“Ti tötike mä töi ye nuainkäre”

“Ti tötike mä töi ye nuainkäre, ñobätä ñan aune mä Ngöbö tikwe.” (SAL. 143:10)

KUKWE NGWANDRE TÖRÖ JAI

¿Kukwe meden namani bare Davidbätä abokän tä bämike niara nämene Ngöbö töi ye nuainne?

¿Dre käkwe David dimikani Ngöbö töi ye mike gare jai?

¿Dre käkwe ni dimikai ne kwe Jehovakwe ni kadre ngäbiti?

1, 2. ¿Ngöbö töi ye nuaindre angwane dre kwin raba nemen nikwe, aune dre mikai gare jai rei David yebätä?

¿KÄ MIKAKÄRE ñärärä yekäre mä tärä niken mente kwin ngutuäbiti? Mäkwe ye erere nuainbarera angwane ye käkwe mä dimikani kä mike gare bäri kwin jai. Ye erere ni törbadre kukwe diain ja käne ye ngwane nikwe kukwe mikadre gare kwin jai. Jondron tuin ño Jehovai ye erere nikwe mikadre tuin jai ye käkwe ni dimikai näin ji kwin yebiti (Is. 30:21).

² David rei Israelkwe nämene Ngöbö töi ye nuainne ye bämikani kwe. Kukwe nakaninkä niarabätä, akwa yebiti ta Jehová mikani täte ja brukwä tätebiti kwe ye tä dre driere nie ye ani mike gare jai (1 Rey. 11:4).

DAVID NGÖBÖ KÄ MIKANI DEME

3, 4. a) ¿Dre käkwe David töi mikani niken rüre Goliat yebe? b) ¿Ngöbö kä ye nämene tuin ño David ie?

³ David nämene monsore ye ngwane ja tuani kwe Goliat ni rükä dite yebe. Ni kri ye nämene bäsi 3 metro (9,5 pies) mente kwin aune nämene jondron ngwen jabätä yebiti nämene ja kriemike kwin, akwa ¿dre käkwe David töi mikani niken rüre ni yebe? (1 Sam. 17:4.) ¿Kä jürä ñaka nämenebätä? ¿Nämene tödeke Ngöböi? Kukwe ketebu ye käkwe niara dimikani. Akwa, bäri ütiäte niara nämene Jehová mike tuin ütiäte jai aune kä kwe ye nämene deme kräke yebätä nuainbare kwe. David kukwe ngwantaribare ja dibiti: “¿Filisteo tarei ñaka kwata tikaninkä ye abokän nire aune ñobätä jatadre ñäke nitre rükä Ngöbökwe ye rüere?” (1 Sam. 17:26).

⁴ Niara namani Goliat ngwärekri ye ngwane niebare kwe ie: “Mä kite ngitra, lanza bätä jabalina yebiti ti rüere, akwa ti kite Jehová nitre rükä jie ngwanka ye käbiti, niara Ngöbö rükä juta Israel yekri, ye rüere  mätä ñäke” (1 Sam. 17:45). Ngöbö metre ie tö ngwani kwe ye köböire jä kwatibebiti ni kri filisteo täkäni kwe aune juani tibien kwe. David nämene tö ngwen käre Jehovai aune kä kwe ye nämene ütiäte kräke, aune ye nuainbare jankunu kwe. Yebätä niarakwe nitre Israel nübaibare: “Niara kä deme yebiti ni käikitadrekä” (ñäkädre 1 Crónicas 16:8-10 yebätä).

5. ¿Kukwe namani bare David yebätä Goliat ben ye erere raba nemen bare ño nibätä?

⁵ Jehová ye Ngöbö mäkwe yebätä ja ruin kwin mäi, ¿ñan ererea? (Jer. 9:24.) Nitre nünanka mä bäre, nitre mada, mä mräkätre tä blite käme Jehovabätä aune tä Testiko kwe kötaire ye ngwane, ¿mätä dre nuainne? ¿Ye ngwane mätä blite kwin Jehová yebätä aune niarakwe mä dimikai ie mätä tö ngwen? Erametre, “kä tärä rabakäre kwekebe”, akwa ye ñan aibätä ni rabadre jakaire mikakäre gare ni abokän testiko Jehovakwe aune ni ja tötikaka Jesukwe (Ecl. 3:1, 7; Mar. 8:38). Kukwe drieta ye nitre ruäre ñaka mike tuin ütiäte jai, akwa ja töi mikadre kwin nitre ye kräke aune mikadre tuin ütiäte jai. Goliat namani ñäke ye ngwane nitre Israel “namani nikenkä aune kä jürä namani krubäte bätätre” ye erere ñaka ja ngwandre (1 Sam. 17:11). Nikwe ja töi mikadre Jehová kä ye mike deme. Ni töita nitre dimikabätä ne kwe Ngöbö metre rabadre gare ietre, ye medenbätä nita kukwe driere Biblia yebiti ne kwe rabadre gare ietre ñobätä ütiäte krötadre Ngöbö ken (Sant. 4:8).

