Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu Zwelepili Ku sutelela Ku jehova

Mu Zwelepili Ku sutelela Ku jehova

Mu Zwelepili Ku sutelela Ku jehova

“Mu sutelele ku Mulimu, mi u ka sutelela ku mina.”—JAK. 4:8.

KANA MWA KONA KU TALUSA?

Lu kona ku ezañi kuli likompyuta, lipangaliko, ni buikangulo bwa luna li si ke za lu kauhanya ku Jehova?

Lu kona ku ambuka cwañi ku lata masheleñi ni buikuhumuso?

Lu kona ku ba cwañi bukaufi ni Jehova?

1, 2. (a) Satani u lika cwañi ku puma batu? (b) Ki nto mañi ye ka lu tusa ku sutelela ku Mulimu?

JEHOVA MULIMU naa bupile batu ni maikuto a kuli ba be bukaufi hahulu ni yena. Kono Satani u bata kuli lu nahane kuli ha lu tokwi Jehova. Ku zwa feela ka nako ya naa pumile Eva mwa simu ya Edeni, Satani u zwezipili ku kukueza batu kuli ba lumele kuli ha ba tokwi Jehova mwa bupilo bwa bona. (Gen. 3:4-6) Mi ku zwa feela ka nako yeo, batu ba bañata ba nahanile kuli ha ba tokwi Mulimu.

2 Ha lu swaneli ku nahana inge batu bao. Bibele i lu taluseza linzila za itusisa Satani kuli a pume batu. (2 Makor. 2:11) Satani u lu kukueza kuli lu eze liketo ze ka lu kauhanya ku Jehova. Mwa taba ye felile ne lu itutile mo lu kona ku ezeza liketo ze nde ze ama musebezi wa luna, ku itabisa, ni ze ama lubasi lwa luna. Mwa taba ye, lu ka ituta lika ze ñwi zee ne za itusisa Satani kuli a lu like. Lika zeo ki lipangaliko, buikangulo bwa mubili, masheleñi, ni buikuhumuso. Haiba lu eza liketo ze nde mwa lika zee ne zeo, lu ka kona ‘ku sutelela ku Mulimu.’—Jak. 4:8.

LIPANGALIKO

3. Mutu u kona ku itusisa likompyuta ni lipangaliko ze ñwi mwa linzila mañi ze shutana?

3 Mwa lifasi kacenu, batu ba sweli ku itusisa hahulu likompyuta ni lipangaliko ze ñwi. Haiba lu itusisa lipangaliko zeo ka mukwa o swanela, li ka ba za butokwa hahulu ku luna. Kono haiba lu itusisa zona ka mukwa o sa swaneli, lika zeo li ka lu kauhanya ku Ndataa luna wa kwa lihalimu. Likompyuta za kona ku lu tusa. Mizwale ba luna ba itusisa likompyuta kwa ku ñola ni ku hatisa magazini ya Tawala ya Mulibeleli. Likompyuta za kona ku lu tusa ha lu eza patisiso ni ha lu bata ku ambola ni batu, mi za kona ku ba ze nde hahulu ku itusisa zona. Kono haiba lu lata hahulu likompyuta, lu kana lwa tanda hahulu nako ye ñata ku nahana za likompyuta zeo ni ku itusisa zona. Balekisi ba lipangaliko zeo ba fundotanga lipangaliko za bona ka linzila ze ñata ili ku lu susueza kuli lu swanela ku leka sipangaliko ni sipangaliko se sinca fa musika. Mutangana yo muñwi naa bata hahulu ku ba ni kompyuta kuli mane a lekisa ye ñwi ya lipio za mwa mubili wa hae ilikuli a leke kompyuta. Nto ya naa ezize ne li ye maswe luli!

