A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Eng Ang Rilru Put Hmang Nge I Lantîr?

Eng Ang Rilru Put Hmang Nge I Lantîr?

Eng Ang Rilru Put Hmang Nge I Lantîr?

“Ka Lalpa Isua Krista khawngaihna in thlarau lantîr hnênah chuan awm rawh se.”—PHILM. 25, New World Translation.

KAN CHHANG THEI EM?

Engvângin nge kan thlarau lantîr chungchâng chu kan ngaih pawimawh ang?

Eng rilru put hmang nge pumpelh kan duh a, engtin nge chu chu kan tih theih ang?

Kohhrana mi tichak thei riltu put hmang lantîr tûrin eng nge kan tih theih?

1. Paula’n a Kristian unaute hnêna lehkha a thawn khân eng beiseina a neih thu nge a sawi?

TIRHKOH Paula chuan a Kristian unnaute hnêna lehkha a thawn khân kohhranho lantîr thlarau chu Pathian leh Krista’n an pawm a beisei thu a sawi nawn fo va. Entir nân, Galatia mite hnênah heti hian a ziak a ni: “Unaute u, Lalpa Isua Krista khawngaihna chu in thlarau hnênah chuan awm rawh se. Amen,” tiin. (Gal. 6:18) “In thlarau” a tih hian eng a tihna nge?

2, 3. (a) Paula’n “thlarau” tih ṭawngkam a hman hian a châng chuan eng a sawina nge ni? (b) Kan thlarau lantir chungchângah eng zawhnate nge kan inzawh ang?

2 Hetah hian Paula’n “thlarau” tih thu mal chu kawng engemaw zâwng taka thu sawi tûr emaw, thil ti tûr emawa min chêttîrtu rilru put hmang sawi nân a hmang a. Mi tuemaw chu zaidam tak, mite hriat thiamna nei tak, inngaitlâwm tak, thil phal tak, a nih loh leh mite ngaihdam peih tak a ni mai thei a. Atîra ziak Bible chuan Mizo ṭawnga “thuhnuairawlh leh nunnêm” tia lehlin chu “thuhnuairawlh leh nunnêmna thlarau” tih leh “rilru dam mi” tia lehlin chu “thlarau dam mi” tiin a let chhuak a, chutiang mi chu Bible chuan a fak mawi hle a. (1 Pet. 3:4; Thuf. 17:27) Kawng lehlamah chuan, mi dang chu mi tihel chîng tak, hausak âtchilh mi, thinur hma tak, leh mahni thu thua awm duh mi a ni mai thei bawk. Chu mai bâkah, thianghlim lohna, thuawih duh lohna, a nih loh leh hel duhna thlarau lantîr an awm hial bawk a ni.

3 Chuvângin, Paula’n “Lalpa chu i thlarau hnênah awm rawh se” tih ang chi ṭawngkam a hman hian, Pathian duhzâwng leh Krista mizia nêna inmil thlarau, a nih loh leh rilru put hmang lantîr tûrin a unaute a fuihna a ni. (2 Tim. 4:22; Kolossa 3:9-12 chhiar rawh.) Tûn laiah heti hian mahni leh mahni kan inzâwt tûr a ni: ‘Eng ang thlarau nge ka lantîr? Engtin nge Pathian tilâwm thei thlarau chu ka lantîr lehzual theih ang? Kohhrana awm thlarau ṭha, a nih loh leh rilru put hmang ṭha tihphuisuina kawngah hma ka sâwn lehzual thei ang em?’ tiin. Entîr nân, nihawi pâr hlîr ṭona hmunah chuan a pâr tinte chuan a hmun mawina chu an belhchhah ṭheuh va. Chûng “nihawi pâr” zînga pakhat angin kohhran pum mawima chu kan belhchhah ve em? Dik takin, chutiang nih chu kan tum tûr a ni. Tûnah chuan Pathian tilâwm thei thlarau lantîr tûra kan tihtheihte chu i lo en ang u.

KHAWVEL THLARAU CHU PUMPELH RAWH

4. “Khawvêl thlarau” chu eng nge ni?

