Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

Jesusmi humilde kanantsikpaq yachatsimantsik

Jesusmi humilde kanantsikpaq yachatsimantsik

“Que ejempluwanmi yachatsiyarqoq qamcunapis, noqanolla sirwinacuyänequipaq.” (JUAN 13:15)

1, 2. Wanutsiyänampaq tsariyanqan paqas, ¿imatataq qateqninkunata Jesus yachatsirqan?

WANUTSIYÄNAMPAQ tsariyänan paqasmi Jerusalen markachö juk wayipa altusninchö qateqninkunawan Jesus këkarqan. Cena höranam, Jesus sharkur janan kaq röpanta qotukurir tseqllanman toällata watarin. Tsëpitanam juk lavatorioman yakuta winarir qateqninkunapa chakinkunata paqar o maylar qallëkun, nïkurnam toällawan chakinkunata tsakitsipun. Usharinampaqnam janan kaq röpanta churakurin. ¿Imanirtaq kë humilde rurëta rurarqan? (Juan 13:3-5.)

2 Kikinmi këta nirqan: “¿Cäyiyanquicu imanir qamcunata queno rurayanqaqta? [...] Imanomi noqa mayestriquicuna y tëtequicuna quecarnin, chaquiquicunata paqamorqö, tsenolla qamcunapis jucniqui jucniqui chaquiquicunata paqapänacuyanqui. Que ejempluwanmi yachatsiyarqoq qamcunapis, noqanolla sirwinacuyänequipaq” (Juan 13:12-15). Qateqninkunapa chakinkunata paqanqanwanmi o maylanqanwanmi humilde këta imëpis mana qonqayänampaq qateqninkunata shumaq yachatsirqan.

3. a) ¿Imanötaq ishkë kutichö Jesus yachatsikurqan humilde kë alläpa precisanqanta? b) ¿Imatataq kë yachatsikïchö yachakushun?

3 Manam tsë kutillaraqtsu humilde kayänan precisanqanta Jesus apostolninkunata yachatsirqan. Puntallatanam, más precisaq këta munayaptin pëkunapa lädonkunaman juk wamrata shëkatsir këta nirqan: “Pipis queno wamrata jutïcho chasquerqa, noqatam chasquiman. Y noqata chasquimarneqa, cachamaqnïtapis chasquenqam. Porqui qamcunacho mas qollmi shonqu caqmi, llapequipitapis mas presisaq canqa” (Luc. 9:46-48). Farisëokuna precisaq këta ashiyanqanta musyarninmi, ichik tiempo pasariptin këta nirqan: “Porqui musyaq tucoqqa, penqacushqam canqa; y qollmi shonquqa, alli presisaqmi canqa” (Luc. 14:11). Rasumpam, Jesusqa llapan qateqninkuna humilde kanantsiktam munan, juk parlakïchö, allitukoq kënintsikta dejanantsikta. Jesusta qatinapaqqa, humilde kënimpita yachakurishun, y rikätsikoq kaq nunata y wakin nunakunatapis humilde kë imanö yanapanqanta.

“MANAM QEPAMAN KUTERQÄTSU”

4. ¿Imanötaq Diospa Japallan Tsurin Patsaman manaraq shamurnin humilde këninta rikätsikurqan?

4 Diospa Japallan Tsurinqa Patsaman manaraq shamurninmi atska millón watakunapa ciëlochö Teytanwan kanqanchö humilde kanqanta rikätsikurqanna. Teytanwan imanö kayanqampaq parlarninmi, Isaías libro këta willakun: “Ciëlochö y Patsachö Autoridadyoq Teyta Jehovämi yachaqkunapa qallunta qomashqa, utishqa këkaqkunata shumaq yachëpa parlapänäpaq. Pëmi llapan patsa warë riyan [rikchan], rinrïtam kichamun yachaqkunanö wiyakunäpaq. Ciëlochö y Patsachö Autoridadyoq Teyta Jehovämi rinrïta riyatsin, y noqaqa manam mana wiyakoqtsu karqä. Manam qepaman kutirqätsu” (Is. 50:4, 5). Yachakïta alläpa munëwanmi, Jesusqa humildadwan rasumpa kaq Dios yachatsinqanta wiyakurqan. Awmi, alläpam yachakurqan Jehová humilde karnin jutsasapa nunakunata llakipanqampita o ankupanqampita.

