Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jesusat altʼat chuymanïñ yateqasipjjañäni

Jesusat altʼat chuymanïñ yateqasipjjañäni

Jesusat altʼat chuymanïñ yateqasipjjañäni

“Nayajj mä uñachtʼäwi churapjjsma, kunjämtï nayajj lurtjja ukham jumanakajj lurapjjañamatakiraki.” (JUAN 13:15.)

¿QHANAÑCHTʼASMATI?

¿Kunjamsa Diosan sapa Yoqapajj janïr aka Oraqer jutkasajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

¿Kunjamsa Jesusajj aka Oraqenkkasajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

¿Jesusan altʼat chuymanïtapat kuna askinakas jikjjatasiwayi?

1, 2. Jiwañap jakʼankjjäna uka qhepa arumajja, ¿kunsa Jesusajj apostolonakapar yatichäna?

 JIWAÑAP jakʼankjjäna uka qhepa arumajja, Jesusajj apostolonakapampiw Jerusalenan mä altus patan tantachasi. ‘Manqʼapkïpansti, Jesusajj mesatwa sarti ukat patjja isip apsusisinjja, mä toallampiw cinturaparojj chintʼasi. Ukatsti mä lamanaruw um warjjati, ukat discipulonakapan kayunakap jareqe ukat jareqasinsti cinturapankkäna uka toallampirakiw phiskhuri.’ Ukatjja, wasitatwa patjja isip usktʼasiraki. ¿Kunatsa uk lurpachäna? (Juan 13:3-5.)

2 Jesús pachpaw akham sasin qhanañchi: “¿Amuyapjjtati kuntejj jumanakar lurapksma ukjja? [...] Ukhamajj nayatejj Yatichirïkasina, Tatitükasinaraki, jumanakan kayunakam jaripjjsma ukkhajja, jumanakajj kayunakam jarisipjjañamarakiwa maynit maynikama. Nayajj mä uñachtʼäwi churapjjsma, kunjämtï nayajj lurtjja ukham jumanakajj lurapjjañamatakiraki” sasa (Juan 13:12-15). Arkirinakapan kayunakap jareqasajja, jupjam altʼat chuymanïpjjañapatakiw apostolonakapar yatichaskäna, uksti janipuniw armapkpachänti ukat altʼat chuymanïsipkakiñapatakiw chʼamañchtʼarakpachäna.

3. 1) ¿Kunja wakiskiris altʼat chuymanïñajj uk kunjamanakatsa Jesusajj yatichäna? 2) ¿Kuna toqetsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

3 Jesusajj janiw apostolonakapan kayunakap jareqasakejj kunja wakiskiris altʼat chuymanïñajja uk qhanstaykänti, jan ukasti walja kutiw uk yatichäna. Mä kutejja, kunapachatï apostolonakapajj khitisa jupanak taypit jilïrejja sasin chʼajjwasipkäna ukhaw mä yoqall wawar irpanisin jupanak jakʼar saytʼayäna. Ukat akham sänwa: “Khititejj aka wawar sutejjan katoqki ukajj nayaruw katoqetu; khititejj nayar katoqkitu ukajj khitankitu ukaruw katoqaraki. Ukhamasti khititejj jumanak taypinjj jukʼamp jiskʼäki ukaw jukʼamp jachʼaru tukuyatänejja” sasa (Luc. 9:46-48). Ukat fariseonakan nayrankañ munapjjatap yatisajja, akham sasaw qhepat Jesusajj säna: “Khititejj jachʼa jachʼa tuku ukajja, jiskʼar tukuyatäniwa, ukampis jiskʼar tukurïki ukasti jachʼar tukuyatäniwa” sasa (Luc. 14:11). Cheqasa, Jesusajja janipuniw arkirinakapan jachʼa jachʼa tukupjjañapa ni jupanakas mayninakat sipansa jilankapkaspa ukham tukupjjañap munkänti, jan ukasti wali altʼat chuymanïpjjañapwa munäna. Jesusat yateqasiñatakejja, jupajj kunjamsa altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna uk yatjjatañäni. Ukat altʼat chuymanïñajj kunjamsa jiwas pachparusa ukat yaqhanakarus yanaptʼaspa uks yatjjatarakiñäniwa.