4. Muzwale yo muñwi naa cincize cwañi mukwa wa hae o maswe wa ku itusisa hahulu kompyuta?

4 Ki bumai bo butuna ku tuhelela lipangaliko ze cwalo ku lu sinyeza bulikani bwa luna ni Jehova. Lu kana lwa tanda nako ye ñata ku itusisa lipangaliko zeo kamba ku itusisa zona ka linzila ze sa swaneli. Muzwale ya bizwa Jon ya na ni lilimo ze 28 naa bulezi kuli naa tandanga nako ye ñata hahulu fa kompyuta ku fita ku ituta. * Hañata naa lobalanga ka ku liyeha kabakala ku itusisa Intaneti. Muzwale yo naa bulezi kuli bakeñisa ku katala hahulu, ne ku li taata ku yena ku tuhela ku ambola ni batu fa Intaneti kamba ku tuhela ku buha mavidio, mi mane naa buhanga nihaiba mavidio a maswe. Naa bata ku cinca mukwa wa hae, kamukwaocwalo, a lukisa kuli kompyuta ya hae i timange i sa li yona ka nako ya naa swanela ku yanga kwa ku lobala.—Mu bale Maefese 5:15, 16.

5, 6. (a) Bashemi ba swanela ku ezezañi bana ba bona? (b) Bashemi ba kona ku ezañi ilikuli bana ba bona ba swalisane ni batu ba bande?

5 Bashemi, ha mu tokwi ku zamaisa lika kaufela ze ba eza bana ba mina, kono mu swanela ku bona mo ba itusiseza likompyuta za bona. Mu si ke mwa ba lumeleza ku kena fa libaka za fa Intaneti ze bonisa buhule kamba litumelo za mioya, mi hape mu si ke mwa ba lumeleza ku bapala lipapali za mifilifili kamba ku swalisana ni batu ba ba maswe ka ku itusisa Intaneti. Haiba mu ba tuhelela ku eza ze ba bata ka mulelo wa kuli ba si ke ba mi kataza, bana ba mina ba kana ba nahana kuli lika ze cwalo ha li si ka fosahala. Ka ku ba bashemi, mu na ni buikalabelo bwa ku sileleza bana ba mina kwa nto ifi kamba ifi ye kona ku ba kauhanya ku Jehova. Lifolofolo za lwananga haiba mutu kamba folofolo ye ñwi i lika ku lwanisa bana ba zona. Ni bashemi ni bona ba tokwa ku sileleza bana ba bona kwa kozi!—Mu bapanye Hosea 13:8.

6 Mu tuse bana ba mina ku swalisana ni Bakreste ba ba hulile ni Bakreste ba ba li banana ili ba ba ezanga liketo ze nde. Mi mu si ke mwa libala kuli bana ba mina ba tokwa kuli mina mu tandange ni bona nako ye ñata. Bana ba mina ba tokwa kuli mu tandange nako ni bona! Mu tokwa ku sehanga, ku bapala, ni ku sebeza ni bona. Ku eza cwalo ku ka mi tusa kaufelaa mina kuli mu be bukaufi ni Jehova. *

BUIKANGULO

7. Ki kabakalañi kaufelaa luna ha lu bata ku ba ni buikangulo bo bunde?

7 Hañata lu buzanga ba bañwi mo ba ikutwela. Ku zwa feela ka nako yeo Adama ni Eva ne ba ikauhanyize ku Jehova ka ku utwa Satani, batu ba zwezipili ku kula. Satani u tabela ku lu bona inze lu kula, bakeñisa kuli ku taata hahulu ku luna ku sebeleza Jehova ha lu kula. Mi haiba lu shwa, ha lu sa kona ku sebeleza Mulimu ni kamuta. (Samu 115:17) Kamukwaocwalo, lu bata ku sebeza ka taata kuli lu be ni buikangulo bo bunde. * Mi lu lukela ku iyakatwa buikangulo bwa mizwale ni likaizeli ba luna.

8, 9. (a) Lu kona ku ezañi kuli lu si ke lwa nahananga feela za buikangulo bwa luna? (b) Ki kabakalañi ha lu swanela ku ba ni tabo?