4 Pathian Lehkha Thu chuan heti hian min hrilh a: “Keini zawngin khawvêl thlarau ni lovin, thlarau, Pathian hnêna mi chu kan hmu zâwk a ni,” tiin. (1 Kor. 2:12) “Khawvel thlarau” chu eng nge ni? Heta thlarau tih hi Ephesi 2:2-a sawi thlarau nên hian a thuhmun a, heti hian kan hmu a ni: “Hmânah khân he khawvêl dân anga in awm kha, boruak lal, tûna awih lo fate chhûnga thawk mêktu thlarau dân ang hian,” tiin. Heta “boruak” hi khawvêl thlarau, a nih loh leh khawvêl rilru put hmang sawina a ni a, chu chuan boruak tak takin min hual vêl ang maiin min hual vêl a. Khawi hmunah pawh a awm tlat a ni. Chu chu tuma’n ka tih tûr min hrilh a ngai lo tih emaw, i dikna neih chu i sual chhuak tûr a ni tih emaw rilru put hmangah te hian a lang chhuak a. Chûng mite chu Setana khawvêla “awih lo fate” an ni.

5. Israel mite zînga thenkhatin eng ang rilru put hmang ṭha lo tak nge an lantir?

5 Chutiang rilru put hmang chu thil thar a ni lo. Mosia hun lai pawh khân Kora chuan Israel mite zînga thu neitute chu a dodâl a. Puithiam rawngbâwlna changtu Arona leh a fate chu a dodâl bîk lehzual a ni. An ṭhat famkim lohna a hmu pawh a ni mahna. A nih loh pawhin Mosia chuan a nihna hmang ṭangkaiin, a chhûngte hnêna chanvo ṭha pe bîkah a puh pawh a ni thei bawk. A enga pawh chu ni se, Kora chuan thilte chu mihringte thlîr dân anga thlîrin, Jehova mi thlante chu hetiang hian a sawisêl a ni: “In induh êm mai, . . . engvângin nge LALPA mipui pungkhâwmho chunga in indah chungnun bîk?” tiin. (Num. 16:3) Chutiang bawkin, Dathana leh Abirama te chuan Mosia an sawisêl a, ‘a chunga intilal’ angah an puh a. Mosia hmaa inlan tûra koh an nih pawhin: “[Kan] lo chho lo tawp ang” tiin chapo takin an chhâng a ni. (Num. 16:12-14) An rilru put hmang chuan Jehova a tilâwm lo tih a chiang hle. Chûng hel hmang zawng zawngte chu a tiboral vek ta si a.—Num. 16:28-35.

6. Engtin nge kum zabi khatnaa mi ṭhenkhat chuan rilru put hmang ṭha lo an lantîr a, chutianga an awm chhan chu eng nge ni thei ang?

6 Kum zabi khatnaa Kristian ṭhenkhat pawh kohhrana Pathian pêk thuneitute lakah an khirh hle a. (Jud. 8) Chûng mite chu an chanvo dawnah lungawi tâwk lovin, hruaitu atâna ruat, Pathian hna pêk taima taka hlen chhuaktute laka hel tûrin mi dangte thunun chu an tum a ni.—3 Johana 9, 10 chhiar rawh.

7. Tûn lai hian kohhranah eng kawngin nge kan fîmkhur a ngaih mai theih?

7 Chutiang mite tân chuan Kristian kohhranah hian hmun a awm lo chiang hle a. Chuvângin, he mi chungchângah hian kan fîmkhur hle a ngai a ni. Mosia leh tirhkoh Johana te hun laia upate an ṭhat famkim loh ang bawk khân, tun laia kohhran upate pawh hi an ṭha famkim lo va. Anni chuan keimahni min khawihtu thil tihsual an nei pawh a ni mai thei. Chutiang a nih pawhin, kohhran mi tupawh tân khawvêl thlarau anga chhân lêt a, “dikna” phût luih tlat emaw, “chu unaupa chunga thil engemaw tak tih” phût tlat emaw chu a va âtthlâk dâwn êm! Jehova chuan an tlin lohna tê thamte chu a ngaidam pawh a ni thei a. Chutiang bawk chuan kan ngaidam ve thei ang em? Thil sual khun khân tak ti kohhrana mi ṭhenkhat chuan upate dik lohna nia an thil hriatte avângin anmahni ṭanpui tûra ruat upate hmanga din committee hmaa inlan chu an duh lo va. Chu chu dam lo pakhatin doctor a duh loh avânga a damna tûra a damdawi chawh a pawm lo ang vêl a ni ang.

