Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Diosat herencia katoqktan uk wali askit uñjapjjañäni

Diosat herencia katoqktan uk wali askit uñjapjjañäni

“Diosajj [...] jan judiöpkis ukanakaru, ukhamarak jupanak taypita mä marka jupatak [mä arunjja, sutipataki] ajllisïna.” (HECH. 15:14)

1, 2. 1) ¿Kunänsa Davitan utapajja, ukat kunjamsa wasitat saytʼayatäñapäna? 2) ¿Khitinakas jichhürunakan Jehová Diosan servirinakapjamajj mayachtʼat servisipki?

 KHÄ 49 jichha pacha maranjja, jilïr irpirinakaw Jerusalén markan tantachasipjjäna, ukajj wali amtkayapuniwa. Uka tantachäwinjja akham sasaw discípulo Santiagojj (Jacobo) säna: “Simón Pedrojj yatiyistuw kunjämtï Diosajj jichhakipuni aski lurkatayna jan judiöpkis ukanakaru, ukhamarak jupanak taypita mä marka jupatak ajllisïna. Akasti profetanakan arsutaparjamaw phoqhasiski, kunjämtï Qellqatan sejja: ‘Aka qhepatjja kuttanïwa, ukat wasitat Davidan tinkut utapjja saytʼayäjja. Laqay perqanakapsa askichthapirakïwa. Wasitatarakwa saytʼayäjja. Ukhamatwa maynïr jaqenakajj taqpachan [Jehová] Tatiturojj thaqapjjani, kawkïr markanakantejj sutijajj aytatäki uka markankir jaqenakasa. “Ukham siw [Jehová] Tatitojja. Jupasti nayratpachaw taqe ukanakjja jaqenakar yatiyi”[’]” sasa (Hech. 15:13-18).

2 Santiagojj Amós chachan profeciapat parlkäna ukanjja, Davitan utapatwa parläna, mä arunjja, Davitan familiapat jutiri apnaqerita. Davitan utapasti, kunapachatï Sedequías chachajj jan reyëjjäna ukhaw uka utajj tinküna (Amós 9:11). Ukampis Davitan utapjja Jesusaw wasitat saytʼayañapäna, jupasti Davitan familiapat jutirjamajj wiñayatakiw apnaqañapäna (Eze. 21:27; Hech. 2:29-36). Amós chachan profeciapajja, judionakasa jan judionakas Jesusamp chika alajjpachat apnaqanipjjañapataki ajllitäpjjañapäna ukhaw phoqhasiñ qalltäna, sasaw Santiagojj uka tantachäwin qhanañchäna. Jichhürunakanjja, aka Oraqenkasipki uka ajllit cristianonaka ukat “yaqha ovejanak[jam]” uñtʼatäpki uka waranq waranqa jilat kullakanakaw mayachtʼatajj Jehová Diosan servirinakapjam Biblian cheqa yatichäwinakapat taqe jaqenakar yatiyasipki (Juan 10:16).

JEHOVÁ DIOSAN MARKAPAJJ YANTʼATAW UÑJASI

3, 4. Babiloniankapkäna ukhajja, ¿kunas judionakarojj Jehová Diosar jan jitheqtas yupaychaskakiñatakejj yanaptʼäna?

3 Judionakajj Babilonia markar apat uñjasipjjäna ukhaw Davitan utapajj tinkutätap qhan amuyasïna. Uka markanjja walja kʼari yupaychäwinakaw utjäna, uka taypinwa jupanakajj 70 maranak jakapjjäna, 607 marat 537 nayrïr pach marakama. ¿Diosat jan jitheqtapjjañapatakejj kunas jupanakar yanaptʼäna? Diosat katoqapkäna uka herenciaw yanaptʼäna, ukat Supayan apnaqat akapachanjja, Diosan herenciaparakiw jiwasar yanaptʼaskistu (1 Juan 5:19).

4 Jichhürunakanjja, phoqhatpachaw Bibliajj utjistu, ukasti Diosan herenciaparakiwa. Babiloniar apatäpkäna uka judionakajj janiw phoqhatpach Biblianïpkänti. Ukampis Moisesan Leyinakapsa ukat Tunka Mandamientonaksa sumwa uñtʼapjjäna. “Sión markankir qʼochunak[sa]” uñtʼapjjarakïnwa ukat kunjamsa jupanakat nayra jakirinakajj Jehová Diosar jan jitheqtas yupaychapjjäna uksa sum yatipjjäna. Ukhamarus walja suma säwi arunakwa yatipjjäna. Sión markat amtasina ukat Jehová Diosat jan armasipjjatapat lupʼisajja, jachaqtʼasipjjpachänwa (Salmo 137:1-6 liytʼasiñapawa). Taqe ukanakaw Jehová Diosar jan jitheqtas yupaychañatak yanaptʼäna, Babilonian walja kʼari yatichäwinakasa ukat jan wali luräwinakas utjkchïna ukhasa.

