Ka Ieren I Nyi U Lu A Mini?
Ka Ieren I Nyi U Lu A Mini?
“Mlumun u sha mhôôn u Ter Yesu Kristu a̱ lu a jijingi wou.”—FILE. 25.
Ú FATYÔ U NAN MLUMUN KPA?
Doo u se ver ishima sha ieren i se lu a mi la sha ci u nyi?
Ka aeren a nyi i gbe u se palegha, man se palegh a nena?
Se er nan ve se lu a ieren i maan a maa mbagenev ken tiônnongo?
1. Paulu yange pase ishimaverenkeghen na ken uwashika mba nger hen atôônanongo la nena?
SHIGHE u apostoli Paulu lu ngeren anmgbianev nav mba ken Kristu washika la, a tese kwa kimbir kimbir ér un ngu a ishimaveren ér Aôndo man Kristu vea ver ve doo doo sha ci u ieren i ve lu a mi la. U tesen ikyav yô, yange nger Mbakristu mba ken Galatia washika ér: “Mlumun u sha mhôôn u Ter wase Yesu Kristu a̱ lu a ujijingi enev, anmgbianev. Amen.” (Gal. 6:18) Inja i ishember i “jijingi” i Paulu a ter heen ne ér nyi?
2, 3. (a) Ashighe agen Paulu yange una ter ishember i “jijingi” la yô, i lu nyi a ôrono? (b) Ka mbampin mba nyi i doo u se pine ayol a ase sha kwagh u jijingi u se lu a mi laa?
2 Ishember i “jijingi,” i Paulu a ter i heen ne ka tahav mbu ka mbu mgbegha se u ôron shin eren ma kwagh yô. Alaghga orgen nana lu inja kundu kundu shin nana lu or u wan mbagenev ikyo, shin or u lun ishima legh legh shin or u wan nagh, shin or u den mbagenev kwaghbo. Bibilo ôr kwagh u “ishima i legh legh man u lun ving,” man “ishima i dem dem” ér, ka aeren a i doo u hanmô wase nana lu a mi yô. (1 Pet. 3:4; Anz. 17:27) Kpa alaghga orgen di nana lu or u lamen dang shin or u soon uyôughyôughmbaakaav, shin or u nyoon ishima fele, shin nana lu or u soon u eren kwagh sha tseeneke u nan. Mbagenev yô, alaghga mba a aeren a hôngorough shin mba a ieren i hemban ato je kpaa.
3 Sha nahan yô, zum u Paulu kaa ér, “Mlumun u sha mhôôn u Ter Yesu Kristu a̱ lu a jijingi wen” la, lu wan anmgbianev nav mba ken Kristu kwagh ér ve lu a aeren a a zough sha awashima u Aôndo shi a tese ér ve mba Mbakristu yô. (2 Tim. 4:22; ôr Mbakolose 3:9-12.) Nyian kpa, doo u se pine ayol a ase ser: ‘Ka nyi ieren m lu a mini? Me er nan ve me hemban eren kwagh u doon Aôndo ishima? Me er nan ve me wase mbagenev ken tiônnongo vea lu a ieren i doon Aôndo ishima?’ U tesen ikyav yô, ape i môôr ufaluwa kpishi yô, imondon i hanma faluwa ka i zua sha imondon i faluwa ugen ve, ijiir la cii i doo ashe tsung ye. Se kpa se mba tesen aeren a dedoo er “ufaluwa” mbara nahan, sha er tiônnongo a̱ seer doon kpa? Sha kpôô yô, doo u se nôngo kpoghuloo se er nen nahan. De se nenge nen ase kwagh u se er ve se lu a ieren i ia doo Aôndo ishima yô.
PALEGH JIJINGI U TAREGH
4. “Jijingi u taregh” la ka nyi?
