Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Yesu Pee He Si Bami He Nɔ Hyɛmi Nɔ́

Yesu Pee He Si Bami He Nɔ Hyɛmi Nɔ́

“I pee enɛ ɔ nɛ nyɛɛ hyɛ, nɛ nyɛ hu nyɛɛ pee ha nyɛ sibi.”​—YOH. 13:15.

1, 2. Mɛni Yesu tsɔɔ e bɔfo ɔmɛ gbɔkuɛ nɛ e nɔ jena e ma gbo ɔ?

GBƆKUƐ nɛ e nɔ jena Yesu ma gbo ɔ, e kɛ e bɔfo ɔmɛ ya ye ní ngɛ mɔ ko nɔ ngɛ Yerusalem. Benɛ a ngɛ ní ɔ yee ɔ, Yesu te si ngɛ niye ní ɔ he nɛ e je e tade klɔii ɔ kɛ fɔ si. E ngɔ papami kɛ muɔ e mlɛ mi. Kɛkɛ nɛ e plɛ nyu ngɔ wo tsesi mi nɛ e fɔ kaseli ɔmɛ a nane he nɛ e kɛ papami ɔ tsu a nane ɔ he. Lɔɔ se ɔ, e kpale wo e tade klɔii ɔ. Mɛni heje nɛ Yesu tsu nítsumi nɛ nihi bui nɛ ɔ?—Yoh. 13:3-5.

2 Yesu nitsɛ tsɔɔ nya ke: “Nɔ́ nɛ i pee ha nyɛ piɔ ɔ, nyɛ nu sisi lɛɛ? . . . Jehanɛ ɔ, imi nyɛ Nyɔmtsɛ, kɛ nyɛ Tsɔɔlɔ ɔ, ke i fɔ nyɛ nane he ɔ, e sa kaa nyɛ hu nyɛ fɔ nyɛ sibi a nane he. Imi lɛɛ i pee enɛ ɔ nɛ nyɛɛ hyɛ, nɛ nyɛ hu nyɛɛ pee ha nyɛ sibi.” (Yoh. 13:12-15) Yesu tsui mi nɛ e je kɛ tsu nítsumi nɛ nihi bui nɛ ɔ, ji nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ e pee kɛ ha e bɔfo ɔmɛ nɛ a hɛ be nɔ jee. Enɛ ɔ maa wo mɛ he wami nɛ a ba a he si pee se.

3. (a) Mɛni blɔ nɔ Yesu gu kɛ tsɔɔ si enyɔ sɔuu kaa he si bami he hia? (b) Mɛni he wa ma susu ngɛ nikasemi nɛ ɔ mi?

3 Benɛ Yesu fɔ e bɔfo ɔmɛ a nane he ɔ, jamɛ a be ɔ mi ji kekleekle be nɛ e tsɔɔ bɔnɛ he si bami he hia ha. Be ko ɔ, bɔfo ɔmɛ a kpɛti ni komɛ sã nya ngɛ nɔ nɛ ji nɔmlɔ ngua pe kulaa ngɛ a kpɛti ɔ he. Yesu ngɔ jokuɛ nyafii ko kɛ ba da si ngɛ a hɛ mi nɛ e de mɛ ke: “Nɔ tsuaa nɔ nɛ ma he jokuɛ nyafii nɛ ɔ atuu ngɛ ye biɛ mi ɔ, imi e he atuu ɔ nɛ; nɔ tsuaa nɔ nɛ heɔ mi a tuu ɔ, nɔ nɛ tsɔ mi ɔ lɛ e he atuu ɔ nɛ. Ejakaa nɔ nyafii pe kulaa ngɛ nyɛ tsuo nyɛ kpɛti ɔ, lɛ ji nɔmlɔ ngua pe kulaa.” (Luka 9:46-48) Akɛnɛ Yesu le kaa Farisibi ɔmɛ susuɔ kaa a he hia pe ni kpahi heje ɔ, pee se ɔ, Yesu de ngɛ e fiɛɛmi nítsumi ɔ mi ke: “Ejakaa nɔ tsuaa nɔ nɛ woɔ e he nɔ ɔ, a maa ba lɛ si, nɛ nɔ nɛ baa e he si ɔ, a ma wo e nɔ.” (Luka 14:11) E ngɛ heii kaa Yesu suɔ nɛ e se nyɛɛli ɔmɛ nɛ a ba a he si nɛ a ko wo a he nɔ loo a ko susu kaa a nɔ kuɔ pe ni kpahi. Nyɛ ha nɛ wa susu he si bami he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ Yesu pee ɔ he saminya konɛ wa nyɛ nɛ waa kase lɛ. Jehanɛ se hu ɔ, wa maa hyɛ bɔnɛ ni kpahi hu náa su nɛ ɔ he se ha.

