Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Oho ulike omhepo ya tya ngahelipi?

Oho ulike omhepo ya tya ngahelipi?

“Efilonghenda lOmwene wetu Jesus Kristus nali kale nomhepo yeni.” — FILEM. 25.

1. Paulus okwa popya lwoikando shi na sha nelineekelo lilipi eshi a li a shangela ovaitaveli vakwao?

OMUYAPOSTOLI Paulus okwa popya lwoikando eshi a li a shangela ovaitaveli vakwao kutya okwe lineekela omaongalo otaa ulike omhepo oyo Kalunga nosho yo Kristus tava hokwa. Pashihopaenenwa, okwa li a shangela Ovagalati a ti: “Efilonghenda lOmwene wetu Jesus Kristus nali kale nomhepo yeni, ovamwatate! Amen.” (Gal. 6:18) Ndele mbela okwa li a hala okutya shike eshi a ti ‘omhepo yeni’?

2, 3. (a) Paulus okwa li a hala okutya shike eshi a longifa lwoikando oshitya ‘omhepo’? (b) Omapulo elipi tu na okulipula shi na sha nomhepo oyo hatu ulike?

2 Eshi Paulus a longifa outumbulilo ‘omhepo,’ okwa li ta ulike koikala oyo hai tu ningifa tu popye ile tu katuke monghedi yonhumba. Omunhu wonhumba otashi dulika a kale e na onghedi iwa, e na ko nasha navamwe, e na omwenyo muwa, ha yandje nehalo liwa ile ha dimine po. Ombibeli oya popya kutya oshiwa okukala ‘nomhepo yombili noyelimweneneno’ nosho yo ‘omhepo ya pama,’ ile tu tye, omhepo yengungumano. (1 Pet. 3:4; Omayel. 17:27) Mepingafano naao, umwe vali otashi dulika a kale ha popi oinima oyo tai udifa nai vamwe, e hole omaliko, ha handuka diva ile e na omhepo yemanguluko. Ndele osho shii unene oshosho kutya, vamwe ove na elihumbato inali koshoka, ihava dulika ile ve na omhepo younashibofa.

3 Eshi Paulus a longifa outumbulilo ‘omwene na kale nomhepo yeni,’ okwa li ta ladipike ovamwaxe va kale hava ulike omhepo i li metwokumwe nehalo laKalunga nova ulike omaukwatya a fa aKristus. (2 Tim. 4:22; lesha Ovakolossi 3:9-12.) Kunena, nafye otwa pumbwa okulipula kutya: ‘Mbela ohandi ulike omhepo ya tya ngahelipi? Ongahelipi handi dulu okuulika pauyadi omhepo oyo tai hafifa Kalunga? Ongahelipi handi dulu okuladipika vamwe meongalo va  kale hava ulike omhepo oyo tai hafifa Kalunga?’ Natu shi faneke ngaha: Opo oshikunino sheengala detango (sunflowers) shi kale tashi monika nawa, ongala keshe oya weda ko kewapalo olo. Mbela nafye ohatu weda kewapalo leongalo ngaashi ongala keshe hai weda ko kewapalo loshikunino? Otu na okukendabala tu kale twa fa ongala oyo hai weda kewapalo lado. Paife natu ka taleni kutya oshike hatu dulu okuninga po opo tu ulike omhepo oyo tai hafifa Kalunga.

HENUKA OMHEPO YOUNYUNI

4. “Omhepo younyuni” oshike?

4 Ombibeli oya ti: “Inatu tambula omhepo younyuni, ndelenee Omhepo tuu ei yomuKalunga.” (1 Kor. 2:12) “Omhepo younyuni” oshike? Omhepo younyuni oya faafana naayo ya tumbulwa mOvaefeso 2:2, ovo tava ti: “Muo mwa endaaenda nale panghedi yefimbo lounyuni eli noyomupangeli weenghonopangelo domomhepo nokutya, pamhepo yomupangeli ou ta longo paife movana vokuhadulika.” Oyo oyo ‘omhepo’ younyuni ile oikala yopamadiladilo, noye tu dingilila ya fa ashike omhepo oyo hai pepe. Omhepo oyo oi li apeshe. Ohai limonikila moikala yovanhu vahapu kunena yokutya, kape na oo e na okulombwela nge osho ndi na okuninga ile ou na okukondjela oufemba woye. Ovanhu va tya ngaho ovo ‘ovana vokuhadulika’ vounyuni waSatana.