“JANIRAKIW MAYSARUS UÑTKARAKTTI”

4. ¿Kunjamsa Diosan sapa Yoqapajj janïr aka Oraqer jutkasajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

4 Diosan sapa Yoqapajja, janïr aka Oraqer jutkasajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayjjänwa, kunattejj waranq waranqa maranakaw alajjpachan Awkipampi jakasïna. Kunjamsa Awkipamp apasïna ukjja akham sasaw Isaías librojj qhanañchi: “[Taqe kunjjaru Munañani Jehová Diosajj] yatichituwa qaritanakaru suma arunakampi chuymachañajjataki. Sapa qhantatiw nayarojj sum qontʼayitu, ukhamat suma istʼañajjataki. Tatituw nayarojj amuytʼa churarakitu, nayasti janiw chʼurkhisktti, janirakiw maysarus uñtkaraktti” sasa (Isa. 50:4, 5). Jesusajj Awkipat wal yateqañ munäna ukatwa altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna ukat kuntï Jehová Diosajj yatichkäna uksa taqe chuymaw katoqasirakïna. ¡Awkipajj kunja altʼat chuymampis jucharar jaqenakat khuyaptʼayasïna uksa sumwa uñjarakpachäna!

5. Supayamp chʼajjwkasajja, ¿Jesusajj Miguel arcangeljamajj kunjamsa altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

5 Ukampisa, alajjpachankir wawanakapajj janiw taqenejj Diosan sapa Yoqapjam altʼat chuymanïpkänti. Mä angelajj Jehová Diosat yateqañat sipansa, jupan munañapampikiw apayasïna ukat jachʼa jachʼaw tuküna. Ukat Jehová Diosar kutkatasisaw Supayaru jan ukajj Diabloru tukuwayi. Ukampis Jesusajj janiw kuna luräwtï alajjpachan katoqkäna ukat sipans jukʼamp suma luräwinïñ suykänti, janirakiw munañanïsajj amtaparjamak kuns lurkänti. Jesusajj Miguel arcangeljamajja, kunapachatï “Moisesan janchipat chʼajjwkäna Supayamp nuwasisa ukapachajja” altʼat chuymanïtapwa uñachtʼayäna. Jupajj Awkiparuw Jilïr Juezarjama tiempoparu ukat amtaparjam uñjañapatak jaytäna (Judas 9 liytʼasiñapawa).

6. ¿Kunjamsa Jesusajj Mesiasjam aka Oraqer jutañatak iyaw sasajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

6 Jesusajj alajjpachankkäna ukhajja, kunanakas Mesiasarjamajj aka Oraqenkkasajj pasani uka toqet parlir profecianakatsa sumwa yatpachäna. Ukhamasti kunjamsa tʼaqhesiñapäna uksa sumwa yatirakpachäna. Ukanak yatkasasa aka Oraqeru jakir jutañatakisa ukat Mesiasjam tʼaqhesis jiwañatakis jankʼakïnwa. ¿Kunatsa? Kunattejj altʼat chuymanïnwa. Apóstol Pablojj uk qhanstayañatakejj akham sasaw qellqäna: “Jupajj [Diosar uñtasitäkchïnsa], janiw Diosjam uñjatäñ munkänti, jan ukasti [‘jupa pachpat armtʼasisin’, NM] mä uywataruw tuku, jaqer tukusaw naciwayi” sasa (Fili. 2:6, 7).

JISKʼAR TUKUSAW SARNAQAWAYI

7, 8. ¿Kunjamanakatsa Jesusajj wawäkasinsa ukat Diosan arunakap yatiykasins altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna?

7 Pablojj akham sasaw qellqäna: “Kunapachatejj jaqer tukutäjjän ukkhajja, Jupa kipkaw jiskʼar tukuwayi, jaysatap laykusti [‘tʼaqhesiñ lawan’, NM] jiwañkamarakiw puriwayi, ukham jiwañajj sinti pʼinqäkchïna ukasa” sasa (Fili. 2:8). Jesusajj wawatpachaw altʼat chuymanïtap uñachtʼayawayi. Awk taykapajj Joseyampi Mariyampïnwa, jupanakajj juchararäpkchïnsa, “jupanakar istʼasaw sarnaqäna” (Luc. 2:51). Ukajja, ¡wayn tawaqonakatakejj wali yateqaskayapuniwa ukat awk taykapar istʼasirïpjjatapatjja, Jehová Diosaw bendicini!

