“PARA sa ano an mga iyan?” an hapot ni Geor Naish mantang nakatokdo sa mga troso na 18 metros an laba, na nakatambak sa may sarayan nin armas sa Saskatoon, Saskatchewan, Canada. Sinabi sa saiya na ginamit iyan sa pagtogdok nin mga tower para sa pagtao nin senyal kan Giera Mundial I. “Naisip ko na magagamit mi an mga trosong idto tanganing magtogdok nin mga tower nin radio,” an sabi ni Brother Naish kan huri, “asin dian nagpoon an ideya na magkaigwa nin teokratikong istasyon nin radio.” Pakalihis sana nin sarong taon—kan 1924—nagpoon nang magbrodkast an CHUC. Saro iyan sa pinakaenot na mga istasyon nin radio sa Canada na nagbobrodkast nin mga temang pangrelihion.

Huling an Canada haros arog kadakula kan Europa, angay dian magpatotoo paagi sa radio. “Paagi sa satuyang pagbrodkast sa radio, dakol na tawo na dai mi makaolay nin personal an napaabotan kan katotoohan,” an sabi ni Florence Johnson, na nagtrabaho sa istasyon sa Saskatoon. “Asin huling bago pa sana kaidto an paggamit nin radio, gustong-gusto kan mga tawo na dangogon an ano man na ibinobrodkast.” Kan 1926, an Mga Estudyante sa Biblia (an apod kaidto sa Mga Saksi ni Jehova) igwa na nin sadiring mga istasyon nin radio sa apat na siudad sa Canada. *

Ano kutana an nadangog mo kun nag-antabay ka sa saro sa mga istasyon na ini? An mga parakanta sa lokal na kongregasyon parateng nagkakanta na may mga paratugtog asin sadit na orkestra pa ngani. Siempre, an mga brother nagtatao man nin mga sermon asin nangengenot sa pag-orolay sa Biblia. Nagirumdoman ni Amy Jones, na nagpapartisipar sa pag-orolay, “Mantang naglilingkod sa langtad, nagpapabisto ako dangan kun beses minasabi an kagharong, ‘Ah, iyo, nadangog taka sa radio.’”

An mga Estudyante sa Biblia sa Halifax, Nova Scotia, guminamit nin pamamaagi sa saindang programa sa radio na dai pang gayo ginigibo kaidto—sarong pag-orolay sa radio na dian an mga paradangog puedeng mag-apod sa telepono asin maghapot manongod sa Biblia. “Pambihira an nagin reaksion sa arog kaining klase nin programa,” an isinurat nin sarong brother.  “Dai mi masimbag an gabos na apod huli sa kadakolan.”

Arog kan nangyari ki apostol Pablo, iba-iba an reaksion sa mensahe kan mga Estudyante sa Biblia. (Gui. 17:1-5) Nagustohan kan nagkapirang paradangog an mensahe. Halimbawa, kan madangog ni Hector Marshall sa radio na sinambit kan mga Estudyante sa Biblia an Studies in the Scriptures, nag-order sia nin anom na volume. “Naisip ko na makakatabang sako an mga libro sa pagtotokdo sa Sunday school,” an isinurat nia kan huri. Pero, kan matapos niang mabasa an Volume I, nagdesisyon si Hector na maghale sa saiyang relihion. Nagin maigot siang ebanghelisador asin maimbod na naglingkod ki Jehova sagkod na sia magadan kan 1998. Sa sirangan na parte kan Nova Scotia, pakalihis nin sarong aldaw pagkabrodkast kan pahayag na “The Kingdom, the Hope of the World,” sinabi ni Colonel J. A. MacDonald sa sarong brother duman: “May mensaheng nadangog kasuodma an mga taga Cape Breton Island na iyo an pinakamarahay na nadangog kasuarin man sa parteng ini kan kinaban.”

Sa ibong na lado, naanggot an mga klero. May mga Katoliko sa Halifax na naghumang pasabogon an istasyon na nagbobrodkast kan mga programa kan Mga Estudyante sa Biblia. Kan 1928, huli sa impluwensia kan mga lider nin relihion, biglang iinanunsio kan gobyerno na dai na ninda tatawan nin lisensia an mga istasyon na sadiri kan Mga Estudyante sa Biblia. Dahil dian, idinistribwir kan mga tugang an Who Owns the Air?—sarong babasahon na nagpoprotesta sa siring na bakong makatanosan na aksion. Alagad, habo kan mga opisyal kan gobyerno na tawan giraray nin lisensia sa pagbrodkast an Mga Estudyante sa Biblia.

Nakapadesganar daw ini sa sadit na grupo nin mga lingkod ni Jehova sa Canada? “Kan primero, minalataw nanggad na dakulang kapangganahan iyan para sa mga kaiwal,” an sabi ni Isabel Wainwright. “Pero aram ko na kaya kutanang olangon iyan ni Jehova kun kaoyon iyan kan saiyang katuyohan. Kaya seguradong nangangahulogan ini na dapat kaming gumamit nin mas marahay na paagi nin pagbalangibog kan maogmang bareta kan Kahadean.” Imbes na mag-asang marhay sa radio tanganing makapagpatotoo, an mga Estudyante sa Biblia sa Canada nagpokus sa pagbisita sa mga tawo sa harong mismo ninda. Minsan siring, kan panahon na ginagamit na marhay an radio, dakulaon nanggad an nagin papel kaiyan sa pagbrodkast ‘kan pinakamarahay na mensahe na nadangog kasuarin man.’—Hale sa samong archive sa Canada.