8 Nihakulicwalo, ha lu swaneli ku nahananga feela za buikangulo bwa luna. Ku fita ku tanda nako ye ñata kwa ku kutaza za Mubuso wa Mulimu, batu ba bañwi ba tandanga nako ye ñata ku ambola za lico ze ñwi, likalafo, kamba buikangulo bo bunde. Mi ka ku ambola lika zeo, ba kana ba nahana kuli ba tusa batu ba bañwi. Ha lu li kwa Ndu ya Mubuso, kwa mukopano wa lizazi li li liñwi, kwa mukopano wa mupotoloho, kamba kwa mikopano ya sikiliti, ha lu swaneli ku lekisa kamba ku fundota lika ze ñwi ze ama buikangulo. Libaka?

9 Lu kopananga hamoho kuli lu buisane Bibele ni ku fumana tabo ye tahiswa ki moya o kenile o zwa ku Mulimu. (Magal. 5:22) Mulelo wa ku kopana kwa luna haki wa ku ambola za likalafo kamba lika ze ñwi ze lekiswa nihaikaba kuli mutu yo muñwi u bata ku ambola lika zeo. Ku ambola lika ze cwalo kwa mikopano ku kona ku tahisa kuli ba bañwi ba latehelwe ki tabo. (Maro. 14:17) Mu tuhele batu ba iketele mufuta wa likalafo ze ba bata. Ha ku na mutu, mane nihaiba yena dokota, ya kona ku folisa matuku kaufela. Mi ku bilaela za buikangulo bwa luna ka nako kaufela ha ku na ku lu tusa se siñwi. (Luka 12:25) Bibele i bulela kuli “pilu ye tabile” i kona ku tusa mutu ku ikutwa hande.—Liprov. 17:22.

10. (a) Ki lika mañi za nga Jehova ku ba za butokwa ku mutu? (b) Ki lili fo lu ka bela ni buikangulo bo bunde?

10 Kamukwaoswana, lu swanela ku iyakatwa ponahalo ya luna. Nihakulicwalo, ha lu tokwi ku cinca ponahalo ya luna kuli lu bonahale bunca. Bibele i bulela kuli: “Milili ye li pululu, ki mushukwe wa ku kutekiwa, u fumanwa mwa mizamao ye lukile.” (Liprov. 16:31) Jehova u itebuha butu bwa luna ku fita ponahalo ya luna ya fande, mi ni luna lu swanela ku ba ni mubonelo o cwalo. (Mu bale 1 Pitrosi 3:3, 4.) Kana lwa swanela ku beya bupilo bwa luna mwa lubeta ka ku itusisa likalafo ze sa swaneli ka libaka feela la kuli lu bata ku bonahala hande? Ku si na taba ni kuli lu fita kai kamba kuli lu na ni buikangulo bo bu cwañi, bunde sakata bu fumanwa ka ku ba ni “tabo ya Muñaa Bupilo.” (Neh. 8:10) Mwa lifasi le linca, lu ka ba ni buikangulo bo bunde, mi lu ka kutela kwa bunca hape. (Jobo 33:25; Isa. 33:24) Kono pili nako yeo i si ka fita kale, lu tokwa ku eza liketo ze nde ni ku ba ni tumelo mwa lisepiso za Jehova. Ku eza cwalo ku ka lu tusa kuli lu ikole bupilo ni ku sa bilaelanga hahulu za buikangulo bwa luna.—1 Tim. 4:8.

MASHELEÑI

11. Masheleñi a kona ku lu kauhanya cwañi ku Jehova?

11 Ha ku si ka fosahala ku ba ni masheleñi kamba ku bata linzila za ku fumana ka zona masheleñi. (Muek. 7:12; Luka 19:12, 13) Kono ku lata masheleñi ku ka lu kauhanya ku Jehova. (1 Tim. 6:9, 10) Lwa kona ku komiwa ki “lipilaelo za lifasi le” haiba lu bilaela hahulu za lika ze lu tokwa. Lipilaelo za kona ku lu kauhanya ku Jehova. Lwa kona ku komiwa ki “maata a puma a sifumu” haiba lu lumela kuli masheleñi a ka lu tahiseza tabo ni buiketo. (Mat. 13:22) Jesu naa bulezi kuli “ha ku na mutu” ya kona ku sebeleza Mulimu ni bufumu.—Mat. 6:24.