5. Omhepo ii ilipi ya li ya ulikwa kuvamwe vomoshiwana shaIsrael?

5 Oikala ya tya ngaho oya kala ko nale. Korah oo a li ko pefimbo laMoses, okwa li a tukululila oshibofa ovo va li ve na eenghonopangelo meongalo lOvaisrael. Okwa li a twa ondubo naAron novanamati vaye ovo va li ve na oufembanghenda wokulonga ve li ovapristeri. Otashi dulika a li a didilika okuhawanenena kwavo. Ile pamwe tashi dulika a li ta diladila kutya Moses okwe va pa omaufembanghenda molwaashi ovapambele vaye. Ndele kashi na nee mbudi kutya Korah okwa li ta diladila shike, okwa li a hovela okukala netaleko lopanhu noka li vali ha fimaneke ovo va nangekwa po kuJehova molwaashi okwa li e va lombwela ta ti: ‘Sha wana nee paife! Omolwashike hano nye tamu linenepekifile kombada yeongalo?’ (Num. 16:3) Sha faafana, Datan naAbiram ova li tava ngongotele Moses, tave mu lombwele tava ti: “Ove wa hala okukala omupangeli wetu!” Eshi va li va lombwelwa va ye kuMoses, ova nyamukula tava ti: “Ahowe, fye ita tu uya ko.” (Num. 16:12-14) Omhepo yavo kaya li ya hafifa Jehova nandenande, nomolwaasho a li a dipaa ovanashibofa aveshe ovo. — Num. 16:28-35.

6. Ongahelipi vamwe vopefimbo lovayapostoli va li va ulika kutya ove na oikala ii, noshike tashi dulika sha li she va ningifa ngaho?

6 Ovalumenhu vamwe vopefimbo lovayapostoli navo ova li va hovela okukala inava fimaneka ovo ve lineekelelwa eenghonopangelo meongalo, “tava dini ouhamba.” (Jud. 8) Ovalumenhu va tya ngaho kava li va wanenwa komaufembanghenda avo nova li tava kendabala okunwefa mo vamwe navo va kale inava fimaneka ovo va nangekwa po tava longo noudiinini va wanife po oshilongayakulo shavo osho va pewa kuKalunga. — Lesha 3 Johannes 9, 10.

7. Otu na okulungama tuha kale noikala ilipi?

7 Omhepo ya tya ngaho kai na okukala meongalo lopaKriste. Nomolwaasho otwa pumbwa okulungama tuha hovele okukala noikala ya tya ngaho. Ovakulunhuongalo meongalo inava wanenena, ngaashi ashike va li inava wanenena pefimbo laMoses nolomuyapostoli Johannes. Otashi dulika va ninge omapuko oo e tu kuma pauhandimwe. Ashike ngeenge osho osha ningwa, itashi ka kala shiwa koshilyo sheongalo nande oshimwe shi linyenge monghedi tai ulike omhepo younyuni, mokukala shi udite shi na oufemba wokuningilwa oshinima shonhumba pauyuki ile tashi ti: “Ope na okuningwa sha shi na sha nomumwatate oo.” Jehova otashi dulika a hoolole okuhakonenena oupuko vonhumba. Mbela nafye katu na okuninga sha faafana? Vamwe ngeenge va nyona sha kwata moiti ohava anye oku ya kovakulunhuongalo ovo ve lile  po oku va kwafela, molwaashi pe na oukwatya wonhumba oo vehe hole movakulunhuongalo. Ovanhu va tya ngaho otava dulu okufaafanifwa nomunaudu oo ina hala okupewa ouhaku oo tau ka velula oudu waye molwaashi ashike pe na oshinima shonhumba osho ehe hole shi na sha nandokotola.