4 Bibilo kaa a vese ér: “Se yô, ka jijingi u taregh se ngohol ga, kpa ka jijingi u A dugh her Aôndo la.” (1 Kor. 2:12) “Jijingi u taregh” la ka nyi? Ka jijingi shon môm u i er kwagh na ken Mbaefese 2:2 la. Ivur la kaa ér: “Ne vande zenden sha mi sha inja i mlu u tar u ainge ne, sha inja i tor u tahav mbu humbev, ka jijingi u a lu eren tom hegen ken ônov mba ihyembeato” yô. ‘Humbe’ ne ka jijingi u taregh, shin mhen u taregh; man humbe ne kase se er ahumbe a kpôô kpôô kpa a kase se nahan. Ngu hanma ijiir cii. Ior kpishi mba a mhen ne nyian, nahan ka ve shi kaan ér, ‘Mo or erem kwagh u me er ga’ shin ‘De lumun wer or a henda u ga.’ Nahan ve hingir “ônov mba ihyembeato,” mba tar u Satan ne.
5. Ka ieren i dang i nyi Mbaiserael mbagenev yange ve tese?
5 Ka hiin je ior ve lu a imba ieren ne ga. Sha ayange a Mose la, Koraki hii u hendan a mba i ver ve sha ian i hemen ken Iserael la. Lu Aron vea ônov nav, mba i na ve tom u pristi la je yange Koraki hemba gban ahon sha kwagh ve ye. Alaghga yange nenge a mbamshi vev. Shin adooga yange nenge ér Mose soo ér i lu anmgbianev nav tseegh ve lu sha ian i civirigh ne ye. A̱ lu nyi je yange i na ve Koraki er nahan kpa, kwagh u er ne tese wang ér yange hii u lun a mnenge u uumace. Nahan a lam sha mba Yehova tsua ve ér ve hemen Iserael la caveraa, a kaa ér: “Ne ya kuma ve; . . . ka nyi ne kenden ayol a en sha je er ne hemba ior i TER cii nahana?” (Num. 16:3) Kape Datan man Abiram kpa yange ve gba ahon sha hemen u Mose je la. Ve kaa ér ‘ngu nôngon ér una ya tor sha a ve.’ Zum u Mose yila ve ér ve va sha ishigh nagh yô, ve kaa sha cihi ér: “Sé va ga”! (Num. 16:12-14) Yange ishima vihi Yehova a ieren ve ne je zua ga. Nahan a tim mbahembanato mbara cii kera.—Num. 16:28-35.
6. Mbagenev sha ayange a mbaapostoli la yange ve tese ieren i dang nena, man alaghga lu nyi i na ve ve er nahana?
6 Mbakristu mbagenev mba sha ayange a mbaapostoli la kpa hingir u lahan mba i na ve hemen ken tiônnongo la, “ve lu vendan mbautahav.” (Yuda 8) Alaghga ityom i nomsombaiorov mban lu a mi ken tiônnongo la kuma ve ga. Nahan ve tuur mbagenev ken ityô ér ve kpa ve hendan a ior mba Aôndo na ve ityom ken tiônnongo, ve lu eren í sha gbashima la.—Ôr 3 Yohane 9, 10.
7. Ka ieren i nyi a gba u se wa ikyo sha mi ken tiônnongo nyiana?
7 Doo u imba ieren ne ia lu ken tiônnongo nyian mayange ga, nahan gba u se wa ikyo tsung sha er se palegh i̱ yô. Mbatamen mba ken tiônnongo mba a mbamyen vev, vough er mba ve hemen sha ayange a Mose man mba sha ayange a Yohane la kpa lu a mbamyen vev nahan. Alaghga mbatamen vea er kwagh sha lan, u una doo se ga yô. Aluer imba kwagh ne er mô wase kpa, nana palegh mhen u taregh, nana de kaan ér “Saa a nenge sha ikyaa ne a kure” shin “i tsaha anmgbian ne kpee” ga. Doo u se umbur ser Yehova una fatyô u den mbatamen akaa a ve er sha lan la. Se kpa ka kwagh u i doo u se er la ga he? Mbagenev ken tiônnongo er akaabo a vihin tsung, kpa ka ve venda u za teman vea kômatii u i ver ér a wase ve la, sha ci u ve nenge ér mbatamen mba ve lu ken kômatii shon kpa er akaa agen sha lan. Kwagh ne ngu inja er oruange u nan vende u zan hen ma ortwer ér a sôr nan angev, sha ci u ortwer la ngu a ieren igen i i̱ doo nan ga yum nahan.
