.

2. Eaa te ra akangaroi anga o te Atua, e eaa ra aia i ‘akatapuei i te reira’?

2 Te akara akaou anga aia i tana au mea i anga mai, kua akakite te Atua ko Iehova i te akamataanga o te ra itu—kare te reira ra i te 24 ora, inara e tuatau roa te reira tei akangaroi mai aia mei te anga mai anga i te au mea o te enua. (Gene. 2:2) Kare ra i ope ake to te Atua ra akangaroi anga. (Ebe. 4:9, 10) Kare te Pipiria i akakite tikai mai ana e i naea te reira i akamata ai. Penei mei tetai taime i muri ake te angaia mai anga te vaine a Adamu ko Eva, mei tetai 6,000 mataiti i topa. Tei mua ia tatou te Tutaraanga Tauatini Mataiti o Iesu Karaiti, te ka akatupu mai i ta te Atua akakoroanga no te anga mai anga i te enua kia riro ei parataito mutu kore te ka nooia e te au tangata apa kore. (Gene. 1:27, 28; Apo. 20:6) Kua papu ainei ia koe e ka rauka ia koe tetai oraanga mataora a te tuatau ki mua? Ae, ka rauka ia koe! No te mea “kua akameitaki iora te Atua i te rā itu, e akatapu atura i te reira.” E akapapu anga teia e noatu eaa te au manamanata kitea koreia ka tupu mai, ka tupu rai to te Atua akakoroanga i te openga o tona ra akangaroi anga.​—Gene. 2:3.

3. (a) Muri ake te akamata anga te ra akangaroi anga o te Atua, eaa te tu meameaau tei tupu mai? (e) Akapeea a Iehova te akakite mai anga i tona akakoroanga no te takore atu i te tu meameaau?

3 I muri ake te akamataanga i te ra akangaroi anga o te Atua, kua tupu mai te meameaau. Kua akariro a Satani, tetai o te tamaiti angera a te Atua iaia uaorai ei atua kaitamaki. Kua tuatua aia i te pikikaa mua e kua akavare ia Eva kia akarongo kore ia Iehova. (1 Timo. 2:14) E kua akakeu a Eva i tana tane kia meameaau katoa i te Atua. (Gene. 3:1-6) Noatu e kua akaapa a Satani e kare te Atua e tuatua tika ana, kare rava a Iehova i manako ana e e mea tau i te taputou akaou mai e ka akatupu rai aia i tana i akakoro no te enua. Mari ra, kua tuatua mai aia na roto i te tu ka maramaia atu te reira a muri mai, e akapeea aia me takore atu i te tu meameaau: “Ka tuku oki au i te ke ia korua [Satani] ko te vaine, e to uanga e tona uanga; nana [te Uanga tei taputouia mai] e akaparuparu i to mimiti, e naau e akaparuparu i tona pooavae.”​—Gene. 3:15; Apo. 12:9.

TAPUTOU ANGA​—MEA PUAPINGA NO TE KAVEINGA TIKA

4, 5. Eaa ta Aberahama kaveinga tika i taangaanga ana i tetai au taime?

4 I te akamata anga o te tuatua enua o te tangata, kare i anoanoia ana kia akakite e e tika tetai mea. Kare te au mea ora apa kore tei angaia mai, tei inangaro e tei aru i te Atua, e anoanoia kia rave i tetai taputou anga; mari ra e akakite ua ana ratou i te tika e te irinaki pu tikai i tetai e tetai. Kua taui ra te au mea te apa anga e te ara anga te tangata. Aere ua rai, kua rave matau te au tangata i te pikikaa e te akavareanga, e kua riro te taputou anga ei mea puapinga i te akapapu e kua tika tetai au mea.

5 Kua taangaanga te pateriareka ko Aberahama i te au kaveinga tika no te akatupu anga i te au taputou i roto i tetai au atianga e toru. (Gene. 21:22-24; 24:2-4, 9) Ei akaraanga, kua tupu teia te oki mai anga aia mei te autu anga i te ariki o Elama e tona aronga turuturu. Kua aravei atu te nga ariki o Salema e to Sodoma ia Aberahama. E ariki a Melekizedeka no Salema e e ‘taunga katoa no te Atua Teitei Rava.’ Kua akameitaki aia ia Aberahama e kua akapaapaa i te Atua no te tauturu anga ia Aberahama kia autu ki rungao i tona au enemi. (Gene. 14:17-20) E oti, te inangaro anga te ariki o Sodoma i te tutaki ia Aberahama no te akaoraanga i te iti tangata o te ariki mei te au enemi, kua taputou a Aberahama e: “Kua taputou au ki te Atua teitei ra, kia Iehova, ki te Pu o te rangi e te enua nei, Kare au e rave ua atu i tetai manga taura iti i te apinga ravarai naau na, e tae ua atu ki tetai taura iti i tamaka ra, ko te tuatua aea oki koe, E apinga maata ta Aberama iaku.”​—Gene. 14:21-23.