TRINIDAD YATICHÄWEJJ JANIW JICHHAK UÑSTAYATÄKITI

5. Egipto ukat Babilonia markanjja trinidad diosanakaw utjäna sasajja, ¿kunatsa sissna?

5 Babilonionakajja, kimsa diosanak mayar apthapita (trinidad) diosanakaruw yupaychapjjäna. Babilonionakan trinidad diosanakapat mayajj akänwa: Sin (dios phajjsi), Shamash (dios Inti) ukat Istar (mirayiri ukat guerran diosapa). Ukat nayra Egipto markanjja, dios awki, dios tayka ukat dios yoqa ukham mayar apthapit familia diosanakaruw yupaychapjjäna. Uka diosanakajj kimsa diosanak mayaru apthapita diosäpkchïnsa janiw khuskhat uñjatäkänti. Egipcionakan trinidad diosanakapat mayajj akawa: dios Osiris, diosa Isis, yoqapasti dios Horus.

6. ¿Kunas Trinidädajja? ¿Kunatsa Jehová Diosan markapajj uka kʼari yatichäwinakar jan iyawski?

6 Cristianöpjjtwa sirinakajja, jupanakan uñstayat Trinidadanïpjjarakiwa. Jupanakan pʼeqtʼirinakapajja, dios Awki, dios Yoqa ukat dios qollan ajayojj mä Diosakiwa sasaw yatichapjje. Ukat uka yatichäwejja, Jehová Diosajj janis taqe chʼamanïkaspa ukham amuyayi. Kunattejj kimspachajj pachpa chʼamanïpkaspas ukhamwa yatichapjje. Ukampis taqe uka kʼari yatichäwinakatjja Jehová Diosan markapajj jarkʼaqatawa. Kunattejj Diosan amuytʼayat aka arunakaruw iyaw sapjje: “Istʼam Israel marka: Jiwasan [Jehová] Tatitu Diosasti mä sapakiwa” (Deu. 6:4). Jesusas uka pachpa arunakwa arsurakïna: ukhamasti ukajj janiw cheqäkiti sasinjja, janipuniw cheqa cristianojj siskaspati (Mar. 12:29).

7. Maynejj cheqpach cristianjam bautisasiñataki ukat Jehová Diosan Qhanañchiripäñatakejja, ¿kunanakarus iyawsañapa?

7 Trinidad kʼari yatichäwejj janipuniw Jesusan yatichäwiparjamäkiti, jupasti ak lurapjjañapatakiw arkirinakapar säna: ‘Taqe akapachankir jaqenakar yatiyir sarapjjam, nayar arkir tukuyapjjam; bautisapjjam Awkina, Yoqana, qollan ajayun sutiparu’ sasa (Mat. 28:19). Maynejj cheqpach cristianjam bautisasiñatakisa ukat Jehová Diosan Qhanañchiripäñatakisa, Awkejj taqe kunjjar munañanïtapa ukat Jesucristot sipansa jukʼamp jilïrïtapwa amuyañapa. Ukat Jehová Diosan Jesús Yoqapajja qhespiyirisawa, ukaruw iyawsañapa. Qollan ajayojj janiw trinidadat maynïr diosäkiti, jan ukasti Diosan chʼamapawa, ukaruw iyawsañaparaki (Gén. 1:2). Ukhamasti Trinidad kʼari yatichäwinakar iyawsapki ukanakajj Diosar jakäwip katuyasisin bautisasipkchejja, janipuniw Jehová Diosajj uk katoqkaspati. ¡Kʼari yatichäwinakat jarkʼaqatapat walpun Diosar yuspärtanjja!

LAYQASIÑANAKA

8. ¿Kunsa babilonionakajj diosanakapata ukat sajjranakat amuyapjjäna?

8 Babilonia markan utjkäna uka religionanakajj janiw trinidad diosanakarukejj yupaychapkänti. Mä librojj akham siwa: sajjranakaw jaqenakar usuntayi sasaw babilonionakajj amuyapjjäna. Ukat diosanakaparuw uka sajjranakat jarkʼaqañapataki mayisipjjäna (The International Standard Bible Encyclopaedia).

