1, 2. Την τελευταία νύχτα της επίγειας ζωής του, ποιο πρακτικό μάθημα δίδαξε ο Ιησούς στους αποστόλους του;

Ο ΙΗΣΟΥΣ περνάει την τελευταία νύχτα της επίγειας ζωής του με τους αποστόλους του στο ανώγειο ενός σπιτιού στην Ιερουσαλήμ. Στη διάρκεια του δείπνου, σηκώνεται, βάζει στην άκρη τα εξωτερικά του ενδύματα και περιζώνεται με μια πετσέτα. Έπειτα βάζει νερό σε μια λεκάνη και αρχίζει να πλένει τα πόδια των μαθητών και να τα σκουπίζει με την πετσέτα. Κατόπιν φοράει ξανά τα εξωτερικά του ενδύματα. Γιατί έκανε ο Ιησούς αυτή την ταπεινή πράξη;​—Ιωάν. 13:3‐5.

² Ο ίδιος εξήγησε: «Ξέρετε τι έκανα σε εσάς; . . . Αν . . . εγώ, μολονότι είμαι Κύριος και Δάσκαλος, έπλυνα τα πόδια σας, και εσείς οφείλετε να πλένετε ο ένας τα πόδια του άλλου. Διότι έθεσα το υπόδειγμα για εσάς, ώστε, όπως έκανα εγώ σε εσάς, να κάνετε και εσείς». (Ιωάν. 13:12‐15) Εκτελώντας με προθυμία μια τόσο ταπεινή εργασία, ο Ιησούς έδωσε στους αποστόλους του ένα πρακτικό μάθημα που θα εντυπωνόταν βαθιά στη διάνοιά τους και θα τους υποκινούσε να είναι και εκείνοι ταπεινοί από τότε και έπειτα.

3. (α) Πώς τόνισε ο Ιησούς τη σπουδαιότητα της ταπεινοφροσύνης σε δύο περιπτώσεις; (β) Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Όταν ο Ιησούς έπλυνε τα πόδια των αποστόλων, δεν τόνιζε την αξία της ταπεινοφροσύνης για πρώτη φορά. Νωρίτερα, όταν κάποιοι από τους αποστόλους εκδήλωσαν ανταγωνιστικό πνεύμα, ο Ιησούς έβαλε δίπλα του ένα μικρό παιδί και τους είπε: «Όποιος δεχτεί αυτό το μικρό παιδί με βάση το όνομά μου δέχεται και εμένα, και όποιος δεχτεί εμένα δέχεται και αυτόν που με απέστειλε. Διότι αυτός που συμπεριφέρεται ως μικρότερος μεταξύ όλων σας, αυτός είναι μεγάλος». (Λουκ. 9:46‐48) Γνωρίζοντας ότι οι Φαρισαίοι επιζητούσαν εξοχότητα, ο Ιησούς είπε αργότερα στη διακονία του: «Όποιος εξυψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί και όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα εξυψωθεί». (Λουκ. 14:11) Είναι σαφές ότι ο Ιησούς θέλει να είναι οι ακόλουθοί του ταπεινοί, απαλλαγμένοι  από υπερηφάνεια και αλαζονεία. Καθώς επιδιώκουμε να τον μιμηθούμε, ας εξετάσουμε προσεκτικά το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης που έθεσε. Θα δούμε επίσης πώς αυτή η ιδιότητα ωφελεί τόσο εκείνον που την εκδηλώνει όσο και άλλους.

4. Πώς έδειξε ταπεινοφροσύνη ο μονογενής Γιος του Θεού στην προανθρώπινη ύπαρξή του;

⁴ Ο μονογενής Γιος του Θεού εκδήλωνε ταπεινοφροσύνη ακόμη και πριν έρθει στη γη. Στην προανθρώπινη ύπαρξή του, ο Ιησούς πέρασε αμέτρητα χρόνια στο πλευρό του ουράνιου Πατέρα του. Το Γραφικό βιβλίο του Ησαΐα σχολιάζει ως εξής τη στενή σχέση που είχε ο Γιος με τον Πατέρα του: «Ο Υπέρτατος Κύριος Ιεχωβά μού έδωσε τη γλώσσα των διδαγμένων, για να ξέρω με ποιο λόγο να απαντήσω στον κουρασμένο. Κάθε πρωί αυτός αφυπνίζει​—αφυπνίζει το αφτί μου για να ακούω όπως οι διδαγμένοι. Ο Υπέρτατος Κύριος Ιεχωβά άνοιξε το αφτί μου, και εγώ δεν ήμουν στασιαστικός. Δεν στράφηκα στην αντίθετη κατεύθυνση». (Ησ. 50:4, 5) Ο Γιος του Θεού εκδήλωνε ταπεινή στάση και άκουγε πολύ προσεκτικά αυτά που τον δίδασκε ο Ιεχωβά. Είχε την επιθυμία και την προθυμία να μαθαίνει από τον αληθινό Θεό. Με πόση προσοχή πρέπει να παρατηρούσε το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης που έθετε ο Ιεχωβά δείχνοντας έλεος στους αμαρτωλούς ανθρώπους!

