Pwora le Likiitú fán Ekkewe Mettóch mi Áweires

“Kot ach lenien op me ach pöchökül, a sip le alilis lon fansoun riaföü.”​—KÖLF. 46:1.

KA TONGENI PÉLÚWENI?

Met sia tongeni féri pwe ekkewe osukosuk lón manawach resap elichippúngúkich?

Met popun a tongeni wor ach pwora?

Met Jiowa a awora ngenikich pwe sipwe tongeni likiitú fán ekkewe osukosuk?

1, 2. Met sókkun mettóch mi efeiengaw a fen tori chómmóng aramas? Kich meinisin met sia mochen sipwe féri?

 SIA nónnóm lón ewe fansoun mi áweires. A chék akkatapw ekkewe sókkópaten feiengaw watte mi fiffis wóón fénúfan, ren choweán chechchechin fénú, lóó watte, kkar, noter, púngún volcano, ewiniar me taifun. Pwal och, osukosuk lón famili are lón pwisin manawen emén a fen eletipechowu chómmóng aramas me alólileniir. Usun met ewe Paipel a pwáraatá pwe feiengaw a kan weiweitá me a tori aramas meinisin.​—SalAf. 9:11.

² Néún Kot kewe aramas ra akkangang ngeni i fán pwapwa lón ekkeei fansoun mi áweires. Nge kich meinisin sia mochen mmólnetá le likiitú fán sókkópaten osukosuk epwe tongeni torikich lón ei fansoun a kakkanoto sópwólóón ei ótót. Ifa usun sipwe amwéchú ach pwapwa le akkangang ngeni Kot lupwen epwe torikich och mettóch mi efeiengaw? Met epwe álisikich pwe sipwe pwora le likiitú fán ekkewe osukosuk?

KÁÉ SENI CHÓKKEWE MI PWÁRAATÁ AR PWORA

3. Me ren Rom 15:4, met epwe tongeni aururukich lupwen sia nóm lón osukosuk mi chou?

³ Inaamwo ika a lapóló ekkewe osukosuk mi fiffis ngeni aramas lón ei fansoun, nge osukosuk a fen tottori aramas seni lóóm. Sipwe ppii met sia tongeni káé seni néún Kot kewe aramas lóóm mi pwáraatá ar pwora fán weires.​—Rom 15:4.

4. Ikkefa ekkóch mettóch Tafit a likiitú fan me met a álisi?

⁴ Nengeni ekkewe osukosuk a lamot Tafit epwe likiitú fan. King Saul a mochen nieló. Chón koputan kewe ra maun ngeni me fán eú ra pwal mwo nge sú fán pwúlúwan kewe. Ekkóch me lein chón an we mwichen sounfiu, ekkóch chón an famili me chiechian kewe ra rawangawei. Fán ekkóch, a fókkun letipechou. (1 Sam. 18: 8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17; Kölf. 38:4-8) Ewe Paipel a pwáraatá úkúkún án Tafit riáfféú pokiten ekkena osukosuk, nge rese apwangapwangaaló an lúkú Jiowa. A fen apasa: “Ewe Samol mi Lapalap a tümwünüei seni feiengau, üsap fokun niuokus.”​—Kölf. 27:1; álleani Kölfel 27:5, 10.

5. Met a álisi Apraham me Sara ar repwe amwéchú ar pwapwa inaamwo ika a weires nonnomun manawer?

⁵ Apraham me Sara ra nónnóm lón tento lap ngeni lón unusen manawer. Ra chón siamú lón ekkewe leeni rese sissilei. Ese mecheres nonnomur. Áwewe chék, ra riáfféú ren lengita me ra nóm fán efeiengaw ren ekkewe mwú mi pwellifeiliir. Nge ra pwora me likiitú fán ekkeei mettóch. (Ken. 12:10; 14:14-16) Met a álisiir le likiitú? Án Kot we Kapas a erá pwe Apraham a “witiwiti ewe fansoun pwe epwe nom lon ewe telinimw Kot a föri liosun o aüetä, ewe telinimw a wor longolongun esap tongeni tala.” (Ipr. 11:8-10) Apraham me Sara rese mut ngeni weiresin nónnómun manawer an epwe eletipengawer. Nge ra kan chechchemeni minne Kot a pwonei ngeniir.