9. 1) ¿Kunjamsa walja judionakajj sajjranakjjat kʼari yatichäwinakamp apayasiwayapjje? 2) ¿Kunjamsa Jehová Diosajj layqasiñanakat jarkʼaqestu?

9 Babilonia markar apatäpkäna ukhajja, walja judionakaw uka kʼari yatichäwinak yateqapjjäna. Ukat tiempompejj griegonakan kʼari yatichäwinakaparjamajj suma sajjranakaw utji sasaw iyawsjjapjjäna ukat ukanakampiw apnaqayasipjjäna. Ukampis layqasiñanakasa ukat sajjranakampi parlañasa, janiw walïkiti sasaw Jehová Diosajj yatichistu. Uka cheqa yatichäwisti Jupan herenciaparakiwa (Isa. 47:1, 12-15). Ukhamajj kunjamtï Diosajj layqasiñanakat amuyki ukhamwa amuyaraktanjja (Deuteronomio 18:10-12; Apocalipsis 21:8 liytʼasiñapawa).

10. ¿Jachʼa Babilonian kʼari yatichäwinakapatsa ukat jan wali luräwinakapats kamsnasa?

10 Kʼari religionankapki ukanakajja, kunjamtï nayra babilonionakajj sajjranakampi parlapkäna ukat layqasiñanakar iyawsapkäna uka pachparakwa lurasipki. Ukatwa Bibliajj taqe uka kʼari religionanakarojj Jachʼa Babilonia sasin sutichi (Apo. 18:21-24). Uka kʼari religionanakajja, nayra Babilonian utjkäna uka religionanakjamarakiwa. Kunattejj jupanakatwa kʼari yatichäwinakasa ukat jan wali luräwinakas juti. Ukat layqasiñanakampi, idolonakar yupaychañampi ukat jachʼa juchanakampi phoqhantatätapatjja niyaw Jachʼa Babiloniajj tukjatäni (Apocalipsis 18:1-5 liytʼasiñapawa).

11. ¿Layqasiñ toqet kuna ewjjtʼanakas Bibliat apstʼat qellqatanakasan apsusiwayi?

11 Mä kutejj Jehová Diosajj akham sänwa: “Janiw nayajj uka fiestanakamjja uñjañ munkti [...], ñanqha luratanakamsa” sasa (Isa. 1:13). 1800 maranakanjja, waljaniw layqasiñanakar mitisipjjäna. Ukatwa Zionʼs Watch Tower mayo, 1885, revistanjja akham sispachäna: “Jiwatanakajj yaqha cheqanwa jakasipki sas kʼari yatichäwinakajj janiw jichhak uñstkiti, jan ukasti nayra religionanakanwa utjarakïna. Ukajj jaqen uñstayata kʼari yatichäwinakakiwa” sasa. Ukat saskakïnwa: jiwatanakajj jakir familianakapampi parlaspawa sasin kʼari yatichäwinakajja, “sajjranakar iyawsapjjañapataki ukat wali askirjam uñjapjjañapatakiw yanaptʼawayi. Ukhamatwa jiwatanakan ajayupajj jakkaspas ukham amuyapjjañapatak jaqenakar sallqjawayapjje. Sajjranakajj ukham lurasaw walja jaqenakan amuyupsa ukat jakäwipsa munañapar apnaqawayapjje” sasa. Ukat mä qhawqha maranak qhepatjja, What Say the Scriptures About Spiritism? (¿Layqasiñanakat kamsis Bibliajja?) sat folletow mistüna, ukajja ukham ewjjtʼanakanirakïnwa. Ukat qhepa maranakan Bibliat apstʼat qellqatanakajj mistki ukanjja, kunja jan walis layqasiñanakajj ukwa ewjjtʼarakistu.

¿JIWATANAKAJJ YAQHA CHEQANTI TʼAQHESISIPKPACHA?

12. Diosamp amuytʼayatajja, ¿kunsa Salomón chachajj jiwatanakjjat säna?

12 “Taqe khitinakatejja cheq uñtʼapki” ukanakajja, kunjamäsipkis jiwatanakajj uk sum yatipjje (2 Juan 1, MT). Ukatwa kunjamtï Salomonajj siskäna ukham amuyaraktanjja, jupajj akham sänwa: “Jiwat leonat sipana jakaskir anuwa askejja. Ukjjarusti, khitinakatejj jakasipki ukanakajja yatisipjjewa jiwjjañanakapa, ukampis jiwatanakajj janiw kunsa yatipkiti [...]. Kuna lurañatejj jumataki utjkani ukjja chʼamamarjam luram, jumajj sepulcror sarkätas ukanjja janiw kuna lurañas utjkiti, kuna lupʼiñasa, uñtʼañasa, janirakiw yatiñanïñasa utjkiti” (Ecl. 9:4, 5, 10).