6. ¿David rübare Goliat ben ye ngwane töi nämene drebätä, aune ni töi rabadre metrere drebätä?

⁶ David rübare Goliat ben ye tä kukwe mada ütiäte driere nie. Nitre rükä nämene ja ükaninkrö yekänti David nükani angwane ngwantaribare kwe: “¿Nire käkwe filisteo ye murie ketadre ne kwe nitre Israel ñaka kä rabadre käme ye ngwane dre nuain ni ye kräke?”. Nitre Israel nämene yete kukwe niebare käne ye arabe niebareta ie: “Nire ni ye murie ketai angwane rei käkwe jondron ütiäte krubäte aune ngängän jeñe kwe biain ie, aune mräkätre kwe rabai kwäre juta Israel yete” (1 Sam. 17:25-27). David töi ñaka nämene jondron biandi ie yebätä. Kukwe bäri utiätebätä niara töi nämene: Ngöbö metre ye käikitadrekä (ñäkädre 1 Samuel 17:46, 47 yebätä). ¿Ni abokän töita ño? ¿Ni rabadre ngwian bökäne o ni rabadre kädekani kri yebätä ni töita? Ni tö ja ngwain David erere, niarakwe kantabare: “Jehová ye ni kri krubäte ani mike gare tibe, ani gwairebe niara kä ye käikitekä” (Sal. 34:3). Ye medenbätä, tö ngwandre Jehovai aune niara kä ye mikadre käne jondron mada yebiti ta (Mat. 6:9).

7. Ñaka ni kadre ngäbiti kwin ye ngwane, ¿dre nuaindre ne kwe tödeka nikwe tädre dite aune ni töi rabadre kukwe driere jankunu?

⁷ Kä jürä ñaka namani Davidbätä, ñobätä ñan angwane tö ngwani täte kwe Jehovai. Tödeka kwe ye nämene dite, niara nämene obeja ngübare ye ngwane nämene tö ngwen Ngöböi (1 Sam. 17:34-37). Nitre ñaka töta nemen ni kain ngäbiti kwin, ye medenbätä tödeka nikwe rabadre dite ye nita ribere jai, ne kwe nikwe ja di ngwandre kukwe driere jankunu. Ñodre, nita niken bute ye ngwane, nitre tä ni ken yebe ni raba blite kukwe metre yebätä. Nita niken kukwe driere ju ju te ye ngwane, ¿ni raba kukwe driere nitre tä kwen ji ngrabare nie yei? (Hech. 20:20, 21.)

DAVID TÖ NGWANI JEHOVAI

8, 9. ¿Davidkwe ñaka kukwe nuainbare Saulbätä yebiti bämikani ño kwe niara nämene Jehová töi ye mike täte?

⁸ David nämene tö ngwen Jehovai ye bämikani kwe kukwe keta kabrebiti. Ñodre, Saúl rei kena Israel ye mikani tuin ütiäte kwe jai. Saúl namani ja rüere  David ben ye medenbätä bämä jire lanza kitani kwe metakäre kibätä; lanza ye ñaka matani Davidbätä, akwa niara ñaka ja ngie mikani, ñakare aune niara ngitiani rei ye ngänikaire (1 Sam. 18:7-11; 19:10). Ye bitikäre, nitre rükä 3.000 dianinkä kä Israel yekänti, yebe Saúl nikani kä ngwarbe nötare yete niara jiebiti (1 Sam. 24:2). Bati, David bätä nitre rükä kwe nämene ja ükani yekänti Saúl nikani, aune ñaka nämene gare ie nitre ye nämene yete. David törbadre akräke rei murie ketadre kwe. Ngöbökwe niara ye arabe mikai rei ye täte ye nämene gare kwin ie (1 Sam. 16:1, 13). Nitre rükä niarakwe ye kukwei mikadre täte kwe akräke rei murie ketadre kwe. Akwa, ñaka nuainbare kwe, niarakwe niebare: “Jehová okwäkänti tita niere ti ñan raba ti däkien dianinkä Jehovakwe ye nuainne tare” (ñäkädre 1 Samuel 24:4-7 yebätä). Ngöbökwe Saúl dianinkä reire aune David ñaka tö namani kürä kwe diankä kän, ñobätä ñan aune Jehová nämene rei ye tuenmetre gobrane. Davidkwe dän Saulkwe tikaninkä gore ye ngwane mikani gare kwe niara ñaka tö namani kukwe tare nuainbätä (1 Sam. 24:11).

