Uʼuy u tʼaan Dios utiaʼal a wilik u béeytal baʼax u yaʼalmaj
Uʼuy u tʼaan Dios utiaʼal a wilik u béeytal baʼax u yaʼalmaj
«[Dioseʼ jurarnaj] tu kʼaabaʼ [...], tumen minaʼan mix máak [maas] nojoch tiʼ letiʼ utiaʼal u chʼaʼchiʼit u kʼaabaʼ.» (HEB. 6:13)
¿A WOJEL WA U NÚUKIL?
¿Baʼaxten k-ojel yaan u béeytal le baʼax u yaʼalmaj Diosoʼ?
¿Baʼax tu yaʼalaj Dios ka tsʼoʼok u kʼebantal Adán yéetel Eva?
¿Baʼax utsil k-kʼamik tiʼ le juramento tu beetaj Dios tiʼ Abrahanoʼ?
1. ¿Baʼax u jelaʼanil le baʼax ku yaʼalik Dios tiʼ le baʼax ku yaʼalik wíinikoʼ?
JÉEOBAEʼ «u [Diosil] jaaj» (Sal. 31:5). Wíinikeʼ j-kʼeban, le oʼolal yaan horaeʼ maʼ tu páajtal k-jach kʼubik k-óol tiʼ, baʼaleʼ «Jajal Dioseʼ maʼ tu páajtal u tuus» (Heb. 6:18; xokaʼak Números 23:19). Le baʼax ku chʼaʼtuklik utiaʼal u yutsil wíinikoʼ mantatsʼ ku béeytal. Tuláakal baʼax tu yaʼalaj u beetik tu káajbal cada junpʼéel kʼiineʼ «bey úuchikoʼ», le oʼolal tu tsʼoʼokbal le u seis kʼiin utiaʼal u beetik tuláakal baʼaloʼ «[Dioseʼ] tu yilaj tuláakal baʼax tu beetoʼ sen maʼalob» (Gén. 1:6, 7, 30, 31).
2. ¿Baʼax le u kʼiinil u jeʼelel Diosoʼ, yéetel baʼaxten tu yaʼalaj kiliʼich kʼiin?
2 Ka tsʼoʼok u yilik le baʼaxoʼob tu beetoʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj nukaʼaj káajal u siete kʼiin. Lelaʼ maʼ junpʼéel kʼiin de veinticuatro horasiʼ, baʼaxeʼ junpʼéel nojoch tiempo utiaʼal u jeʼelel tiʼ le baʼaxoʼob tu beetaj way Luʼumeʼ (Gén. 2:2). Le «kʼiinoʼ» maʼ tsʼoʼokkiʼ (Heb. 4:9, 10). Le Bibliaoʼ maʼatech u yaʼalik baʼax kʼiin ka káaji, baʼaleʼ káaj óoliʼ ka tsʼoʼok u beetik Eva, u yatan Adán, kex seis mil jaʼaboʼob bejlaʼeʼ. Ichil le Mil Jaʼaboʼob kun reinar Jesucristooʼ yaan u béeytal le baʼax u tukultmaj Dios utiaʼal le Luʼumaʼ: u suut paraísoil utiaʼal u kuxtal wíinik minaʼan u kʼeban utiaʼal mantatsʼ (Gén. 1:27, 28; Apo. 20:6). ¿Jach wa tu jaajil yaan k-kiʼikiʼ óoltik le jatsʼuts kuxtalaʼ? Jach jaaj, tumen Dioseʼ «tu kiʼikiʼtʼantaj le [u siete] kʼiinoʼ, ka tu yaʼalaj: kiliʼich kʼiin». Leloʼ ku yeʼesikeʼ jeʼel baʼalak bíin úuchkeʼ, le baʼax u tukultmaj Diosoʼ yaan u béeytal ken tsʼoʼokok u kʼiinil u jeʼelel (Gén. 2:3).
3. 1) ¿Baʼax úuch ichil u kʼiinil u jeʼelel Dios? 2) ¿Bix tu yaʼalil Jéeoba ken u xuʼuls le talamiloʼ?
