Mu Be Ni Moya Wa Buikokobezo

“Ya ikeza yo munyinyani mwahalaa mina kaufela ki yena yo mutuna.”—LUKA 9:48.

KANA MWA KONA KU FUMANA LIKALABO ZA LIPUZO ZE?

Kiñi ze kona ku lu tusa ku ikokobeza?

Yo munyinyani u kona ku ba cwañi “yo mutuna”?

Lu kona ku bonisa cwañi buikokobezo mwa linyalo, mwa puteho, niha lu swalisana ni ba bañwi?

1, 2. Jesu naa lutileñi baapositola ba hae, mi ki kabakalañi ha naa ba lutile tuto yeo?

NE LI ka silimo sa 32 C.E. Jesu ni baapositola ba hae ne ba li mwa sikiliti sa Galilea. Baapositola ba sikai ba kalisa ku kananisana za kuli ki mañi ya naa li yo mutuna mwahalaa bona. Luka, muñoli wa buka ya Evangeli u lu bulelela ze ne ezahezi. U bulela kuli: “Ba kala ku kananisana ka za kuli yo mutuna mwahalaa bona ne li mañi. Jesu a ziba ze ne ba nahana mwa lipilu za bona, mi a nga mwanana yo munyinyani, a mu yemisa kwatuko ni yena, mi a li ku bona: ‘Mutu kaufela ya ka amuhela mwanana yo munyinyani yo ka libizo la ka u amuhela ni na, mi mutu kaufela ya ni amuhela u amuhela ni yena ya ni lumile. Kakuli ya ikeza yo munyinyani mwahalaa mina kaufela ki yena yo mutuna.’” (Luka 9:46-48) Jesu ka pilu-telele naa tusize baapositola ba hae ku utwisisa kuli ne ba tokwa ku ba ni buikokobezo.

² Kana buikokobezo bwa naa bulelezi baapositola ba hae Jesu kuli ba be ni bona ne bu swana ni moya o ne ba naa ni ona Majuda ba bañata ka nako yeo? Kutokwa. Moya wa Majuda bao ne u shutanela kwahule ni buikokobezo bwa naa talusa Jesu. Buka ya Theological Dictionary of the New Testament i bulela kuli: “Nee li kwa butokwa kuli Majuda ba zibe mutu ya naa swanela ku kutekiwa hahulu mwahalaa bona kaufela, mi nako kaufela ne ba bilaela ka za haiba ne ba fa likute le li swanela ku mutu kaufela.” Jesu naa bata kuli balutiwa ba hae ba shutane ni batu ba bañata be ne ba pila mwa nako yeo.

3. (a) Ku talusañi ku ikeza yo munyinyani, mi ki kabakalañi ha ku kona ku lu bela taata ku eza cwalo? (b) Ki lipuzo mañi ze lu ka alaba mwa taba ye?

³ Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli ku “ikeza yo munyinyani” li talusa mutu ya si wa butokwa ku  fita ba bañwi kamba ya si na maata fahalimwaa ba bañwi. Mutu ya cwalo wa ikokobeza mi ha nahani kuli ki wa butokwa ku fita ba bañwi. Jesu naa lutile baapositola ba hae kuli ba swanela ku ikokobeza sina banana. Bakreste ba niti kacenu ba swanela ku ituta kwa tuto ya naa lutile baapositola ba hae Jesu. Ku kana kwa lu bela taata ku ikokobeza, sihulu ha lu li mwa miinelo ye miñwi. Ku sa petahala kwa luna ku lu tahiseza ku ikuhumusa mi ku lu tahiseza ku ipona kuli lu ba bande ku fita ba bañwi. Hape lifasi la Satani li kona ku lu kukueza ku ba ni buitati, buhali, kamba ku bata ku zamaisa ba bañwi. Kiñi ze kona ku lu tusa ku ba ni moya wa buikokobezo? Jesu naa talusañi ha naa bulezi kuli yo munyinyani “ki yena yo mutuna?” Ki mwa miinelo mañi mo lu swanela ku bonisa buikokobezo?