KUA TAPUTOU A IEHOVA KIA ABERAHAMA

6. (a) Eaa te akaraanga ta Aberahama i akanoo mai no tatou? (e) Akapeea tatou e puapingaia ai mei te tu akarongo o Aberahama?

6 Kia puapingaia te au tangata ara, kua taangaanga meitaki te Atua ko Iehova i te au taputou na te tuatua anga e: “Te tuatua maira te Atu [Ngateitei] ra ko Iehova, Te ora nei au ra.” (Eze. 17:16) Kua akataka mai te Pipiria e kua taputou ana te Atua ko Iehova mei tetai au 40 taime. E tai akaraanga tei kite meitakiia, te taputou anga te Atua kia Aberahama. Manganui te au mataiti i topa, kua taputou a Iehova i tetai au koreromotu kia Aberahama e mei teia au koreromotu kua kite mai a Aberahama e ka na roto mai te Uanga tei taputouia i tona uanga, te ka na roto mai i tana tamaiti ko Isaaka. (Gene. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12) E oti, kua timata pakari atu a Iehova ia Aberahama, te akaue anga iaia kia akaatinga i tana tamaiti akaperepere. Kua akarongo viviki atu a Aberahama, e iaia e aere ra ka akaatinga ia Isaaka kua tapu atu te angera a te Atua iaia. E oti, kua taputou atu te Atua e: “Kua taputou au iaku uaorai, no te mea kua pera mai koe, e kare akenei koe i karapii i to tamaiti, i to tamaiti okotai roa ra, iaku; E akameitaki roa au ia koe na, e akamaata rava au i toou uanga, mei te etu o te rangi ra, e mei te onetea i taatai ra; e ka rauka te ngutupa oire o to ratou au enemi i toou ra uanga; E ka meitaki te pa enua katoa o te ao nei i toou ra uanga; ko koe i akarongo mai i toku reo nei.”​—Gene. 22:1-3, 9-12, 15-18.

7, 8. (a) Eaa te akakoroanga i taputou ei te Atua kia Aberahama? (e) Akapeea te au “mamoe ke atu” a Iesu te puapinga anga mei ta te Atua i taputou mai?

7 Eaa ra te Atua i taputou ei kia Aberahama e ka akatupu aia i Tana i taputou mai? No te mea ka riro te reira ei akaketaketa i te akarongo o te aronga te ka riro mai ei tuanga rua no te “uanga” tei taputouia mai, te ka tutara kapiti atu kia Karaiti. (E tatau ia Ebera 6:13-18; Gala. 3:29) Kua akamarama mai te apotetoro ko Paulo e kua “akatinamou atura [a Iehova] i te taputou. Kia maata to tatou rekareka i aua nga tuatua tu ke kore e rua ra [tana taputou e te koreromotu], ko tei kore e tika i te Atua kia pikikaa ra, ko tatou, ko tei oro i te irinakianga i tukuia mai ki mua ia tatou, kia rauka ei akapuanga.”

Kare e roa atu ka kite a Aberahama me akatupuia ta Iehova au taputou

8 Kare e ko te au Kerititiano akatainu anake ua te ka puapingaia mei ta te Atua i taputou kia Aberahama. Na roto i te “uanga” a Aberahama, kua taputou a Iehova e ‘ka akameitakiia te au tangata o te pa enua katoa o te ao nei.’ (Gene. 22:18) Ko te au “mamoe ke atu” tei akarongo kia Karaiti tetai e piri maira ki taua akameitakianga ra, e kua rauka ia ratou te manakonakoanga no te oraanga mutu kore i runga nei i te enua parataito. (Ioa. 10:16) Me no te rangi me kore no te enua toou manakonakoanga, e ‘mou marie’ ki te reira na te akarongo ua anga ki te Atua.—E tatau ia Ebera 6:11, 12.

TETAI ATU AU TAPUTOU A TE ATUA

9. Eaa te taputou ta te Atua i oronga ki te uanga a Aberahama e tuikaa ra i Aiphiti?

9 No tetai au anere mataiti i muri mai, kua taputou akaou a Iehova e ka akatupu aia i tana i koreromotu mai te tono anga aia ia Mose kia tuatua ki te uanga a Aberahama, e tuikaa ra i Aiphiti. (Exo. 6:6-8) No runga i te reira atianga, kua tuatua te Atua e: “I te rā i iki ei au ia Iseraela, .   . ka taputou atu ei au ia ratou e arataki mai ia ratou mei te enua ra mei Aiphiti, ki te enua i kimiia e au no ratou ra, i tei taʼe a vai ua te u e te meli.​”—Eze. 20:5, 6.