12. Ki mwa linzila lifi mo batu ba lika ku fumana masheleñi a mañata kapili-pili, mi lu kona ku ambuka cwañi ku eza liketo ze maswe?

12 Haiba lu nga masheleñi kuli ki nto ya butokwa hahulu, lwa kona ku kena mwa muliko wa ku eza bumaswe. (Liprov. 28:20) Batu ba bañwi ba batanga ku fumana masheleñi a mañata kapili-pili, kamukwaocwalo, ba lekanga matikiti a ku winisa ka ona masheleñi. Mizwale ba bañwi ba ezanga lipisinisi ze ba nga kuli za kona ku ba fumanisa masheleñi kapili-pili, mi mane ba bulelelanga ba bañwi mwa puteho kuli ni bona ba kona ku fumana masheleñi a mañata. Ka linako ze ñwi, mizwale ba kolotanga masheleñi kwa batu ba bañwi mwa puteho kuli ba eze pisinisi, mi ba sepisanga batu bao kuli ba ka kutisa masheleñi a mañata ku fita e ba kolotile. Haiba lu na ni mukwañuli, lwa kona ku eza pisinisi ye ka tahisa kuli lu latehelwe ki masheleñi a mañata. Kamukwaocwalo, mu tokomele kuli mu si ke mwa ba ni mukwañuli. Hañata, ku fumana masheleñi a mañata kapili-pili haki nto ye bunolo.

13. Jehova u bata kuli lu be ni mubonelo o cwañi wa masheleñi?

13 Haiba lu “bata pili Mubuso ni ku luka kwa hae,”Jehova u ka lu fuyaula bakeñisa musebezi o lu eza mi u ka lu tusa ku fumana ze lu tokwa luli. (Mat. 6:33; Maef. 4:28) Jehova ha tabeli ku lu bona inze lu ozela ha lu li kwa mikopano bakeñisa kuli lu beleka hahulu. Ha bati kuli lu bilaelange za masheleñi ha lu li kwa Ndu ya Mubuso. Batu ba bañata mwa lifasi ba nahana kuli ba swanela ku eza ze ba kona kaufela kuli ba fumane masheleñi a mañata ilikuli kwapili ba si ke ba yo nyanda. Ba susuezanga bana ba bona ku eza nto ye swana. Kono Jesu naa bonisize kuli ku eza cwalo ki butoto. (Mu bale Luka 12:15-21.) Gehazi naa nahanile kuli naa ka zwelapili ku ba ni bulikani bo bu tiile ni Jehova ku si na taba ni mukwañuli wa hae.—2 Mal. 5:20-27.

14, 15. Ki kabakalañi ha ku si ka luka ku nahana kuli masheleñi a kona ku lu sileleza? Mu fe mutala.

14 Liñwanyi ze ñwi se li wezi mwa nuka ni ku shwela mwateñi kabakala ku tundanisa tapi ye tuna hahulu. Nto ye swana ya kona ku ezahala ku luna haiba lu lika ka taata ku ndongwama sifumu. Muuna-muhulu wa libizo la Alex naa talusize kuli kamita u tokomelanga mwa itusisezanga masheleñi a hae. Mane ha tabelangi nihaiba ku sinya-sinya mulola wa hae wa mwa toho. Kono muzwale yo naa hupuzi kuli ha naa ka eza pisinisi ye ne ka mu fumanisa masheleñi a mañata, naa ka tuhela musebezi ni ku eza bupaina. Kamukwaocwalo, muzwale yo a ituta mwa ku ezeza pisinisi yeo. A itusisa masheleñi a hae kaufela ni ku kolota masheleñi a mañwi ka mulelo wa kuli kwapili a fumane masheleñi a mañata. Kono pisinisi ya hae ya wa. Bo Alex ba li: “Ne ni ikatulezi ku eza nto ifi kamba ifi kuli ni kutise masheleñi a ka.” Bo Alex ne ba ikutwa kuli kambe ne ba tundamezi, pisinisi ya bona ne i ka hula hape.