8. Omishangwa dilipi tadi tu kwafele tu kale tu na etaleko liwa li na sha naavo tava kwatele komesho meongalo?

8 Opo tu henuke omhepo ya tya ngaho, otu na okudimbuluka kutya Jesus okwa popiwa mOmbibeli e kwete ‘eenyofi 7 meke laye lokolulyo.’ “Eenyofi” odo otadi faneke ovakulunhuongalo ovavaekwa, ashike osho sha popiwa shi na sha navo otashi dulu yo okuyukifwa kovakulunhuongalo aveshe momaongalo. Jesus ota dulu okuwilika “eenyofi” odo di li meke laye monghedi keshe oyo e wete tai wapalele. (Eh. 1:16, 20) Oku shii keshe osho tashi ningwa po mokati kovakulunhuongalo molwaashi oye Omutwe weongalo lopaKriste. Ngeenge umwe womolutu lovakulunhuongalo okwa pumbwa okupukululwa, Ou e na ‘omesho ngaashi omalaka omundilo’ ota ka shilipaleka kutya okwa pewa epukululo monghedi ya yuka nopefimbo la wapala. (Eh. 1:14) Ndele fimbo twa teelela Jesus a katuke eenghatu, otu na okukala twa fimaneka ovo va nangekwa po komhepo iyapuki, molwaashi Paulus okwa ti: “Shikuleni ovakwatelikomesho veni, nye mu dulike kuvo, osheshi ovo ohava pashukile eemwenyo deni ngaashi ovo tave ke di pulwa, opo ve shi ninge nehafo, hanokukema, osheshi osho itashi mu wapalele.” — Heb. 13:17.

Ongahelipi okudilonga konghandangala oyo Jesus ta dana taku ka kuma onghedi omo ho linyenge ngeenge to pewa omayele?

9. (a) Omukriste otashi dulika a ulike oikala ilipi ngeenge okwa pukululwa ile a pewa outekuduliko? (b) Oshike tashi ka kala shiwa okuninga ngeenge hatu pukululwa?

9 Omukriste ota ka ulika kutya oku na oikala ya tya ngahelipi ngeenge ta pukululwa ile  a kufwa oinakuwanifwa meongalo. Omumwatate umwe omunyasha okwa li a pewa omayele nelungi kovakulunhuongalo molwaashi ha dana omaudano eevidio elongifo leenghono. Shinyikifa oluhodi, ka li a tambula ko omayele oo nokwa li e na okukufwa oshinakuwanifwa shokukala e li omuyakuliongalo molwaashi ka li vali a wanifa po oiteelelwa yopamishangwa. (Eps. 11:5; 1 Tim. 3:8-10) Konima yefimbo okwa ka kala ta lombwele keshe umwe kutya ita tu kumwe novakulunhuongalo nokwa li a shangela koshitaimbelewa eenhumwafo dihapu ta popile mowii ovakulunhuongalo nokunwefa mo vamwe meongalo navo va shangele koshitaimbelewa. Ngeenge ohatu kendabala tu yukipalife eenghatu detu dii, otashi ka tula moshiponga ombili yeongalo alishe, naasho itashi ka kwafela nande oumwe. Onghee hano, ngeenge hatu pukululwa, otashi ka kala shiwa okudiladila kutya oshi li omhito yokushiiva kutya omaunghundi etu oelipi nokutambula ko epukululo nengungumano. — Lesha Omaimbilokemo 3:28, 29.

10. (a) Yelifa kutya oshike hatu lihongo shi na sha noikala iwa ile ii muJakob 3:16-18. (b) Okukatuka metwokumwe ‘nounongo ou hau di kombada’ otaku eta oidjemo ilipi?

