1, 2. (1) ‘Kantri ya we King Deved i rul long hem,’ ?hem i wanem? ?God i mekem i kam niuwan olsem wanem? (2) Long taem blong yumi, ?hu ya ol man blong Jehova?

LONG yia 49, olgeta long hed kampani oli holem wan miting long Jerusalem. Long taem ya, Jemes i talem se: “Saemon [Pita] i talemaotgud long yumi we God i kamtru olsem wanem fastaem long ol man we oli no laen blong Isrel blong tekemaot sam long olgeta, blong oli holem nem blong hem. Be samting ya i stret nomo long ol tok blong ol profet, we oli raetem long Baebol, we God i talem se, ‘Biaen long samting ya, bambae mi mi kambak bakegen. Kantri ya we King Deved i stap rul long hem bifo, we i foldaon finis, bambae mi mekem i kam gud bakegen. Nating we i kam nogud finis, be bambae mi mi stanemap, mi mekem i kam strong bakegen. Nao ol narafala man olbaot long wol, we oli no laen blong Isrel, we mi mi singaot olgeta finis, blong oli man blong mi, bambae olgeta ya oli lukaot mi. Mi mi Hae God, we mi mekem ol man oli save samting ya longtaem finis, mo hemia tok blong mi.’”—Wok 15:13-18.

² ‘Kantri ya we King Deved i rul long hem’ i minim ol king long laen blong Deved. Taem rul blong Jedekia, we i las king blong Juda, i finis, kantri ya i “foldaon.” (Amos 9:11) Be profet tok ya i talem se God bambae i ‘wokem i kam niuwan bakegen.’ Hemia i min se bambae i gat wan narafala king i kamaot biaen long Deved, hemia Jisas. (Esik. 21:27; Wok 2:29-36) Taem Jemes i tokbaot profet tok ya, hem i soemaot se sam man Isrel mo sam we oli no laen blong Isrel, bambae oli go rul wetem Jisas long heven. Long taem blong yumi, ol man ya we tabu spirit i makemaot olgeta, mo plante milian “narafala sipsip” blong Jisas, oli stap joen blong talemaot trutok.—Jon 10:16.

3, 4. Long Babilon, ?wanem i givhan long ol man Juda blong oli stap klosap long Jehova?

³ Taem ol man Juda oli go kalabus long Babilon, i klia nomo se ‘kantri ya we King Deved i rul long hem’ i foldaon. Ol man Babilon oli mekem wosip long ol giaman god. Taswe, ?ol man blong God oli mekem wanem blong oli stanap strong long ol 70 yia we oli stap long Babilon? Olgeta ya oli mekem sem samting we yumi stap mekem blong stanap strong long wol ya we Setan i bos long hem. (1 Jon 5:19) Jehova i givim ol spesel presen long ol man blong hem, blong givhan long olgeta blong oli stanap strong.

⁴ Long taem blong yumi, yumi gat ful Baebol. Hemia wan spesel presen we God i givim. Ol man Juda we oli stap long Babilon, oli gat sam haf nomo blong Baebol. Olgeta oli save gud ol Loa blong Moses mo ol Tenkomanmen. Oli save ol “sing blong Saeon” mo plante waestok. Mo tu, oli save stori blong plante man blong bifo we olgeta tu oli bin holemstrong long Jehova. Ol man Juda oli stap krae from we oli wantem gobak long ples blong olgeta. Oli no fogetem Jehova. (Ridim Ol Sam 137:1-6.) Ol samting ya we oli stap mekem i givhan long olgeta blong oli stap klosap long Jehova, nating we ol man Babilon oli stap folem ol giaman tijing.

5. ?Ol man Babilon mo Ijip bifo, oli mekem wosip long wanem kaen god?

⁵ Long taem bifo, ol man oli stap mekem wosip long ol god we oli kolem Triniti. Hemia tri god we trifala i wan nomo. Ol man Babilon oli wosipim Triniti, we hemia mun, mo san, mo woman god blong lav mo faet. Ol man Ijip oli stap mekem wosip long Triniti, we hemia papa, mo mama, mo pikinini boe. Wan long ol Triniti we oli stap wosipim, hemia god ya Osiris, mo woman god ya Isis, mo boe blong tufala Horus.