5. Arcángel këkarpis, ¿imanötaq humilde këninta Jesus rikätsikurqan Diabluwan parlarnin?

5 Pero manam ciëlochö llapan täraqkunatsu o tiyaqkunachu tsënö humilde kayarqan. Juk angelmi Jehová yachatsinanta dejanampa rantin o trukan, allitukoq kënin vencinanta dejarqan. Tsënö këninwanmi Jehoväpa contran churakärirqan y Satanás Diabluman tikrarirqan. Pero Jesusqa Jehová churashqan cargochö kushishqam karqan y manam tsënö cargoyoq kanqampita allitukurqantsu. Arcángel Miguel o Jesus “Moisespa ayanta diabluwan qochinacur, manam [autoridadyoq kanqampita] diabluta llutanpaqa tratarqantsu”; tsëpa rantinqa humildem karqan. Tsëmi pacienciawan shuyararqan llapan kallpayoq Juez Jehová pë disponishqan tiempochö tsë asuntota rikänanta (lei Judas 9).

6. Diospa Akrashqannö Patsaman shamunampaq awnikurnin, ¿imanötaq Jesus rikätsikurqan humilde kanqanta?

6 Jesus ciëlochö këkar yachakunqanchöqa këkarqan Patsachö kawënin imanö kanampaq profecïakunam. Tsëqa, kë Patsata Diospa Akrashqannö manaraq shamur y manaraq wanurninchi musyarqanna tukï mana allikunapa pasanampaq kaqta. Tsëta musyëkarpis, Diospa Japallan Tsurinqa shamurqanmi. ¿Imanir? Humilde karninmi. Tsënö humilde kanqanta rikätsikurmi apóstol Pablu këta nirqan: “Mëläya Dios cuenta këkarpis, manam munarqantsu Diosnö këta, ni Diosnö kashaq nirqantsu. Manam; tsëpa rantinqa alli kawënintam dejarirqan y sirwipakoqnömi karqan, y nunakunanöllam kawarqan” (Filip. 2:6, 7, NM).

NUNANÖ KAWËNINCHÖMI “UMILLAQUICORQAN”

¿Imanötaq yanapamashwan Jesusnö humilde këta procuranqantsik?

7, 8. ¿Imanötaq Jesus rikätsikurqan humilde kanqanta wamrallaraq këkar y yachatsikunqan witsampis?

7 Jesus Patsachö kawanqampaqmi Pabluqa willakun, “umillaquicorqan Diosta cäsucurmi asta waniyaqpis chärerqan, y manam penqacorqantsu cruscho [“qeruchö”, NM] wanitapis” nirnin (Filip. 2:8). Wamra kanqampitam humilde kanqanta rikätsikurqan. Teytankuna Jose y Maria jutsasapa këkäyaptimpis, “mandayanqancunata rurarmi carqan” (Luc. 2:51). Jesuspa alli rurëninkunapitaqa jövenkunaqa alleqmi yachakuyanman. Pë ruranqanta qatir y teytankunata cäsokurqa Jehoväpa bendicionnintam chaskiyanqa.

8 Poqushqana këkarpis Jesusqa humilde këninta rikätsikurqan, kikimpa munëninta dejarir Teytampa kaqta puntaman churarninmi (Juan 4:34). Yachatsikïninchöqa utilizarqan Diospa jutintam y alli shonquyoq nunakunatam yanaparqan Jehová imanö  kanqanta reqitsir y nunakunapaq imata ruramunampaq kaqta musyatsir. Jina Diospita yachatsikunqannöllam kawarqampis. Maslla tantearinapaq, Diosta imanö mañakunapaq yachatsikurmi kënö nir qallarqan: “Sielucho quecaq Dios Yayalläcuna, jutillequi allapa respetuwan alabashqa catsun” (Mat. 6:9, noqakunam tikshutsiyarqö). Tsënöpam yachatsikurqan Jehoväpa jutin alläpa respëtowan rikashqa kanan precisanqanta. Y tsëtaqa kikinmi rurëninwan rikätsikurqan. Tsëmi yachatsikïninta kë Patsachö ushanqan witsankuna ciëlochö Teytanta kënö nirqan: “Pecunatam [apostolkunatam] rasonpa qam Dios canqequita [“jutikita”, NM] yachatsishqa cä, y yachatsishaqran” (Juan 17:26). Jinamampis Patsachö këkar llapan ruranqanta Diospa yanapakïninwan ruranqantam nirqan (Juan 5:19).

9. ¿Imatataq Akrashqapaq Zacarias willakurqan, y imanötaq Jesus cumplirqan?

9 Akrashqapaq parlarmi Zacarias kënö willakurqan: “Alläpa kushikï, Sionpa warmi wamran. Kushishqa qapari Jerusalenpa warmi wamran. ¡Rikë! Reynikim qamman shamïkan. Alli ruraqmi, awmi, salvakoq y humildem, y juk malta ashnupa jananchömi shamun, china ashnupa orqu wawanchö” (Zac. 9:9). Kë willakïqa cumplikärirqan 33 watachö manaraq Pascua fiesta qallaptin Jerusalen markaman Jesus yëkurinqanchömi. Mëtsikaq nunakunam chaskiyarqan janan kaq röpankunata näniman mashtapurnin y palmërapa rämankunawan, y tsë markachö nunakunam chärinqampita chipyëpa kushikuyarqan. Pero Jesusqa humilde këninta manam dejarqantsu  Reytanö nunakuna chaskïkäyaptimpis (Mat. 21:4-11).