6. Ifa usun sia tongeni áppirú Hiop?

⁶ Hiop, emén mwán a kúna watteen riáfféú. Anchangei meefian lón ewe fansoun usun itá mettóch meinisin lón manawan a tatakkisiló. (Hiop 3:3, 11) Pwal och, ese unusen weweiti pwata ekkena mettóch ra fiffis ngeni. Nge pwal mwo lón ena fansoun weires, ese fangetá. A amwéchú an tuppwél me an lúkú Kot. (Álleani Hiop 27:5, 6.) A ifa me échún an leenien áppirú ngenikich!

7. Ikkefa ekkóch mettóch mi eriáfféwú Paulus lón an angang ngeni Kot? Met a apworai i pwe epwe sópweló an angang?

⁷ Ekieki usun pwal án Paulus leenien áppirú. A makkeei pwóróusen nonnomun mi efeiengaw lón telinimw, lón fénúpéén me le mataw. A fós usun an “echik me kaka,” an “föü,” me an ese ‘wor üfan.’ Paulus a pwal fós usun pwe fán fite ewe siip a fiti a ta me lemataw, iwe lón eú atun a “ämmün le matau lon ükükün rüwe me rüanü awa.” (2 Kor. 11:23-27) Pwal mwo lón ewe atun arap ngeni epwele máló pokiten an angang ngeni Kot, i a chúen ekiekéch. Iei alón mwirin eú atun chippú epwe máló: “Nge ei a fis, pwe äm aisap anomu äm apilükülük won püsin äm, pwe won Kot echök mi amanauasefäli ekewe mi mäla. I a angasakem seni ekewe feiengauen mäla, i epwe pwal fokun angasakem.” (2 Kor. 1:8-10) Ákkáemén chék aramas ra kúna ekkeei esin chómmóngun feiengaw usun chék Paulus. Nge chómmóng me leich sia pwal meefi ena esin memmeef. Iwe, án Paulus pwáraatá an pwora a tongeni aururukich.

KOSAP FANGETÁ POKITEN EKKEWE OSUKOSUK

8. Met aramas ra meefi ren chómmóngun ekkewe osukosuk ikenái? Apwóróusa eú pwóróus.

⁸ Lón ei fansoun, chómmóng ra meefi pwe a kon chou ekkewe osukosuk mi toriir ren chómmóngun ekkewe feiengaw watte are osukosuk mi fiffis. Pwal mwo nge ekkóch néún Kot kewe chón angang ra pwal meefi ena. Lani * seni Australia a pwapwa le pioneer iir me pwúlúwan we, iwe, a silei pwe a úri kanserin oupw. A mmen arúké ena pwóróus. A erá: “Ekkewe sáfei ra fókkun esemweniei me ua meefi pwe ese chúen wor lamotei.” Lón pwal chék ena atun a sópwósópwóló an osukosuk, pokiten epwe túmúnú pwúlúwan we a reirei chúúlapan. Ika sia pwal nóm fán ena sókkun weires, met sipwe tongeni féri?

9, 10. (a) Mi lamot sisap mut ngeni Satan an epwe féri met? (b) Lón Föför 14:22, ifa ewe ekiek epwe álisikich le likiitú fán “riaföü mi chomong”?

⁹ Sipwe chechchemeni pwe Satan a áeá ekkewe osukosuk me riáfféú pwe epwe apwangapwangaaló ach lúkú. Iwe nge, mi lamot sisap mut ngeni an epwe ataieló ach pwapwa. Än Salomon Fos 24:10 a erá pwe ika sia lichippúng,  esap wor ach péchékkúl le likiitú fán ach kewe osukosuk. Ika sia ekkekieki ekkewe pwóróus lón Paipel, usun chék ekkewe sia kerán fós usur, iwe, epwe tongeni apéchékkúlakich lupwen sia nóm fán weires.

