O le ā e Uiga Iai le Faamagaloga a Ieova?

ʻO Ieova, o le Atua e alofa mutimutivale ma alofa fua, e telegese lona toʻasā, e faamagalo mea sesē, o solitulafono ma agasala.’—ESO. 34:6, 7.

IA SAʻILI TALI O FESILI NEI

Na faapefea ona taulima e Ieova agasala a Tavita ma Manase, ma aiseā na ia faia ai faapea?

Aiseā na lē faamagaloina ai e Ieova le nuu o Isaraelu?

E faapefea ona tatou maua le faamagaloga a Ieova?

1, 2. (i) Na faapefea ona feutagaʻi Ieova ma le nuu o Isaraelu? (ii) O le ā le fesili tāua o le a iloiloina i lenei mataupu?

I ASO o Neemia, na faailoa ai e se vaega o tagata sā Levī, le ʻmumusu o o latou augātamā’ e faaauau ona faalogo i faatonuga a Ieova. E ui i lea, na avea pea ʻle Atua o sē e faamagalo sala, e alofa fua, e alofa mutimutivale, e telegese le toʻasā, ma e tele le alofa faamaoni.’ Na faaauau ona faaali le agalelei faifua o Ieova i tagata i aso o Neemia, o ē na toe faafoʻisia mai le tafeaga.—Nee. 9:16, 17.

² Ia fesili ifo le tagata lava ia, “E faapefea ona ou maua aogā mai le faamagaloga a Ieova?” Ina ia taliina lenā fesili tāua, seʻi o tatou iloilo le auala na feutagaʻi ai Ieova ma Tavita ma Manase, ma aogā na la maua mai le faamagaloga a Ieova.

O AGASALA MATUIĀ A TAVITA

3-5. O ā agasala matuiā na faia e Tavita?

³ E ui na mataʻu Tavita i le Atua, peitaʻi na ia faia ni agasala matuiā. O nisi o nei agasala na aafia ai Uria ma Patisepa, ma e tugā iʻuga na oo i ai. E ui i lea, o le auala na faasaʻo ai e Ieova Tavita, o le a tatou malamalama ai i lana faamagaloga. O lea, seʻi o tatou iloiloina le mea na tupu.

⁴ Na auina atu e Tavita lana ʻautau e vagaia Rapa, le laumua o Amoni. O lea aai e 50 maila (80 km) le mamao i le itu i sasaʻe o Ierusalema, ma e i le isi itu o le vaitafe o Ioritana. O le taimi lea o loo matamata mai Tavita i le pito i luga o lona fale a o taʻele Patisepa, ma faagaee ai ona faalogona. O loo alu Uria le toʻalua o le fafine i le taua, o lea na aumaia ai loa e Tavita Patisepa i lona fale, ma la faia ai le mulilua.—2 Samu. 11:1-4.

 ⁵ Ina ua iloa e Tavita ua maʻitaga Patisepa, ona ia toe faafoʻi mai lea o Uria i Ierusalema ina ia feusuaʻi ma ia. Peitaʻi e leʻi tupu lea mea, e ui i taumafaiga a Tavita. O lea na ia tusi atu ai i lana taʻitaʻiʻau ina ʻia tuuina Uria i muaʻau o le taua pe a vevela le taua, ona outou tuumuli lea mai iā te ia.’ Na faigofie ona fasiotia Uria i le taua e pei ona fuafua e Tavita. (2 Samu. 11:12-17) E lē gata na agasala Tavita ina ua ia mulilua, ae na faateteleina le leaga i lana faufauga e fasiotia le tagata lē sala.

SUIA UIGA O TAVITA

6. Na faapefea ona tali Ieova i agasala a Tavita, ma o le ā ua faailoa mai ai e faatatau iā Ieova?

⁶ Na silafia e Ieova mea uma na tutupu, auā e lē lilo se mea i lana silafaga. (Faata. 15:3) E ui na mulimuli ane faaipoipo Tavita iā Patisepa, ae ʻua leaga lava le mea na ia faia i le silafaga a Ieova.’ (2 Samu. 11:27) Na faapefea ona tali mai Ieova? O Ieova o se Atua e lotofaamagalo, ma sa finagalo e faaalia le alofa mutimutivale iā Tavita. Peitaʻi, sa manaʻomia ona ia malamalama pe sa salamō moni lava Tavita. O lea, na Ia auina atu ai Natano iā te ia. Pe e lē faalaeiauina ai ea i tatou ona o le faia faapea e Ieova? E leʻi faamalosia e Ieova Tavita ina ia taʻutino ana agasala. O lea, e ala iā Natano sa faailoa atu ai e Ieova se talafaatusa faigofie, ina ia iloa ai e le tupu le matuiā o ana agasala. (Faitau le 2 Samuelu 12:1-4.) Maʻeu le magafagafa o le auala na taulimaina ai e Ieova lenei tulaga faaeteetegatā.

