Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Gebegiti san walagante lumagiñeti Bungiu woun?

Gebegiti san walagante lumagiñeti Bungiu woun?

“Fulesei [lumutiña] Bungiu ha mámabaña huríu, lau lanúadirun hádangiñe lun lánigume.” (ADÜ. 15:14)

1, 2. a) Ka meha mini tubéi “luban Dawidi,” ani ida luba meha tábunawagunya? b) Kátaña eseriwidubaña lun Bungiu úara uguñe weyu?

LIDAN irumu 49, adügati sétanu le arihibei lau hawadigimari kristiánugu lidan dan ligía aban adamuridaguni súdiniti Herusalén. Lidan ókaasion ligía, ariñagati disipulu Santiagu: “Abahüdaguaali Simón Féduru woun ida liña lan fulesei lániña Bungiu ha mámabaña huríu, lau lanúadirun hádangiñe lun lánigume. Ítara liña katei le kei le meha habürühabei profetagu tidan Lererun Bungiu: ‘Lárigiñe le, nagiribudayaba, ábame nararamagüdünu luban Dawidi to héiguaruboun, naransehaboun, ábayame nararamagüdünu, lun gayaraabei lan háluahani sun híbiri gürigia Aburemei; luma sun burí néchani le anuadirúaalibei nun. Ítara liña lariñagun Bungiu, le asubudiragüdübalin katei le lúmagiñe buga binadu dan’” (Adü. 15:13-18).

2 Lidan lani Amosu profesía le ídangiñebei labürüha Santiagu ayanuhati tuagu “luban Dawidi”, lidan amu dimurei, ladügawagún ha lúnbaña harúeihan lárigi. Héiguati sun katei dan le lígirunbalin Sedekíasi arúeihani (Amos. 9:11). Gama lumoun, lábunaguayaboun meha Hesusu ‘muna’ aban ladügawagún Dawidi le lunbei larúeihan lun súnwandan (Ese. 21:27; Adü. 2:29-36). Lidan adamuridaguni súdiniti ligía, chouru lumuti Santiagu luagu lamakürǘba lan lagunfulirun profesía ligía lau habudahóun ha lúnbaña heresibiruni Larúeihan Bungiu kei alagan, dandu huríu kei mama huríu. Uguñe weyu, kristiánugu anúadiruaña ha añaheinguabaña ya ubouagu hama saragu míñunu gürigia ha hádangiñebaña “amu mudún” ha lánigu Hesusu, apurichiha hamuti inarüni le tídanbei Bíbülia úara keisi lubúeingu Heowá (Huan 10:16).

ABAN ÓUCHAWAGUNI HOUN LUMUTUNIÑA HEOWÁ

3, 4. Ka íderagubaliña lumutuniña Heowá lun hakipuruni hamadagua luma dan le Babilónia habéi?

3 Dan le hanügǘnbei huríu Babilónioun, rédeiti furangu héiguaru lan buga “luban Dawidi”. Relihión meha mama inarüniti agumadihabei lidan uburugu ligía, ani mosu meha herederun ñein luagu ǘrüwa-wein-diisi irumu, lúmagiñe 607 darí 537 lubaragiñe lidaani Hesusu. Ka íderagubaliña lun hakipuruni hamadagua luma Heowá? Ligiaméme katei le íderagubaliña lumutuniña Bungiu uguñe weyu lidan ubou le lábugiñebei lubafu Satanási: aban lubuidun alagan lúmagiñe Heowá (1 Huan 5:19).

4 Anuhein Lererun Bungiu lidan alagan le. Inarüni úatu lan meha Lererun Bungiu dayarügü hama huríu ha anügǘbaña Babilónioun, gama lumoun, anihein meha Lilurudun Moisesi hama, ani anihein meha Diisi Gumadi lidan. Subudi hamuti meha giñe “leremuna Sión” luma burí abahüdaguni hawagu lubúeingu Bungiu ha awinwandubaña habaragiñe le íchugubei gurasu houn. Gayarati meha giñe haritagun saragu ariñawagúni. Ligía maweiridun tubéi wanigi luagu hayahun dan le hasaminarun luagun Sión luma luagu mabulieidagun hamá luéi Heowá (aliihoualá Sálumu 137:1-6). Íderagua lumutiña halagante lúmagiñe Heowá lun herederun yarafa lun íbini anihein lan meha saragu échuni luma arufudahani lánina relihión mama inarüniti Babilónia.