5. Πώς έθεσε ο Ιησούς παράδειγμα ταπεινοφροσύνης και μετριοφροσύνης όταν, ως Μιχαήλ ο αρχάγγελος, ήρθε αντιμέτωπος με τον Διάβολο;

⁵ Αλλά δεν είχαν όλα τα πλάσματα στον ουρανό την ίδια στάση με τον μονογενή Γιο του Θεού. Ο άγγελος που έγινε Σατανάς ο Διάβολος, όχι μόνο δεν ήθελε να μαθαίνει από τον Ιεχωβά, αλλά άφησε και τον εαυτό του να επηρεαστεί από χαρακτηριστικά αντίθετα προς την ταπεινοφροσύνη​—τον εγωκεντρισμό και την υπερηφάνεια—​φτάνοντας στο σημείο να στασιάσει εναντίον του Ιεχωβά. Στον αντίποδα, ο Ιησούς ούτε ένιωθε δυσαρεστημένος με τη θέση του στον ουρανό ούτε είχε την επιθυμία να κάνει κατάχρηση της εξουσίας του. Ως Μιχαήλ ο αρχάγγελος, δεν υπερέβη τα όρια της εξουσίας του όταν είχε “μια διαφορά με τον Διάβολο για το σώμα του Μωυσή”. Απεναντίας, ο Γιος του Θεού εκδήλωσε ταπεινοφροσύνη και μετριοφροσύνη. Άφησε πρόθυμα τον Ιεχωβά, τον Υπέρτατο Κριτή του σύμπαντος, να χειριστεί το ζήτημα με το δικό του τρόπο και στο δικό του χρόνο.​—Διαβάστε Ιούδα 9.

6. Πώς έδειξε ο Ιησούς ταπεινοφροσύνη αποδεχόμενος το διορισμό να υπηρετήσει ως ο Μεσσίας;

⁶ Τα όσα έμαθε ο Ιησούς στην προανθρώπινη ύπαρξή του περιλάμβαναν αναμφίβολα και τις προφητείες που προέλεγαν λεπτομέρειες της ζωής του στη γη ως Μεσσία. Έτσι λοιπόν, πιθανότατα ήξερε εκ των προτέρων ότι θα βίωνε δυσάρεστες εμπειρίες. Παρ’ όλα αυτά, αποδέχτηκε το διορισμό να ζήσει στη γη και να πεθάνει ως ο υποσχεμένος Μεσσίας. Γιατί; Ο απόστολος Παύλος, τονίζοντας την ταπεινοφροσύνη του μονογενούς Γιου του Θεού, έγραψε: «Αν και υπήρχε με μορφή Θεού, δεν διανοήθηκε κάποια αρπαγή, δηλαδή το να είναι ίσος με τον Θεό. Όχι! Αλλά άδειασε τον εαυτό του και πήρε μορφή δούλου και έγινε όμοιος με τους ανθρώπους».​—Φιλιπ. 2:6, 7.

7, 8. Με ποιους τρόπους έδειξε ο Ιησούς ταπεινοφροσύνη στην παιδική του ηλικία και στην επίγεια διακονία του;

⁷ «Όταν [ο Ιησούς] βρέθηκε ως άνθρωπος κατά το σχήμα», έγραψε ο Παύλος, «ταπείνωσε τον εαυτό του και έγινε υπάκουος μέχρι θανάτου, ναι, θανάτου πάνω σε ξύλο βασανισμού». (Φιλιπ. 2:8) Από την παιδική του ηλικία, ο Ιησούς μάς άφησε υπόδειγμα ταπεινοφροσύνης. Αν και ανατράφηκε από ατελείς γονείς​—τον Ιωσήφ και τη Μαρία—​«υποτασσόταν σε αυτούς» ταπεινά. (Λουκ. 2:51) Τι θαυμάσιο παράδειγμα για τους νεαρούς, οι οποίοι θα ευλογηθούν από τον Θεό αν υποτάσσονται πρόθυμα στους γονείς τους!

