Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Arsutamarjamaw phoqhañama

Arsutamarjamaw phoqhañama

Arsutamarjamaw phoqhañama

“Jumanakan arsuñamajja akakïñapawa, ‘Jïsa’, jan ukajj ‘janiwa’.” (MAT. 5:37.)

¿QHANAÑCHTʼASMATI?

¿Kunsa Jesusajj juramentompi arsuñat säna?

¿Kunsa Jesusat yateqassna?

¿Kunanakansa Jïsa sasin arsuwayktan uk phoqhañasapuni?

1. ¿Kunsa Jesusajj juramentompi arsuñat säna, ukat kunatsa?

 JILA partejja, cheqpach cristianonakajj kunatï cheqäki uk sañatakejj janiw juramentompi arsuñapajj wakiskiti. Kunattejj Jesusaruw istʼapjje, jupajj akham sänwa: “Jumanakan arsuñamajja akakïñapawa, ‘Jïsa’” sasa. Uka arunakampejja, arsutasampi phoqhañasawa sañwa munaskäna. Janïr uk siskasajja, akham sänwa: “Jan juramento lurapjjamti kunäkipansa” sasa. Ukhamatwa jaqenakan taqe kunataki ukat jan phoqhapjjañap yatkasas juramentompi arsupjjatapajj jan walïtap qhanstayäna. Ukampis khititï Jïsa jan ukajj Janiwa sasin ‘ukat jukʼampi’ arsurejja, inas jan atiniskayätapa ukat Supayampi jan ukajj ñanqhampi apnaqatätap uñachtʼaychispa (Mateo 5:33-37 liytʼasiñapawa).

2. ¿Juramentompi arsuñajj walikïskpachati? Uk qhanañchtʼam.

2 ¿Juramentompi arsuñajj janipuniw walïkiti sañti Jesusajj munäna? Janiwa. Kunjamtï nayrïr yatichäwin yatjjatawayktanjja, Jehová Diosampi ukat Jupar taqe chuyma yupaychiri Abrahamampejj wali wakiskir arustʼäwir mantañatakejj juramentompiw arsuwayapjjäna. Ukampirusa, Diosan kamachinakaparjamajja, kuna jan waltʼäw askichañatakejj juramentompiw arsusiñapäna (Éxo. 22:10, 11; Núm. 5:18-22). Ukat inas Diosan mä yupaychiripajj tribunal nayraqatan kunatï cheqäki uk sañatakejj juramentompi arsuñapächi. Jan ukajj inas awisajj kuntï lurañ munki uk cheqätap uñachtʼayañataki jan ukajj kun askichañatakis juramentompi arsuñapächi. Kunapachatï judionakan jilïr sacerdotenakampi ukat jilïr chuymaninakampejj juramentompi Jesusar arsuyapkäna ukhajja, ukarjamaw Jesusajj kunatï cheqäki uk arsüna (Mat. 26:63, 64). Ukampis Jesusajj janiw kunatsa ni khititsa juramentompi arsuñapajj wakiskänti. Ukhamäkchïnsa, kuntï siskäna ukajj cheqätap uñachtʼayañatakejj aka arunakampiw arsurïna: “Qhanakwa sapjjsma [jan ukajj ‘cheqpachwa, cheqpachwa sapjjsma’, MT]” sasa (Juan 1:51; 13:16, 20, 21, 38). Jesusata, Pablota ukat khitinakatï Jïsa sasin arsusajj ukarjam phoqhapkäna jupanakat kunanakampsa yateqasiskaksna uk jichhajj uñjañäni.

JESUSAT YATEQASIPJJAÑÄNI

3. ¿Jesusajj kun lurañatakis Awkipar arsuwayäna, ukat kunsa Diosajj säna?

3 “Dios, nayawa juman munañama phoqher jutta.” (Heb. 10:7.) Uka wakiskir arunakampiw Jesusajj Diosan nayraqatapanjja kuntï jutaniw sat Wawat arsusiwaykäna uk phoqhañatak arsuwayäna, Supayas ‘kayut achjañapäkchïna’ ukhasa (Gén. 3:15). Janipuniw khiti jaqes ukham chʼama luräw phoqhawaykiti. Ukat Jehová Diosajj kuntï Yoqapajj arsuwayki uk phoqhañap confiyatapjja alajjpachatwa arsüna, ukatakisti janiw Jesusarojj juramentompi arsuykänti (Luc. 3:21, 22).

4. ¿Kunjamatsa Jesusan arsutap phoqhasipunitap yattanjja?