“I TSƆ WE ATUA”

4. Mɛni blɔ nɔ Mawu Bi kake ɔ je he si bami kpo loko e ba zugba a nɔ ngɛ?

4 Mawu Bi kake ɔ je he si bami kpo loko e ba zugba a nɔ. Yesu kɛ e Tsɛ ɔ hi hiɔwe jehahi babauu. Baiblo mi womi nɛ ji Yesaya a tu huɛ bɔmi gbagbanii nɛ hi Bi ɔ kɛ e Tsɛ ɔ a kpɛti ɔ he munyu ke: ‘Nyɔmtsɛ Yehowa tsɔɔ mi nɔ́ nɛ ma de, konɛ be nɛ sa mi ɔ, ma nyɛ ma wo nɔ nɛ pɔtɔ lɛ ɔ he wami. Daa mɔtu ɔ, e haa i hlaa kaa nɔ́ nɛ e maa tsɔɔ mi ɔ, ma bu tue kaa ní kaselɔ. Nyɔmtsɛ Yehowa bli ye tue; i tsɔ we atua, i kua we lɛ.’ (Yes. 50:4, 5) Mawu Bi ɔ ba e he si nɛ e bu nɔ́ nɛ Yehowa tsɔɔ lɛ ɔ tue saminya. E suɔ wawɛɛ kaa e maa kase ní kɛ je anɔkuale Mawu ɔ ngɔ. E ngɛ heii kaa Yesu yɔse bɔnɛ Yehowa baa e he si nɛ e naa adesahi nɛ a yi mluku ɔ mɔbɔ ɔ hulɔ!

5. Ngɛ mɛni blɔ nɔ Yesu, nɛ ji bɔfo nɔkɔtɔma Mikael ɔ ba e he si benɛ e kɛ Abosiami sã nya a?

5 Pi bɔ níhi tsuo nɛ a ngɛ hiɔwe ɔ nɛ a baa a he si kaa bɔnɛ Mawu Bi kake ɔ baa e he si ɔ. Bɔfo nɛ ba plɛ e he Satan Abosiami ɔ sume kaa e maa ba e he si nɛ e kase ní kɛ je Yehowa ngɔ, mohu ɔ, e wo e he nɔ nɛ e susu kaa e nɔ kuɔ pe bɔfo kpa amɛ. Enɛ ɔ ha nɛ e tsɔ Yehowa hɛ mi atua. Se Yesu lɛɛ e bua jɔ he blɔ nɛ a ha lɛ ngɛ hiɔwe ɔ he, nɛ e kɛ he blɔ nɛ e ngɛ ɔ tsu we ní ngɛ blɔ yayami nɔ. Benɛ Yesu nɛ ji bɔfo nɔkɔtɔma Mikael kɛ ‘Abosiami sã nya ngɛ Mose flɔ̃’ ɔ he ɔ, Yesu kɛ he blɔ nɛ e ngɛ ɔ tsu we ní ngɛ blɔ nɛ dɛ nɔ. Mohu ɔ, Mawu Bi ɔ ba e he si. E bua jɔ kaa e ma ha nɛ Yehowa nɛ ji je ɔ tsuo Kojolɔ Ngua a nɛ hyɛ sane ɔ mi bɔnɛ lɛ Yehowa a e suɔ ngɛ lɛ Yehowa a nitsɛ e be nɛ e sa mi.—Kane Yuda 9.