8. Kohhran hruaitute chunga thlîr dân nei reng tûrin eng Bible chângin nge min ṭanpui thei?

8 Chutiang ang chi rilru put hmang pumpelh tûr chuan, Isua chu Bible-ah ‘a kut ding lama arsi pasarih keng’ anga sawi a ni tih kan hre reng tûr a ni. “Arsi” chuan hriak thih upate bâkah, kohhrana upa zawng zawngte a entîr thei a. Isua chuan chûng ‘arsite’ chu ṭûl leh âwm a tih ang zêlin a kaihruai thei a ni. (Thup. 1:16, 20) Chuvângin, Kristian kohhran Lû a nih angin, Isua chuan kohhrana upahote chu a thunun tlat a. Upate zînga thunun ngai tak tak an awm chuan ‘mitte meialh ang’ Neia chuan hun A tih takah a duh ang zâwng takin a rawn thunun mai dâwn a ni. (Thup. 1:14) Chutih chhûng chuan, thlarau thianghlimin hruaitu atâna a ruatte zahna dik tak chu kan lantîr tûr a ni, Paula chuan heti hian a ziak si a: “In hotute thu âwih ula, an thu thuin awm rawh u; chanchin sawi tûr an nih avângin, lungngai chunga sawi lova, hlim chunga an sawi theihna tûrin in thlarau an vênsak ṭhîn che u a ni; lungngai chunga sawi chu in tâna pawi tûr a ni si a,” tiin.—Heb. 13:17.

9. (a) Kristian tuemaw chu zilh emaw, thunun emaw an nih hunah eng fiahna nge a tawh mai theih? (b) Zilhna chhân lêt dân ṭha ber chu eng nge ni?

9 Kristian tuemaw chuan zilhna a tawh emaw, kohhrana a chanvo hlihsak a nih emaw hian, a rilru put hmang chu fiahin a awm thei bawk a. Unaupa ṭhalai pakhat chu tharum thawhna lam video games a khelh ṭhin avângin upate’n thiam takin an zilh a. Mahse, lungchhiatthlâk takin, chu zilhna chu a chhâng lêt ṭha lo va, Pathian Lehkha Thua thil phûtte a tlin tâk loh avângin kohhranho rawngbâwltu a nihna hlihsak a ngai ta a ni. (Sâm 11:5; 1 Tim. 3:8-10) A hnuah, chu unaupa chuan an zilhna a pawm loh thu chu tlângzarhin, branch office-ah upate a sawisêlna lehkha a thawn ta mawlh mawlh mai a, kohhrana mi dangte pawh chutiang bawka ti tûrin a hmin hial a ni. Mahse, kan thiltihte thiam inchantîr tum avânga kohhran pum pui remna tihderthâwn chu a sâwt lo hle. Zilhna kan dawnte chu kan hriat lohva chak lohna kan neihte hriat chhuah theihna kawng anga thlîr a, ngawi renga pawm mai chu a va ṭha zâwk tak êm!—Jeremia Ṭah Hla 3:28, 29 chhiar rawh.

10. (a) Rilru put hmang ṭha leh ṭha lo chungchângah Jakoba 3:16-18 aṭanga kan thil zir theihte sawi rawh. (b) “Chung lam aṭanga finna lo chhuak” lantîrna chuan eng rah nge a chhuah?

10 Jakoba 3:16-18 thu hi kohhrana rilru put hmang lantîr tûr ṭha leh ṭha lo hriat theih nân kaihruaitu ṭha tak a ni a. Heti hian a sawi a ni: “Inîtsîkna leh inelna awmnaah chuan buaina leh thiltihsualna tinrêng a awm ṭhîn. Chung lam aṭanga finna lo chhuak erawh chu atîrin a thianghlim phawt a, chu mi hnuah chuan inrem a duh a, a nunnêm a, a tihnuam a, khawngaihna leh rah ṭhain a khat a, thlei bîk a nei lo va, a vervêk lo a ni. Felna rah chu remna siamtute tân remnain tuh a ni,” tiin. “Chung lam aṭanga finna lo chhuak” mila thil kan tih chuan, Pathian duhzâwng mizia kan neihte chuan kan unaute zînga rilru put hmang ṭha awmtîr thei tûrin min ṭanpui ang.