MAMA ABAN ARUFUDAHANI ISERITI TRINIDAD

5. Ka arufudubalin luagu anihein lan meha trinidad hani búngiugu Babilónia luma Ehiptu?

5 Aban meha arufudahani kamaniti Trinidad lidan relihión babilóniana. Lidan aban lídangiñe hani babilóniana trinidad anihein Sin (bungiu Hati), Shamash (bungiu Weyu) luma Istar (bungiu lani agamariduni luma wuribu). Lidan meha binadu Ehiptu huduguatiña meha lun familia hánina ǘrüwa búngiugu, aban úguchili, aban úguchuru luma aban isaani. Ariñagatu líburu Mitología General luagu adüga hamuti lan meha ehiptuna “le asubudirúabei kei tríada divina, le ídanbei mama lan súnwandan bungiu-úguchili lan ábuti, lugundun dan le aban lan bungiu würi súdiniboun lidan aban ageiraü, aba lerederun úguchili kéirügü tani bungiu würi wéiriei”. Aban lídangiñe trinidad ligía lani meha bungiu Osiris, bungiu würi Isis luma Orus le tisaani.

6. Ka mini lubéi Trinidad, ani ida liña wounigirúniwa luéi afiñeni mama inarüniti le?

6 Ha lídanbaña relihión burí hani kristiánugu mama inarünitiña, adüga hamuti hani Trinidad. Arufudahatiña lábutigu relihión burí le luagu anihein lan Úguchili, Isaani luma sífiri sandu lidan ábanrügü Bungiu. Afiñeni le arufudahati manarime lan lubafu Heowá, lugundun ábanrügüñein lídangiñe ǘrüwa fánreinti le adügübei aban bungiu. Gama lumoun, séfuwatiña lubúeingu Bungiu luéi iyeeni burí le ladüga hánharun lun eweridihani le: “Aganbabá, Ísüraeli: [Heowá] Bungiu le Wabungiute ligíarügüñein Bungiu” (2 Lur. 6:4). Anhein yusu lubalin Hesusu dimurei burí le, ida luba lariñagun aban kristiánu inarüniti luagu mítaran lan? (Mar. 12:29.)

7. Ka uagu meresibirun lubalin Bungiu ederegeraguni unguaü luma labadiseirun aban gürigia le afiñebei luagu aban bungiu ǘrüwaguati o Trinidad?

7 Ariñagati Hesusu houn lánigu: “Adüga humaña [gürigia] nánime disipulugu; badisei humaña lidan liri Bungiu Úguchili, liri [...] Irahü, luma liri [s]ífiri [s]andu” (Mat. 28:19). Múaranti gumadi le luma arufudahani luagu ǘrüwañanu lan búngiugu lidan aban. Lun gayara lan labadiseirun aban gürigia kei kristiánu inarüniti ani gefenti luagu Heowá, mosu lasubudiruni ani anha ligíame luagu íñutima lan lubara Úguchili, Heowá, subudileime ka lan lubarabei Hesusu le Liráü. Mosu giñe lafiñerun luagu aban lan erei wínwanti le lani Bungiu sífiri sandu, mama aban fánreinti lídangiñe aban bungiu ǘrüwaguati (Agu. 1:2). Ligíati, maweiyasunti Bungiu eresibirei ederegeraguni unguaü luma badisei le ladügübei aban gürigia le afiñeti luagu arufudahani le. Ma lueirin weteingiradi luagu lóunigiruniwa walagante lúmagiñe Bungiu luéi arufudahani le mínsiñebei lun!

LÁFUACHUN KATEI HÁMAGIÑETI MÁFIANU

8. Ka meha hafiñerubei babilóniana hawagu búngiugu hama máfianu?

8 Buin liña meha relihión babilóniana lau arufudahani iyeeniti, búngiugu, máfianu luma burí échuni le hámagiñeti máfianu. Según líburu Historia Religionum. (Líburu lánina abahüdaguni luagu relihión), “afiñetiña meha babilóniana añahein lan sun hawuyeri búngiugu hama sífirigu huariñugu, añahein lan buítiña añahein wuribatiña” ani “sun meha sandi ariñagatiña hadüga lan máfianu hagía [...]. Mosu meha hasagaruniña hawéi gürigia lau ámuñegueinarügü katei, lau burí fedu luma arisaruni houn máfianu lun háfuridun lídangiñe gürigia [...]. Wéiriti meha súdini hamá máfianu lidan habagari gürigia; ani ligiaméme gayarabei lariñawagún tuagu burí líburu lánina abiñarahani to ayusurúboun lun habugún”.