7. Na faapefea ona tali atu Tavita i le talafaatusa a Natano?

⁷ Na manatu Tavita e leʻi tonu le mea na tupu i le talafaatusa a Natano. O lea, o lona ita i le tamāloa mauʻoa na ia faapea atu ai iā Natano: “O loo soifua Ieova, e tatau ona oti le tagata ua faia lenei mea!” E lē gata i lea, na faailoa atu e Tavita e tatau ona faia le mea tonu i lē na agaleagaina. Ae na faateʻia o ia ina ua faapea atu Natano, o le tagata mauʻoa, ʻo oe lava lea!’ Ona faailoa atu lea e Natano iā Tavita āuga o ana agasala, e lē mavae “le pelu” ma puapuaga mai i lona aiga. O le a faamasiasia foʻi o ia i le lautele. Na iloa e Tavita le matuiā o ana agasala, ona ia faapea mai lea ma le salamō: “Ua ou agasala iā Ieova.”—2 Samu. 12:5-14.

FAAMAGALO E IEOVA LE TATALO A TAVITA

8, 9. (i) O ā faalogona loloto o Tavita o loo i le Salamo e 51? (ii) O le ā ua tatou aʻoaʻoina ai e faatatau iā Ieova?

⁸ O se pese na fatuina mulimuli ane e Tavita, na atagia mai ai ona lagona nofosala. Ua faatumulia le Salamo e 51 i ʻaiʻoiga a Tavita, ina ua ia taʻutino atu iā Ieova ana agasala. Na ia salamō foʻi mai i ana agasala, ma na sili ona ia popole i lana faiā ma Ieova, auā na ia taʻutino, “ua ou agasala iā te oe, ua na o oe lava.” Na ia ʻaiʻoi atu iā Ieova: ʻLe Atua e, ia e faia se lotomamā mo aʻu, ma ia e tuu foʻi i totonu iā te aʻu se agaga fou, o se agaga e tumau. Ia e toe faafoʻisia mai iā te aʻu le olioli o le faaolataga mai iā te oe, tau ina ia e lagolagoina aʻu i le agaga usiusitaʻi.’ (Sala. 51:1-4, 7-12) Pe e faapena le auala e sasaa atu ai ou faalogona iā Ieova, pe a e faia se mea sesē?

⁹ E leʻi aveesea e Ieova āuga leaga o le agasala a Tavita, auā na ia tofo i ai i le toetoe o lona olaga atoa. E ui i lea, o le “loto momomo ma le nutimomoia” o Tavita ina ua salamō, na faamagaloina ai o ia e Ieova. (Faitau le Salamo 32:5; Sala. 51:17) E silafia lelei e Ieova uiga moni o tagata ma māfuaaga e latou te faia ai  agasala. Na tatau ona faasalaina i le oti Tavita ma Patisepa, pe ana faapea e faia e tagata le faamasinoga, e tusa ai ma le Tulafono faa-Mose. (Levi. 20:10) Peitaʻi o le alofa mutimutivale o Ieova, na ia taulimaina ai le mataupu, ma avea ai le la tama o Solomona ma tupu o Isaraelu.—1 No. 22:9, 10.

10. (i) Aiseā na faamagalo ai e Ieova Tavita? (ii) O ā vala e uunaʻia ai Ieova ina ia faamagaloina i tatou?

¹⁰ Atonu o se tasi o māfuaaga na faamagaloina ai Tavita, ona o le auala na ia faaalia ai le alofa mutimutivale iā Saulo. (1 Samu. 24:4-7) E fua le auala e feutagaʻi ai Ieova ma i tatou, i le auala e tatou te feutagaʻi ai ma isi. Na fetalai Iesu i le Mataio 7:1, 2: “Aua tou te toe faamasino atu ina neʻi faamasinoina outou. Auā o le faamasinoga tou te faamasino atu ai, e toe faamasinoina ai foʻi outou; ma o fua tou te fuaina atu, e fuaina mai ai iā te outou.” Maʻeu lo tatou fiafia i le iloaina e faamagalo e Ieova a tatou agasala, e aofia ai agasala matuiā e pei o le mulilua ma le fasioti tagata. E faamagalo e Ieova i tatou, pe a tatou lotofaamagalo, taʻutino atu a tatou mea sesē iā te ia, ma e liliuese mai ala leaga. O le faia faapea, e tatou te manatu ai i le agasala sa faia, e pei ona silasila i ai Ieova. Pe a faaalia e le tagata agasala le salamō moni, o le a “faafouina” o ia e Ieova pe fesoasoani foʻi iā te ia e maua se lotofuatiaifo mamā.—Faitau le Galuega 3:19.

