1, 2. (a) Ano “ang kayangkayang ni David,” kag paano ini patindugon liwat? (b) Sin-o sa karon ang magkaupod nga nagaalagad subong katawhan ni Jehova?

SA ISA ka importante nga miting sang nagadumala nga hubon sa Jerusalem sang 49 C.E., si disipulo Santiago nagsiling: “Ginsaysay sing tul-id ni Simeon [Pedro] kon paano ang Dios sa nahauna nga higayon nagliso sang iya igtalupangod sa mga pungsod agod magkuha gikan sa ila sang katawhan para sa iya ngalan. Kag nagaugyon sa sini ang mga pulong sang mga Manalagna, subong sang nasulat na, ‘Pagkatapos sini nga mga butang magabalik ako kag tukuron liwat ang narumpag nga tolda ni David; kag tukuron ko liwat ang kagulub-an sini kag patindugon ini liwat, agod ang nabilin sa sini nga mga tawo hanuot nga magpangita kay Jehova, upod sa mga tawo sang tanan nga pungsod, mga tawo nga ginatawag sa akon ngalan, siling ni Jehova, nga nagahimo sini nga mga butang, nga nahibaluan halin pa sang una.’”—Binu. 15:13-18.

² “Ang kayangkayang [ukon, ginharian] ni David” napukan sang ginpahalin si Sedequias subong hari. (Amos 9:11) Pero ina nga “kayangkayang” patindugon liwat kag ang kaliwat ni David nga si Jesus amo ang mangin permanente nga Hari. (Ezeq. 21:27; Binu. 2:29-36) Subong ginpadaku ni Santiago sa sina nga miting, ang tagna ni Amos nagakatuman samtang ginatipon ang mga manunubli sang Ginharian gikan sa mga Judiyo kag Gentil. Sa karon, ang nabilin sang hinaplas nga mga Cristiano kag ang minilyon sang “iban nga mga karnero” ni Jesus nahiusa sa pagpalapnag sang kamatuoran sang Biblia subong mga alagad ni Jehova.—Juan 10:16.

3, 4. Paano nakalampuwas sa espirituwal ang katawhan ni Jehova sa Babilonia?

³ Sang gindala ang mga Judiyo subong bihag sa Babilonia, maathag nga napukan “ang kayangkayang ni David.”  Bangod lapnag ang butig nga relihion sa Babilonia, paano nakalampuwas sa espirituwal ang katawhan sang Dios sa ila 70 ka tuig nga pagkabihag halin sang 607 B.C.E. tubtob 537 B.C.E.? Pareho man sa kon paano kita nakalampuwas subong katawhan ni Jehova sa sining kalibutan nga ginakontrol ni Satanas. (1 Juan 5:19) Ang bugana nga espirituwal nga palanublion nakabulig sa ila para makalampuwas.

⁴ Subong bahin sang aton espirituwal nga palanublion, may ara kita nasulat nga Pulong sang Dios. Ang ginbihag nga mga Judiyo sa Babilonia wala sing kompleto nga kopya sang Balaan nga Kasulatan, pero may ihibalo sila sa Mosaikong Kasuguan, lakip sa Napulo ka Sugo sini. Nakahibalo sila sang “mga ambahanon sang Sion,” nakadumdom sang madamo nga hulubaton, kag nakahibalo man sang natabo sa mga alagad ni Jehova sadto. Huo, ining mga tinapok naghibi sang nadumduman nila ang Sion, kag wala nila ginkalimtan si Jehova. (Basaha ang Salmo 137:1-6.) Amo ini ang nakabulig sa ila nga makapabilin nga buhi sa espirituwal bisan yara sila sa Babilonia, nga may madamo sing butig nga panudlo kag buhat.

5. Ano ang pamatuod nga may trinidad nga dios ang Babilonia kag Egipto sang una?

⁵ Ang trinidad amo ang panguna nga bahin sang pagsimba sa Babilonia. Ang isa ka trinidad nga dios sang Babilonia amo sanday Sin (dios nga bulan), Shamash (dios nga adlaw), kag Ishtar (diosa sang pertilidad kag inaway). Sa Egipto sang una, ang isa ka dios masami ginakabig nga bana sang isa ka diosa nga nagbun-ag sa iya sing bata nga lalaki, “amo nga may tatlo ka dios ukon Trinidad diin ang amay indi sa masami ang ulo, dugang pa, kontento na lang sia kon kaisa nga mangin kaupod sang prinsipe, samtang ang panguna nga ginasimba sa lokalidad amo gihapon ang diosa.” (New Larousse Encyclopedia of Mythology) Ang isa ka trinidad nga dios sang Egipto amo ang dios nga si Osiris, diosa nga si Isis, kag ang ila anak nga lalaki nga si Horus.