8 Waynäjjäna ukhajja, Diosan munañap nayrar uchasaw Jesusajj altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna (Juan 4:34). Jaqenakar Diosat yatichkasajja, Jesucristojj Awkipan sutippunwa aytirïna. Ukat suma chuyman jaqenakarojj Jehová Diosar uñtʼapjjañapatakisa ukat kunsa jaqenakatak lurani uk yatipjjañapatakis yanaptʼarakïnwa. Ukhamarus kuntï yatichkäna ukarjamaw jakarakïna. Amuytʼañataki, Jesusajj mayisiñ yatichkäna uka mayisïwinjja akham sasaw qallti: “Alajjpachankir nanakan Awkejja, sutimajj jachʼañchatäpan” sasa (Mat. 6:9). Ukhamatwa kunja wakiskiris Jehová Diosan sutip jachʼañchañajj uk arkirinakapar yatichäna. Ukat luratanakapampiw uk uñachtʼayäna. Ukatwa aka Oraqen yatiyañ niy tukuyasajj Awkipar akham säna: ‘Jupanakarojj [apostolonakarojj] sutim uñtʼaytwa ukat uñtʼayaskakïwa’ sasa (Juan 17:26, NM). Ukat taqe kunsa Awkijan yanaptʼapampipuniw lurta sasaw sarakirïna (Juan 5:19).

9. ¿Kunsa Zacarías profetajj Mesiasjjat qellqatayna, ukat kunjamsa Jesusajj uka arunak phoqhäna?

9 Zacarías profetajj akham sasaw Mesiasat qellqatayna: “¡Wali kusisim, Sión marka! ¡Kusisiñat qʼochum, Jerusalén marka! Juman Reyimaw mä asnjjat jutaski, llampʼu chuymani, mä jiskʼa asno qalljjata, kawkïritejj mä khumuñ uywan wawapäki ukjjata” sasa (Zac. 9:9). Uka arunakajja, kunapachatï Jesusajj 33 maran janïr Pascua fiestäkipan Jerusalén markar matkäna ukhaw phoqhasïna. Jaqenakasti isinakap jantʼaktʼasa ukat palma layminak thakjjaru jantʼaktʼasaw katoqapjjäna. Jesusan ukham mantatapatjja markpachaw wal kusisit sartasipjjäna. Juparojj mä Reyjamarus katoqapkchïnjja, janiw jachʼa jachʼa tukkänti, jan ukasti altʼat chuymanikïskänwa (Mat. 21:4-11).

10. ¿Jesusajj jiwañkama Awkipar istʼas sarnaqasajj kunsa uñachtʼayawayi?

10 Aka Oraqenkkasajja, mä lawar chʼakkatata tʼaqhesisa jiwkäna ukhakamaw Jesusajj altʼat chuymanïtapa ukat istʼasirïtap uñachtʼayawayi. Ukat jaqenakajj jan walimp yantʼatas uñjasipkchinejja, Diosar jan jitheqtas yupaychasipkakispawa, ukwa Jesusajj ukamp uñachtʼayawärakïna. Ukhamarusa, Supayan kʼarïtapwa uñachtʼayäna, jaqenakajj askinak katoqañ laykukiw Diosar yupaychi sasaw Supayajj säna (Job 1:9-11; 2:4). Cristojj Awkipar taqe chuyma jan jitheqtas yupaychatapajja, Jehová Diosakipuni taqe kunjjar Munañanïtapa ukat cheqapar uñjirïtap qhanstayañatakiw yanaptʼawayi. Diosasti wawapan ukham jupat jan jitheqtatap uñjasajj wal kusispachäna (Proverbios 27:11 liytʼasiñapawa).

11. Jesucriston loqtasïwipatjja, ¿kuna pä suytʼäwinïpjjes Diosar taqe chuyma yupaychirinakajja?

11 Wali tʼaqhesis jiwasaw Jesusajj jaqenakarojj juchampita jiwañampit qhespiyawayi (Mat. 20:28). Ukhamatwa Jehová Diosajj cheqaparjam uñjasa Jesucriston loqtasitapjjar juchanakas pampachistu ukat wiñay jakañ suytʼäw churarakistu. Uka toqet Pablojj akham sasaw qellqäna: ‘Diosan aski munasiñapajj Jesucristo toqew qhespiyasiñajj jaqenakatak utjaraki’ sasa (Rom. 5:18). Ukat Jesusan loqtasitapatarakwa qollan ajayump ajllitanakajj alajjpachar sarañatak suytʼäwinipjje ukat wiñay jakañs katoqapjjarakini. Ukat “yaqha ovejanakajja” aka Oraqen wiñay jakañ suytʼäwinïpjjarakiwa (Juan 10:16; Rom. 8:16, 17).