9. a) Lárigiñe sun dan le haubei Babilónia, ida liña héiguadun saragu huríu tidoun sádara lánina arufudahani mama inarüniti? b) Ida liña lóunigiruniwa Heowá luéi wayarafadun houn máfianu?

9 Lárigiñebei sun dan le haubei Babilónia, gíbetiña meha huríu éiguadutiña lidoun arufudahani mama inarüniti. Eibu meha lawanserun saminaü güriegu ubouagu, gíbetiña huríu ígiraguagüdütiña houngua lun máfianu lan gamanihari hau ladüga aba hasaminarun añahein lan máfianu buítiña hama wuribatiña. Wagía, góunigi lumutiwa walagante lúmagiñe Bungiu luéi wayarafadun houn, lugundun subudi wamuti siadi lani Heowá échuni burí hámagiñeti máfianu le adügǘbei Babilónia (Isa. 47:1, 12-15). Góunigiguatiwa woungua luéi lagübüri échuni le lau gaganbadi wamá lun le lariñagubei Bungiu luagu (aliihoualá 2 Lúrudu 18:10-12 luma Arufudúni 21:8).

10. Ka gayarabei wariñaguni luagu échuni luma afiñeni le tídanbei Babilónia to Wéiriboun?

10 Mámarügüñein meha hadan binadu babilóniana kamani lan échuni hámagiñeti máfianu, kamaniti giñe hadan ha luéigiñebaña tóubadina Babilónia to Wéiriboun, óundaruni lani sun relihión mama inarüniti ubouagu (Aruf. 18:21-24). Ariñagatu aban líburu súdinitu luagu ‘mámarügüñoun lan lidan fiú ageiraü o néchani Babilónia to Wéiriboun. Buítimati lan lamakürünu lanarime áhuduraguni houn guáriua sügǘ lau lébeha aban ageiraü” (The Interpreter’s Dictionary of the Bible, vol. 1, páh. 338). Buin tiña Babilónia to Wéiriboun lau katei hámagiñeti máfianu, áhuduraguni houn guáriua luma amu burí figóu. Ani íbini anuheingua lan, maduraboun saragu dan (aliihoualá Arufudúni 18:1-5).

11. Ka eweridihani luagu échuni hámagiñeti máfianu wadarirubei tidan burí wani agumeiraguagüdüni?

11 Lidan aban ókaasion, ariñagati Heowá: “Magundantina lau layusurún ubafu hámagiñeti máfianu” (Isa. 1:13, TNM). Kamaniti meha katei hámagiñeti máfianu lidan sígulu disi-nefu. Darí lun lariñagun aban arütíkulu tídangiñe Zion’s Watch Tower (Luayelesin Óunigiruti Sión) to lánina irumu 1885: “Mama iseriti saminaü luagu winwan hamá hilaaña lidan amu ubóu; lídangiñeti binadu relihión ani ligía lébunabei sun afiñeni le mama inarüniti”. Ariñagatu giñe garüdia tuguya luagu sun lan arufudahani mama tídangiñeti Bíbülia luagu ayanuha hamá hilaaña hama gürigia wínwangiña “seriwihali lun ladouragun hau máfianu o lun hawanserun, ha eyeedubaliña gürigia lau hadügün lun hasaminarun hilaaña lan ayanuhabaña houn. Yusu hamuti máfianu chansi le buidu lun haramuduni kátañanu lan ani ítara liña gamanihari hamá lau hasaminan luma habagari saragu gürigia”. Anihein meha giñe eweridihani libe burí le tidan garüdia What Say the Scriptures About Spiritism? (Ka tariñagubei Bíbülia luagu katei hani máfianu?), to afanreinhouboun fiú irumu lárigiñe. Ani tidan burí wani agumeiraguagüdüni to iseritimagiruboun, wisá tumutiwa giñe luagu peliguru lan échuni hámagiñeti máfianu.

ANUHEIN SAN UANI BURÍ ASUFURIRUTU LIDAN AMU FULASU?