10 Jakob 3:16-18 ote tu hongo kutya oikala iwa ile ii ilipi omunhu tashi dulika a ulike meongalo. Omushangwa oo otau ti: “Apa pe nefupa neenhamanana, opo pe na yo edongakano noilonga aishe yowii. Ndelenee ounongo ou hau di kombada, tete ou wa yela nopo nee u nombili nou nolukeno nowiitaveleli nou yadi onghenda noiimati iwa; kau nomalimbililo ile oihelele. Noiimati youyuki ohai kunwa mombili kuava hava ningi ombili.” Eshi hatu katuka metwokumwe ‘nounongo ou hau di kombada,’ omaukwatya etu opakalunga otae ke tu kwafela tu xumife komesho omhepo iwa mokati kovamwatate.

KALA WA FIMANEKA VAMWE MEONGALO

11. (a) Okukala noikala ya yuka otaku tu kwafele tu henuke shike? (b) Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaDavid?

11 Otu na alushe okukaleka momadiladilo kutya Jehova oye a pa ovakulunhuongalo oshinakuwanifwa ‘shokulifa eongalo laye.’ (Oil. 20:28; 1 Pet. 5:2) Onghee hano, otu na okufimaneka elongekido laKalunga, kutya nee otu li ovakulunhuongalo ile hasho. Okukala noikala ya yuka otaku tu kwafele tuha kale hatu yandje ashike elitulemo kokukala tu na eendodo. Eshi ohamba yaIsrael yedina Saul ya li ya mona kutya David otashi dulika a ninge ohamba ponhele yayo, Saul okwa kala ha ‘tale David nomesho mai.’ (1 Sam. 18:9) Ohamba oyo oya li ya kulika omhepo ii noya li nokuli ya hala okudipaa David. Ponhele yokulipula unene neendodo ngaashi Saul, oshiwa okukala twa fa David. Nonande David okwa li a ningilwa okuhena ouyuki kuhapu, okwa kala alushe a fimaneka ovo va pewa eenghonopangelo kuKalunga. — Lesha 1 Samuel 26:23.

12. Oshike tashi ka xumifa komesho oukumwe weongalo?

12 Okuhatwa kumwe otaku dulu okweetifa ekenyanano, nokuli nomokati kovakulunhuongalo. Ashike Ombibeli otai dulu oku tu kwafela moshinima osho, molwaashi oya ti: ‘Mokufimanekafana paafaneni oshihopaenenwa’ nosho yo “inamu litala onye ovanaendunge.” (Rom. 12:10, 16) Ponhele yokukala hatu komangele kutya ofye tu li mondjila, otu na okudimina kutya haalushe osho hatu diladila osho ashike shi li mondjila. Ngeenge otwa kendabala tu kale hatu pwilikine yo kwaasho vakwetu tava ti, ohatu ka xumifa komesho oukumwe weongalo. — Fil. 4:5.

13. Oshike tu na okuninga konima ngeenge otwa ningi eetepo, noshihopaenenwa shopaMbibeli shilipi tashi tu ulikile osho tu na okuninga?

13 Mbela osho osha hala okutya osha puka okuholola nghee tu udite shi na sha noshinima shonhumba meongalo osho tu wete sha pumbwa okupukululwa? Ahowe. Pefimbo lovayapostoli, opa li oshinima shimwe osho vahapu meongalo va li itava tu kumwe nasho. Ovamwatate ova li va ‘pangela omhangela nokutya, Paulus naBarnabas noovakwao vamwe vomokati  kavo nava ye kovayapostoli nokovakulunhu kuJerusalem omolwepulo olo la twilwa eemhata.’ (Oil. 15:2) Kape na omalimbililo, omumwatate keshe okwa li e na eetepo li na sha noshikundafanwa nonokutya oshike shi na okuningwa po. Konima eshi keshe umwe a popya omadiladilo aye netokolo ola li la ningwa kekwafo lomhepo iyapuki, ovamwatate kava li vali va twikila nokweeta po omadiladilo avo vene. Konima eshi omukanda wetokolo wa fika komaongalo, ‘okwa li a hafela ehekeleko’ nokwa li a “pamekwa meitavelo.” (Oil. 15:31; 16:4, 5) Sha faafana kunena, ngeenge otwa hololele ovakulunhuongalo nghee tu uditile oshinima shonhumba, otu na okukala nelineekelo kutya otava ka ninga po sha ngeenge osha pumbiwa.