KOHHRANAH ZAH THIAMNA RILRU PUT HMANG LANTIR RAWH

11. (a) Rilru put hmang ṭha neih rengna chuan eng nge pumpelh tûra min ṭanpui ang? (b) Davida entawn tûr siam aṭangin eng nge kan zir theih?

11 Jehova chuan upate chu “Pathian kohhranho . . . châwm tûrin” a ruat tih kan hre reng tûr a ni. (Tirh. 20:28; 1 Pet. 5:2) Chuvângin, upa anga rawngbâwl theihna chanvo kan nei emaw, nei lo emaw pawh ni se, Pathian ruahmanna zah chu a finthlâk tih kan hria a. Rilru put hmang dik neihna chuan dinhmun chungchâng buaipui lutuk lo tûrin min ṭanpui thei a ni. Israel Lal Saula khân Davida chu a lalna atâna mi hlauhawm nia a hriat chuan, “Davida a hmumawh ta” a. (1 Sam. 18:9) Lal chuan rilru put hmang ṭha lo a nei ta a, Davida chu thah hial a duh ta a ni. Saula anga dinhmun chungchâng buaipui lutuk ai chuan, Davida ang nih chu a va ṭha zâwk tak êm! Rorêl dik lohna tinrêng a tâwk chung pawhin, chu tlangvâl chuan Pathian ruat thu neihna chu a zah tlat a ni.—1 Samuela 26:23 chhiar rawh.

12. Engin nge kohhrana inlungrualna awmtîr lehzual ang?

12 Ngaih dân inan lohna chu upate inkârah pawh tiamin, kohhran mite inkâra inrem lohna awm chhan pakhat a ni thei a. Chu mi chungchângah chuan hêng Bible fuihna: “Chawimawi kawngah chuan induhsak tawn ṭheuh ula,” tih leh, “Inngaihtuah sâng lutuk suh ula” tihte hian min ṭanpui thei a ni. (Rom 12:10, 16) Kan dikna târ lan tlat tum ai chuan, dinhmun pakhat hi thlîr dân dik kawng khat chauh a awm lo tih kan pawm zâwk tûr a ni a. Mi dangte thil thlîr dân hmuh thiam kan tum chuan kohhranah inlungrualna kan awmtîr lehzual thei a ni.—Phil. 4:5.

13. Kan mi mal ngaih dân chu engtin nge kan thlîr ang a, chu mi chungchângah Bible-a entîrna târ lan chuan eng nge min zirtîr?

13 Kohhrana thil engemaw siam rem ngai nia kan hriat hunah pawh kan ngaih dân kan sawi chhuak tûr a ni lo tihna a ni em? Ni lo ve. Kum zabi khatnaah khân, thil engemaw chungchângah inhnialna nasa tak a chhuak a. Unaupate chuan “Paula leh Barnaba chu an zînga tute emaw nên, chu thubuai chungah chuan Jerusalem khuaa tirhkohte leh upate hnênah chho tûrin an ruat a.” (Tirh. 15:2) Chu buaina chungchângah leh a chinfel dân tûr chungchângah chûng unaute chuan ngaih dân an nei ṭheuh vang tih chu a chiang reng a. Mahse, an vaia an ngaih dân ṭheuh an sawi hnu chuan thlarauva kaihhruai thu tlûkna an siam a, chu mi hnu chuan mi mal ngaih dân an neihte chu an sawi chhunzawm tawh lo. An thu tlûkna siam chu kohhranho hnêna an thawn chuan, anni chu “thlamuanna thu avâng chuan an lo lâwm ta hle a,” “rinnaah chuan an nghet ta a.” (Tirh. 15:31; 16:4, 5) Tûn laiah pawh, mawhphurtu upate hnêna thil awm dân kan hrilh tawh hnu chuan, ṭawngṭaina nêna ngun taka an ngaihtuah atân kan dah tawh mai tûr a ni.