10. ¿Imatataq Jesus rikätsikurqan wanunqanyaq cäsokoq kanqanwan?

10 Jesusqa wanunqanyaqmi humilde kanqanta y wiyakoq kanqanta Patsachö këkar rikätsikurqan. Tsënömi rikätsikurqan tukï mana allikunata pasëkarnimpis nunakuna Jehovällapaq këta puëdiyanqanta. Jina imatapis chaskiyänanrëkurlla Jehoväta nunakuna sirwiyanqanta Satanás ninqantam mana rasun kanqanta rikätsikurqan (Job 1:9-11; 2:4). Diosllapaq imëpis kanqanwanmi Jehovälla Ciëlochö y Patsachöpis Autoridadyoq kanqanta defendirqan, y pëllapaq humilde Tsurin kanqanta rikarmi Jehová alläpa kushikurqan (lei Proverbios 27:11 *).

11. ¿Ima ishkë shuyäkïyoqtaq kayan Patsachö nunakuna Jesucristu wanunqanrëkur?

11 Jesus wanunqanqa jina yanapakurqanmi nunakuna jutsapita librashqa kayänampaqpis (Mat. 20:28). Tsënöpam Jehoväqa jutsasapa nunakunata perdonëta puëdin churanqan leykunata mana kaqpaq mana churashpa, jina mana wanushpa kawëtapis pëkunata qoyta puëdinmi. Pablum kënö qellqarqan: “Jesucristupa alli rureninrecurna llapan nunacunata alli nunatanona Dios ticratsimantsic wiñepa cawacunantsicpaq” (Rom. 5:18). Cristu nunakunarëkur wanunqanmi yanapashqa espïrituwan akrashqa kaqkuna ciëlota ëwayänampaq y mana ushakaq kawëta chaskiyänampaq, y wakin kaq ‘üshacuna’ Patsachö mana wanushpa shumaq kawakïta tariyänampaq (Juan 10:16; Rom. 8:16, 17).

“UMILDI” SHONQU

12. ¿Imanötaq Jesusqa jutsasapa nunakunata tratarnin humilde y qollmi shonqu kanqanta rikätsikurqan?

12 Jesusmi llapan “utishqa y llaquishqa” këkaqkunata invitarqan pëman witiyänampaq. Kënömi nirqan: “Imeca yugucho noqalla arsuta apaq cuentam qamcunawan purishun. Noqam qollmi shonqu car y umildi car, llapan nacaquiniquicunapita jamaratsiyashqequi” (Mat. 11:28, 29). Humilde y qollmi shonqu karmi jutsasapa nunakunata kuyëwan y igualpa llapanta tratarqan. Rurëta puëdeyanqampita mastaqa manam qateqninkunata mañarqantsu, sinöqa allita rurayanqampitam alabarqan y animarqan. Manam rurëta mana puëdeqtanö y mana väleqtanöqa sientekatsirqantsu. Y manam sinchipa y llutaqa tratarqantsu. Más bienmi, pëman witiyaptin y yachatsinqanta sïguiyaptinqa kushishqa kayänampaq kaqta awnirqan, porque yügonqa ankashllam karqan. Warmi kar, ollqu kar, wamra kar o mayor karpis, nunakunaqa lädonchö alläpa kushishqam sientekuyarqan (Mat. 11:30).

Jesus llakipäkoq kanqanqa qatinapaqmi

13. ¿Imanötaq Jesus rikätsikurqan más waktsa kaqkunata llakipanqanta?

13 Jesusqa, Israel markachö waktsakunatam llakiparqan y necesitäyanqanchömi kuyëpa yanaparqan. Jericó markapita yarqurëkarmi limosna mañakoq ishkë wisku nunakunawan tinkurqan, juknin kaqpa jutinmi Bartimeo karqan, ishkankunam yanapëkuyänampaq pasëpa rogakuyarqan. Pero Jesuswan ëwëkaq mëtsikaq nunakunam piñapäyarqan y upälla kayänampaq niyarqan. Jesuspaqqa fäcilchi kanman karqan mañakuyanqanta cuentapa mana churë. Tsëta ruranampa rantin o trukanmi, pëman apapuyänampaq nirqan y chäratsiyaptinnam llakiparnin nawinkunata kachakäratsirqan. Rikanqantsiknömi, Jesusqa humilde karnin y más waktsa kaqkunata llakiparnin, Teytan ruranqanta qatirqan (Mat. 20:29-34; Mar. 10:46-52).