10. Eaa te taputou ta te Atua i oronga ki to Iseraela i muri ake te akaoraanga aia ia ratou mei Aiphiti mai?

10 I muri ake te akaoraia mai anga to Iseraela mei Aiphiti mai, kua akakite akaou atu a Iehova i tetai taputou kia ratou e: “Kia akarongo tikai kotou i toku reo, e kia akono i taku ra koreromotu, ka riro ïa kotou ei apinga akaperepere maata naku, i te au tangata ravarai ra: noku uaorai oki te ao katoa nei: E riro rai kotou ei basileia taunga naku, e ei iti-tangata tapu.” (Exo. 19:5, 6) E turanga ngateitei tikai ta te Atua i oronga ki to Iseraela! Te aiteanga me akarongo ratou kia Iehova, ka rauka i te tangata tataki tai no roto mai i taua patireia ra te tikaanga kia taangaanga ia e te Atua ei kau taunga ei akameitaki anga i te katoaanga o te au tangata. Muri mai, kua akakite a Iehova, mei te mea rai e te akataka maira aia i tana i rave no to Iseraela i roto i taua atianga ra e: “Kua taputou atura au ia koe ra, e kua papau iora au i tetai koreromotu ia koe ra.”​—Eze. 16:8.

11. Eaa te pau anga a to Iseraela te akakite anga te Atua kia ratou e ka akariro aia ia ratou ei iti tangata ikiia nona?

11 I te reira tuatau, kare a Iehova i umuumu ana i to Iseraela kia taputou mai e ka akarongo ratou kiaia; e kare katoa te Atua i maro ana i to Iseraela kia o atu ki roto i tetai pirianga ngateitei kiaia. Inara, kua inangaro ratou i te tuatua mai e: “Te au tuatua ravarai ta Iehova i tuatua, ka rave ïa matou.” (Exo. 19:8) E toru ra i muri mai kua akakite te Atua ko Iehova ki to Iseraela eaa tana e umuumu ra i tona iti tangata ikiia kia rave. Mea mua, kua akarongo ana ratou i te Ture Ngauru, e oti kua akakite atu a Mose i tetai au akauenga kia ratou tei rekotiia mei ia Exodo 20:22 kia Exodo 23:33. Eaa te pauanga a to Iseraela? “Kua tuatua tai ua maira te tangata ravarai, na ko maira, Te au tuatua ravarai ta Iehova i tuatua, ka rave ïa matou.” (Exo. 24:3) E kua tata a Mose i te au ture ki roto i “te buka koreromotu ra” e kua tatau maata atu kia akarongo akaou mai te iti tangata katoa i te reira. Muri mai, kua taputou te iti tangata no te toru o te taime e: “Te au mea ravarai ta Iehova i tuatua maira, na matou ïa e rave, e na matou e akarongo.”​—Exo. 24:4, 7, 8.

12. Eaa ta Iehova e ta tona iti tangata ikiia i tuatua no runga i te koreromotu tei akanooia i rotopu ia ratou?

12 Kua akatupu vave a Iehova i tana Ture koreromotu na te akanoo anga i tetai puakapa akamorianga e tetai kau taunga nona kia rauka i te au tangata ara i tetai pirianga kiaia. Inara kua viviki to Iseraela i te akangaropoina i ta ratou akatapuanga ki te Atua e kua ‘akaongoongo atu ratou i Tei Tapu i Iseraela nei.’ (Sala. 78:41) Ei akaraanga, ia Mose e rave maira i tetai atu ikuikuanga i runga i te Maunga Sinai, kare to Iseraela i tiaki marie ana e kua ngaro to ratou akarongo i te Atua, te manako anga e kua akaruke a Mose ia ratou. No reira kua maani ratou i tetai punua puakatoro auro e kua tuatua ki te iti tangata e: ‘Teia to kotou Atua, e Iseraela, ko tei arataki mai ia kotou mei te enua maira mei Aiphiti.’ (Exo. 32:1, 4) E kua rave ratou i te “rā oroa apopo no Iehova” e kua tupou ki raro e kua akaatinga ki te tiki ta ratou i maani ei. Te kite mai anga a Iehova i te reira kua akakite aia kia Mose e: “Kua akaruke vave io nei ratou i te arataa taku i akaue ia ratou.” (Exo. 32:5, 6, 8) Mea mii tikai, mei te reira taime mai maata te au taputou ta to Iseraela i papau ki te Atua e kare rava ratou i akatupu ana i te reira.​—Nume. 30:2.