6. Mɛni blɔ nɔ Yesu gu kɛ je he si bami kpo ngɛ nítsumi nɛ a kɛ wo e dɛ kaa Mesia a nɛ e kplɛɛ nɔ ɔ mi?

6 Atsinyɛ jemi ko be he kaa níhi hu nɛ Yesu kase loko e ba zugba a nɔ ɔ ji níhi nɛ a gba fɔ si ngɛ e he kaa Mesia a ma ba pee ngɛ zugba a nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, eko ɔ, e le haomihi nɛ e kɛ ma ba kpe ɔ momo loko e ba. Se kɛ̃ ɔ, Yesu kplɛɛ nítsumi nɛ a kɛ wo e dɛ kaa e ba zugba a nɔ nɛ e ba gbo kaa Mesia nɛ a wo e he si ɔ nɔ. Mɛni heje? Benɛ bɔfo Paulo ngɛ bɔnɛ Mawu Bi kake ɔ ba e he si ha a tsɔɔe ɔ, e ngma ke: “E hɛɛ Mawu su lɛɛ, se e pee we lɛ kaa doo ɔ, a na lɛ kaa e kɛ Mawu sɔ. Mohu ɔ, lɛ nitsɛ e suɔmi nya a, e ngmɛɛ blɔ nya tsuo nɛ e ngɛ ɔ he, nɛ e ba plɛ e he sɔmɔlɔ. E ba pee kaa nɔmlɔ, nɛ e je e he si kaa adesa.”—Filip. 2:6, 7.

BENƐ E JI ADESA A, “E BA E HE SI”

Kɛ wa ma plɛ kɛ ná Yesu he si bami ɔ he se ha kɛɛ?

7, 8. Ngɛ mɛni blɔhi a nɔ Yesu ba e he si benɛ e ji jokuɛ kɛ benɛ e tsu e zugba a nɔ sɔmɔmi nítsumi ɔ?

7 Paulo ngma ke benɛ Yesu ba zugba a nɔ kaa adesa a, “e ba e he si, nɛ e bu tue kɛ ya su gbeje tete; e gbo sɛumi tso nɔ gbenɔ.” (Filip. 2:8) Yesu ba e he si kɛ je e jokuɛ mi kɛ ya si e wami si, nɛ wa ma nyɛ maa kase lɛ. E ngɛ mi kaa Yesu fɔli nɛ ji Yosef kɛ Maria a yi mluku lɛɛ, se Yesu “ba e he si ha mɛ.” (Luka 2:51) Yesu pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha jokuɛwi. Ke a je a tsui mi nɛ a ba a he si ha a fɔli ɔ, Mawu maa jɔɔ mɛ!

8 Benɛ Yesu ba wa hu ɔ, e gu blɔhi fuu a nɔ kɛ tsɔɔ kaa e baa e he si. E kɛ Yehowa suɔmi nya ní peemi pee nɔ́ titli ngɛ e si himi mi. (Yoh. 4:34) Ngɛ Yesu Kristo sɔmɔmi nítsumi ɔ mi ɔ, e kɛ Mawu biɛ ɔ tsu ní, nɛ e ye bua nihi nɛ a hɛɛ tsui kpakpa a nɛ a ná Yehowa suhi kɛ e yi mi tomi nɛ e ngɛ kɛ ha adesahi ɔ he anɔkuale nile. Yesu nitsɛ hu peeɔ Yehowa suɔmi nya ní kaa bɔnɛ e tsɔɔ nihi kaa a pee ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ngɛ sɔlemi nɛ Yesu tsɔɔ e kaseli ɔmɛ ɔ mi ɔ, kekleekle nɔ́ nɛ e wo ta ji: ‘Wa Tsɛ nɛ ngɛ hiɔwe; O biɛ ɔ he nɛ tsɔ.’ (Mat. 6:9) Yesu tsɔɔ e kaseli ɔmɛ kaa a kɛ Yehowa biɛ ɔ he nɛ a ma tsɔ ɔ nɛ pee nɔ́ titli ngɛ a si himi mi. Yesu nitsɛ hu pee jã. Benɛ e piɛ bɔɔ nɛ Yesu maa gbe e zugba a nɔ sɔmɔmi nítsumi ɔ nya a, e sɔle nɛ e de Yehowa ke: ‘I ha nɛ a le o biɛ ɔ, nɛ ma ya nɔ ma pee jã.’ (Yoh. 17:26) Jehanɛ se hu ɔ, Yesu pɔɔ demi ke, e pee we nɔ́ ko ngɛ lɛ nitsɛ e dɛhe, mohu ɔ, Yehowa ji nɔ nɛ yeɔ bua lɛ.—Yoh. 5:19.

9. Mɛni Zakaria gba kɛ kɔ Mesia a he, nɛ kɛ Yesu plɛ kɛ ha nɛ gbami nɛ ɔ ba mi kɛɛ?

9 Zakaria de kɛ kɔ Mesia a he ke: “Zion, nyá oo, nyá! Yerusalem, mo he ose! Hyɛ, o matsɛ ɔ ma! E ma kɛ agbo jemi kɛ kunimi yemi. E ba e he si, nɛ e hi teji okpɔngɔ nɔ; ee, e hi teji okpɔngɔ bi nɔ.” (Zak. 9:9) Gbami nɛ ɔ ba mi benɛ Yesu ya Yerusalem loko a ye Hetsɔmi gbijlɔ ɔ ngɛ jeha 33 M.B. Nihi babauu ngɔ a tadehi ngɔ ha blɔ ɔ nɔ, nɛ ni komɛ hu poo tso kɔnihi ngɔ pue blɔ ɔ nɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, benɛ e sɛ ma a mi ɔ, ma a tsuo hwɔ hoo. Benɛ nihi ngɛ e he nyae kaa Matsɛ po ɔ, Yesu ba e he si.—Mat. 21:4-11.