3 Baʼaleʼ anchaj junpʼéel nojoch talamil ichil u kʼiinil u jeʼelel. Satanás, juntúul u ángel Dioseʼ, tu tusaj Eva utiaʼal maʼ u yuʼubik u tʼaan le Máax beetoʼ, bey úuchik u taaskuba bey juntúul diosoʼ (1 Tim. 2:14). Tsʼoʼoleʼ Evaeʼ tu beetaj xan u lúubul u yíicham tiʼ le kʼebanaʼ (Gén. 3:1-6). Tak teʼ kʼiin aʼalaʼab chéen ku tuusoʼ, Jéeobaeʼ maʼ tu yilaj wa kʼaʼabéet u jurartik jach yaan u béeykuntik tuláakal le baʼax u yaʼalmoʼ. Baʼaxeʼ chéen tu yaʼalaj bix ken u xuʼulsil le talamilaʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Satanás: «Teech yéetel le koʼoleloʼ yaan in beetik a pʼektikabaʼex, bey kun úuchul xan tiʼ a chʼiʼibal yéetel u chʼiʼibal letiʼ. U chʼiʼibal letiʼeʼ [le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ] yaan u kiimbesikech ta pool, teech xaneʼ yaan a chiʼik u tuunkuy» (Gén. 3:15; Apo. 12:9).
LE JURAMENTOOʼ, JACH KU YÁANTAJ
4, 5. Yaan kʼiineʼ, ¿baʼax tu beetaj Abrahán?
4 Teʼ kʼiinoʼoboʼ maʼ xaaneʼ maʼ kʼaʼabéetchaj u jurartaʼal wa baʼaxiʼ. Le máaxoʼob minaʼan u kʼebanoʼob u yaabiltmoʼob Dios yéetel ku beetkoʼob jeʼex letiʼeʼ maʼ kʼaʼabéet u juraroʼobiʼ, tumen mantatsʼ ku yaʼalikoʼob u jaajil yéetel ku paklan kʼubik u yóoloʼob tiʼ letiʼob. Baʼaleʼ lelaʼ kʼexpaj le ka kʼebanchaj wíinikoʼ. Ka máan kʼiineʼ suukchaj u yúuchul tuus, le oʼolal kʼaʼabéetchaj u jurar máak tiʼ baʼaxoʼob kʼaʼanaʼan utiaʼal u yilaʼal jach jaaj.
5 Abrahaneʼ kex óoxtéen bey tu beetiloʼ (Gén. 21:22-24; 24:2-4, 9). Junpʼéeleʼ letiʼe ka tsʼoʼok u tsʼáanchaʼatik u reyil Elam yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu yéeteloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le táan u suutoʼ jóokʼ chʼaʼabil u beel tumen u reyiloʼob Salem yéetel Sodoma. Le yáax juntúuloʼ Melquisedek, letiʼeʼ «u j-kʼiin sen kaʼanal [Dios]», le oʼolal tu kiʼikiʼtʼantaj Abrahán yéetel tu nojbeʼenkúuntaj Dios, tumen tu yáantaj Abrahán u tsʼáanchaʼat le máaxoʼob pʼekmiloʼ (Gén. 14:17-20). Le ka tu yóotaj u reyil Sodoma u tsʼáa baʼaloʼob tiʼ Abrahán, úuchik u salvartik le kaajoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «[Kin jurartik] tiʼ Yuumtsil, le sen kaʼanal [Dios], máax beet kaʼan yéetel luʼum, maʼ bíin in chʼaʼ mix baʼal tiʼ le baʼax a tiaʼaloʼ mix jun chan tíichʼ u kʼáanil in kʼaxik in xaanab, utiaʼal mix bikʼin ka waʼaleʼ teech ayikʼalkúunten» (Gén. 14:21-23).
LE BAʼAX TU JURARTAJ JÉEOBA TIʼ ABRAHANOʼ
6. 1) ¿Baʼax k-kanik tiʼ Abrahán? 2) ¿Baʼax utsil ken k-kʼam úuchik u yuʼubik tʼaan Abrahán?