⁹ Rei dianinkä Jehovakwe ye tuaninta mrä Davidkwe ye ngwane mikani tuin ütiäte kwe jai. David bätä Abisai nükani Saúl nämene nünentubu yekänti angwane kwani ja dükani ietre. Abisai niebare David ie Ngöbökwe niara rüe ye biani murie ketadre ie yebätä tö namani kriaikä lanzabiti dobote, Davidkwe ñaka tuanimetre nuainne (1 Sam. 26:8-11). David nämene ja jie ngwamana Ngöböi, ye medenbätä ni rükä kwe kukwe niebare ie ye niarakwe ñaka tuanimetre ja töi kwite, ñakare aune Jehová töi nämene ño ye mikani täte kwe.

10. ¿Kukwe meden raba nemen bare nibätä aune dre raba ni dimike ja tuakäre kukwe yebe?

¹⁰ Ye erere arato ni mada raba ni töi mike kukwe nuainne ja töi jeñebiti, aune ñaka töbike Jehová töita ño yebätä. Abisai erere, nitre ruäre raba ni töi mike ñaka töbike Ngöbö töi yebätä aune ni töi mike kukwe jeñe nikwe ye nuainne. Nikwe ñaka ja töi kwitamana yekäre ja töi mikadre kwatibe dre tuin kwin Jehovai ye erere nuainne aune näin ji kwe yebiti.

11. ¿Ngöbö töita ño yebätä David kukwe meden kwin bämikani ni käne?

¹¹ David orabare Jehovai: “Ti tötike mä töi ye nuainkäre” (ñäkädre Salmo 143:5, 8, 10 yebätä). Niara ñaka tö ngwanbare jai aune ñaka nitre mada mikani kwe ja töi kwite, ñakare aune Ngöbökwe niara jie ngwandre ji kwe yebiti ye nämene ribere ie. Niebare kwe: “Dre  dre nuainbare mäkwe yebätä tita töbike; jondron jökrä sribebare mäkwe ja kisebiti yebätä ti töita käre”. Nikwe ja tötikai nguseta Bibliabätä aune Jehovata nitre kä tibienbätä ye mike tuin ño jai yebätä töbikadretari angwane Ngöbö töita ño ye rabai gare nie.

KUKWE ÜKANINTE JA JIE NGWANKÄRE YE NÜKANI GARE DAVID IE

12, 13. ¿Nitre nimä jatani ñö ngwena David ie ye ñobätä ianinte kwe?

¹² Ni raba ja ngwen David erere, niara ie Kukwe Ngöbökwe nämene gare aune nämene ja jie ngwamana ie. David niebare “Belén Kä mäkä muani yete ñö tä ye tikwe ñadre näre” ye ngwane kukwe namani bare ye ani kädriere. Juta yekänti nitre filisteo nämene aune nitre nimä nänkä David ben nikani ja dibiti ñö den juta yete. “David abokän ñan tö namani ñö ye ñain, ñakare aune ianinte kwe Jehovai”. ¿Ñobätä? David arabe niebare: “¡Ngöbö tikwe okwäkänti ti ñan raba kukwe ye nuainne! ¿Nitre nimä yekän bäsi ja nire nianinte aune ti rabadre niaratre därie ye ñain? Ñö yebätä niaratre bäsi ja nire biani” (1 Crón. 11:15-19).

¹³ Ni mada därie ñaka ñadre, ñakare aune iandrete Jehovai, kukwe ye nämene ükaninte ye nämene gare David ie. Arato, kukwe nämene ükaninte yete niebare “däri yete ja nire tä” ye nämene gare ie. Akwa, niarai ñö biani aune ñaka däri biani ie. ¿Ñobätä ñaka ñani kwe? Ñobätä ñan aune kukwe ükaninte Ngöbökwe ye nämene niara jie ngwen, däri nämene tuin ütiäte Jehovai ye nämene gare ie. Nitre nimä nikani ñö den ye kwandre rüe ie akräke murie ketadre, ye medenbätä David ñö ye ñadre akräke rabadre nitre ye därie ñain ye kwrere. Ñö ye ñadre kwe ye ñaka namani tuin kwin ie,ñakare aune iandrete tibien kwe ye nükani gare ie (Lev. 17:11; Deut. 12:23, 24).

14. ¿Dre käkwe David dimikani töbike kwin Jehová töi ye erere?

¹⁴ David käkwe ja di ngwani ne kwe Kukwe Ngöbökwe ye rabadre brukwäte. Yebätä kantabare kwe: “Ngöbö tikwe, sribi mäkwe ye käi juto tibätä, aune  kukwe mäkwe ye tä ti brukwäte” (Sal. 40:8). Kukwe ükaninte Ngöbökwe yebätä ja tötikabare kwe aune töbikabare kwe arato. Ngöbökwe Kukwe ükaninte biani Moisés ie yei nämene tö ngwen, arato nämene kukwe ye kain ngäbiti ja jie ngwankäre. Ye erere nikwe ja tötikadre Bibliabätä, töbikadretaribätä aune nikwe mikadre nemen ja brukwäte. Kukwe ye ni dimikai kukwe kwin den ja käne kä mikakäre juto Jehovabätä.