10. Tue bumi nɛ Yesu je e tsui mi nɛ e pee kɛ ya si benɛ e gbo ɔ tsɔɔ mɛni?

10 Benɛ Yesu Kristo ba zugba a nɔ ɔ, e ba e he si nɛ e pee tue bumi hluu kɛ ya si benɛ e gbo ngɛ sɛumi tso nɔ. Enɛ ɔ nɛ e pee ɔ tsɔɔ kaa ke adesahi kɛ si himi nɛ mi wa kpe po ɔ, a ma nyɛ maa ya nɔ maa ye Yehowa anɔkuale. Enɛ ɔ nɛ Yesu pee ɔ hu tsɔɔ kaa nɔ́ nɛ Satan de kaa níhi nɛ adesahi ngɛ náe ngɛ Yehowa dɛ ɔ heje nɛ a jaa lɛ ngɛ ɔ ji lakpa. (Hiob 1:9-11; 2:4) Anɔkuale nɛ Kristo ye kɛ pi si ɔ hu maa nɔ mi kaa Yehowa ji nɔ nɛ sa kaa e yeɔ je mluku ɔ nɔ, nɛ e nɔ yemi ɔ hu hi pe nɔ yemihi tsuo. E ngɛ heii kaa Yehowa bua jɔ benɛ e na kaa e Bi nɛ baa e he si ɔ ye anɔkuale kɛ pi si ɔ.—Kane Abɛ 27:11.

11. Yesu Kristo kpɔmi afɔle sami ɔ bli mɛni blɔ kɛ ha adesahi nɛ a ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ e mi ɔ?

11 Gbomi nɛ Yesu gbo ngɛ sɛumi tso nɔ ɔ hu peeɔ kpɔmi nɔ́ kɛ ha adesahi. (Mat. 20:28) Kpɔmi nɔ́ nɛ ɔ ha adesahi nɛ a yi mluku ɔ he blɔ kaa ke a pee nɔ́ nɛ da a, a maa hi si kɛ ya neneene. Paulo ngma ke: “Lɔɔ he ɔ, kaa bɔnɛ yayami kake he ɔ, a bu nihi tsuo fɔ ɔ, jã nɔuu kpakpa kake he ɔ, Mawu maa wo nihi tsuo nguɔ, nɛ a ma he a yi wami.” (Rom. 5:18) Yesu gbenɔ ɔ bli blɔ kɛ ha Kristofoli nɛ a pɔ mɛ nu ɔ konɛ a ná wami nɛ gbenɔ be mi ngɛ hiɔwe, kɛ “to kpa” amɛ hu konɛ a ná neneene wami ngɛ zugba a nɔ.—Yoh. 10:16; Rom. 8:16, 17.

“I BAA YE HE SI KƐ JEE YE TSUI MI”

12. Benɛ Yesu kɛ adesahi nɛ a yi mluku ɔ hi si ɔ, mɛni blɔ nɔ e gu kɛ tsɔɔ kaa e he jɔ nɛ e baa e he si?

12 Yesu fɔ nihi tsuo nɛ a “tloo tlomi nɛ pɔ tɔ” mɛ ɔ nine ke a ba e ngɔ. E de mɛ ke: “Nyɛɛ ngɔ ye kuɛpã tso ɔ ngɔ tloo, nɛ nyɛɛ kase mi; ejakaa ye he jɔ, nɛ i baa ye he si kɛ jee ye tsui mi. Ke nyɛ pee jã a, nyɛ ma ná he jɔmi.” (Mat. 11:28, 29) Akɛnɛ Yesu ba e he si nɛ e he jɔ heje ɔ, e kɛ adesahi nɛ a yi mluku ɔ hi si saminya. E de we e kaseli ɔmɛ nɛ a pee níhi nɛ a be nyɛe maa pee. Yesu je a yi nɛ e wo mɛ he wami. E ha we nɛ e kaseli ɔmɛ nɛ a nu he kaa a bɔɛ mɔde aloo se nami be a he. Yesu fi we a nɔ, nɛ e pee we e he nɔ nɛ sane he wa hulɔ. Mohu ɔ, Yesu ma nɔ mi ha e se nyɛɛli ɔmɛ kaa ke a ha nɛ huɛ bɔmi gbagbanii hi e kɛ mɛ a kpɛti, nɛ a kɛ níhi nɛ e tsɔɔ mɛ ɔ tsu ní ɔ, a he maa jɔ mɛ, ejakaa e kuɛpã tso ɔ tloomi yi, nɛ e tlomi ɔ hu jiɔ we. Nyumuhi, yihi, nikɔtɔmahi kɛ jokuɛwi tsuo nɛ a ba Yesu ngɔ ɔ a he jɔ mɛ.—Mat. 11:30.