¹⁰ A pwal éch sipwe chechchemeni pwe epwe chék torikich osukosuk lón manawach. (2 Tim. 3:12) Föför 14:22 a erá: “Sipwe tolong lon Mwün Kot ren riaföü mi chomong.” Sisap mut ngeni ekkewe osukosuk ar repwe elichippúngúkich, nge sipwe fen ekieki pwe ikkena alen ach sipwe pwáraatá ach lúkúlúk wóón án Kot tufichin álisikich.

11. Met sipwe tongeni féri pwe ekkewe osukosuk lón manawach resap elichippúngúkich?

¹¹ Mi lamot sipwe ekkekieki ekkewe mettóch mi múrinné lón manawach. Án Kot we kapas a erá: “Eman mi pwapwa lon lelukan a pwal wopwapwa won mesan, nge eman mi letipeta a wololilen.” (SalF. 15:13) Ekkewe tokter ra silei pwe án emén mi semmwen ekieki pwe epwe chikar, ina met epwe álisatá an epwe chikar. Fán chómmóng ika emén a únúmi och mettóch tittipan pwe wesewesen sáfei nge a lúkú pwe epwe álisi, iwe, a tongeni meefi pwe a chikar. Nge ika emén mi semmwen a ekieki pwe ekkewe sáfei a únúmi ra fen esemweni, iwe, epwe fen meefi pwe a watteeló an semmwen. Ei pwóróus a pwáraatá pwe ika sia ekkekieki ekkewe mettóch sise tongeni siwili lón manawach, iwe, sipwe lichippúng. Nge sia kilisou pwe Jiowa a fen awora met epwe enletin álisikich. Pwal mwo nge lón fansoun feiengaw watte, I epwe apéchékkúlakich ren an we Kapas, álillis seni pwiich kewe me seni an we manaman mi fel. Ikkeei ekkewe mettóch itá sipwe ekkekieki pwe sipwe meefi pwapwa. Sipwe achocho le likiitú fán ekkewe osukosuk mi torikich, me ekkekieki ekkewe mettóch mi múrinné mi nóm rech, nge esap ekkewe mettóch mi ngaw a fiffis lón manawach.​—SalF. 17:22.

12, 13. (a) Met a fen álisi néún Kot kewe chón angang le likiitú lupwen feiengaw watte a toriir? Apwóróusa pwóróusen ekkóch. (b) Ifa usun ekkewe feiengaw watte ra álisikich le mirititi met mi lamot seni meinisin lón manawach?

¹² Lón ekkewe fansoun kukkuto, feiengaw mi fókkun watte a fen tori ekkóch fénú. Sia tongeni káé seni pwiich kewe mi likiitú fán ekkena osukosuk, inaamwo ika ese mecheres ngeniir. Lepoputáán ewe ier 2010, eú watteen chechchechin fénú me lóó watte a tori Chile me ataieló imwen me pisekin chómmóng pwiich kewe. Ekkóch leir a péút seniir ar angang mi atufichi manawer. Lón pwal mwo ekkena atun, pwiich kewe ra chúen achocho lón ar angang ngeni Jiowa. Iei alón Samuel, emén lein ekkewe a unusen taló imwer: “Inaamwo ika lón ekkewe fansoun a kon ssenúk ám weires, nge ám me pwúlúwei we ause úkútiw le fiffiti mwich me afalafal. Ua lúkú pwe ekkeei mettóch aua eérenaaló le féfféri a álisikem pwe ausap kon ápilúkúlúkúngaw.” Iir me ekkóch pwiich kewe rese mut ngeni ekkewe feiengaw watte an epwe elichippúngúr nge ra fen sópweló ar angang ngeni Jiowa fán tinikken.

¹³ Lón ewe September 2009, púngúmmongun rán a puu lein ewe telinimwen Manila lón Philippines. Emén mwán mi wéúéch, mi péút seni chómmóng pisekin lón ena atun, a erá pwe ewe puu a “áweiresi me eriáfféwú ekkewe mi wéúngaw pwal ekkewe mi wéúéch.” Ei mettóch a áchema ngenikich án Jesus ei kapasen éúréúr: “Oupwe iseis wöümi lon läng ia ekewe pwötür me parang resap tongeni atarelo, nge chon solä resap tongeni atai o soläni.” (Mat. 6:20) Moni me pisek ra tongeni mwittir móróló, ina popun chókkewe mi akkomwa ekkeei mettóch lón manawer ra lichippúng fán chómmóng. A ifa me miritich ika sia akkomwa lón manawach ach riri ngeni Jiowa, ewe esap tongeni taló, ese lifilifil met epwe fis!​—Álleani Ipru 13:5, 6.