6. Long taem blong yumi, ?wanem Triniti we plante man oli bilif long hem? ?From wanem ol man blong Jehova oli no bilif long Triniti?

⁶ Long taem blong yumi tu, ol giaman skul oli tijim ol man long Triniti. Oli talem se God, mo Jisas, mo tabu spirit, trifala i wan. Bilif ya i save mekem man i ting se Jehova i no gat paoa, from we hem i wan haf nomo blong Triniti. Jehova i blokem gud ol man blong hem, blong giaman tijing ya i no spolem olgeta. Oli kasem save se ‘Jehova i God blong olgeta, mo hem wan nomo i God.’ (Dut. 6:4) Jisas tu i talem tok ya, mo ol tru Kristin oli bilif se tok blong Jisas i tru.—Mak 12:29.

7. ?Man we i wantem baptaes blong i kam Witnes blong Jehova, hem i mas bilif long wanem?

⁷ Jisas i talem long ol man blong hem se: “Yufala i mas go long ol man long olgeta ples long wol, blong pulum olgeta oli kam man blong mi. Mo yufala i mas baptaesem olgeta long nem blong Papa blong mi, mo long nem blong mi, mi Pikinini blong hem, mo long nem blong Tabu Spirit.” (Mat. 28:19) Hemia i min se sipos wan man i wantem baptaes blong i kam Witnes blong Jehova, hem i mas bilif se Jehova hem i Papa we i gat moa paoa i winim Jisas. Hem i mas bilif se Jisas i Pikinini blong God, mo se hem i kam long wol blong i ded blong pemaot yumi. Mo hem i mas bilif se tabu spirit i paoa blong God, be hem i no wan haf blong Triniti. (Jen. 1:2) Save ya se Triniti i wan giaman tijing mo i daonem God, i olsem wan spesel presen we Papa blong yumi i givim.

8. ?Ol man Babilon oli bilif se ol god blong olgeta mo ol devel oli save mekem wanem?

⁸ Ol man Babilon bifo oli bilif long ol god blong olgeta, mo oli bilif long ol devel tu. Wan buk (The International Standard Bible  Encyclopaedia) i talem se ol man Babilon oli bilif se ol devel oli save mekem man i sik. Taswe, oli stap prea long ol god blong olgeta blong oli blokem ol devel ya.

9. (1) ?Wanem i mekem se plante man Juda oli bilif long ol devel? (2) ?Yumi mas mekem wanem blong ol rabis spirit oli no spolem yumi?

⁹ Taem ol man Juda oli stap long Babilon, plante long olgeta oli bilif long ol giaman tijing we oli harem. Biaen, tingting blong ol man Gris i gat paoa long olgeta, nao oli stat blong bilif se samfala devel oli gud. Be God i talem se ol rabis spirit oli save spolem yumi, mo se yumi no mas traem toktok long olgeta. Save ya tu i wan spesel presen. (Aes. 47:1, 12-15) Sipos yumi agensem ol rabis spirit olsem we Jehova i talem, bambae oli no save spolem yumi.—Ridim  Dutronome 18:10-12; Revelesen 21:8.

10. ?Wanem ol fasin nogud mo ol tijing blong Bigfala Babilon?

¹⁰ Plante man long taem blong yumi we oli joen long ol giaman skul, olgeta tu oli bilif long ol devel, olsem ol man Babilon bifo. From samting ya, Baebol i singaot ol giaman skul ya se Bigfala Babilon. (Rev. 18:21-24) Olgeta giaman skul ya oli sem mak long skul blong Babilon bifo, from we Babilon nao i stamba blong ol giaman tijing mo bilif long ol devel. I no longtaem, Bigfala Babilon bambae i lus, from we hem i bilif long ol devel, mo i mekem wosip long ol giaman god, mo i mekem ol narafala sin tu.—Ridim Revelesen 18:1-5.

11. ?Yumi kasem wanem woning long ol buk blong yumi?