E sa nɛ waa kase Yesu mi mi sami ɔ

13. Mɛni blɔ nɔ Yesu gu kɛ na nihi nɛ si himi mi wa ha mɛ ɔ mɔbɔ?

13 Yesu mi mi sã lɛ ngɛ nihi nɛ a ngɛ Israel nɛ si himi mi wa ha mɛ ɔ a he, nɛ e bɔ mɔde nɛ e ye bua mɛ. Benɛ e piɛ bɔɔ nɛ e maa sɛ Yeriko ma a mi ɔ, e kɛ nyumu enyɔ komɛ nɛ a hɛngmɛ yu nɛ a baa sika nɛ a tsɛɛ nɔ kake ke Bartimeo ɔ kpe. Mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo a bi Yesu nɔtonɔto ke e ye bua mɛ, se nimli asafo ɔ kpa ngmlaa wo a yi nɛ a de mɛ ke a ma a nya. Jinɛ Yesu ma nyɛ maa pee kaa nɔ́ nɛ e nui pɛɛ nɛ hɛngmɛ yuyuili ɔmɛ ngɛ lɛ kpae ɔ, se e pee we jã! Mohu ɔ, Yesu de ni ɔmɛ ke a kɛ nihi nɛ a hɛngmɛ yu ɔ nɛ ba. E mi mi sã lɛ ngɛ a he nɛ e tsa mɛ, nɛ a bɔni nɔ́ hyɛmi ekohu. Niinɛ, Yesu kase e Tsɛ Yehowa kɛ gu e he si nɛ e ba nɛ e na ohiatsɛmɛ mɔbɔ ɔ nɔ.—Mat. 20:29-34; Mar. 10:46-52.

“NƆ NƐ BAA E HE SI Ɔ, A MA WO E NƆ”

14. Mɛni se nami je Yesu he si nɛ e ba a mi kɛ ba?

14 Yesu Kristo he si nɛ e ba a ha nɛ nihi fuu ná e he se wawɛɛ nɛ a ná bua jɔmi. Yehowa bua jɔ benɛ e na kaa e Bi nɛ e suɔ lɛ ɔ ba e he si nɛ e pee Mawu suɔmi nya ní ɔ. Akɛnɛ Yesu he jɔ nɛ e baa e he si kɛ jeɔ e tsui mi heje ɔ, e bɔfo ɔmɛ kɛ e kaseli ɔmɛ a he jɔ mɛ. Nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ e pee kɛ ha e kaseli ɔmɛ, ní nɛ e tsɔɔ mɛ, kɛ a yi nɛ e je ɔ wo mɛ he wami nɛ a nyɛ ya a hɛ mi ngɛ Mawu jami mi. Nihi nɛ a bui mɛ ɔ ná Yesu he si nɛ e ba a he se, ejakaa e ye bua mɛ, nɛ e tsɔɔ mɛ ní, nɛ e wo mɛ he wami. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, kɛ gu Yesu afɔle sami ɔ nɔ ɔ, adesahi tsuo nɛ a ngɛ hemi kɛ yemi ɔ ma ná jɔɔmi kɛ ya neneene.