15 Ne ku li taata ku bo Alex ku nahana nto i si li kwandaa pisinisi ya bona. Ne ku li taata kuli ba ise mamelelo kwa lika za kwa moya, mi ne ba sa bonangi buloko. Kono pisinisi ya bona ne i wile ku welela. Bo Alex ne ba felezwi ki masheleñi a bona mi ne ba na ni ku lekisa ndu ya bona. Kono ne ba itutile tuto ya butokwa. Ne ba bulezi kuli mutu kaufela ya sepa kuli u ka fumana buiketo sakata ni tabo mwa lifasi la Satani, u ka swaba hahulu. (Liprov. 11:28) Haiba lu sepa masheleñi a luna ka ku tala kamba buikoneli bwa luna bwa ku fumana masheleñi, mu zibe lu sepile Satani, yena “mulimu wa lifasi le.” (2 Makor. 4:4; 1 Tim. 6:17) Bo Alex ba ezize licinceho mwa bupilo bwa bona ilikuli ba tandange nako ye ñata mwa musebezi wa ku kutaza taba ye nde. Ku eza cwalo ku tusize bo Alex ni lubasi lwa bona ku ba ni tabo mi hape ku ba tusize ku sutelela ku Jehova.—Mu bale Mareka 10:29, 30.

BUIKUMUSO

16. Ki kabakalañi ha lu swanela ku ba ni tabo ye tuna, kono ku kona ku ezahalañi haiba lu ikuhumusa?

16 Lu swanela ku ba ni tabo ye tuna bakeñisa kuli lu Lipaki za Jehova. (Jer. 9:24) Bakeñisa tabo yeo, hañata lu ezanga likatulo ze nde ni ku latelela likuka ze lukile za Mulimu. Kono lu swanela ku tokomela kuli ha lu ikuhumusi ni ku nahana kuli lu ziba ze ñata ku fita Jehova, kakuli ku eza cwalo kwa kona ku lu kauhanya ku yena.—Samu 138:6; Maro. 12:3.

17, 18. (a) Ki mañi ya bulezwi mwa Bibele kuli naa ikokobeza, mi ki bo mañi be ne ba ikuhumusa hahulu? (b) Muzwale yo muñwi naa ezizeñi kuli buikuhumuso bu si ke bwa mu kauhanya ku Jehova?

17 Bibele i lu bulelela za batu be ne ba ikuhumusa ni be ne ba ikokobeza. Mulena Davida naa kupile Jehova ka buikokobezo kuli a mu etelele, mi Jehova naa mu fuyauzi bakeñisa buikokobezo bwa hae. (Samu 131:1-3) Kono Jehova naa otile mulena Nebukadenezare ni mulena Belishazare kakuli ne ba ikuhumusa. (Dan. 4:30-37; 5:22-30) Fokuñwi lu kona ku ba mwa miinelo ye taata haiba lu ikuhumusa. Bo Ryan, be ne ba na ni lilimo ze 32, ili be ne ba sebeza sina sikombwa sa puteho, ne ba tutezi kwa puteho ye ñwi. Ne ba hupula kuli ne ba ka babazwa kuli ba be baana-bahulu ka bubebe. Kono silimo sa fela ba si ka ketiwa ku ba muuna-muhulu. Kana bo Ryan ne ba ikuhumusize ni ku nyemela baana-bahulu kuli ha ba si ka ba keta ku ba muuna-muhulu? Kana ne ba tuhezi ku kopana ni ku tuhelela buikuhumuso bwa bona ku ba kauhanya ku Jehova ni puteho? Ne mu ka eza cwañi kambe ki mina be ne ba li mwa muinelo wo?