 ⁸ Ως ενήλικος, ο Ιησούς εκδήλωσε ταπεινοφροσύνη βάζοντας το θέλημα του Ιεχωβά πάνω από το δικό του. (Ιωάν. 4:34) Στη διάρκεια της διακονίας του, ο Ιησούς Χριστός χρησιμοποιούσε το προσωπικό όνομα του Θεού και βοηθούσε ειλικρινή άτομα να αποκτήσουν ακριβή γνώση σχετικά με τις ιδιότητες του Ιεχωβά και το σκοπό Του για την ανθρωπότητα. Επίσης, ζούσε σε αρμονία με τα όσα δίδασκε για τον Ιεχωβά. Λόγου χάρη, το πρώτο πράγμα που ανέφερε στην υποδειγματική προσευχή ήταν: «Πατέρα μας που είσαι στους ουρανούς, ας αγιαστεί το όνομά σου». (Ματθ. 6:9) Με αυτόν τον τρόπο, ο Ιησούς δίδαξε τους ακολούθους του να κάνουν τον αγιασμό του ονόματος του Ιεχωβά πρώτιστο μέλημά τους. Αυτό ακριβώς έκανε και ο ίδιος. Προς το τέλος της επίγειας διακονίας του, μπορούσε να πει προσευχόμενος στον Ιεχωβά: «Γνωστοποίησα το όνομά σου [στους αποστόλους] και θα το γνωστοποιήσω». (Ιωάν. 17:26) Επιπλέον, σε όλη τη διακονία του, ο Ιησούς έδινε την τιμή στον Ιεχωβά για οτιδήποτε επιτελούσε εδώ στη γη.​—Ιωάν. 5:19.

9. Τι προφήτευσε ο Ζαχαρίας σχετικά με τον Μεσσία, και πώς εκπληρώθηκε αυτό από τον Ιησού;

⁹ Ο Ζαχαρίας έγραψε προφητικά τα εξής σχετικά με τον Μεσσία: «Να είσαι πολύ χαρούμενη, κόρη της Σιών. Να αλαλάξεις θριαμβευτικά, κόρη της Ιερουσαλήμ. Δες! Ο βασιλιάς σου έρχεται σε εσένα. Είναι δίκαιος, ναι, σωσμένος· ταπεινός και ανεβασμένος σε γαϊδούρι, σε ενήλικο ζώο, γιο θηλυκού γαϊδουριού». (Ζαχ. 9:9) Αυτό εκπληρώθηκε όταν ο Ιησούς μπήκε στην Ιερουσαλήμ πριν από το Πάσχα του 33 Κ.Χ. Τα πλήθη έστρωσαν στο δρόμο τα εξωτερικά τους ενδύματα καθώς και κλαδιά δέντρων. Πράγματι, ολόκληρη η πόλη ήταν ανάστατη κατά την είσοδό του. Ακόμη και όταν τον επευφημούσαν ως Βασιλιά, ο Ιησούς ήταν ταπεινός.​—Ματθ. 21:4‐11.

10. Τι απέδειξε η πρόθυμη υπακοή που εκδήλωσε ο Ιησούς μέχρι θανάτου;

¹⁰ Η πορεία ταπεινοφροσύνης και υπακοής του Ιησού Χριστού στη γη κορυφώθηκε με το θάνατό του σε ξύλο βασανισμού. Με αυτόν τον τρόπο απέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι οι άνθρωποι μπορούν να μείνουν όσιοι στον Ιεχωβά ακό μη και σε ακραίες δοκιμασίες. Έδειξε επίσης πως ο ισχυρισμός του Σατανά ότι οι άνθρωποι υπηρετούν τον Ιεχωβά για ιδιοτελείς λόγους ήταν εσφαλμένος. (Ιώβ 1:9‐11· 2:4) Επιπλέον, το υπόμνημα της τέλειας ακεραιότητάς του κατέδειξε ότι η παγκόσμια κυριαρχία του Ιεχωβά είναι δικαιωματική και δίκαιη. Ασφαλώς, ο Ιεχωβά χαιρόταν καθώς παρατηρούσε την ακλόνητη οσιότητα του ταπεινού Γιου του.​—Διαβάστε Παροιμίες 27:11.