4 Jesusajj luratanakapampiwa arsutap phoqherïtap uñachtʼayäna, ukhamasti Jïsa siskäna ukhajja, ukhampunwa phoqhäna. Kuna luräwtï Awkipat katoqkäna ukjja, kunäkipansa phoqhapunïnwa: Diosan reinopat suma yatiyäwinaka yatiyasa ukat Diosamp irpatapkäna ukanakaru arkirip tukuyasa (Juan 6:44). Kunjamsa Jesusajj arsutap phoqhäna uk Bibliankir aka arunakaw amuytʼayistu: “Jupanarakwa [mä arunjja, Jesusanwa] taqe Diosan arsutanakapajj phoqhasejja” sasa (2 Cor. 1:20). Kunjamtï amuyktanjja, kuntï Awkipar arsuwaykäna ukjja phoqhapunïnwa, ukajj wali yateqaskayapuniwa. Jichhajja, khititï Jesusat yateqasis sarnaqañatak chʼamachasiwaykäna jupat yatjjatarakiñäni.

PABLOJJ ARSUTAPARJAMAW PHOQHÄNA

5. ¿Kunsa apóstol Pablot yateqassna?

5 “Tata, ¿kuna lurañajjs munta?” (Hech. 22:10.) Pablojj taqe chuymaw ukham arsüna, kunapachatejj jachʼañchat Tatit Jesucristojj arkirinakapar jan arknaqjjañapatak mä visionan uñstasin parljjaykäna ukhajja, uka tiemponjja jupajj Saulo sutimpi uñtʼatänwa. Saulojj jan wali luräwinakapatwa arrepentisïna, bautisasïna ukat taqe markanakan Jesusjjat yatiyañapatak mä luräwi katoqäna. Ukatsti Jesusarojj “Tatitu” saskakïnwa ukat Tatituparjamarakiw taqe kunansa aka Oraqen jakañapkamajj istʼaskakïna (Hech. 22:6-16; 2 Cor. 4:5; 2 Tim. 4:8). Pablojj janiw mayninakjamäkänti, mayninakajj Jesusarojj Tatitu sapkchïnsa janiw arsutapampejj phoqhapkänti, ukatwa Jesusajj jupanakar akham säna: “¿Kunatarak jumanakasti: ‘Tata, Tata’ sapjjesta, ukatjja janirak kuntï sapksma ukjja lurapktati?” sasa (Luc. 6:46). Ukhamawa, khitinakatï Jesusar Tatituparjam uñjki ukanakajja, arsutapampi phoqhapjjañapwa jupajj muni, kunjamtï Pablojj lurkäna ukhama.

6, 7. 1) ¿Kunatsa Pablojj Corinto markar jan jankʼak sarkänjja? ¿Pablojj janiw atiniskayäkiti sasin parlapkäna ukanakajj razonanïpjjänti? 2) ¿Tama sarayañataki uttʼayatäpki ukanakarojj kunjamsa uñjañasa?

6 Pablojj taqe chuymaw Diosan Reinopat Asia Menor uksa toqenkir taqe markanakaru ukat Europa toqenkir yaqhep markanakan yatiyäna. Ukat tamanak uttʼayasajj walja tamanakaruw tumptʼañatak wasitat kuttʼarakïna. Awisajja, kuntï qellqkäna uk juramentompi arsuñap wakisitapwa amuyäna (Gál. 1:20). Kunapachatï Corintonkir yaqhepajj Pablojj janiw atiniskayäkiti sasin parlapkäna ukhajja, akham sasaw jupajj arsusïna: “Diosajj yatiskiwa, janiw nanakajj: ‘Jïsa, janiwa’ sasajj parlapksmati” sasa (2 Cor. 1:18). Kunapachatï uka arunak qellqkäna ukhajja, Pablojj Éfeso markat Corinto markaruw Macedonia toqnam saraskäna. Qalltanjja, janïr Macedonia markar sarkasajj Corinto markar cheqak sarañwa amtaskäna (2 Cor. 1:15, 16). Ukampisa, kunjamtï awisajj tamanak tumptʼirinakampi paskejja, ukhamarakiw kawkirutï sarañapäkäna uk mayjtʼayäna. Ukjja janiw munañaparjama ni askip thaqhasakis lurkänti, jan ukasti ukham mayjtʼayañajj wali wakiskirïnwa: taman askip thaqhasaw Pablojj Corinto markar jan ukspach sarkänti. Kunatäpachänsa uk jichhajj yatjjatañäni.