18 Bo Ryan ne ba ezize lipatisiso za mwa ku libelelela nto ye nde. (Liprov. 13:12) Bo Ryan ba li: “Ne ni lemuhile kuli ne ni tokwa ku ba ni pilu-telele ni buikokobezo. Ne ni tokwa ku tuhelela Jehova kuli a ni lute.” Bo Ryan ba ikatulela ku tusa ba bañwi mwa puteho ni batu be ne ba kopananga ni bona mwa bukombwa. Hamulaho wa nakonyana, bo Ryan ba kalisa ku zamaisa lituto za Bibele ze ñata. Bo Ryan ba li: “Ne ni komokile hahulu ha ne ni tilo ketwa ku ba muuna-muhulu hamulaho wa silimo ni likweli ze silezi. Ne se ni tuhezi ku bilaelanga za ku ba muuna-muhulu bakeñisa kuli ne ni ikola hahulu musebezi wa ku kutaza.”—Mu bale Samu 37:3, 4.

MU BE BUKAUFI NI JEHOVA!

19, 20. (a) Lu kona ku ezañi kuli lika ze lu itutile mwa taba ye ni ye felile li si ke za lu kauhanya ku Jehova? (b) Ki mitala ifi ya batu be ne ba li bukaufi ni Jehova?

19 Lika ze supile ze lu nyakisisize mwa taba ye ni ye felile ha li si ka fosahala. Lwa ikuhumusa bakeñisa kuli lu Lipaki za Jehova. Lwa kona ku ikola bupilo bo bunde bwa lubasi ni buikangulo bo bunde. Lu tokwa ku sebeza ni ku fumana masheleñi ilikuli lu ipabalele ni ku babalela lubasi lwa luna. Ku ikatulusa ki ko kunde, mi ni lipangaliko za kona ku lu tusa. Kono lu swanela ku hupula kuli haiba lu eza nto ye ñwi ka nako ye sa swaneli, ka ku tula tikanyo, kamba ka nzila ye si ka luka, lwa kona ku ikauhanya ku Jehova.

20 Satani u bata kuli mu ikauhanye ku Jehova. Kono mwa kona ku lika ka taata ku isileleza ni ku sileleza lubasi lwa mina! (Liprov. 22:3) Mu sutelele ku Jehova mi mu be bukaufi ni yena. Mwa Bibele ku na ni mitala ye miñata ya batu be ne ba zwezipili ku ba bukaufi ni Jehova. Enoke ni Nuwe ne ba ‘zamaile ni Mulimu.’ (Gen. 5:22; 6:9) Mushe “naa zwezipili ku tiya inge ya bona Yena ya sa bonwi.” (Maheb. 11:27) Ka nako kaufela, Jesu naa ezanga za naa tokwa Ndatahe kuli a eze, mi Mulimu naa mu fuyauzi. (Joa. 8:29) Mu likanyise batu bao. “Mu be ba ba tabile kamita. Mu lapele ka nako kaufela. Mu itumele kwa lika kaufela.” (1 Mates. 5:16-18) Mu si ke mwa tuhelela nto ifi kamba ifi ku mi kauhanya ku Jehova!

[Litaluso za kwatasi]

^ para. 4 Mabizo a cincizwe.

^ para. 6 Mu bale taba ye li, “Mwa ku Huliseza Hande Bana” ye mwa magazini ya Mu Zuhe! ya October-December 2011

^ para. 7 Mu bale taba ye li, “Mihato ye Ketalizoho ye Kona ku mi Tusa,” ya mwa magazini ya Mu Zuhe! ya April-June 2011.

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 18]

Bashemi, mu tuse bana ba mina ku itusisa hande lipangaliko

[Manzwi a fa likepe 21]

Mu si tuheleli nto ifi kamba ifi ku mi kauhanya ku Jehova!

[Siswaniso se si fa likepe 21]

Ku fita ku libelela ku fiwa buikalabelo mwa puteho, mu ikole musebezi wa mina wa ku kutaza!