“ALTʼAT CHUYMANIRAKÏTWA”

12. ¿Kunjamsa Jesusajj pantjasir jaqenakarojj llampʼu chuymanïtap uñachtʼayäna?

12 ‘Taqe qarjatanakaru ukat jatjatanakarojj’ jupan ukar sarapjjañapatakiw Jesusajj jawstʼäna. Jupajj akham sänwa: “Nayan yugojja apapjjam, ukatsti nayat yateqasipjjarakita. Nayasti llampʼu chuymani, altʼat chuymanirakïtwa, ukatwa almaman samarañapjja jikjjatapjjäta” sasa (Mat. 11:28, 29). Jesusajj niyakejjay altʼat chuymanïchïnjja, pantjasir jaqenakarojj khuyapayasiñampiw uñjäna ukat janirakiw khitirus yaqhachkänti. Kuntï arkirinakapajj jan lurapkaspa uk janiw maykänti, jan ukasti chuymachtʼänwa ukat chʼamañchtʼarakïnwa. Janipuniw janis kunatak askïpkaspa ukham amuyaykänti. Janirakiw jupanakampejj qhorükänti ni jiskʼachkarakïnsa. Jan ukasti nayar arkapjjetäta ukat yatichatajarjam sarnaqapjjäta ukhajja, wali chʼamañchtʼatäpjjätawa sasaw säna. Kunattejj yugopajj jasa apañakïnwa, qʼepipasti sinti phisnakirakïnwa. Ukat jaqenakajj qhawqha maranïsipkpasa, chachäskpasa jan ukajj warmïskpasa, taqeniw Jesusampïsajj sum jikjjatasipjjäna (Mat. 11:30).

13. ¿Kunjamsa Jesusajj tʼaqhesitanakat khuyaptʼayasïna?

13 Khitinakatï Israel markan tʼaqhesipkäna ukanakat Jesusajj wal khuyaptʼayasïna ukat munasiñampiw yanaptʼarakïna. Jesusajj Jericó marka jakʼan qollqe mayjasir pä juykhumpiw jikisïna, jupanakat maynïrejj Bartimeo satänwa. Jupanakajj yanaptʼayasiñatakiw Jesusar wal achiktʼasipjjäna. Ukampis jaqenakajj “amuktʼapjjam” sasaw toqepjjäna. Jesusajj munaspän ukajj janiw juykhunakan achiktʼasitap istʼkaspänti. Ukampisa, uka juykhunakar irptayanïnwa ukat khuyaptʼayasiñatwa jupanakar qolläna. Kunjamtï yateqktanjja, Jesusajj Jehová Dios Awkipat yateqasisaw altʼat chuymanïtap uñachtʼayäna ukat tʼaqhesitanakatsa khuyaptʼayasïnwa (Mat. 20:29-34; Mar. 10:46-52).

JISKʼAR TUKURISTI JACHʼAÑCHATÄNIWA

14. ¿Jesusan altʼat chuymanïtapat kuna askinakas jikjjatasiwayi?

14 Jesucristojj altʼat chuymanïtap uñachtʼayatapajj wali kusiskañawa ukat waljanitakejj bendicionarakiwa. Jehová Diosajja, munat Yoqapan taqe chuyma munañap phoqhatapatjja wal kusispachäna. Jesusan ukham llampʼu chuymanïtapata ukat altʼat chuymanïtapatjja apostolonakapasa arkirinakapas chʼamañchtʼataw jikjjatasipjjäna. Jupanakarojja, Jesusan sarnaqatapasa yatichäwinakapasa ukat munasiñampi chʼamachtʼatapasa Diosar yupaychañ toqet nayrar sartasipkakiñapatakiw yanaptʼäna. Maysa toqetsti, aleq jaqenakarojj ukhamarakiw yatichäwinakapampi chʼamañchtʼäwipampi ukat kunatï wakiskäna ukanakampis yanaptʼarakïna. Cheqas taqe khitinakatï Jesusan loqtasïwipjjar iyawsapki ukanakajj wiñay bendicionanakwa katoqapjjani.