“O BULIBA BWA BUFUMU BWA MULIMU, NI BUTALI, NI ZIBO YA HAE!”

4, 5. Kiñi ze kona ku lu tusa ku ikokobeza hahulu? Mu fe mutala.

⁴ Nto ye ñwi ye kona ku lu tusa ku ikokobeza hahulu ki ku hupula kuli Jehova ki yo mutuna hahulu ku lu fita. Niti kikuli ha ku na mutu ya kona ku ziba lika kaufela za ziba Jehova. (Isa. 40:28) Muapositola Paulusi naa ñozi ka za butuna bwa Jehova kuli: “O buliba bwa bufumu bwa Mulimu, ni butali, ni zibo ya hae! Likatulo za hae ha li koni ku batisiswa mi linzila za hae ha li koni ku fumanwa!” (Maro. 11:33) Ku zwa ka nako ya naa ñozi manzwi ao Paulusi ibato ba lilimo ze 2,000 kwamulaho, batu ba itutile lika ze ñata. Kono za naa ñozi Paulusi li sa li za niti. Ku si na taba ni zibo ye lu na ni yona, ha lu na ku tuhela ku ituta za Jehova, misebezi ya hae, ni linzila za hae.

⁵ Ka mutala, nto ye ñwi ye ne tusize bo Leo ku ikokobeza hahulu ne li ku lemuha kuli ne ba sa koni ku ituta lika kaufela ka za pupo ya Mulimu. * Ha ne ba sa li mikulwani, bo Leo ne ba lata hahulu tuto ya za sayansi. Ne ba bata hahulu ku ituta za pupo kaufela, kamukwaocwalo ba ikatulela ku ituta za sayansi kwa sikolo mi ba fita fa ku lemuha kuli tuto ya sayansi i nosi ha i koni ku tusa batu ku utwisisa lika kaufela za pupo. Kamukwaocwalo, bo Leo ba kala ku ituta lituto za mulao. Hamulaho wa nako, bo Leo ba ba licaziba za mulao mi hamulaho ba kala ku sebeza sina muatuli. Hasamulaho, bo Leo ni bakubona ba kala ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova, ba amuhela niti, mi ba kolobezwa. Ki nto mañi ye ne tusize bo Leo ku ikokobeza niha ne ba itutile hahulu? Bo Leo ba alaba kuli: “Ne ni lemuhile kuli ku si na taba ni ze ñata ze lu kona ku ituta ka za Jehova ni pupo kaufela, ku sa na ni ze ñata ze lu tokwa ku ziba.”

6, 7. (a) Ki mutala ufi o munde wa buikokobezo wa lu tomela Jehova? (b) Buikokobezo bwa Mulimu bu kona ku tahisa cwañi kuli mutu a be “yo mutuna”?

 ⁶ Nto ye ñwi ye kona ku lu tusa ku ba ni buikokobezo ki ku hupulanga kuli Jehova yena kasibili wa ikokobeza. Mu nahane taba ye: “Lu sebeza hamoho ni Mulimu.” (1 Makor. 3:9) Mu nahane feela taba yeo! Jehova Mulimu, Muambakani ya Pahami wa lu kuteka ka ku lu fa kolo ya ku itusisa Linzwi la hae yona Bibele kuli lu itusise yona kwa ku peta bukombwa bwa luna. Nihaike kuli Jehova ki yena ya hulisa peu, u lu lumeleza ku eza musebezi wa ku cala ni ku selaela peu yeo. (1 Makor. 3:6, 7) Ka ku eza cwalo, Mulimu u lu tomela mutala o munde wa buikokobezo. Kaniti luli mutala wa Jehova u swanela ku susueza mañi ni mañi wa luna ku ikeza yo munyinyani!