E RUA AKAOU MAI TAPUTOU

13. Eaa te taputou ta te Atua i papau ki te Ariki ko Davida, e akapeea te reira te piri atu anga ki te Uanga tei taputouia mai?

13 I te tuatau i tutara ana te Ariki ko Davida, kua oronga a Iehova e rua nga taputou kiaia kia puapingaia te katoatoa te ka akarongo kiaia. Mea mua, kua papau aia kia Davida e ka vai tona terono e tuatau ua atu. (Sala. 89:35, 36; 132:11, 12) Te aiteanga e ka kapikiia te Uanga tei taputouia mai e ko “te Tamaiti a Davida.” (Mata. 1:1; 21:9) Ma te tu akaaka kua kapiki a Davida i teia uanga no te tuatau ki mua e ko tona “Atu” no te mea ka teitei atu te turanga o Karaiti.​—Mata. 22:42-44.

14. Eaa te taputou ta Iehova i papau mai no runga i te Uanga tei taputouia mai, e akapeea tatou e puapingaia ai mei teia?

14 Te rua, kua akauru a Iehova ia Davida kia totou e ka riro katoa mai teia Ariki ngateitei ei Taunga Maata no te au tangata. I roto ia Iseraela kare e rave kapitiia ana te nga taoonga ariki e te taoonga taunga. No roto mai te kau taunga i te kopu o Levi, e no roto mai te ui ariki i te kopu o Iuda. Inara no runga i teia akatutuanga no tetai ariki no te tuatau ki mua, kua totou mai a Davida e: “Kua karanga aturā Iehova ki toku Atu, Ka noo koe ki toku rima katau nei, e kia akariroia e au to au enemi ei pange vaevae noou.” E “kua taputou a Iehova, kare e tataraara, E taunga koe e tuatau ua atu, mei ia Melekizedeka te tu.” (Sala. 110:1, 4) Ei akatupu anga i taua totou ra, te tutara nei te Uanga tei taputouia mai ko Iesu Karaiti i runga i te rangi. Te riro katoa ra aia ei Taunga Maata no te au tangata na te tauturu anga i te aronga tei tataraara kia rauka tetai pirianga meitaki ki te Atua.​—E tatau ia Ebera 7:21, 25, 26.

TE ISERAELA OU O TE ATUA

15, 16. (a) Eaa te nga Iseraela e rua e taikuia ra i roto i te Pipiria, e ko teea ta te Atua e akameitaki ra i teia tuatau? (e) Eaa te akauenga ta Iesu i oronga ki tana au pipi no runga i te papau anga i te au taputou?

15 No te mea kua kopae ratou ia Iesu Karaiti, kua ngere to Iseraela i te pirianga akaperepere ki te Atua e te tikaanga kia riro mai “ei basileia taunga.” Mei ta Iesu rai i akakite ki te au arataki ngati Iuda e: “E apai keia te basileia o te Atua nei ia kotou, e tukuia atu ki te aronga e akaua mai i te ua ra.” (Mata. 21:43) Kua akamata mai taua iti tangata ou i te Penetekote 33 T.N. te riringi ia mai anga te vaerua o te Atua ki runga i te 120 au pipi a Iesu tei akaputuputu mai ki Ierusalema. Kua kiteaia mai ratou e ko “te Iseraela o te Atua” e kua tupu maata atu ratou ki te tauatini no roto mai i te au pa enua ravarai.​—Gala. 6:16.

16 Kare te ngati Iseraela mei te iti tangata pae vaerua ou rai o te Atua tei tupu ua atu no te akarongo ua anga ki te Atua. Ko tetai akauenga tei orongaia ki to Iseraela, kia rave i te papau i te au taputou. To Iesu tuatau i te enua nei kua papau pikikaa te au tangata me kore kua papau ratou no runga i te au mea puapinga kore. (Mata. 23:16-22) Kua apii a Iesu i tana au pipi e: “Auraka e taputou, auraka rava . . . Kia riro ra ta kotou Koia, ei koia; e ta kotou Kare, ei kare; e te vai atu rai te tuatua, no roto ïa i te kino.”​—Mata. 5:34, 37.

E tupu ua ana ta Iehova au taputou

17. Eaa te au uianga ka uriuriia i roto i te atikara ka aru mai?

17 Te aiteanga ainei e e tarevake i te papau anga i tetai taputou? Tei maata atu, eaa te o maira ki te akatupu anga i ta tatou Koia ei Koia? Ka uriuriia teia nga uianga i roto i te atikara ka aru mai. Ia tatou e akamanako oonu ra i te Tuatua a te Atua, kia akakeu uaia rai tatou kia akarongo kia Iehova. E ka mataora aia i te akameitaki mai ia tatou e tuatau ua atu kia rotai ki tana au taputou anga puapinga tikai.