8. Ka avur a Bibilo a nyi aa wase se se za hemen u lun a mnenge u vough sha kwagh u mbakuran mba ken tiônnongo?
8 Aluer se umbur kwagh u Bibilo i kaa ér Yesu kôr “asan ataankarahar ken uwegh Nagh ku yanegh” la yô, kwagh ne una wase se u palegh imba ieren ne. “Asan” la tile sha ityough ki mbatamen mba i shigh ve mkuren la, shi a wa mbatamen mba ken atôônanongo cii ker. Yesu una fatyô u kôôm “asan” la er a nenge i doo un cii. (Mpa. 1:16, 20) Er Yesu a lu ityough ki tiônnongo u Kristu yô, ka un a hemen mbamzough mba mbatamen cii ye. Nahan aluer gba u a kôôm ma ortamen mimi mimi je kpa, Un u “ashe a Na [a] lu er nomborusu nahan” la, una nenge ér i kôôm nan sha gbenda u a soo la, man sha shighe u a soo la kpaa. (Mpa. 1:14) Aluer Yesu ngu a̱ er kwagh sha mi ga je kpa, se za nen hemen u nan mba icighan jijingi a ver ve hemen la icivir, gadia Paulu nger ér: “Ungwan nen imo i mbahemenev enev, hide nen a ayol a en ijime hen ve gadia mba kuran uuma enev er ka ior mba vea za pase kwagh u ve er la keng nahan. Ve̱ er nahan saan saan i̱ de lu sha ishima i vihin ga, gayô, á lu ne a inja ga.”—Heb. 13:17.
9. (a) Shighe u i kôôm Orkristu shin i tsaha nan yô, kwagh ne una fatyô u hingir ikyaren hen a nan nena? (b) Zum u i kôôm se yô, hemba doon u se er nyi?
9 Shighe u mbatamen ve kôôm or shin ve ngohol ityom i nan lu a mi ken tiônnongo la kera yô, ieren i nan sha kwagh ne ia tese ér nan ngu or u dedoo shin nan ngu or u dedoo ga. Yange mbatamen wa gumor ugen kwagh sha kwagh u anumbe a vidio a pilagh. Kpa kwagh ka a er i vihi yô, gumor ne venda kwaghwan ne, nahan i dugh un diakon kera, sha ci u ieren na la na yô, a kera kuma u lun diakon, er i tese ken Ruamabera nahan ga. (Ps. 11:5; 1 Tim. 3:8-10) Mba dughun anmgbian ne diakon kera yô, a pase ior wuee ér un lumun a ijir i mbatamen ve er un la ga. Shi a tindi a uwashika kpishi shin afishi a branci, a ôr akaa a dang sha iyol i mbatamen. Heela tseegh ga, yange tuur mbagenev ken tiônnongo ér ve kpa ve nger afishi a branci washika sha kwagh ne. Aluer se mba keren ishô sha akaabo a se er la yô, se va a ayôôso ken tiônnongo, man kwagh ne una lu or môm a inja ga. Zum u i kôôm se yô, hemba doon u se nenge mkôôm la ser ka kwagh u wasen se u fan mbamyen asev, nahan lumun mkôôm shon ving, a ahon a gban shio.—Ôr Ukwelegh 3:28, 29.
10. (a) Yakobu 3:16-18, wase se u fan ieren i dedoo i í gbe u se lu a mi la man i bo i í gbe u se palegh ken tiônnongo la nena? (b) Ka sea lu a aeren a a zough sha “kwaghfan u a dugh Sha” yô, ka nyi ka i due kere?
10 Yakobu 3:16-18 wase se u fan ieren i dedoo i í doo u se lu a mi ken tiônnongo la, man ieren i bo i í gbe u se palegh la kpaa. Ijiir la kaa ér: “Her ape iyuhwe i lu kua u wan kwagh wou ikyo tseegh yô, anzughul ban ga, kua shi hanma ieren i dang kpaa. Kpa kwaghfan u a dugh Sha yô, hiihii ka u wang, shi ka u bem kpaa, man u sar sar, man u norom ikyaa ga, a iv a mhôônom ma zungwen kua atam a dedoo, ka u sangen sha dooshima ga man shi u imangeregh kpaa ga. Ityamegh ki perapera yô, ka i lôô ki sha bem sha ci u mba ve ker num la.” Aluer se mba a aeren a a zough sha “kwaghfan u a dugh Sha” la yô, se lu kaven Aôndo. Nahan kwagh ne una taver anmgbianev cii ishima u lun a aeren a dedoo, shi bem una seer lun ken tiônnongo kpaa.