ULIKA OMHEPO IWA ESHI TO UNGAUNGA NAVAMWE

14. Ongahelipi hatu dulu okuulika omhepo iwa ngeenge hatu ungaunga navamwe?

14 Ohatu dulu okuulika omhepo iwa eshi hatu ungaunga navamwe peemhito dihapu. Otashi ka kala shiwa ngeenge keshe umwe womufye okwa kala haa dimine po ovo ve mu udifa nai. Eendjovo daKalunga otadi tu lombwele tadi ti: “Lididimikilafaneni, diminafaneni po omanyono, ngenge mwa ningafana nomukweni, ngaashi [Jehova, NW] e mu dimina po, osho nanye yo mu ninge.” (Kol. 3:13) Outumbulilo “ngenge mwa ningafana nomukweni” otau ulike kutya otashi dulika ngoo pe na omatomheno e shii okuudiwa ko okukala twa kenyananekwa kuvamwe. Onghee hano, ponhele yokukala hatu lipula unene kombinga yomaukwatya avamwe oo tuhe hole nokunyona po ombili yeongalo, natu kendabaleni okuhopaenena Jehova nokudimina po vamwe nehalo liwa nokutwikila okulongela Kalunga pamwe navo.

15. (a) Oshike hatu dulu okulihonga kuJob shi na sha nokudimina po vamwe? (b) Ongahelipi eilikano tali dulu oku tu kwafela tu kale hatu ulike omhepo iwa?

15 Ohatu dulu okulihonga komulumenhu Job shi na nokudimina po vamwe. Ookaume kaye vatatu ovo va li ve na ngeno oku mu hekeleka, ova li ve mu udifa nai neendjovo dihapu dii. Ashike nande ongaho, Job okwa li e va dimina po. Ngahelipi mbela? Okwa li a “ilikanena ookaume kaye.” (Job 16:2; 42:10) Okwiilikanena vamwe otaku dulu okulundulula etaleko letu li na sha navo. Okwiilikanena oumwainafana wetu wopaKriste otaku tu kwafele tu kulike omhepo ya fa yaKristus. (Joh. 13:34, 35) Kakele kokwiilikanena ovamwatate, otu na yo okwiilikana tu pewe omhepo iyapuki. (Luk. 11:13) Omhepo yaKalunga otai ke tu kwafela tu ulike omaukwatya opaKriste eshi hatu ungaunga navamwe. — Lesha Ovagalati 5:22.

OTO DULU OKUXUMIFA KOMESHO OMHEPO IWA MEHANGANO LAKALUNGA

16, 17. Owa tokola toko okuulika omhepo ya tya ngahelipi pauhandimwe?

16 Itashi ka kala tuu shiwa ngeenge oshilyo keshe sheongalo osha kala tashi lalakanene okuxumifa komesho omhepo iwa meongalo! Eshi twa kundafana oshitukulwa eshi, otashi dulika twa mona kutya otwa pumbwa okuninga omalunduluko onhumba. Ngeenge osho, natu efeni Eendjovo daKalunga di tu kwafele tu ninge omalunduluko a tya ngaho. (Heb. 4:12) Paulus oo a li a hala okukala oshihopaenenwa shiwa komaongalo okwa ti: “Meliudo lange kamu na sha, ndele hasho tashi pe nge ouyuki, osheshi omutokoli wange Oye Omwene.” — 1 Kor. 4:4.

17 Eshi hatu kendabala tu katuke metwokumwe nounongo oo hau di pombada, katu na okukala hatu yandje elitulemo lihapu unene kufye vene ile keendodo detu, nokungaho ohatu ka xumifa komesho omhepo iwa yeongalo. Ngeenge otwa kala hatu dimine po vamwe nokukala hatu va diladilile mouwa, ohatu ka hafela ekwatafano liwa novalongelikalunga vakwetu. (Fil. 4:8) Eshi hatu ningi ngaho, ohatu dulu okukala nelineekelo kutya Jehova naJesus otava ka hafifwa ‘komhepo’ oyo hatu ulike. — Filem. 25.