 POPUN SIA TONGENI PWÁRAATÁ ACH PWORA

14. Met popun a tongeni wor ach pwora?

¹⁴ Jesus a ereni néún kewe chón káé pwe epwe wor osukosuk lón ewe fansoun epwe nónnóm, nge a erá: “Ousap fokun niuokus.” (Luk. 21:9) A chómmóng popun mi múrinné sia tongeni pwáraatá ach pwora pokiten ach King Jesus Kraist me Jiowa, ewe Chón Fératá unuselapen láng me fénúfan ra ákkálisikich. Paulus a apéchékkúla Timoty ren an apasa pwe Kot “esap afisi ngenikich ach sipwe pireir, nge a ngenikich . . . pwora, chen me ewe tufichin püsin nemeni inisich.”​—2 Tim. 1:7.

15. Met ekkóch néún Kot kewe chón angang ra apasa usun ar lúkúlúk wóón i? Ifa usun sipwe pwal eáni ar pwora?

¹⁵ Nengeni meefien ekkóch néún Kot kewe chón angang usun ar lúkú mi péchékkúl. Tafit a erá: “Ewe Samol mi Lapalap a tümwünüei o epeti seniei feiengau, üa apilükülükü i, nge i a alisiei. Iei mine üa fokun pwapwa.” (Kölf. 28:7) Paulus a erá: “Lon ekei mettoch meinisin sia fokun pwora ren ewe mi echenikich!” (Rom 8:37) Lupwen Jesus a silei pwe ekiseló epwele ares me ninniiló, a apasa och mettóch mi fókkun affata péchékkúlen an riri ngeni Kot. Iei alón ngeni néún kewe aposel: “Ngang üsap wesewesen emanüla, pun Semei a nom rei fansoun meinisin.” (Joh. 16:32) Met meefien néún Kot keei chón angang ra pwáraatá? Iir meinisin ra unusen lúkúlúk wóón Jiowa. Ika sipwe apéchékkúlaló ach lúkúlúk wóón Kot usun chék ar lúkúlúk, iwe epwe nóm rech ewe pwora epwe elikiitúkich fán weires.​—Álleani Kölfel 46:1-3.

FEIÉCH SENI EWE ÁLILLIS KOT A AWORA NGONUK

16. Pwata a lamot ach sipwe káé án Kot we Kapas?

¹⁶ Ewe pwora a lamot ngenikich, a feito seni ach lúkúlúk wóón Kot nge esap seni ach lúkúlúk wóón pwisin kich. Lupwen sia kákkáé Paipel, sia silefichi Kot, me káé ifa usun sipwe lúkúlúk wóón i. Emén fin Kraist mi úri semwenin letipechou a áweweei pwe a meefi kinamwe lupwen a ákkálleani ekkewe wokisin lón Paipel mi aururu i. Sia kan féri ach famili fel iteiten wiik, usun met ewe mwichen chón angang mi alúkúlúk me tipachem a pese ngenikich? Ach káé án Kot we Kapas a tongeni álisikich le eáni ekiekin ewe sou makken kélfel, ewe a erá: “Üa fokun aücheani om allük, üa ekinlonei fansoun meinisin.”​—Kölf. 119:97.

17. (a) Ifa pwal eú alen án Jiowa apworaikich? (b) Ifa usun pwóróusen manawen pwiich kewe lón néúch kewe puk ra fen apéchékkúlok?