MI MAL INLAICHINNAAH RILRU PUT HMANG ṬHA LANTIR RAWH

14. Engtin nge mi mal inkârah rilru put hmang ṭha kan lantîr theih?

14 Mi mal inlaichînnaah pawh rilru put hmang ṭha lantîr theihna hun remchâng tam tak a awm a. Kan za hian mi dangin min tihnat huna ngaihdamna rilru lantîrin thil ṭha tak kan ti thei a ni. Pathian Thu chuan heti hian min hrilh a ni: “Tupawhin tu chungah pawh thupawi nei ang ula indawh tawnin inngaidam tawn ula; Lalpa chuan a ngaidam che u ang tak khân ngaidam ve rawh u,” tiin. (Kol. 3:13) “Tupawhin tu chungah pawh thupawi nei ang ula” tih thu mal chuan mi dangte nêna intihthiam lohna tûr chhan ṭha a awm thei tih a târ lang a. Mahse, an tlin lohna ngaih pawimawh lutuk a, kohhrana remna tihbuai ai chuan, Jehova entawn a, anmahni ngaidamin, rawngbâwl tlân zêl chu kan tum zâwk tûr a ni.

15. (a) Ngaihdamna chungchângah Joba hnên aṭangin eng nge kan zir theih? (b) Engtin nge ṭawngṭaina chuan rilru put hmang ṭha lantîr tûra min ṭanpui theih?

15 Ngaihdamna chungchângah chuan Joba hnên aṭangin zir tûr kan nei thei a. Amah thlamuantu tûra lo kal a ṭhian pathumte chuan ṭawngkam ṭha lo tak tak sawi khumin a rilru an tina a. Mahse, Joba chuan anni chu a ngaidam a ni. Engtin nge a ngaihdam? ‘An tân a ṭawngṭai a ni.’ (Job. 16:2; 42:10) Mi dangte tâna ṭawngṭaina chuan an chunga kan rilru put hmang a thlâk danglam thei a. Kan Kristian unau zawng zawngte tâna ṭawngṭaina chuan Krista rilru put hmang ang nei tûrin min ṭanpui a ni. (Joh. 13:34, 35) Unaute tâna kan ṭawngṭai mai bâkah, thlarau thianghlim dîlin kan ṭawngṭai bawk tûr a ni. (Lk. 11:13) Pathian thlarau chuan mi dangte nêna kan indâwrnaah Kristian dik miziate lan chhuahtîr tûrin min ṭanpui ang.—Galatia 5:22, 23 chhiar rawh.

PATHIAN INAWPNA PAWLAH RILRU PUT HMANG ṬHA AWMTIR LEHZUAL RAWH

16, 17. ‘Kan lantîr thlarau,’ a nih loh leh rilru put hmang chungchângah eng nge tih i tum tlat?

16 Mi tinin kohhrana rilru put hmang ṭha awmtîr lehzual an tum ṭheuh chuan, chu chuan rah ṭha a va chhuah dâwn êm! Hêng thil zawng zawngte kan ngaihtuah hnu hian, rilru put hmang ṭha lantîrna kawngah hmasâwn kan ngai tih kan hmu chhuak mai thei a. Kan hmu a nih chuan, Pathian Thu êng inendiktîr chu kan hreh tûr a ni lo. (Heb. 4:12) Kohhrana a chêtzia ngai pawimawh êm êmtu Paula chuan heti hian a sawi a ni: “Engmah indemna ka inhre si lo va; nimahsela chu chuanin thiam mi chantîr chuang lo; mi fiahtu chu Lalpa a ni zâwk,” tiin.—1 Kor. 4:4.

17 Mahni dinhmun emaw, chanvo chelh emaw lam ringawt ngaihtuah lo va, chung lam aṭanga lo kal finna nêna inmila thil kan tih chuan, kohhranah rilru put hmang ṭha kan awmtîr lehzual ang a. Mi dangte ngaihdam peihna kan neih a, an chungchâng a ṭha lama kan ngaihtuah chuan kan unaute nên inlaichînna muanawm tak kan nei ang. (Phil. 4:8) Hêng thil zawng zawngte kan tih chuan, ‘kan lantîr thlarau,’ a nih loh leh kan rilru put hmang chungah Jehova leh Isua an lâwm hle ang tih kan chiang thei a ni.—Philm. 25, NW. (w12-E 10/15)

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 20-naa milem]

Engtin nge Isua chanvo ngaihtuahna chuan zilhna i chhân lêt dân a nghawng?