11. Ποιες προοπτικές πρόσφερε η λυτρωτική θυσία του Ιησού Χριστού για τους πιστούς ανθρώπους;

¹¹ Με το θάνατό του σε ξύλο βασανισμού, ο Ιησούς κατέβαλε επίσης το λυτρωτικό αντίτιμο για την ανθρωπότητα. (Ματθ. 20:28) Αυτό έδινε την ευκαιρία σε αμαρτωλούς ανθρώπους να ζήσουν για πάντα και παράλληλα ικανοποιούσε τις επιταγές της δικαιοσύνης. «Μέσω μιας πράξης δικαίωσης το αποτέλεσμα για ανθρώπους κάθε είδους είναι το ότι ανακηρύσσονται δίκαιοι για ζωή», έγραψε ο Παύλος. (Ρωμ. 5:18) Ο θάνατος του Ιησού πρόσφερε την προοπτική της αθάνατης ζωής στον ουρανό για τους χρισμένους με το πνεύμα Χριστιανούς και της αιώνιας ζωής στη γη για τα «άλλα πρόβατα».​—Ιωάν. 10:16· Ρωμ. 8:16, 17.

12. Πώς έδειξε ο Ιησούς πραότητα και ταπεινοφροσύνη στις σχέσεις του με τους ατελείς ανθρώπους;

¹² Ο Ιησούς κάλεσε “όλους όσους μοχθούσαν και ήταν καταφορτωμένοι” να έρθουν κοντά του. Είπε: «Βάλτε το ζυγό μου πάνω σας και μάθετε από εμένα, διότι είμαι πράος και ταπεινός στην καρδιά, και θα βρείτε αναζωογόνηση για τις ψυχές σας». (Ματθ. 11:28, 29) Η ταπεινοφροσύνη και η πραότητα ωθούσαν τον Ιησού να φέρεται στους ατελείς ανθρώπους με καλοσύνη και αμεροληψία. Είχε λογικές προσδοκίες από τους μαθητές του. Τους επαινούσε και τους ενθάρρυνε. Δεν τους έκανε να νιώθουν ανίκανοι ή ανάξιοι. Και βέβαια, δεν ήταν σκληρός ούτε καταπιεστικός. Απεναντίας, διαβεβαίωσε τους ακολούθους του ότι, αν πήγαιναν κοντά του και εφάρμοζαν τις διδασκαλίες του, θα αναζωογονούνταν, διότι ο ζυγός του ήταν καλός και το φορτίο του ελαφρύ. Άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας ένιωθαν άνετα μαζί του.​—Ματθ. 11:30.

13. Πώς έδειχνε ο Ιησούς συμπόνια για αυτούς που βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση;

¹³ Καθώς συναναστρεφόταν τους απλούς ανθρώπους του λαού Ισραήλ, ο Ιησούς τούς συμπονούσε λόγω της μειονεκτικής τους θέσης και φρόντιζε στοργικά για τις ανάγκες τους. Κοντά στην Ιεριχώ, συνάντησε έναν τυφλό ζητιάνο ονόματι Βαρτίμαιο και έναν τυφλό σύντροφό του που δεν κατονομάζεται. Αυτοί ζητούσαν επίμονα τη βοήθεια του Ιησού, αλλά το πλήθος τούς είπε αυστηρά να σωπάσουν. Πόσο εύκολο θα ήταν για τον Ιησού να αγνοήσει τις εκκλήσεις των δύο τυφλών! Αντίθετα, εκείνος ζήτησε να τους φέρουν κοντά του και, νιώθοντας ευσπλαχνία, αποκατέστησε την όρασή τους. Ναι, ο Ιησούς μιμούνταν τον Πατέρα του, τον Ιεχωβά, εκδηλώνοντας ταπεινοφροσύνη  και δείχνοντας έλεος σε ασήμαντους αμαρτωλούς.​—Ματθ. 20:29‐34· Μάρκ. 10:46‐52.

14. Ποια οφέλη έχει φέρει η πορεία ταπεινοφροσύνης του Ιησού;

¹⁴ Η πορεία ταπεινοφροσύνης που ακολούθησε ο Ιησούς Χριστός αποτελεί αιτία χαράς και φέρνει εξαιρετικά οφέλη. Ο Ιεχωβά χάρηκε βλέποντας τον αγαπητό του Γιο να υποτάσσεται ταπεινά στο θεϊκό θέλημα. Οι απόστολοι και οι μαθητές αναζωογονήθηκαν από την πραότητα του Ιησού και την ταπεινότητα της καρδιάς του. Το παράδειγμά του, οι διδασκαλίες του και ο θερμός του έπαινος τους παρακίνησαν να προοδεύσουν πνευματικά. Αλλά και οι άνθρωποι γενικά ωφελήθηκαν από την ταπεινοφροσύνη του Ιησού μέσω της βοήθειας, της διδασκαλίας και της ενθάρρυνσης που έλαβαν από αυτόν. Στην πραγματικότητα, όλη η λυτρώσιμη ανθρωπότητα θα δρέψει μακροπρόθεσμα οφέλη από τη λυτρωτική θυσία του Ιησού.