¹¹ Jehova i talem long ol man Isrel se oli “no mas mekem ol bisnes blong posen mo kleva.” (Lev 19:26) Long ol yia afta 1800, plante man oli bilif long ol devel. Taswe, long Mei 1885, Zion’s Watch Tower i tokbaot samting ya. Hem i talem se ol skul blong bifo oli tijim ol man se ol dedman oli laef i stap samples. Mo long evri ples long wol, plante man oli bilif long tijing ya se ol dedman oli stap long wan narafala wol. Watch Tower ya i talem tu se, ol devel oli tekem fasin blong ol man we oli ded, blong oli save toktok wetem ol man we oli laef. Samting ya i mekem tingting blong plante man i gorong, mo i gat paoa long samting we oli mekem. Wan smol buk we oli wokem longtaem finis (What Say the Scriptures About Spiritism?) i givim woning agens long samting ya, mo plante buk we oli stap wokem afta long hemia oli givim sem woning.

12. ?Tabu spirit i pulum King Solomon blong tokbaot ol dedman olsem wanem?

¹² Olgeta man we oli save “trutok,” oli no bilif se man we i ded i stap harem nogud samples. (2 Jon 1) King Solomon i tokbaot ol man we oli stap long beregraon, i se: ‘Ol man we oli laef yet oli save se bambae oli ded, be ol man we oli ded finis oli no moa save wan samting. Wanem samting we yumi stap mekem, yumi mas strong long hem long fulpaoa blong yumi, from we bambae i no gat wok, mo tingting, mo save, mo waes long Hom blong ol Dedman, mo hemia nao ples we bambae yumi go long hem.’—Pri. 9:5, 10.

13. ?Ol man Gris oli pulum ol man Juda blong oli bilif long wanem samting?

¹³ Ol man Juda bifo oli save wanem i hapen long ol man taem oli ded. Jehova i talem long olgeta finis. Be taem ol man Gris oli rul antap long Juda mo Siria, oli pulum olgeta blong oli bilif long ol tijing mo kastom blong ol man Gris. Ale, oli stat blong bilif se taem man i ded, i gat wan spirit we yumi no save luk, i aot long bodi nao i go laef samples. Be ol man Gris oli no faswan blong bilif se spirit blong dedman i stap laef samples. Wan buk (The Religion of Babylonia and Assyria) i tokbaot bilif blong ol man Babilon bifo. Olgeta oli ting se i gat wan narafala  wol we ol god mo ol devel we oli gat bigfala paoa oli stap long hem, mo oli stap mekem ol dedman oli harem nogud. Yes, ol man Babilon tu oli bilif se spirit blong dedman i laef i stap samples.

14. ?Job mo Ebraham, tufala i gat wanem save long ded mo laef bakegen?

¹⁴ Long taem blong Job, i no gat Baebol. Be Job i save wanem i hapen long man taem hem i ded. Hem i save se sipos hem i ded, God blong hem, Jehova, we i lavem hem, bambae i “tingbaot” hem, mo bambae i mekem hem i laef bakegen. (Job 14:13-15) Ebraham tu i bilif long laef bakegen. (Ridim Hibrus 11:17-19.) Olgeta ya, oli no bilif se taem man i ded hem i gat wan spirit we i go laef samples. ?Olsem wanem? ?Yu ting se i gat nid blong God i mekem man i laef bakegen, sipos man ya i laef samples yet? !Nogat! Spirit blong God i givhan long Job mo Ebraham blong tufala i bilif long laef bakegen. God i givim stret save ya long yumi tu, olsem wan presen.

15, 16. ?Wanem i mekem se yumi save kam fri long sin mo ded?

¹⁵ Yumi glad tumas se God i mekem yumi save long rod we hem i yusum blong yumi kam fri long sin mo ded. (Rom 5:12) Yumi save se Jisas i ‘no kam blong bambae ol man oli mekem wok blong hem. Hem i kam blong mekem wok blong olgeta, mo blong givim laef blong hem blong pem rod blong plante man oli go fri.’ (Mak 10:45) !I gud tumas blong save se ‘Jisas Kraes i pem rod finis blong yumi go fri’!—Rom 3:22-24.