⁷ Mutala wa Mulimu wa buikokobezo ne u tusize hahulu Davida. Naa opezi ku Jehova kuli: “Ku pilisa kwa hao, ki yona tebe yo ni file, mi musa wa hao, ki ona o ni ezize yo mutuna.” (2 Sam. 22:36) Davida naa ziba kuli naa konile ku eza lika ze tuna mwa Isilaele bakeñisa kuli Jehova naa bonisize buikokobezo ka ku mu teeleza ni ku mu tusa. (Samu 113:5-7) Ki nto ye swana ni ku luna. Lu swanela ku hupula kuli tulemeno to lu na ni, buikoneli bwa luna, ni buikalabelo bo lu filwe li zwa ku Jehova. (1 Makor. 4:7) Mutu ya ikokobeza u kona ku ba “yo mutuna” ka ku ba mutangaa Jehova ya itingwa hahulu. (Luka 9:48) Ha lu nyakisiseñi mo mutu ya ikokobeza a kona ku bela mutangaa Jehova ya itingwa hahulu.

‘YO MUNYINYANI MWA KONA KU BELA YO MUTUNA’

8. Ki kabakalañi ba ba mwa kopano ya Mulimu ha ba tokwa ku ikokobeza?

⁸ Batu ba ba ikokobeza ba tabile mwa kopano ya Mulimu mi ba swalisana ni mo li ezezwa lika mwa puteho. Ka mutala, kaizeli Petra naa huliselizwe mwa lubasi lwa Lipaki. Kono naa batanga ku eza lika mwa naa latela yena muñi mi a tuhela ku swalisana ni puteho. Hamulaho wa lilimo, kaizeli Petra a kala ku swalisana hape ni puteho. Kacenu kaizeli yo u na ni tabo bakeñisa ku ba mwa kopano ya Jehova ni ku swalisana ni mo li ezezwa lika mwa puteho. Ne ku tile cwañi kuli a kale ku swalisana ni puteho hape? Kaizeli yo u bulela kuli: “Nto ye ne ni tusize ki ku utwisisa hande tulemeno twa butokwa hahulu tona twa buikokobezo ni buishuwo mane hamohocwalo ni ku tu bonisa.”

9. Mutu ya ikokobeza u nga cwañi Bibele ni lihatiso za luna, mi ku eza cwalo ku mu bisa cwañi ya itingwa?

⁹ Mutu ya ikokobeza kaniti luli wa itebuha lika ze nde kaufela za lu fa Jehova, ku kopanyeleza cwalo ni tuso ya lu fa ya ku ituta za hae. Kona libaka mutu ya ikokobeza ha banga ni tuto ya kamita ya Bibele, ni ku balanga limagazini za Tawala ya Mulibeleli ni Mu Zuhe! Batanga ba Jehova ba bañata ba balanga hatiso ni hatiso ye nca pili ba si ka i beya kale mwa sibulukelo sa bona. Haiba lu bonisa buikokobezo ni buitebuho ka ku balanga ni ku ituta lihatiso za luna, lu ka ba ni bulikani bo bu tiile ni Mulimu, mi Mulimu u ka itusisa luna ha lu nze lu mu sebeleza.—Maheb. 5:13, 14.

10. Lu kona ku ikokobeza cwañi mwa puteho?

¹⁰ Ku na ni nzila ye ñwi hape yeo mutu ya ikokobeza a kona ku bela “yo mutuna” kamba ya itingwa ki Jehova. Jehova u itusisanga moya wa hae o kenile ku keta baana kuli ba be baana-bahulu mwa liputeho kaufela. Baana ba, ba lukisanga mikopano ya puteho, mikopano ya ku zwela mwa simu, ni ku lisa puteho.  Ha lu ikokobeza ka ku itatela ku swalisana ni baana-bahulu, lu tusa kuli mwa puteho ku be ni tabo, kozo, ni swalisano. (Mu bale Maheberu 13:7, 17.) Haiba mu sebeza sina muuna-muhulu kamba sikombwa sa puteho, kana mwa ikokobezanga ka ku itebuha buikalabelo bwa mi file Jehova?