6 Utiaʼal k-kʼubik k-óol tiʼ le baʼax u yaʼalmaj Jéeobaoʼ tu beetaj juramentoʼob, bey u káajal u yaʼalikaʼ: «Teen Yuumtsil, teneʼ kin jalaʼachtʼantik» (Eze. 17:16). Teʼ Bibliaoʼ ku chíikpajal maas tiʼ cuarenta juramentoʼob tu beetaj Jéeoba, maʼ xaaneʼ le maas kʼaj óolaʼanoʼ letiʼe tu beetaj yéetel Abrahanoʼ. Ichil yaʼab jaʼaboʼobeʼ tu beetaj yaʼab promesaʼob tiʼ, lelaʼ tu yeʼesaj tiʼ u chʼiʼibal Isaak, u hijo, kun taal le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ (Gén. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12). Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ ka u beet junpʼéel baʼax jach talam, tu yaʼalajtiʼ ka u kʼub u hijo jach u yaabiltmoʼ. Abrahaneʼ tu séebaʼanil bin u beete, baʼaleʼ le jach nukaʼaj u kíimsoʼ aʼalaʼabtiʼ tumen juntúul ángel maʼ u beetik. Le oʼolal Dioseʼ tu jurartaj tiʼ: «Bey tumen tsʼoʼok a beetik lelaʼ mix ta tsʼuʼutkintaj ten a [juntúuliliʼ] paaleʼ, kin [jurartik] tin kʼaabaʼeʼ bíin in sen [kiʼikiʼtʼantech]. Bíin in beet u táaj yaʼabtal a chʼiʼibal bey jeʼel bix sen yaʼabil u eekʼiloʼob le kaʼanoʼ, jeʼel bix xan yaʼabil u saʼam luʼumil u jáal kʼáaʼnáabeʼ. Uláakʼ baʼaleʼ letiʼobeʼ mantatsʼ bíin u tsʼáanchaʼatoʼob [le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ], tuláakal xan u múuchʼ kaajiloʼob yóokʼol kaabeʼ bíin kiʼikiʼtʼantaʼakoʼob tu yoʼolaloʼob, tu yoʼolal ta wuʼuyajtʼantajen» (Gén. 22:1-3, 9-12, 15-18).
7, 8. 1) ¿Baʼaxten jurarnaj Dios tiʼ Abrahán? 2) ¿Baʼax utsil ken u kʼam le «uláakʼ tamanoʼob» tiʼ le baʼax tu jurartaj Diosoʼ?
7 ¿Baʼaxten tu jurartaj Dios tiʼ Abrahán yaan u béeytal le baʼax u yaʼalmoʼ? Utiaʼal u kiʼimaktal u yóol yéetel u muʼukʼaʼantal u fe le máaxoʼob kun gobernar yéetel Cristo, u kaʼa jaats le «chʼiʼibal» aʼalaʼanoʼ (xokaʼak Hebreob 6:13-18; Gal. 3:29). Jeʼex tu yaʼalil apóstol Pablooʼ, Jéeobaeʼ tu jurartaj «kaʼapʼéel baʼal maʼ táan u páajtal u kʼeʼexloʼob [u promesa yéetel u juramento], tiʼ baʼaxoʼob Jajal Dioseʼ maʼ tu páajtal u tuus; [...] [utiaʼal] k-tsʼáaik k-óol tiʼ le alab óolal yaan aktáan toʼonoʼ».
8 Le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ maʼ chéen letiʼob ku kʼamkoʼob u yutsil le baʼax u jurarmoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ tu yoʼolal u «chʼiʼibal» Abrahaneʼ yaan u kiʼikiʼtʼantaʼal «tuláakal [...] u múuchʼ kaajiloʼob yóokʼol kaab» (Gén. 22:18). Ichileʼ tiaʼan le «uláakʼ [u] tamanoʼob» Cristo, táan u páaʼtik u kuxtaloʼob tiʼ junpʼéel paraíso way Luʼumeʼ (Juan 10:16). Kex wa táan k-páaʼtik k-kuxtal way Luʼum wa teʼ kaʼanoʼ, unaj k-kʼubik k-óol tiʼ Dios yéetel k-beetik mantatsʼ baʼax ku yaʼalik (xokaʼak Hebreob 6:11, 12).
U JURAMENTOʼOB DIOS YAAN YIL YÉETEL BAʼAX TU YAʼALAJ TIʼ ABRAHÁN
9. ¿Baʼax tu jurartaj Dios le táan u palitsiltaʼal u chʼiʼibal Abrahán Egiptooʼ?