15. ¿Jesusajj altʼat chuymanïtapat kuna askinaksa katoqawayi?

15 ¿Jesusajj altʼat chuymanïtapat askinak jikjjatarakiti? Jïsa. Ukatwa jupajj arkirinakapar akham säna: “Khititejj [jiskʼäki] ukajja jachʼañchatäniwa” sasa (Mat. 23:12). Uka arunakapasti jupa pachparuw phoqhasïna. Uka toqet Pablojj akham sarakïnwa: “Diosajj juparojj wali jachʼaru apti, mä suti churaraki, uka sutisti taqe sutit sipans wali jachʼarakiwa. Ukhamat Jesusan sutip istʼasinjja taqe jakir jaqenakasa, akapachansa, alajjpachansa, manqhapachansa, killtʼasipjjañapataki, ukat taqeni arsuñapataki Jesucristojj Tatitütapa, Dios Awkejj jachʼachatäñapataki” sasa. Jesusan ukham altʼat chuymanïtapata ukat Awkipan munañap taqe chuyma phoqhatapatjja, Jehová Dios Awkipajj alajjpachana ukat aka Oraqjjar munañanïñ churasaw Yoqapar jachʼar aptäna (Fili. 2:9-11).

JESUSAJJ ALTʼAT CHUYMANINAKARU UKAT KUNATÏ CHEQÄKI UKWA ARJJATANI

16. Jutïrinsa Diosan Yoqapajj altʼat chuymanikïskaniwa, ¿uk kunjamatsa yattanjja?

16 Jutïrinsa Diosan Yoqapajj altʼat chuymanikïskaniwa. Ukat kunjamsa Jesusajj alajjpachan Reyjam uttʼayatajj Diosan enemigonakap contra sartani uk akham sasaw salmo qellqerinakat maynejj qhanañchäna: ‘Atipjañamkam nayrar sartaskakim, kunatï cheqäki, cheqaparjam uñjañäki ukat altʼat chuymanïpki ukanakar arjjatasa’ sasa (Sal. 45:4, NM). Armagedonanjja, Jesucristojj khitinakatï altʼat chuymanïpki, cheqaparjam sarnaqapki ukat kunatï cheqäki ukar munasipki ukanakarojj arjjataniwa. Jesusajj Waranq Maranak apnaqäwip tukuyaru “taqe munañaninakaru, jilïrinakaru, ukhamaraki alajjpach chʼamanakaru” tukjkani ukhajja, ¿kunas pasani? ¿Altʼat chuymanikïskpachäniti? Jïsa, ukatwa ‘Dios Awkiparojj apnaqañapataki taqe kun katuyjjani’ (1 Corintios 15:24-28 liytʼasiñapawa).

17, 18. 1) ¿Kunatsa Jehová Diosan yupaychirinakapajj Jesusjam altʼat chuymanïpjjañapajj wali wakiskiripuni? 2) ¿Kuna jisktʼanakarus jutïr yatichäwin qhanañchasiskani?

17 ¿Jiwasat kamsasirakispasa? ¿Jesusjam altʼat chuymanïskakiñäniti? Kunapachatï Jesusajj Reyjam Armagedonan Diosan munañap phoqhasiyañatak jutkani ukhajja, khitinakatï askirjam uñjatäpki ukat altʼat chuymanïpjjatap uñachtʼayapkani ukanakarukiw qhespiyani. Ukhamasti qhespiñatakejj altʼat chuymanïñajj wali wakiskiripuniwa. Kunjamtï Jesusan altʼat chuymanïtapajj juparusa ukat yaqhanakarus askinak katoqañatak yanaptʼkänjja, ukhamarakiw altʼat chuymanïtasajj jiwasarusa ukat yaqhanakarus yanaptʼani.

18 ¿Jesusjam altʼat chuymanïñatakejj kunas yanaptʼistani? Wali chʼamäkchinisa, ¿kunjamsa altʼat chuymanïñatak chʼamachassna? Uka jisktʼanakaruw jutïr yatichäwin qhanañchasiskani.

[Jiskt’anaka]

[12 janan fotonakapa]

¿Kunjamsa Jesusan altʼat chuymanïtapajj yaqhanakar yanaptʼi?

[13 janan fotopa]

Jesusan khuyaptʼayasitapajj wali yateqaskayapuniwa