11, 12. Ki moya mañi o ka lu tusa ku ba ba butokwa hahulu mwa kopano ya Jehova, mi ki kabakalañi ku ikokobeza ha ku tusa?

¹¹ Mutu ya ikokobeza u itingwa hahulu mwa kopano ya Jehova bakeñisa kuli buikokobezo bwa hae bu susueza ba bañwi. Jesu naa hupulisize balutiwa ba hae kuli ba ikeze yo munyinyani kakuli ba bañwi ku bona ne se ba kalile ku nahana sina batu be ne ba ikuhumusa ba mwa miteñi yani. Liñolo la Luka 9:46 li bulela kuli: “Ba kala ku kananisana ka za kuli yo mutuna mwahalaa bona ne li mañi.” Kana ni luna lwa kona ku kalisa ku nahana kuli lu ba butokwa ku fita mizwale ba luna kamba batu ba bañwi? Ha lu swaneli ku swana ni batu ba bañata ba mwa lifasi le lu pila ku lona, ili ba ba ikuhumusa ni ba ba na ni buitati. Haiba lu ikokobeza ni ku beya tato ya Jehova mwa sibaka sa pili, mizwale ni likaizeli ba luna ba ka susuezwa ha ba li ni luna.

¹² Ku utwisisa kelezo ya Jesu ya ku ikeza yo munyinyani ku ka lu tusa ku bonisa buikokobezo mwa miinelo ya bupilo bwa luna kaufela. Ha lu nyakisiseñi mo lu kona ku boniseza buikokobezo mwa miinelo ye milaalu.

MU EZE KA TAATA KULI MU IKEZE YO MUNYINYANI

13, 14. Batu ba ba nyalani ba kona ku ikeza cwañi yo munyinyani, mi ku eza cwalo ku kona ku ba tusa cwañi?

¹³ Mwa linyalo. Batu ba bañata kacenu ba isezanga feela pilu kwa litukelo za bona. Litukelo za ba bañwi haki za butokwa ku bona. Kono mutu ya ikokobeza u na ni moya wo Paulusi naa susuelize Bakreste ba mwa Roma kuli ba be ni wona. Paulusi naa ñozi kuli: “Ha lu tundameneñi ze tahisa kozo ni ze yahisa yo muñwi ni yo muñwi.” (Maro. 14:19) Mutu ya ikeza yo munyinyani u eza ka taata ku zwelapili ku pila ka kozo ni mutu kaufela sihulu ya nyalani ni yena.

¹⁴ Ka mutala, za kona ku itabisa ka zona muuna ya nyezi mwendi za kona ku shutana ni za tabela ku itabisa ka zona musalaa hae. Mwendi muuna u tabela ku banga fa ndu ni ku bala buka ye ñwi mwa nako ya lukuluhile, kono musali yena u tabela ku yo canga sico kwa sibaka se siñwi kamba ku potela balikani. Ku ka ba bunolo hahulu ku musali ku kuteka muuna hae haiba muuna a ikokobeza ni ku sa nahana feela za tabela yena muñi kono ni za tabela musalaa hae. Mi muuna u ka lata ni ku itebuha hahulu musalaa hae haiba musalaa hae a sa isi feela pilu ku za tabela yena muñi kono ni za tabela muunaa hae. Haiba muuna ni musali ba ikokobeza, bulikani bwa bona bu ka tiya luli.—Mu bale Mafilipi 2:1-4.

15, 16. Ka ku ya ka liñolo la Samu 131, Davida naa susuelize Maisilaele ku ba ni moya o cwañi, mi moya wo u kona ku lu tusa cwañi mwa puteho?