15. Mɛni se Yesu ná ngɛ e he si nɛ e ba a heje?

15 Nɛ Yesu nɛɛ? Anɛ e ná e he si nɛ e ba a he se lo? Ee, ejakaa e de e kaseli ɔmɛ ke: “Nɔ nɛ baa e he si ɔ, a ma wo e nɔ.” (Mat. 23:12) Munyu nɛ ɔ ba mi ngɛ Yesu nitsɛ e blɔ fa mi. Paulo tsɔɔ nya ke: “Enɛ ɔ heje nɛ Mawu wo [Yesu] nɔ gojoo, nɛ e ha lɛ biɛ nɛ kle pe biɛhi tsuo. Kɛkɛ ɔ, he tsuaa he nɛ a maa wo e biɛ ta ngɛ ɔ, nihi nɛ ngɛ hiɔwe kɛ ni nɛmɛ nɛ ngɛ zugba a nɔ, kɛ ni nɛmɛ nɛ ngɛ zugba a sisi ɔ, mɛ tsuo a ma kpla si ha Yesu, nɛ a maa jaje paa ke, Yesu ji Nyɔmtsɛ; a maa pee jã kɛ wo Tsɛ Mawu hɛ mi nyami.” Akɛnɛ Yesu ba e he si nɛ e ye anɔkuale benɛ e ba zugba a nɔ heje ɔ, Yehowa Mawu wo e nɔ nɛ e ha lɛ he blɔ konɛ e ye nibɔ níhi nɛ ngɛ hiɔwe kɛ zugba a nɔ ɔ a nɔ.—Filip. 2:9-11.

YESU MA ‘FÃ ANƆKUALE KƐ HE SI BAMI HE’

16. Mɛni tsɔɔ kaa Mawu Bi ɔ maa ya nɔ maa ba e he si ngɛ níhi tsuo nɛ e maa pee ɔ mi?

16 Mawu Bi ɔ maa ya nɔ maa ba e he si ngɛ níhi tsuo nɛ e ma tsu ɔ mi. A gba fɔ si ngɛ Baiblo ɔ mi la womi ɔ eko mi ke, ke a wo Yesu Matsɛ ngɛ hiɔwe ɔ, e kɛ Mawu he nyɛli ɔmɛ maa to ní. La polɔ ɔ la ke: ‘Yaa! Hii okpɔngɔ nɔ kɛ ya ye kunimi, nɛ o kɔsɔ. Yaa nɛ o ya fã anɔkuale, kɛ he si bami, kɛ dami sane yemi he! Ngɔɔ o he wami ɔ kɛ tsu nyakpɛ ní nguanguahi!’ (La 45:4) Yesu Kristo ma fã nihi nɛ yeɔ anɔkuale, nɛ a baa a he si, nɛ a peeɔ dami ní ɔ a he Harmagedon. Nɛ mɛni maa ba ngɛ e Jeha Akpe Nɔ Yemi ɔ nyagbe benɛ Mesia Matsɛ ɔ “maa ye mumi mi nɔ yeli, kɛ blɔ nyahi, kɛ he wami tsuo a nɔ” ɔ? Anɛ e maa ba e he si lo? Ee, e maa ba e he si, ejakaa “e maa ngɔ matsɛ yemi ɔ ngɔ ha mawu nɛ ji Tsɛ ɔ.”—Kane 1 Korintobi 15:24-28.

17, 18. (a) Mɛni heje nɛ e he hia nɛ Yehowa sɔmɔli nɛ a kase Yesu nɛ mɛ hu a ba a he si ɔ? (b) Mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ a maa kase nɛ nyɛɛ se ɔ mi?

17 Wɔ hu nɛɛ? Anɛ wa maa kase Yesu nɛ wa maa ba wa he si lo? Ke Matsɛ Yesu Kristo ba nɛ e ba kojo ngɛ Harmagedon ɔ, mɛni maa ba wa nɔ? Akɛnɛ e baa e he si nɛ e peeɔ nɔ́ nɛ da heje ɔ, e ma he nihi nɛ mɛ hu a baa a he si nɛ a peeɔ dami ní ɔ pɛ a yi wami. Lɛɛ e he hia nɛ waa ba wa he si konɛ a he wa yi wami. Jehanɛ se hu ɔ, kaa bɔnɛ nihi ná Yesu Kristo e he si bami ɔ he se nɛ lɛ nitsɛ hu e ná he se ɔ, ke wɔ hu wa ba wa he si ɔ, jã nɔuu kɛ̃ nɛ wɔ hu wa ma ná he se, nɛ ni kpahi hu ma ná he se.

18 Mɛni maa ye bua wɔ nɛ́ waa ba wa he si kaa bɔnɛ Yesu hu pee ɔ? Ngɛ haomihi nɛ eko ɔ, waa kɛ maa kpe ɔ tsuo se ɔ, kɛ wa ma plɛ kɛ ba wa he si ha kɛɛ? A ma ha sane bimi nɛ ɔmɛ a heto ngɛ munyu nɛ wa maa kase nɛ nyɛɛ se ɔ mi.