“QOLLMI SHONQU CAQQA ALLAPA PRESISAQMI CANQA”

14. Patsachö Jesus kawanqan witsan, ¿imakunachötaq humilde kanqan yanapakurqan?

14 Llapan kawëninchö humilde kanqanta Jesucristu rikätsikunqanqa, kushikïta y jatun bendicionkunatam apamun. Jehoväqa alläpam kushikurqan kuyë Tsurin munëninta ganas gänaslla ruranqanta rikar. Sencillo y qollmi shonqu Jesus kanqanrëkurmi, apostolninkuna y qateqninkunapis atska kallpayoq sientekuyarqan. Rurëninkuna, yachatsikïninkuna y rurayanqampita alabanqanmi pëkunata yanaparqan Diospa kaqchö poquyänampaq. Humilde kanqanqa wakin nunakunatapis yanaparqanmi, porque listom këkarqan yanapanampaq, yachatsinampaq y animanampaq. Y llapan cäsokoq nunakunam Jesucristu wanunqanrëkur mana ushakaq bendicionkunata chaskiyanqa.

15. ¿Imachötaq humilde kënin kikin Jesusta yanaparqan?

15 ¿Y kikin Jesustaqa humilde kanqan yanaparqanku? Awmi, kikinmi qateqninkunata kënö nirqan: “Qollmi shonqu caqqa allapa presisaqmi canqa” (Mat. 23:12). Tsënö ninqanqa kikinchömi cumplikärirqan, Pablum këta willakun: “Tsaynöpam quiquin Dios Yaya payta churashga, runacunapawan llapan imaycapapis poderöso mas mandacugnin cananpag. Tsaymi Señor Jesucristopa puntanmanga llapan imaycapis gongorpacuyänan, janag patsachöwan cay patsachö y patsa rurinchö caycagcunapis. Tsaynöllam llapan tucuyläya parlaycunachö Dios Yayata alabarnin willacur niyanga: ‘¡Señor Jesucristoga alläpa cushicuypag poderösom quiquin Dios Yayapag!’ nir”. Teytanllapaq y Patsachö kawanqan witsan humilde kanqanrëkurmi, Jehoväqa más precisaqpaq churarnin ciëlochö kaqkunata y Patsachö kaqkunata pëpa mandädonman churashqa (Filip. 2:9-11, NTCN).

JESUS SILLASHQACHÖ MONTANQA “RASUMPA KAQRËKUR Y HUMILDE KAQRËKUR[MI]”

16. ¿Imanötaq musyantsik Diospa Tsurin imëpis humildella kanampaq kaqta?

16 Shamoq tiempochöpis Diospa Tsurinqa humilde kanqanta rikätsikïkanqallam. Salmota qellqaqmi willakurqan Jesus precisaq cargonwan ciëlopita patsë chikeqninkunata imata ruranampaq kaqta, kënömi nin: “Gloriëkichö puntaman ëwë hasta vencenqëkiyaq; sillashqachö montë rasumpa kaqrëkur y humilde kaqrëkur y alli rurë kaqrëkur” (Sal. 45:4). Armagedón guërrachöqa Jesusqa sillashqachö montanqa rasumpa kaqta, alli kaqta y humilde kaqta defendinampaqmi. Y, ¿imaraq pasakunqa Jesus Waranqa Wata gobernar usharir, “Satanasta y llapan pepa mandacoqnincunata” ushakäratsiptin? Humilde karninmi “imecatapis Dios Yayapa muneninman” entreguëkunqa (lei 1 Corintios 15:24-28).

17, 18. a) ¿Imanirtaq alläpa precisan Diosta sirweqkunaqa Jesusnö humilde kanantsik? b) ¿Ima tapukïkunapa respuestankunapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?

17 ¿Y noqantsikqa? ¿Jesus churamunqan ejemplotatsuraq sïguishun? ¿Imataraq rurëkäshun Diospa piñakïninta Armagedonchö Rey Jesucristu cumplitseq chämuptin? Imarëkur sillashqachö montaranqanqa, allita ruraqkuna y humilde kaqkunalla salvakuyänampaq kaqtam rikätsikun. Tsëmi humilde kanantsikqa alläpa precisan salvakunantsikpaq. Jina Jesus humilde kanqan kikinta y wakinkunata yanapanqannöllam, noqantsik humilde kanqantsikpis tukïnöpa yanapakunqa.

18 ¿Imataq yanapamäshun Jesuspa humilde këninta qatinantsikpaq? ¿Imanötaq sinchikushwan imëka mana allikuna kaptimpis humilde kanantsikpaq? Kë tapukïkunapa respuestankunapitam qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun.

[Päginapa ura kuchunchö willakï]

^ par. 10 Proverbios 27:11: “Yachaq kë wamrallä y shonqöta kushitsimï, qallapämar burlakëkämaqnïta contestanäpaq”.