¹⁵ Mwa puteho. Batu ba bañata mwa lifasi ba ikutwa kuli ba lukela ku fumana ze ba bata honafo feela. Ha ba na pilu-telele mi ha ba tabelangi ku libelela nto ifi kamba ifi. Ha lu ikokobeza, ku ka ba bunolo hahulu ku luna ku libelela ku Jehova, kamba ku mu sepa. (Mu bale Samu 131:1-3.) Haiba lwa ikokobeza ni ku libelela ku Jehova, lu ka fuyaulwa. Lu ka silelezwa, ku omba-ombiwa, ni ku ba ni tabo. Kamukwaocwalo, lwa kona ku utwisisa libaka Davida ha naa susuelize Maisilaele ku libelela ka pilu-telele ku Mulimu wa bona!

 ¹⁶ Haiba mu libelela ku Jehova ka buikokobezo, mwa kona ku omba-ombiwa sina Davida. (Samu 42:5) Mwendi mwa tabela ku sebeza sina muuna-muhulu ilikuli mu kone ku eza ze ñata mwa ku tusa puteho. (1 Tim. 3:1-7) Ka tuso ya moya o kenile, mu swanela pili ku eza mo mu konela kaufela ku ba ni tulemeno to tu tokwahala kuli mu be muuna-muhulu. Kono ku cwañi haiba mu tokwa ku libelela ka nako ye telele-nyana ku fita mo ne ba libelelezi ba bañwi? Mutu ya ikeza yo munyinyani u libelelanga ka pilu-telele kuli a fiwe buikalabelo bo buñata mwa puteho. Mutu ya cwalo u ka zwelapili ku sebeleza Jehova ni puteho ka tabo mwa musebezi wa fiwa kaufela.

17, 18. (a) Ku ka ezahalañi haiba lu swalela ba bañwi ni ku kupa ba bañwi kuli ba lu swalele? (b) Ki kelezo mañi ye kwa Liproverbia 6:1-5?

¹⁷ Ha lu nze lu swalisana ni ba bañwi. Batu ba bañata ba fumananga taata ku kupa swalelo. Kono batanga ba Mulimu ba likanga ka taata ku bonisa buikokobezo ka ku itumelela mafosisa a bona ni ku kupa swalelo. Hape ba itukiselize ku swalela ba bañwi ha ba ba foseza. Batu ha ba ikuhumusa, ku banga ni miinelo ye taata mwahalaa bona, kono haiba ba itatela ku swalela, ku banga ni kozo mwa puteho.

¹⁸ Lu kana lwa tokwa ku ikokobeza ni ku bulela ka busepahali kuli lu fosize. Ka mutala, mwendi ne lu lumelelani ni mutu yo muñwi ka za nto ye ñwi, mi ka libaka le li utwahala, lwa palelwa ku eza ze ne lu sepisize. Ha lu ipumana mwa muinelo o cwalo, lu swanela ku nahana za mafosisa a luna ni ku itumelela ona, nihaikaba kuli haki luna luli be ne ba fosize.—Mu bale Liproverbia 6:1-5.

19. Ki kabakalañi ha lu swanela ku itebuha kuli Bibele i lu susueza kuli lu ikeze yo munyinyani?

¹⁹ Lwa itebuha kuli Bibele ya lu susueza kuli lu ikeze yo munyinyani. Ku kona ku lu bela taata ku ikokobeza fokuñwi. Kono haiba lu hupulanga kuli Jehova ki yo mutuna hahulu ku lu fita ni kuli Jehova yena kasibili wa ikokobeza, lu ka bata ku bonisa kalemeno ka kande kao. Ka ku eza cwalo, lu ka ba batanga ba Jehova ba ba itingwa. Haike kaufelaa luna lu eze mo lu konela kaufela ku ikeza yo munyinyani.

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 16]

Jehova wa lu kuteka ka ku lu fa kolo ya ku kutaza taba ye nde

[Maswaniso a fa likepe 19]

Ki mwa miinelo mañi mo mu kona ku ikeza yo munyinyani?