SALAMŌ MANASE MAI AGASALA MATUIĀ

11. O ā mea leaga na faia e Manase i le silafaga a Ieova?

¹¹ Seʻi o tatou iloilo se isi tala faale-Tusi Paia, e tatou te iloa ai e finagalo Ieova e faamagaloina i tatou, e aofia ai ma agasala matuiā. Ina ua mavae le pe ā ma le 360 tausaga talu ona pule Tavita, ona tulaʻi mai lea o Manase e avea ma tupu o Iuta. Na iloga lana pulega mo le 55 tausaga i mea leaga ma mea inosia, lea na faasalaina ai loa o ia e Ieova. E aofia i mea leaga na ia faia le faatūina o fata faitaulaga mo Paala, tapuaʻi i le lā, masina ma fetu, faaui ona atalii i le afi, ma le faaauilumaina o faiga faataulāitu. Ioe, “e matuā tele lava mea leaga na ia faia i le silafaga a Ieova.”—2 No. 33:1-6.

12. Na faapefea ona toe liliu Manase iā Ieova?

¹² Na faaaunuua Manase ma faafalepuipuiina i Papelonia. Atonu o i inā na ia manatua ai upu a Mose iā Isaraelu e faapea: “Pe afai e faataunuuina ia upu iā te oe ma ua faapuapuagatia ai oe i aso  faaiʻu, ona e toe foʻi lea iā Ieova lou Atua ma faalogo i lona siʻufofoga.” (Teu. 4:30) Na toe foʻi Manase iā Ieova. Na ʻmatuā faamaulalo pea o ia, ma tatalo atu pea’ i le Atua (tagaʻi i le ata i le itulau e 21). (2 No. 33:12, 13) Na liliuese Manase mai ona ala leaga. E lē o iai ni faamaumauga o upu a tatalo a Manase. Ae atonu e taitutusa ona faalogona ma faalogona na oo iā Tavita, e pei ona faamauina i le Salamo e 51.

13. Aiseā na faamagaloina ai e Ieova Manase?

¹³ ʻNa faafofoga mai Ieova i le talosaga ma le ʻaiʻoi atu a Manase.’ E pei o Tavita, na salamō moni Manase ma ia malamalama i le matuiā o ana agasala. O le māfuaaga lea na faamagaloina ai o ia e Ieova, ma toe faafoʻi ai o ia i lona tulaga tautupu i Ierusalema. O le iʻuga, ʻna iloa ai e Manase o Ieova o le Atua moni.’ (2 No. 33:13) Maʻeu le faamāfanafanaina o i tatou i le iloaina, e alofa mutimutivale Ieova, ma faamagaloina i latou e salamō moni.

PE E GATA MAI LE FAAMAGALOGA A IEOVA?

14. O le ā le faavae o le faamagaloga a Ieova i ē faia agasala matuiā?

¹⁴ E toʻaitiiti nisi o auauna a Ieova i aso nei na faia agasala matuiā e pei o Tavita ma Manase. Ae o le faamagaloina e Ieova o na tane, ua tatou iloa ai e naunau Ieova e faamagaloina i latou na faia agasala matuiā pe a salamō moni.

15. E faapefea ona tatou iloa e lē otometi ona maua le faamagaloga a Ieova?

¹⁵ Pe e otometi ona faamagaloina e Ieova tagata uma ona o a latou agasala? E leai. O lea, seʻi o tatou faatusatusa uiga na faaalia e Tavita ma Manase, agaʻi i le nuu faalogogatā o Isaraelu ma Iuta. Na suia manatu o Tavita ina ua tuuina i ai e Ieova le avanoa e salamō ai. Na matuā salamō foʻi Manase ina ua oo puapuaga iā te ia. Ae i sona faaeseesega, na faaauau pea ona lē salamō Isaraelu ma Iuta, ma lē faamagaloina ai i  latou e Ieova. E ui i lea, na auina atu e Ieova ana perofeta e faailoa atu le auala na ia silasila ai i a latou amioga. (Faitau le Neemia 9:30.) Ina ua toe foʻi mai le nuu mai le tafeaga i Papelonia, na faaauau pea ona auina atu e Ieova ana avefeʻau iā i latou, e pei o Esera ma Malaki. Mulimuli ane, na maua e Isaraelu le fiafia, ina ua latou usiusitaʻi iā Ieova.—Nee. 12:43-47.