12. Lau lídehan Bungiu, ka lariñagubei Salomón hawagu hilaaña?

12 “Sun ha afalarubalin Kristu” o ha asubudirubalin inarüni, subudi hamuti ka lan gádanbaliña hilaaña (2 Huan 1). Ligía úara wabéi luma lererun Salomón le: “Buítimati ounli wínwangili sügǘ lau liñún hilaali. Ha giñe wínwangiñabaña subudi hamuti luagu hóunweguba lan, ánhaña ha hilaañabaña ibidiñeti ni kata houn [...]. Sun le gayaraabei badügüni, adügabéi lau sun biyaraati; lugundun lidan umúahaü, le lunbei ñéinhinba lan badagara madügǘnti ni kata ñein maritawagún ni kata, úati subudi ni lichú aau ñein” (Apur. 9:4, 5, 10).

13. Ka efekütu lánibei relihión luma échuni güriegu hawagu huríu?

13 Subudi hamuti meha huríu inarüni hawagu hilaaña. Gama lumoun, dan le lafanreinragunbei Güresia hadan lisudaranigu Alejandro Magno, aba houchun hóundaruni Hudá luma Siria lau relihión luma échuni güriegu. Kei resultóu, aba hánharun huríu lun arufudahani mama inarüniti luagu móunwedadi tan uani luma luagu anihein lan aban fulasu le ñein lubéi hasufurira gürigia lárigiñe hounwen. Ánheinti afiñeni luagu anihein lan aban fulasu buin tau uani asufurira mama Güresiagiñe liabin. Afiñehaña meha babilóniana luagu “amu ibagari lárigiñe óunweni [...] buin lau katei hanarimeti luriban ani búngiugu lan gabafutiña ani wuribatiña hama máfianu agumadihabaña ñein” (The Religion of Babylonia and Assyria). Chóuruti afiñe hamá meha babilóniana luagu móunwedadi tan uani.

14. Ka meha lasubudirubei Abüraámü luagu óunweni luma águyuguni?

14 Afiñeti meha Abüraámü luagu águyuguni. Afiñetiña lubúeingu Bungiu ha úaraguatiña luagu láguyuguagüdübaña lan Bungiu hilaaña ámuñegü lunya hawinwandun ubouagu (aliihoualá Ebüréu 11:17-19.) Masaminaruntiña meha lubúeingu Bungiu ha úaraguabaña luagu móunwedadi tan uani lugundun siñati láguyuguagüdüniwa aban gürigia le móunwedaditi. Chóuruti íderagua lumuti lan lani Bungiu sífiri Abüraámü lun gunfuranda lani le asuseredubei houn hilaaña luma lun lafiñerun luagu águyuguni. Arufudahani burí inarüniti le lídangiñeti giñe walagante lúmagiñe Bungiu.

LEBEGI ASALBARUNI, ABAN INARÜNI MÉINITI

15, 16. Ida liña san wesefurúniwa lídangiñe figóu luma óunweni?

15 Seremei waña lun Bungiu luagu larufudahani woun ka lan ladügübei lun lesefuruniwa lídangiñe figóu luma óunweni le galagante wabéi lúmagiñe Adán (Rom. 5:12). Subudi wamuti mama lan liábiña Hesusu lun ‘leseriwidúniwa, liábiña lun leseriwidun luma lun líchuguni libagari lebegime hasalbarun saragu gürigia’ (Mar. 10:45). Le linarün katei, buiti gunfuranda wamani líbürediwa lan “ladüga afayeihaali Kristu” wawagu (Rom. 3:22-24).

16 Lidan furumiñeti sígulu, dandu meha huríu kei mama huríu mosu meha hasakürihan luagu hafigoun ani arufuda hagíame afiñe hamá luagu lani Hesusu sákürifisiu. Anhein madügün hamá, úabei meha ferudunawa lan hafigoun. Ani ligiaméme asuseredubei uguñe weyu (Huan 3:16, 36). Anhein asigira aban gürigia afiñera luagu arufudahani mama inarüniti, kéiburi ǘrüwañanu lan bungiu lidan aban (Trinidad) o luagu móunwedadi tan uani, siñabei lasagarun buiti lídangiñe lebegi asalbaruni. Anati wagía gayarati wasagarun buiti lídangiñe, lugundun subudi wamuti inarüni luagu Liráü Bungiu, “le asalbarubaliwa lau lounwen, chibalei wafigoun” (Kol. 1:13, 14).

SIGÍ WAMÁ ESERIWIDA LUN HEOWÁ

17, 18. Halíaba gayara lan wadarirun ariñahani huuti luagu le susereelibei houn lumutuniña Heowá, ani ida liña líderaguniwa wakutihani ariñahani burí le?