13. ¿Kunjamsa griegonakan kʼari yatichäwipasa ukat costumbrenakapas judionakar mayjtʼayäna?

13 Jiwatanakajj kunjamäsipkisa uk judionakajj sum yatipjjäna. Ukampis Alejandro Magno chachan generälanakapajj Grecia marka jalanoqapkäna ukhaw Judá markarojj Siria markampi religión toqe ukat costumbrenak toqe mayachtʼañ munapjjäna. Ukhamatwa Judionakajj uka kʼari yatichäwinakar iyawsapjjäna. Sañäni, jiwatanakan almapajj jakaskiwa ukat yaqha cheqanwa wal tʼaqhesiski sasaw sapjjäna. Ukampis uka kʼari yatichäwejj janiw Grecia markanak uñstkänti, jan ukasti babilonionakajj ukhamarakwa amuyapjjäna. Mä librojj akham siwa: ‘Uka almanakajj chʼamani ukat qhoru diosanakamp ukat sajjranakampiw tʼaqhesiyatäsipki’ sasa (The Religion of Babylonia and Assyria). Ukhamasti, almajj janiw jiwkiti sasin babilonionakan iyawsapjjatapajj qhanawa.

14. Jiwatanakjjata ukat jiwatanakan jaktaniñapatjja, ¿kunsa Job ukat Abraham chachanakajj yatipjjäna?

14 Cheqapar sarnaqeri Job chachajj janis Qollan Qellqatanïkchïnjja, jiwatanakjjat kunatï cheqäki uk sum yatïna. Ukhamarusa Jehová Diosajj munasir Diosätapa ukat jiwatanakar jaktayañ munatapsa sum yatïna (Job 14:13-15). Abrahamajj jiwatanakan jaktaniñap yatirakïnwa (Hebreos 11:17-19 liytʼasiñapawa). Uka chachanakajja, jiwatanakan almanakapajj yaqha cheqanwa jakasipki sasajj janiw amuyapkänti. Kunattejj jan jiwki ukarojj janiw jaktayaskaspati. Jiwatanakajj jaktanipjjaniwa sasin atinisipjjañapatakejja, Jehová Diosaw qollan ajayupampejj Job ukat Abraham chachanakarojj yanaptʼäna. Uka cheqa yatichäwinakajja Diosat katoqktan uka herenciarakiwa.

JESUCRISTO TOQEW QHESPIYISTU

15, 16. ¿Kunjamsa juchampita ukat jiwañampita qhespiyatätanjja?

15 Adanat katoqawayktan uka juchampita jiwañampitjja, kunjamsa qhespiyawayistu ukwa Jehová Diosajj yatiyistu, ukatwa wal yuspärtanjja (Rom. 5:12). Ukat Jesusajj “janiw serviyasir jutkiti, jan ukasti serviriw juti; jupa kipka jakañap aptʼasiriw juti, waljanir qhespiyañapataki” uk yattänwa (Mar. 10:45). Diosajj Jesucristo toqe jiwasar qhespiyatap yatisajj wal kusistanjja (Rom. 3:22-24).

16 Nayrïr patak maranakanjja, judionakasa ukat yaqha markankir jaqenakasa taqe chuymaw juchanakapat arrepentisipjjañapäna ukat Jesusan loqtasïwipar iyawsapjjañapäna. Janitï ukhamäkaspänjja, janiw juchanakapat perdonatäpkaspänti. Jichhürunakanjja ukhamarakiwa (Juan 3:16, 36). Ukat Trinidad jan ukajj almajj janiw jiwkiti siski ukham kʼari yatichäwinak jan jaytañ munapki ukanakajja, kuntï Jesusan loqtasïwipampejj jikjjatasiwayki uk janiw katoqkaspati. Ukampis jiwasajj katoqsnawa. Kunattejj Jehová Diosaw Yoqap toqe juchanakas pampachistu ukat qhespiyarakistu (Col. 1:13, 14).