9 Ka máan yaʼab jaʼaboʼobeʼ Jéeobaeʼ kaʼa jurarnaj yoʼolal le baʼaxoʼob u yaʼalmoʼ. Tu túuxtaj Moisés utiaʼal u tʼaan yéetel u chʼiʼibal Abrahán, le táan u palitsiltaʼaloʼob Egiptooʼ (Éxo. 6:6-8). Dioseʼ tu yaʼalaj: «Le ka tin yéeyaj Israeleʼ [...] tin waʼalajtiʼob bíin in jóoʼsoʼob Egipto utiaʼal ka in bisoʼob tiʼ le luʼum tsʼoʼok in kaxtik utiaʼaloʼoboʼ, junpʼéel luʼum tuʼux ku yáalkab leche yéetel kaab bey u yáalkab jaʼeʼ» (Eze. 20:5, 6).
10. ¿Baʼax tu yaʼalaj Dios tiʼ u kaajil Israel le ka tsʼoʼok u jóoʼsik Egiptooʼ?
10 Ka tsʼoʼok u jóoʼsik le israelitaʼob Egiptooʼ, Jéeobaeʼ tu jurartaj xan: «Wa ka láaj uʼuyikeʼex in tʼaan yéetel ka tsʼoʼokbeskeʼex in núuptʼaaneʼ, bíin a beetabaʼex in yéeybil kaajal ichil tuláakal kaajoʼob, tumen tuláakal le luʼumoʼ in tiaʼal. Teʼexeʼ bíin a beetabaʼex junpʼéel [reino] j-kʼiinoʼob, junpʼéel junpáaykuntbil kaaj» (Éxo. 19:5, 6). ¿Máasaʼ jach jatsʼuts le baʼax ku páaʼtkoʼob kaʼachoʼ? Wa ku yuʼubikoʼob tʼaaneʼ yaʼab tiʼ letiʼobeʼ jeʼel kaʼach u yantaloʼob ichil le junpʼéel reino j-kʼiinoʼob u yaʼalmaj Dios ken u taas utsil tiʼ tuláakal máakoʼ. Ka máan kʼiineʼ utiaʼal u tsoliktiʼob le baʼax tu beetaj tu yoʼolaloʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Tin tsʼáaj tiʼ teech u tʼaanil tsʼoʼokol beel [wa juramento]; tin beetaj junpʼéel [núuptʼaan] ta wéetel» (Eze. 16:8).
11. ¿Baʼax tu beetaj le israelitaʼob le ka invitartaʼaboʼob tumen Dios utiaʼal u beetkoʼob junpʼéel núuptʼaan bey junpʼéel kaaj yéeyaʼaneʼ?
11 Jéeobaeʼ maʼ tu obligartaj le israelitaʼob utiaʼal u jurartikoʼob yaan u yuʼubikoʼob u tʼaanoʼ, mix utiaʼal u natsʼkubaʼob yiknal. Tu juunaloʼob tu yaʼaloʼob: «Bíin k-beet tuláakal le baʼax tsʼoʼok u yaʼalik Yuumtsil[oʼ]» (Éxo. 19:8). Ka máan óoxpʼéel kʼiin yéeyaʼakoʼobeʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj baʼax unaj u beetkoʼob. Yáaxeʼ tu yuʼuboʼob le Diez Mandamientosoʼ, ka tsʼoʼokeʼ Moiseseʼ tu yaʼalajtiʼob u maasil (Éxo. 20:22–23:33). ¿Baʼax tu yaʼaloʼob? «Tu núukajoʼob yéetel junpʼéeliliʼ tʼaan: Jeʼel k-beetik tuláakal le baʼax tsʼoʼok u yaʼalik Yuumtsiloʼ.» (Éxo. 24:3.) Ka máan kʼiineʼ Moiseseʼ tu tsʼíibtaj le leyoʼob tu «juʼunil le núuptʼaanoʼ» yéetel tu xokaj kʼaʼam utiaʼal u kaʼa uʼuyik tuláakal le kaajoʼ. Ka tu jáan aʼaloʼob tu kaʼatéen: «Yaan k-tsʼáaik tuláakal [k-óol] utiaʼal k-beetik baʼax tsʼoʼok u yaʼaliktoʼon Yuumtsil[oʼ]» (Éxo. 24:4, 7, 8).
12. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba le ka tsʼoʼok u beetik junpʼéel núuptʼaan yéetel Israel, baʼaleʼ baʼax tu beetaj letiʼob?
12 Jéeobaeʼ séebaʼan káajik u tsʼoʼokbesik u núuptʼaanil le Leyoʼ. ¿Bix tu beetil? Tu yaʼalaj ka beetaʼak junpʼéel tabernáculo utiaʼal u adorartaʼal yéetel u meyaj j-kʼiinoʼobiʼ. Beyoʼ ku béeytal u náatsʼal j-kʼeban wíinik tu yiknal. Baʼaleʼ le israelitaʼoboʼ tu jáan tuʼubsoʼob u kʼubmubaʼob tiʼ Dios. Yéetel le baʼax ku beetkoʼob kaʼachoʼ, «ku okʼomkíintikoʼob u yóol u kiliʼichil Israel» (Sal. 78:41). Jeʼex le táan u tsʼaʼabal uláakʼ tsolnuʼukoʼob tiʼ Moisés tu witsil Sinaíoʼ, tu tukloʼob tsʼoʼok u pʼaʼatloʼob, le oʼolal náak u yóoloʼob ka káaj u peʼertik u fejoʼob tiʼ Dios. Yoʼolal lelaʼ tu beetoʼob juntúul chan wakax de oro, ka tu yaʼaloʼob: «Israel[,] lelaʼ a [Dios] máax jóoʼsech Egipto» (Éxo. 32:1, 4). Tsʼoʼoleʼ káaj u yaʼalikoʼob táan u beetkoʼob junpʼéel «kʼiinbesajil tiʼ [Jéeoba]», chinlajoʼob tu táan yéetel tu kʼuboʼob siibaloʼob tiʼ le imagenoʼ. Ka tu yilaj Jéeoba baʼax ku beetkoʼobeʼ, tu yaʼalaj tiʼ Moisés: «Jach séebaʼan tu pʼatiloʼob le bej tin waʼalajtiʼob ka u xíimbaltoʼoboʼ» (Éxo. 32:5, 6, 8). U kʼaasileʼ Israeleʼ suukchaj u yaʼalik u beetik wa baʼax, baʼaleʼ ken tsʼoʼokkeʼ ku jubik (Núm. 30:2).
ULÁAKʼ KAʼAPʼÉEL JURAMENTO
13. ¿Baʼax tu jurartaj Dios tiʼ David yéetel baʼax yaan yil yéetel le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ?
13 Le táan u reinar Davidoʼ Jéeobaeʼ tu beetaj uláakʼ kaʼapʼéel juramento utiaʼal u kiʼikiʼtʼantik le máaxoʼob uʼuyik u tʼaanoʼ. Yáaxeʼ, tu jurartaj tiʼ David mantatsʼ kun reinar u chʼiʼibal (Sal. 89:35, 36; 132:11, 12). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ ichil u paalal kun taal le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ, le oʼolal yaan u yaʼalaʼal «u chʼiʼilankabil David» (Mat. 1:1; 21:9). Davideʼ yéetel kabal óolal tu yaʼalaj «Yuumtsil» tiʼ le Chʼiʼibal kun taaloʼ, tumen u yojel maas nojoch le meyaj ken u beet Cristooʼ (Mat. 22:42-44).
14. ¿Baʼax tu jurartaj Jéeoba tu yoʼolal le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ, yéetel bix u yáantkoʼon?