7 Pablojj qalltan Corinto markar sarañ amtkäna uka qhepatwa Corinto markankir taman yaqhachasiñanaka ukat wachoq jucha lurañanak utjatap yatïna (1 Cor. 1:11; 5:1). Uka jan wali askichañatakejja, Corinto markankir tamarojj mayïr cartapanwa ewjjtʼanak apayäna. Ukatjja, Éfeso markat Corinto markar cheqaki sarañat sipansa, uka ewjjtʼaparjam lurapjjañapatakiw Pablojj jilat kullakanakar tiempo churäna, ukhamata kunapachatï jupajj uka markar puriñapäkäna ukhajj jukʼampi chʼamachtʼkirïñapataki. Kunatsa ukham mayjtʼayäna uk yatiyañatakejja, payïr cartanwa akham sasin qellqäna: “Janis amtatajjarjama Corintorojj sarksta ukasa, jumanakat khuyapayasisaw jan jutkti uksti Diosaw yatiski” sasa (2 Cor. 1:23). Janipuniw khitinakatï Pablot jan walinak parlapkäna ukhamañasäkiti, jan ukasti respetompiw khitinakatï tama sarayañataki uttʼayatäpki ukanakar uñjañasa. Cheqpachansa, Pablot yateqasis sarnaqañäni kunjamtï jupajj Cristot yateqasis sarnaqkäna ukhama (1 Cor. 11:1; Heb. 13:7).

YAQHANAKAT YATEQASIRAKSNAWA

8. ¿Kunsa Rebecat yateqassna?

8 “Jïsa.” (Gén. 24:58.) Ukham sasaw Rebecajj taykapana ukat jilapan jisktʼatajj jay säna, ukhamatwa jupajj utapat ukürpacha sarjjañataki ukat 800 kilometronak jila sarasin Abrahaman Isaac yoqapampi casarasiñataki wakichtʼatätap uñachtʼayäna (Gén. 24:50-58). Rebecajj Jïsa sasin arsutaparjamaw phoqhäna ukat Diosaru ajjsartʼir ukat suma warmïnwa. Ukat Diosajj Suma Oraqe churkäna ukan sarir jaqjamaw carpanakan jakasïna. Ukham Jehová Diosaru taqe chuyma yupaychatapatjja, bendicionanakwa katoqäna, kunattejj jupan familiapatwa jutaniw sat Wawajja, mä arunjja, Jesucristojj jutäna (Heb. 11:9, 13).

9. ¿Kunjamsa Rut warmejj arsutapampi phoqhäna?

9 “¡Janiwa! ¡Nanakajj jumamp chikaw markamar sarañ munapjjta!” (Rut 1:10). Moab markankir Rut ukat Orfa viudanakajja, ukham sasaw kutin kutin Noemí viuda suegraparu sapjjäna, jupasti Moab markat Belén markaruw kuttʼaskäna. Moab markan qhepharapjjañapatakejj Noemejj yojjchʼanakapar wal jariyäna, ukat Orfajj iyaw sasaw kuttʼawayjjäna. Ukampis Rut yojjchʼapajj Janiw siskäna ukarjamapuniw phoqhäna (Rut 1:16, 17 liytʼasiñapawa). Jupajj Noemí suegrapampiw jupat jan jitheqtas sarjjäna. Familiapa ukat Moab markankir kʼari yupaychäwi jaytasa. Ukham Jehová Diosaru taqe chuyma yupaychatapatjja, Jesusan nayra awkinakapat listapa Mateojj qellqkatayna ukanjja, phesqa warminakarukiw ayti, ukanakat jupaw maynïrejja (Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16).

10. ¿Kunatsa Isaiasajj jiwasatak yateqaskayajja?

10 “Akankasktwa nayajj, nayar khitasita.” (Isa. 6:8.) Janïr uka arunak arskasajja, Isaiasajj mä visionanwa Jehová Diosarojj Israelan templo patjjan tronopan qontʼata uñjäna. Ukanwa Isaiasajj Jehová Diosan aka arunakap istʼäna: “¿Khitirus khitäjja? ¿Khitis nayat arsur sarani?” sasa. Ukajj Jehová Diosan arunakap yatiyañataki mä invitacionanwa, ukhamat Diosat jitheqtir markapar yatiyaniñataki. Isaiasajj kuntï arsuwaykäna ukarjamaw phoqhäna. Ukat 46 maranak jilaw profetjam Jehová Diosarojj taqe chuyma loqtäna. Uka tiemponjja, uka markan tʼunjatäñapwa yatiyäna ukat cheqa yupaychäwejj wasitatwa uttʼayasini sasins yatiyarakïnwa.