15. Πώς ωφελήθηκε ο Ιησούς από την ταπεινοφροσύνη του;

¹⁵ Τι θα λεχθεί για τον Ιησού; Τον ωφέλησε η ταπεινοφροσύνη του; Ναι, διότι είπε στους μαθητές του: «Όποιος ταπεινώσει τον εαυτό του θα εξυψωθεί». (Ματθ. 23:12) Αυτά τα λόγια επαληθεύτηκαν στη δική του περίπτωση. Ο Παύλος εξηγεί: «Ο Θεός . . . εξύψωσε [τον Ιησού] σε ανώτερη θέση και του έδωσε με καλοσύνη το όνομα που είναι πάνω από κάθε άλλο όνομα, ώστε στο όνομα του Ιησού να λυγίσει κάθε γόνατο εκείνων που είναι στον ουρανό και εκείνων που είναι στη γη και εκείνων που είναι κάτω από το έδαφος, και κάθε γλώσσα να ομολογήσει φανερά ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Κύριος για τη δόξα του Θεού του Πατέρα». Λόγω της πορείας ταπεινοφροσύνης και πιστότητας που ακολούθησε ο Ιησούς στη γη, ο Ιεχωβά Θεός τον εξύψωσε, δίνοντάς του εξουσία τόσο σε ουράνια όσο και σε επίγεια πλάσματα.​—Φιλιπ. 2:9‐11.

16. Τι δείχνει ότι η ταπεινοφροσύνη θα εξακολουθεί να διέπει τις ενέργειες του Γιου του Θεού;

¹⁶ Η ταπεινοφροσύνη θα εξακολουθεί να διέπει τις ενέργειες του Γιου του Θεού. Προλέγοντας τη δράση που θα αναλάβει ο Ιησούς εναντίον των εχθρών του Θεού από την εξυψωμένη ουράνια θέση του, ο ψαλμωδός έψαλε: «Με τη λαμπρότητα που έχεις προχώρα προς την επιτυχία· ίππευε για την υπόθεση της αλήθειας και της ταπεινοφροσύνης και της δικαιοσύνης». (Ψαλμ. 45:4) Στον Αρμαγεδδώνα, ο Ιησούς Χριστός θα ιππεύσει για την υπόθεση, όχι μόνο της αλήθειας και της δικαιοσύνης, αλλά και της ταπεινοφροσύνης. Και τι θα συμβεί στο τέλος της Χιλιετούς Βασιλείας του όταν, ως Μεσσιανικός Βασιλιάς, «θα έχει εκμηδενίσει κάθε κυβέρνηση και κάθε εξουσία και δύναμη»; Θα εκδηλώσει τότε ταπεινοφροσύνη; Ναι, διότι θα «παραδώσει τη βασιλεία στον Θεό και Πατέρα του».​—Διαβάστε 1 Κορινθίους 15:24‐28.

17, 18. (α) Γιατί είναι σημαντικό να ακολουθούν οι υπηρέτες του Ιεχωβά το υπόδειγμα ταπεινοφροσύνης του Ιησού; (β) Τι θα εξεταστεί στο επόμενο άρθρο;

¹⁷ Τι θα λεχθεί για εμάς; Θα ακολουθήσουμε το υπόδειγμα που έθεσε το Πρότυπό μας και θα δείξουμε ταπεινοφροσύνη; Σε ποια θέση θα βρεθούμε όταν ο Βασιλιάς Ιησούς Χριστός έρθει για να εκτελέσει κρίση στον Αρμαγεδδώνα; Δεδομένης της υπόθεσης για την οποία ιππεύει, θα σώσει μόνο εκείνους που είναι ταπεινοί και δίκαιοι. Επομένως, η καλλιέργεια ταπεινοφροσύνης είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας. Επιπλέον, όπως η πορεία ταπεινοφροσύνης του Ιησού Χριστού έφερε οφέλη τόσο στον ίδιο όσο και σε άλλους, έτσι και η δική μας ταπεινοφροσύνη θα αποδειχτεί ωφέλιμη με ποικίλους τρόπους.

¹⁸ Τι μπορεί να μας βοηθήσει να ακολουθούμε το υπόδειγμα ταπεινοφροσύνης του Ιησού; Πώς μπορούμε να αγωνιζόμαστε να είμαστε ταπεινοί, παρά τις δυσκολίες που ίσως αντιμετωπίζουμε; Αυτές οι ερωτήσεις θα εξεταστούν στο επόμενο άρθρο.