¹⁷ Pwal eú alen án Jiowa ngenikich pwora, ina ren néúch kewe puk mi áiti ngenikich usun an we Kapas me álisikich le alapaaló ach lúkúlúk wóón i. Áwewe chék, pwóróusen manawen pwiich kewe lón néúch kewe puk a fen álisi chómmóng. Emén fin Kraist lón Asia mi úri semwenin tupwu, och sókkun sókkóngaw lón ekiek, a kúna péchékkúl seni an álleani pwóróusen  emén mi piin misineri mi pwal úri ena esin semmwen nge a chúen sópweló an angang ngeni Kot fán tuppwél. A makkeei, “A álisiei le weweiti pwisin ai semmwen me ngeniei ápilúkúlúk.”

18. Pwata a lamot sipwe ikkiótek ren úkúkún ach tongeni?

¹⁸ Iótek a pwal tongeni álisikich fansoun meinisin. Ewe aposel Paulus a menlapei lamoten iótek lupwen a apasa: “Ousap lolilenäsini och mettoch, nge lon ämi osupwang meinisin oupwe iotek o tüngor ngeni Kot pwe epwe alisikemi. Oupwe tüngor fansoun meinisin fän kilisou. Iwe, än Kot kinamwe mi tekia seni ach tongeni weweiti epwe tümwünü lelukemi me ekiekimi lon Kraist Jesus.” (Fil. 4:6, 7) Sia ikkiótek ren úkúkún ach tongeni me tingor álillis pwe sipwe likiitú fán weires? Alex, emén pwiich seni Britain a riáfféú ren an semwenin letipechou lón fansoun langattam, a erá pwe ewe mettóch a fókkun álisi, ina an “fóffós ngeni Jiowa lón iótek me aúseling ngeni i ren an álleani an we Kapas.”

19. Ifa lamoten ach fiti án Chón Kraist kewe mwich?

¹⁹ Pwal eú án Jiowa minen álillis, ina ekkewe mwich. Ewe sou makken kélfel a makkeei: “Üa fokun positi ai üpwe nom lon imwen ewe Samol mi Lapalap, ewer, üa aiengau ren.” (Kölf. 84:2) A pwal ina usun meefiach? Lani, ewe sia fen pwóróus usun, a áweweei pwe a fókkun lamot an epwe fiti meinisin ekkewe mwich me chiechi ngeni pwiich kewe. A erá: “Ua silei pwe ika ua mochen Jiowa epwe álisiei, mi lamot upwe chék fiffiti ekkewe mwich.”

20. Ifa usun ach akkachocho lón ewe angangen afalafal a álisikich?

²⁰ Sia pwal tongeni angei pwora seni ach akkachocho le fiti ewe angangen afalafal. (1 Tim. 4:16) Emén fin Kraist seni Australia, mi chómmóng an osukosuk lón manawan, a erá: “Use fókkun mochen ló afalafal, nge emén elter a etiwaei ám aupwe mwin. Iwe, ua fiti. Jiowa a ákkálisiei pún iteiten ai feiló afalafal ua fókkun meefi pwapwa.” (SalF. 16:20) Chómmóng ra kúna pwe a pwal péchékkúleló pwisin ar lúkú lupwen ra álisi aramas le lúkú Jiowa. Ar féri ena, a álisiir le ekkekieki ekkewe mettóch mi kon lamot lap seni ar ekkekieki pwisin ar osukosuk.​—Fil. 1:10, 11.

21. Met sia tongeni lúkúlúkú inaamwo ika a torikich osukosuk?

²¹ Jiowa a fen awora ngenikich chómmóng minen álillis epwe elikiitúkich fán ach kewe osukosuk. Ika sia alamota ekkeei álillis me ekilonei pwóróusen néún Kot kewe mi pwáraatá ar pwora me áppirúúr, sia tongeni lúkúlúk pwe sipwe pwora le likiitú fán ach kewe osukosuk. Inaamwo ika eli epwe pwal torikich chómmóng osukosuk lón ei fansoun a akkarapoto sópwólóón ei ótót, sia tongeni meefi meefien Paulus ei: “Aia kufula, nge aisap feiengau. . . . Sisap apilükingau.” (2 Kor. 4:9, 16) Ren án Jiowa álillis sia tongeni pwora le likiitú fán ach kewe osukosuk.​—Álleani 2 Korint 4:17, 18.

[Sasing lon pekin taropwe 14]

Ifa usun Jiowa epwe álisuk le likiitú lón óm kewe osukosuk?