NAAN IOR ICIVIR KEN TIÔNNONGO
11. (a) Aluer se za hemen u tesen ieren i dedoo yô, kwagh ne una wase se u palegh nyi? (b) Se hen nyi sha ikyav i Davidi laa?
11 Doo u se umbur ser Yehova ver mbatamen ér ve “koso nongo u Kristu u Aôndo.” (Aer. 20:28; 1 Pet. 5:2) Nahan sea lu mbatamen shin sea lu ga kpa, gba u se cii se naan gbenda u Aôndo a eren akaa la icivir. Aluer se za hemen u tesen ieren i dedoo yô, se kera ker tahav ken tiônnongo ga. Zum u Saulu, Tor u Iserael nenge ér Davidi una va kar a tema tor yô, a “gba gohon Davidi ishe i bo.” (1 Sam. 18:9) Tor Saulu hingir u lun a jijingi u bo, nahan a ker Davidi a ku je kpaa. Doo u se wua iyol sha kwagh u iantom er Saulu nahan ga, kpa hemba doon u se lu er Davidi nahan. Shin er yange i nzughul a Davidi kpishi nahan kpa, a za hemen u nan or u Aôndo a ver un tor la icivir.—Ôr 1 Samuel 26:23.
12. Ka nyi se er ve se va a mzough ken tiônnongo?
12 Mnenge wase ka una kaha a mnenge u mbagenev yô, ashighe agen kwagh ne a va a ishimavihin ken tiônnongo, kua hen atô u mbatamen je kpaa. Kwaghwan u Bibilo una fatyô u wasen se sha gbaa ne. Bibilo kaa ér: “Hemen nen sha u nan ior icivir,” shi i̱ kaa ér: “De nengen ayol a en ner ne mba mbafankwagh ga.” (Rom. 12:10, 16) Doo u se norom ikyaa sha kwagh u se nenge ser ka u shami la ga, kpa se umbur ser ashighe kpishi igbenda ka i lu imôngo i eren kwagh, man i cii i lu i shami. Aluer se mba nôngon u kaven mnenge u mbagenev ve lu a mi sha kwagh yô, se va a mzough ken tiônnongo.—Fil. 4:5.
13. Zum u se pase mnenge wase sha kwagh yô, doo u se er nena? Tese ikyav sha kwagh u ken Bibilo, u a te iwanger sha kwagh ne yô.
13 Kwagh ne tese ér aluer kwagh ngu zan hemen ken tiônnongo, man se nenge ser doo u a sôr kwagh shon, nahan se za lam a mbatamen se pase ve mnenge wase yô, se er shami ga shinii? Ei, ka nahan ga. Sha ayange a mbaapostoli la, anmgbianev gba anyiman kpoghuloo sha ikyaa igen. Nahan anmgbianev mban “tsua Paulu man Barnaba man mbagenev ken ve sha u ve̱ za a anzughul ne hen mbaapostoli man mbatamen ken Yerusalem yô.” (Aer. 15:2) Anmgbianev mban cii yange ve pase mbamnenge vev sha ikyaa shon, kua gbenda u ve nenge ér doo u a sôr zayol shon la kpaa. Nahan kpa, er ve pase mbamnenge vev cii, shi Mbahemenev mba Shin Itine kure ikyaa la sha iwasen i jijingi yô, anmgbianev mbara kera hanger sha mbamnenge vev ga. Zum u washika u i nger sha u pasen atôônanongo kwagh u i tsough la nyôr a anmgbianev yô, “ve ember sha ci u mtaver u i taver ve ishima la,” shi ve “taver ken jighjigh u nan” kpaa. (Aer. 15:31; 16:4, 5) Nyian kpa, zum u se za pase mbatamen kwagh sha kwagh u a lu zan hemen ken tiônnongo yô, doo u se na jighjigh ser vea nenge sha ikyaa shon tsembelee, nahan vea mase tsuan kwagh u vea er yô.