15. ¿Salomonkwe ñaka Kukwe Ngöbökwe mikani ütiäte jai ye bämikani ño kwe?

¹⁵ Salomón, David ngobo ie Jehovakwe jondron kwin keta kabre biani. Akwa, kä nikani ta ye bitikäre niara ñaka jatani kukwe ükaninte Ngöbökwe ye mike täte. Ñodre, nitre Israel ñaka rabadre ja mike gure “meritre kwati ben” ye nämene gare ie akwa ñaka mikani täte kwe (Deut. 17:17). Meritre kwati menteni ben ja mikani gure kwe. Salomón jatani umbre ye ngwane “meritre ben niara ja mikani gure yekwe brukwä mikani ngöbö mada mike täte”. Dre rabadre barebätä yebätä ñaka töbikabare kwe, ñakare aune “kukwe käme Jehová okwäkänti ye Salomón jatani nuainne, aune niarakwe ñaka Jehová mikani täte metre rün kwe David ye erere” (1 Rey. 11:1-6). ¡Kukwe ükaninte Ngöbökwe ye rabadre ni jie ngwen ye ütiäte krubäte! Ñodre, nire tö ja mikai gure ye kräke kukwe ye ütiäte.

16. ¿“Ni tödekaka Jesubti aibe ben” ja mikadre gure ribeta nie ye mikadre tuin ño jai?

¹⁶ Ni mada ñaka kukwebätä jatadre niere nie törbadre ja mikai gure nibe ye ngwane, ¿ni töita David o Salomón erere ye nikwe bämikadre ño? Nitre kristiano käkwe ja mikadre gure “ni tödekaka Jesubti aibe ben” ye ribeta ietre (1 Cor. 7:39). Ni kristiano törba ja mäkäite ye ngwane nuaindre kwe ni kukwebätä ben. Kukwe nieta Bibliabätä ye tä ni jie ngwen angwane ni ñaka ja mäkäi ni ñaka kukwebätä ben, arato nitre ngwarbe jatadre ni nike ye ni ñaka kadre ngäbiti jire chi.

17. Ni üai butiere mikata tuare ye kö okwä kwrere, ¿dre nuaindre ne kwe ni ñaka rabadre te?

¹⁷ David nämene ja jie ngwamana kukwe Ngöbökwe yei yebätä nikwe töbikadre angwane ye raba ni dimike ñaka ni üai butiere mike ñärärä. Texto tä mikani nete yebätä mäkwe ñäkä aune kukwe meden nieta ni jie ngwankäre bätä Jehová tö ni tuai dre nuainne yebätä töbikadre (ñäkädre Salmo 119:37; Mateo 5:28, 29 bätä Colosenses 3:5 yebätä). Ni üai butiere mikata tuare ye kö okwä kwrere, akwa Ngöbökwe kukwe ükaninte yebätä töbikadi angwane ye käkwe ni dimikai näin mento kö okwä yebätä.

KÄRE NIKWE TÖBIKADRE NGÖBÖ TÖI YEBÄTÄ

18, 19. a) David nämene ja mike ngite, ¿akwa ñobätä Ngöbökwe kani ngäbiti? b) ¿Mä töita kwatibe dre nuainbätä?

¹⁸ David käkwe kukwe kwin bämikani kukwe keta kabre känti, akwa ja mikani ngite krubäte kwe arato (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 22-27; 1 Crón. 21:1, 7). Akwa, ja namani ruin ngite ie kukwe käme nuainbare kwe yebätä. Ye medenbätä, niarakwe Ngöbö “mikani täte ja brukwä tätebiti” ye nietabätä (1 Rey. 9:4). ¿Ñobätä? Käre ja di ngwani kwe ja ngwen Ngöbö töi nämene ye ererebätä.

¹⁹ Ni ja mike ngite akwa yebiti ta ni raba ja di ngwen ne kwe Jehovakwe ni kadre ngäbiti. Ye medenbätä, nikwe ja tötikadre Kukwe Ngöbökwe yebätä, töbikataridre kukweta nemen gare nie yebätä aune kukwe Ngöbökwe tä ni brukwäte ye erere nuaindre. Salmista käkwe töi bobrebiti kukwe ne ribebare Jehovai ye erere ni raba nuainne: “Ti tötike mä töi ye nuainkäre”.

[Kukwe ngwantarita]

[Jondron üai bämikani página 3]

[Jondron üai bämikani página 5]

¿Ñobätä David ñaka Saúl murie ketani?

[Jondron üai bämikani página 6]

¿Nitre nükani ñö ngwena David ie ye ñaka ñabare kwe ye tä dre driere nie?