17 Gayarati hamuga wariñagun saragu amu katei luagu arufudahani inarüniti le hínsiñebei woun, luagu wawinwan keisi lubúeingu Bungiu luma luagu sun abinirúni le resibi wamaalibei lúmagiñe Bungiu, dandu umegeguni kei katei burí le lunbei líderaguniwa akipurei wamadagua luma. Kei hénpulu, luagu saragu irumu, aliihadiwa lubuidun burí abahüdaguni tidan Anuario luagu wadagimanu le wadügübei lidan sun ubóu. Anihein abahüdaguni wawagu lidan burí bideu le gíribei Historia de fe viva (fánreinti 1 luma 2) luma tidan agumeiraguagüdüni kéiburi Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios. Ani tidan burí garüdia súnwandan anihein lan abahüdaguni hawagu wíbirigu le ruti saragu gurasu woun.

18 Le linarün katei, íderagua lumutiwa wakutihan abahüdaguni luáguti lóundarun Heowá, ítara kei leseriwidun houn ísüraelina hasaminarun luagun ligaburi lesefuruniña Heowá Ehiptugiñe (Afu. 12:26, 27). Lidoun burí lagumuha libagari Moisesi, gayarati meha layanuhan luagu katei wéinamuti le meha ladügübei Bungiu. Ligía lariñagunbei houn ísüraelina: “Saminabá luagu dan le sügühalibei, bamuriaha hama bagübürigu lun hariñaguni bun, luma houn wéiyaaña mutu lun habahüdaguni le asuseredubei bun” (2 Lur. 32:7). Keisi lumutuniña Heowá, rútiwa uéiriguni lun ani ayanuhatiwa houn amu luagu katei wéinamuti le ladügübei (Sal. 79:13). Ani huuti giñe woun wasubudiruni sun le susereelibei, wafurendeirun lídangiñe ani aranse wagíame lubá ámuñegü.

19. Kei le ibiha wabalin lileitin Bungiu, ka lunbei wadügüni?

19 Gúndaatiwa ladüga mama lan féridiñu waña lidan lanarime luburiga lidan arufudahani mama inarüniti. Lubaragiñe lira, resibi wamuti lileitin Bungiu (Ari. 4:18, 19). Ligíati, aturiaha wamóun Lererun Bungiu lau ederegeraguni unguaü ani apurichiha waméi inarüni tau sun wanigi. Ítara luba wáyeihani ligaburi abürühati Sálumu, le alawahabalin Bungiu lau dimurei burí le: “Nabureme, nabahüdaguba luagu burí katei wéinamuti le adüga báalibei, nadimurehaba luagu buguyarügüñein lan richagua! Nubungiute, arufudahaadibu nun lúmagiñe nibureingidina, ani anahagua adimureha luagu burí katei wéiriguti le badügübei. Nubungiute, mígirabana, íbini danme le wéiyaadina, garuba nuguya. Ladüga mosu nadimurehan houn lirahüñüna dan le, hama ha lúnbaña hayabin hárigiñe luagu lueirin bubafu” (Sal. 71:16-18).

20. Ka bián katei uágubei lasigenehoua, ani ka hadügübei lidan katei le?

20 Kei lubúeingu Heowá ha deregeguaña houngua lun, gunfuranda wamuti luagu ayanuhoua lan wuriba luagu biama katei wéiriti liyarafagun: liricha Bungiu lun larúeihan luma lébuna heseriwidun gürigia lun lau úaraguni. Ligía wapurichihanbalin inarüni luagu Heowá lan Laburemebei sun ubóu ani lunti lan wíchuguni sun uéiriguni lun, ani úati lun lariñagun mítaran lan (Aruf. 4:11). Seremei lídehan lani Heowá sífiri, apurichiha wamuti uganu buiti houn gürigia ǘnabugutiña, rútiwa emenigini houn ha gáribaña anigi ani ru wagía gurasu houn ha hírubaña (Isa. 61:1, 2). Íbini láfaagun Satanási lun ligía lan gamanihari hau lumutuniña Bungiu luma hau sun gürigia ubouagu, gebegiti walagante lúmagiñe Heowá woun, busentiwa úaragua wamá lun ani apurichihatiwa luagu ligía lan Búngiubei Suntigabafu, guentó luma súnwandan (aliihoualá Sálumu 26:11 luma 86:12).