16. (i) O ā āuga o le lē salamō o le nuu o Isaraelu? (ii) O ā aogā e mafai ona maua e tagata taʻitoʻatasi o le nuu o Isaraelu?

¹⁶ Na suia e le taulaga lelei atoatoa a Iesu taulaga na faia i manu i taimi o Isaraelu. (1 Ioa. 4:9, 10) Na faailoa mai e Iesu le silafaga a lona Tamā ina ua ia fetalai: “Ierusalema e, Ierusalema e, o lē na fasiotia le ʻauperofeta ma fetogi i maa o ē na aauina atu iā te ia. Ua tele lava loʻu manaʻo e faapotopoto faatasi lau fanau, e pei ona ofaofataʻi e se moa lana toloaʻi i lalo o ona apaʻau! Ae peitaʻi ua outou lē mananaʻo i ai. Faauta! Ua tuulafoaʻiina lo outou fale iā te outou.” (Mata. 23:37, 38) O lea, o le lē salamō o le Isaraelu faaletino, na suia ai loa i le Isaraelu faaleagaga. (Mata. 21:43; Kala. 6:16) Ae faapefea tagata taʻitoʻatasi o le Isaraelu faaletino? E mafai ona latou maua aogā o le faamagaloga ma le alofa mutimutivale o Ieova, pe a latou faatuatua iā te ia faapea le taulaga togiola a Keriso. E mafai foʻi ona maua e tagata ua maliliu ae e leʻi salamō mai a latou agasala lea avanoa, pe a toetutū mai i le lumanaʻi.—Ioa. 5:28, 29; Galu. 24:15.

AOGĀ O LE FAAMAGALO A IEOVA

17, 18. E faapefea ona tatou maua le faamagaloga a Ieova?

¹⁷ O le ā le auala e tatou te tali atu ai i le faanaunauga o Ieova e faamagaloina i tatou? E tatau ona tatou gaoioi e pei o Tavita ma Manase. Ia taʻutino a tatou agasala, ia tatou salamō mai a tatou mea sesē, ia augani atu iā Ieova mo lana faamagaloga, ma talosaga iā Ieova ina ia faia se lotomamā mo i tatou. (Sala. 51:10) Pe a tatou faia se agasala matuiā, ia saʻili atu i toeaina mo se fesoasoani faaleagaga. (Iako. 5:14, 15) Po o le ā lava le matuiā o a tatou agasala, ae e faamāfanafanaloto le iloa, o Ieova o se “Atua e alofa mutimutivale ma alofa fua, e telegese lona toʻasā ae e tele lona alofa faamaoni ma fai mea moni, e tausia le alofa faamaoni e oo atu i afe o tupulaga, e faamagalo mea sesē, o solitulafono ma agasala.” E mautinoa, e lē suia lava Ieova.—Eso. 34:6, 7.

¹⁸ Na faaaogā e Ieova ni faatusatusaga uigā, e faailoa atu ai lona finagalo i tagata Isaraelu salamō. Na ia tautō atu iā i latou o le a ia aveesea a latou agasala ua pei o se ʻʻie mūmū sesega, ina ia paʻepaʻe e pei o le kiona.’ (Faitau le Isaia 1:18.) O le ā le aogā o le faamagaloga a Ieova iā te oe? E mafai ona faamagaloina a tatou agasala, pe a faaalia le salamō moni ma faafetaia Ieova mo lana faamagaloga.

19. O le ā o le a iloiloina i le mataupu o le a sosoo mai?

¹⁹ E faapefea ona aafia a tatou feutagaʻiga ma isi, ona o Ieova o se Atua e faamagalo sala? E faapefea ona tatou lotofaamagalo i ē e faia agasala matuiā, ae ua faaalia le salamō moni? O le a fesoasoani le mataupu o le a sosoo mai, e tatou te faataʻitaʻi ai iā Ieova, o sē ʻe lelei ma e nofosauni e faamagalo.’—Sala. 86:5.

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 24]

O le faamagaloga a Ieova na toe avea ai Manase ma tupu i Ierusalema