¹⁶ Long taem blong ol fas Kristin, sipos man i wantem se God i fogivim hem, hem i mas tanem tingting blong hem from ol sin blong hem, mo i mas bilif long sakrefaes blong Jisas. Yumi tu, yumi mas mekem samting ya sipos yumi wantem we God i fogivim yumi. (Jon 3:16, 36) Sipos wan man i bilif long ol giaman tijing olsem Triniti, mo spirit blong dedman, hem i no save kasem  blesing from sakrefaes blong Jisas. Be yumi save kasem blesing, from we yumi gat stret save long Pikinini blong God, we hem i ded blong ‘mekem yumi fri, mo fogivim yumi, mo tekemaot ol sin blong yumi.’—Kol. 1:13, 14.

17, 18. ?Weples yumi save faenem stori blong ol Witnes blong Jehova? ?Ol stori ya oli save givhan long yumi olsem wanem?

¹⁷ Wan spesel presen bakegen, hemia ol narafala save we God i givim long yumi, mo ol samting we hem i mekem blong givhan long yumi mo blesem yumi. Long Yearbook blong yumi, i gat stori blong ol wok we ol man blong Jehova oli stap mekem long olgeta ples long wol. Mo i gat ol DVD olsem Faith in Action, haf 1 mo haf 2, mo ol buk olsem Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, we oli tokbaot ol wok blong ol Witnes blong Jehova stat long taem bifo. Mo tu, long ol magasin blong yumi, oltaem i gat ol stori blong ol brata mo sista blong yumi.

¹⁸ Taem ol man Isrel oli kasem save long ol samting we Jehova i mekem long ol olfala blong olgeta, samting ya i givhan long olgeta. Long sem fasin, taem yumi kasem save long ol samting we Jehova i mekem long ol Witnes bifo, samting ya i save givhan long yumi. (Eks. 12:26, 27) Taem Moses i kam olfala, hem i talem long ol man Isrel se: ‘Oltaem yufala i mas askem long ol papa blong yufala blong oli stori gud long ol samting we oli kamtru long taem blong olgeta, mo oltaem yufala i mas askem long ol olfala blong yufala blong oli talemaot ol samting we i kasem olgeta.’ (Dut. 32:7) Yumi evriwan i glad blong presem God, mo blong talemaot long ol narafala, olgeta samting we God i mekem finis. (Sam 79:13) Samting we yumi lanem long stori blong ol man blong Jehova long ol yia we oli pas, i save givhan long yumi blong yumi gohed blong mekem wosip long hem.

19. ?Naoia we yumi save trutok, yumi mas mekem wanem?

¹⁹ Long wol ya we i tudak, yumi glad tumas se yumi save trutok we God i givim. (Prov. 4:18, 19) Taswe yumi mas gohed blong stadi long Baebol, mo yumi mas talemaot gud nius long ol narafala man. Yumi mas gat sem tingting olsem man blong raetem Sam, we i talem se: “Bambae mi stap presem yu from paoa blong yu. God, i stat long taem we mi mi yangfala, yu yu stap tijim mi, mo mi stap tokbaot yet ol bigfala wok ya blong yu. Naoia mi mi olfala, hea blong mi i waet. Mo sipos mi stap talemaot yu long ol man we oli bon biaen long mi, se yu yu strong, yu gat paoa, plis yu stap wetem mi, yu no lego mi.”—Sam 71:16-18.

20. ?Taem yumi holemstrong long Jehova, yumi soemaot wanem? ?Yu yu ting se i stret we Jehova i rul, mo we yumi mas mekem wosip long hem? ?From wanem?

²⁰ Taem yumi holemstrong long Jehova, yumi soemaot se yumi trastem hem blong i rul long yumi, mo se i stret nomo we yumi ona long hem. (Rev. 4:11) Jehova i givim tabu spirit long yumi, blong yumi naf blong talemaot gud nius. Gud nius ya i mekem man i harem gud, mo i mekem se hem i save putum tingting blong hem i stap strong long ol nambawan promes blong God. (Aes. 61:1, 2) Nating se Setan i stap traehad blong rulum ol man blong God mo ol narafala man tu, neva bambae hem i win. Ol presen we Jehova i givim long yumi bambae oli mekem se yumi stanap strong mo yumi stap klosap long Jehova. Olsem nao, bambae yumi naf blong mekem wosip long hem naoia mo blong olwe.—Ridim Ol Sam 26:11; 86:12.