JEHOVÁ DIOSAN MARKAPAJJ NAYRARUW SARTASKI

17, 18. ¿Jehová Diosan Qhanañchirinakapan sarnaqäwipat kawkinsa yatjjatsna, ukat kunatakis yanaptʼistani?

17 Kuna cheqa yatichäwinaktï yateqawayktan ukat kunjamsa Diosajj yanaptʼawayistu ukat bendiciwayistu ukanakajja, Diosat herencia katoqktan ukarakiwa. Walja maranakaw Anuario libronjja kunjamsa oraqpachan Diosan arunakapajj yatiyasiski uk liytʼtanjja. Jehová Diosan Qhanañchirinakapan sarnaqäwipajja, Historia de fe viva (nayrïri ukat payïri) videonakana ukat Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios sat libronwa qhanañchasi. Ukat revistanakasanjja, jilat kullakanakan sarnaqäwinakapat misturakiwa.

18 Cheqansa, Jehová Diosan Qhanañchirinakapan sarnaqäwipat yatjjatañajj yanaptʼistuwa. Kunjamsa Jehová Diosajj Egiptot qhespiyäna uka toqet lupʼiñaw Israelitanakarojj yanaptʼäna, ukhamarakiw jiwasarojj yanaptʼistani (Éxo. 12:26, 27). Moisesajj awkëjjäna ukhajja, Jehová Diosan muspharkañ luräwinakapatwa parläna. Ukatwa israelitanakarojj akham sasin ewjjtʼäna: “Uñtam qhepa toqeru, amuythapisirakim nayra maranakatsa; awkimarus mayirakim ukat parlañapataki, ukhamaraki jilïri jaqenakampi parlayasim” sasa (Deu. 32:7). Ukhamarakiw jiwasajj Jehová Diosar jachʼañchtanjja ukat kuntï lurawayki ukanakatsa jaqenakar parltanjja (Sal. 79:13). Ukhamarusa Jehová Diosan markapan sarnaqäwipat yatjjatañajja, Diosar serviskakiñatakiw yanaptʼistani.

19. Niyakejjay kunatï cheqäki uk yatstanjja, ¿kunsa lurañasa?

19 Supayan apnaqat aka pachanjja, Jehová Diosajj kunatï cheqäki uk yatichatapat wal yuspärtanjja (Pro. 4:18, 19). Ukhamasti, Diosan Arupat sum yatjjatapjjañäni ukat jaqenakar cheqa yatichäwinak yatiyapjjañäni. Ukhamatwa salmo qellqerit yateqasisin Diosar jachʼañchañäni, jupajj aka arunakampiw Taqe Kunjjaru Munañani Jehová Diosar jachʼañchäna: “Tatay, jachʼa luräwinakamat yatiyä, taqpach aski atipjatanakamat arsurakï. Diosajjay, wayna kankañajjatpach yatichasista, nayasti jichhürkamaw muspharkañ luratanakamat yatiyaskta; Diosajjay, chʼama qarit pachan uñjaskasasa, janqʼo ñikʼutan pachankkasasa, janikiy jaytanuktʼasistati, jutir mita jaqenakar chʼamamat yatiyañajjaw waktʼaskitu” sasa (Sal. 71:16-18).

20. ¿Kunsa sum amuytanjja, ukat kun lurañsa jumajj munta?

20 Diosajj janiw Taqe Kunjjaru Munañanïkiti ukat jaqenakajj janiw taqe chuyma Diosar yupaychapkaspati sasaw waljanejj sapjje. Ukampis Jehová Diosar katuyasit markapjamajja, uka arunakan kʼarïtap sum amuytajja. Ukatwa Jehová Diosaw Taqe Kunjjaru Munañani Diosajja ukat Juparukirakiw yupaychañasa sasin cheqa yatichäwinak yatiytanjja (Apo. 4:11). Jehová Diosan qollan ajayupan yanaptʼapampiw suma chuyman jaqenakarojj suma yatiyäwinak yatiytanjja, ukat chuyma ustʼatanakarusa ukat llakin jikjjatasipki ukanakarus chuymachtʼaraktanjja (Isa. 61:1, 2). Supayajj walsa Diosan markaparu ukat jaqenakar apnaqañatak chʼamachaskchejja, kuna herenstï Jehová Diosat katoqawayktan uk wali askitwa uñjtanjja. Ukat Juparojj taqe chuymaw yupaychañ muntanjja, ukatwa Jupakiw Taqe Kunjjaru Munañani Diosajja sasin yatiytanjja ukat yatiyaskakiñäni (Salmo 26:11; 86:12 liytʼasiñapawa).