11. 1) ¿Kunatsa arsutas phoqhañajj wali wakiskirejja? 2) ¿Khitinakas arsutapar jan phoqhapkäna ukat ukajj kunatakis yanaptʼistu?

11 ¿Kunatsa Jehová Diosajj ukham sarnaqäwinak Bibliar qellqaypachäna? ¿Jïsa sasin arsus ukarjam phoqhañajj kunja wakiskirisa? Bibliajj qhanwa akham sasin ewjjtʼistu: “Kuntejj arski ukar jan phoqherinaka[jja]” “yatipjjarakiwa ukham jan walinak luririnakajja jiwayatäñapa” sasa (Rom. 1:31, 32). Egipto markankir faraonasa, Judea markankir Sedequías reyisa ukat Ananías ukat Safira warmisa, Jïsa sasin arsuwayapkäna ukarjam janiw phoqhapkänti. Kuna jan walinakantï jupanakajj uñjasiwayapki ukajja, jiwasan amuyasiñasatakiwa (Éxo. 9:27, 28, 34, 35; Eze. 17:13-15, 19, 20; Hech. 5:1-10).

12. ¿Kunas arsutasarjam phoqhañatak yanaptʼistani?

12 Aka “qhepa urunakanjja”, Diosar arkañaru jan jaysiri jaqenak taypinwa jaktanjja, jupanakajj ‘suma Dios chuymäkaspas ukhamaw tukupjje, ukampis cheqpach Diosar arkañan chʼamapjja apanukupjjewa’ (2 Tim. 3:1-5). Ukatwa uka kasta jaqenakampejj janipun kunäkipansa chikachasiñasäkiti. Jan ukasti khitinakatï Jïsa sasin arsutapar phoqhapki jupanakampiw tantachasiñasapuni (Heb. 10:24, 25).

JÏSA, SASIN WALI WAKISKIR ARSUTASA

13. Jesucriston arkirinakapatakejja, ¿kawkïris Jïsa sasin wali wakiskir arsutapajja?

13 Diosar jakäwip katuyaski ukhaw maynejj kuntï lurañapäki uk phoqhañatak arsuwayi. Ukat khitinakatï Jesusan arkiripäñ munki ukanakarojja, ukham munapjjatap qhanstañapatakejj kimsa kutiwa Jïsa sasin arsupjjañapatakejj jisktʼasi (Mat. 16:24). Khitinakatï janïr bautisatäkasin Diosan arunakapat yatiyañ munapki ukanakarojja, pä irpir chuymaniw akham sasin jisktʼapjje: “¿Cheqapunit Jehová Diosan Qhanañchiripäñ munta?” sasa. Ukat Diosar yupaychañ toqet nayrar sartaskaki ukat bautisasiñ munki ukhajja, irpir chuymaninakaw jupampi tantachtʼasipjje ukat akham jisktʼapjje: “¿Jehová Diosar jakäwim katuyasiñataki mä oracionamp Jupar jakʼachasjjtati?” sasa. Ukat bautisasiñ uru purinjje ukhajj akham sasaw bautisasirinakar jisktʼasiraki: “Jesucriston loqtasïwipjjarojja, ¿juchanakamat arrepentistati ukat Jehová Diosarojj katuyasjjtati jupan munañap lurañatakejja?” sasa. Ukhamatwa sapa maynejj Jïsa sasin Jehová Diosaru wiñayatak serviñ munapjjatap arsuwayapjje, uksti waljanin uñjkata ukat istʼkataw arsuwayapjjaraki.

14. ¿Kun jisktʼasiñasas sapa maynin wakisispa?

14 Jumajj walja maranakasa jan ukajj jichhakis bautisatästajja, akham jisktʼasiñamajj wali askïspawa: “¿Jïsa sasin wali wakiskir arsutajar Jesusjam phoqhaskti? ¿Jesusan arunakaparu istʼasajj yatiyir sarañsa ukat arkirip tukuyañsa nayrar uchaskakti?” sasa (2 Corintios 13:5 liytʼasiñapawa).

15. ¿Kunanakansa Jïsa sasin arsuwayktan uk phoqhañasapuni?