TESE IEREN I DEDOO SHIGHE U Ú LU EREN KWAGH A MBAGENEV YÔ
14. Se tese ser se mba a ieren i dedoo shighe u se lu eren kwagh a mbagenev la nena?
14 Ashighe nga kpishi a ka i gba u se tese ser se mba a ieren i dedoo yô. Aluer se mba den mbagenev kwaghbo zum u ve er se kwagh u vihin yô, kwagh a za a doo kpishi. Bibilo kaa ér: “Waan nen ishima a ayol a en, deen nen ayol a en kwaghbo aluer kwagh á nzughul orgen a orgen yô, er Ter A de ne akaabo nahan, ne kpaa kape eren nen la.” (Kol. 3:13) Kwagh u i kaa ér “aluer kwagh á nzughul orgen a orgen” la tese ér, ashighe agen ishima ia fatyô u vihin se a mbagenev sha ityôkyaa i dedoo. Nahan kpa, doo u se de ser an-mshi u se nenge a mi ken orgen la a na se ishima vihin ga. Gadia kwagh ne una fatyô u van a ayôôso ken tiônnongo. Kpa se gema se kav Yehova sha u den mbagenev kwaghbo sha mimi, shi se za hemen u civir Yehova vea ve imôngo kpaa.
15. (a) Ka nyi se hen hen Yobu sha kwagh u den mbagenev kwaghbo? (b) Msen una wase se u lun a ieren i dedoo nena?
15 Se fatyô u henen ieren i den mbagenev kwaghbo la hen Yobu. Akar a Yobu atar, a ma sur un ishima la, yange ôr akaa a vihin sha iyol na kpishi. Nahan kpa, Yobu de ve kwaghbo ve. Yange er kwagh ne nena? “A er msen sha ci u akar a na.” (Yobu 16:2; 42:10) Aluer se kpa se mba eren msen sha ci u mbagenev yô, se fatyô u geman gbenda u se nengen ve la. Shi aluer se mba eren msen sha ci u anmgbianev mba sha tar cii yô, kwagh ne una wase se u lun a ieren i Kristu kpa lu a mi la. (Yoh. 13:34, 35) Heela tseegh ga, doo u se sônon Aôndo ser a na se icighan jijingi na kpaa. (Luka 11:13) Jijingi u Aôndo una wase se u eren kwagh a mbagenev sha mimi, vough er i gbe u Mbakristu vea eren la.—Ôr Mbagalatia 5:22, 23.
EREN KWAGH U UNA VA A MLU U DEDOO KEN TIÔNNONGO YÔ
16, 17. Ka nyi ieren u kange ishima wer u lu a mini?
16 Aluer hanmô wase kange ishima u eren kwagh u una va a mlu u dedoo ken tiônnongo yô, kwagh u injaa una due ker! Er se tim sha ngeren ne se bee ne, u fatyô u tsuan wer u sôr inja sha er u hemba lun or u maan a maa mbagenev yô. Aluer ka nahan yô, de Mkaanem ma Aôndo ma tese ú er u gema uma wou yô. (Heb. 4:12) Paulu yange soo u veren atôônanongo ikyav i dedoo, nahan a kaa ér: “M fa ma ityôkyaa sha iyol yam ga, kpa heela tseegh yô, nam u me lu a ishô ga. Ka Ter A lu timen kwagh wam, kuren un ye.”—1 Kor. 4:4.
17 Aluer se mba nôngon ser se er kwagh u a zough sha kwaghfan u a dugh sha la, nahan se hemba veren ishima sha kwagh wase iyol yase shin sha kwagh u iantom yase ga yô, se va a mlu u dedoo ken tiônnongo. Shi aluer se mba a ieren i den mbagenev kwaghbo shi se mba henen kwagh u mbagenev sha gbenda u dedoo yô, se lu bem bem a mba se civir Aôndo a ve imôngo la. (Fil. 4:8) Aluer se mba eren nahan yô, se fatyô u lun a vangertiôr ser, a doo Yehova man Yesu “a jijingi” u se lu a mi la.—File. 25.
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Foto u sha peeji 14 la]
Aluer u hen sha ian i Yesu a lu sha mi la yô, kwagh ne una wase u u̱ geman gbenda u ú nengen kwaghwan la nena?