14 U kaʼapʼéeleʼ, yéetel u nuʼuktaj Jéeobaeʼ Davideʼ tu yaʼaleʼ le Reyaʼ yaan u beetik u Nojoch j-Kʼiinil tiʼ tuláakal wíinik. Tu kaajil Israeleʼ, juntúul reyeʼ maʼ tu béeytal xan u beetik u j-kʼiinil. Le j-kʼiinoʼoboʼ ku taaloʼob tiʼ u chʼiʼibal Leví, yéetel le reyoʼoboʼ tiʼ Judá. Baʼaleʼ tu yoʼolal le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ, Davideʼ tu yaʼalaj: «[Jéeobaeʼ] tu yaʼalaj tiʼ in Yuumtsil: Kulen tin x-noʼoj kʼabil, tak le ken in tsʼáa a [enemigoʼob bey] u kúuchilil a tʼalkúuntik a wookoʼob. [Jéeobaeʼ] tsʼoʼok u tsʼáaik junpʼéel tsʼaa tʼaan, maʼ bíin u yaʼal maʼ beyiʼ: Techeʼ j-kʼiinech utiaʼal mix bikʼin jeʼel bix u j-kʼiinil Melquisedekeʼ» (Sal. 110:1, 4). Le profecíaaʼ táan u béeytal, tumen Jesús le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ, táan u reinar teʼ kaʼanoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku beetik u Nojoch j-Kʼiinil, le oʼolal ku yáantik u kaʼa bisuba yéetel Dios le máaxoʼob ku arrepentiroʼ (xokaʼak Hebreob 7:21, 25, 26).
U TÚUMBEN ISRAEL DIOS
15, 16. 1) ¿Tiʼ baʼax kaʼapʼéel Israel ku tʼaan le Bibliaoʼ, yéetel máakalmáak ku kʼaʼamal tumen Dios bejlaʼeʼ? 2) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal u jurar máak?
15 Tumen maʼ tu kʼamoʼob Jesucristoeʼ, u kaajil Israeleʼ pʼáat maʼ tu béeytal u kʼuchul u beetuba «junpʼéel [reino] j-kʼiinoʼob». Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ: «Bíin [luʼsaʼakteʼex u reino] Jajal Dios utiaʼal ka tsʼaʼabak tiʼ le máakoʼob jeʼel u [yichankiloʼoboʼ]» (Mat. 21:43). Le túumben kaajaʼ anchaj tu kʼiinbesajil le Pentecostés tu jaʼabil 33 tsʼoʼokok u taal Jesús, le ka tu wekaj u kiliʼich muukʼ Dios yóokʼol le ciento veinte u disipuloʼob Jesús u muchʼmubaʼob Jerusalenoʼ. Kʼaj óoltaʼaboʼob bey «u Israel Dios[eʼ]», yéetel tu muchʼubatiʼob u milesil cristianoʼob tiʼ jejeláas luʼumiloʼob (Gal. 6:16, NM).
16 Le túumben kaajaʼ maʼ jeʼex le úuchben Israeloʼ, tumen maʼ xuʼuluk u yichankil ikil u yuʼubik mantatsʼ u tʼaan Diosiʼ. Le máaxoʼob táakaʼan ichiloʼ ku tsʼoʼokbeskoʼob u juramentoʼob. Tu kʼiiniloʼob Jesuseʼ yaʼab máakeʼ ku jurar yoʼolal baʼaxoʼob maʼ kʼaʼabéetiʼ yéetel kex yojloʼob maʼ ken u beetoʼob (Mat. 23:16-22). Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le máaxoʼob tsaypachtikoʼ: «Maʼ [a jurareʼex] tu yoʼolal chéen mix baʼal [...]. Chéen [unaj] a waʼalikeʼex, bey, wa maʼ, tumen tuláakal baʼal ku máan tíipʼil tiʼ lelaʼ, tiʼ Kʼaasilbaʼal u taal» (Mat. 5:34, 37).
17. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ tuláakʼ xookoʼ?
17 ¿Tu yóotaj wa túun u yaʼal Jesús jach junpuliʼ maʼ unaj u jurar máakiʼ? Yéetel ¿baʼaxten tu yaʼalaj Jesús chéen unaj k-aʼalik, bey? Tuláakʼ xook ken k-il u núukiloʼ. Maʼ u xuʼulul k-tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ utiaʼal u péeksikoʼon k-beet mantatsʼ baʼax ku yaʼalik Dios. Beyoʼ yaan u kiʼikiʼtʼantkoʼon mantatsʼ jeʼex u jurarmiloʼ.
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[Uláakʼ baʼax ku tsoʼolol teʼ táan juʼun 26]
Mantatsʼ ku béeytal baʼax ku yaʼalik Jéeoba
[Foto yaan teʼ táan juʼun 24]
Maʼ kun xáantal ken u yil Abrahán u béeytal baʼax u yaʼalmaj Jéeoba