15 Kuntï jakäwis katuyasis Diosar arsuwayktan ukar phoqhañatakejj yaqha toqenakansa arsutasampejj phoqhañasarakiwa. Ukanakat mä qhawqha amuytʼañäni. ¿Jumajj casadötati? Ukhamächi ukhajja, kuntï warmimaru jan ukajj chachamaru munañataki ukhamarak taqe chuymampi wiñayataki sum uñjañataki arsuwaykta ukarjam phoqhaskakiñamawa. ¿Mä contrato lurasin firmtati jan ukajj Diosan markapan mä luräwi katoqañatak mä formulario phoqhantasin firmtati? Ukhamächi ukhajj ukarjamaw phoqhañama. ¿Pisin jakasiri utapan manqʼasiñatak mä invitación katoqasin iyaw sistati? Ukhamächejja, jukʼamp suma invitación katoqkasas arsutam janipun mayjtʼayamti. ¿Jan ukajj utat uta yatiyir saras Bibliat jukʼampi yatichañatakejj kuttʼaniwa sasin maynirus sawaytati? Ukhamajja, kuntï arsuwaykta uk phoqhañatakejj kunjamatsa chʼamachasiñamawa, ukat Jehová Diosajj kuntï jupar yupaychañatak lurkta uk bendiciniwa (Lucas 16:10 liytʼasiñapawa).

JILÏR SACERDOTE UKAT REYISAN BENDICIONANAKAPA

16. ¿Arsutasarjam jan phoqkstan ukhajj kunsa lurañasäspa?

16 Juchararätas laykojja, “taqeniw walja pantjasïwinak lurtan” sasaw Bibliajj qhanañchi, jukʼampis arsutasampiw pantjastanjja (Sant. 3:2). ¿Arsutasarjam jan phoqhatas amuyastan ukhajj kunsa lurañasäspa? Diosajj Israel markar Leyinak churkäna ukanjja, “maynitejj jan suma amuytʼaskasina juramento lura[tapat]” juchañchatäkäna ukajj khuyaptʼayatäñapänwa (Lev. 5:4-7, 11). Jichhürunakanjja, ukham pantjasiri cristianonakarojj uka pachpa khuyapayasiñampiw uñjasiraki. Jiwasatï juchasat Jehová Diosaru arsusiñäni ukhajja, Jilïr Sacerdote, Jesucristo toqew Jupajj perdonistani (1 Juan 2:1, 2). Diosampi askit uñjatäskakiñatakejja, taqe chuyma arrepentisitaswa uñachtʼayañasa. Arrepentisiñäni ukhajja, janiw uka juchjja wasitat lurjjañasäkiti ukat jan amuytʼasis arsutasamp pantjasisajj kuna jan waltï lurktan uk askichañatakejj kunatï wakiski ukwa lurañasa (Pro. 6:2, 3). Ukhamajja, kuntï jan phoqherjamäktan uka janïr arskasajja, sumpunwa amuytʼasiñasa (Eclesiastés 5:2 liytʼasiñapawa).

17, 18. ¿Khitinakatï arsutaparjam phoqhañatak chʼamachasipki ukanakajj kuna bendicionanaksa katoqapjjani?

17 Jehová Diosaru taqe chuyma yupaychirinakat khitinakatï arsutaparjam phoqhañatak chʼamachasipki ukanakajja, suma bendicionanakwa katoqapjjani. 144.000 ajllitanakajja, alajjpachanwa wiñay jakañ katoqapjjani ukat waranqa mararakiw Jesusampejj reyinakjam apnaqanipjjani (Apo. 20:6). Ukhamarusa, Cristojj apnaqkani ukhajja, millón millón jaqenakaw paraisoptayat oraqen bendicionanak katoqapjjani. Ukat jupaw amuyunsa ukat jañchi toqensa jan juchani tukupjjañapatak yanaptʼani (Apo. 21:3-5).

18 Jiwasatï Criston Waranq Maranaka Apnaqäwipa tukuyaru taqe yantʼanaka aguantañäni ukhajja, janipuniw khitin arsutapat pächasiñasajj utjjaniti (Apo. 20:7-10). Taqeniwa Jïsa jan ukajj Janiwa sasin arsutapjja phoqhapjjani. Jupanakasti, alajjpachankir wali munasiri Jehová “cheqa” Dios Awkisat yateqasisaw jakapjjani (Sal. 31:5).

[Jiskt’anaka]

[28 janan fotopa]

Bautisasitapat jiwañkamaw Jesusajj kuntï Awkipar arskäna uk phoqhäna

[30 janan fotopa]

¿Jïsa sasin wali wakiskir arsutamamp phoqhasktati?