6. Ano ang Trinidad, kag paano kita naamligan sa pagpati sa sining butig nga panudlo?

⁶ Sa karon, ang Cristiandad nagatudlo man sang Trinidad. Ang mga klerigo nagasiling nga ang Amay, Anak, kag balaan nga espiritu isa ka Dios. Pero pareho lang nga ginatamay sini ang pagkasoberano ni Jehova, bangod ginhimo sia nga tatlo ka dios—buot silingon, bahin lang sia sining tatlo ka dios. Ang katawhan ni Jehova naamligan sa pagpati sa sining butig nga panudlo bangod nagaugyon sila sa sining pinamulong: “Pamatii, O Israel: ang GINOO nga aton Dios, isa ka GINOO lamang.” (Deut. 6:4) Ginsulit ni Jesus ini nga pinamulong, kag ang matuod nga mga Cristiano nagapati gid sa iya.—Mar. 12:29.

7. Ngaa ang isa nga nagapati sa Trinidad indi puede mabawtismuhan subong simbulo sang matuod nga dedikasyon sa Dios?

⁷ Ang Trinidad wala nagahisanto sa ginsugo ni Jesus sa iya mga sumulunod nga “maghimo sang mga disipulo sa mga tawo sang tanan nga pungsod, nga nagabawtismo sa ila sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang balaan nga espiritu.” (Mat. 28:19) Agod mabawtismuhan subong matuod nga Cristiano kag isa ka Saksi ni Jehova, dapat batunon sang isa ang pagkasupremo sang Amay, nga si Jehova, kag ang posisyon kag awtoridad sang Anak sang Dios nga si Jesus. Dapat nagapati man ang kandidato sa bawtismo nga ang balaan nga espiritu amo ang aktibo nga puersa sang Dios, kag indi bahin sang Trinidad. (Gen. 1:2) Ang indibiduwal nga nagapati gihapon sa Trinidad indi puede mabawtismuhan subong simbulo sang matuod nga dedikasyon kay Jehova nga Dios. Nagapasalamat gid kita nga ang aton espirituwal nga palanublion nagaamlig sa aton sa pagpati sa sining panudlo nga wala nagapadungog sa Dios!

8. Ano ang pagpati sang mga Babilonianhon sa mga dios kag demonyo?

⁸ Ang relihion sa Babilonia nagatudlo sing  butig nga mga doktrina, mga dios, demonyo, kag espiritismo. Ang The International Standard Bible Encyclopaedia nagsiling: “Luwas sa mga dios, ginapatihan man sa relihion sang Babilonia ang mga demonyo nga may gahom sa paghalit sa mga tawo paagi sa lainlain nga balatian sa lawas kag hunahuna. Ang kalabanan nga miembro sini nga relihion indi na makasarang sa pagpaantos sang mga demonyo, kag ang mga dios ara bisan diin nga ginapangamuyuan para buligan ang mga tawo batok sa sini nga mga demonyo.”

9. (a) Sa tapos gintapok ang madamo nga Judiyo sa Babilonia, paano sila nasiod sang butig nga relihioso nga mga ideya? (b) Paano kita naamligan batok sa mga katalagman sang pagpakig-angot sa mga demonyo?

⁹ Sa tapos gintapok ang mga Judiyo sa Babilonia, madamo sa ila ang nasiod sang indi Makasulatanhon nga mga ideya. Sang naglapnag ang Griego nga mga panudlo, madamo nga Judiyo ang nakontrol sang mga demonyo bangod ginbaton nila ang ideya nga ang mga demonyo mahimo mangin malaut ukon maayo. Ang aton espirituwal nga palanublion nagaamlig sa aton batok sa mga katalagman sang pagpakig-angot sa mga demonyo, bangod nahibaluan naton nga ginasikway sang Dios ang espiritistiko nga mga buhat sang Babilonia. (Isa. 47:1, 12-15) Isa pa, ginasunod naton ang pagtamod sang Dios sa espiritismo.—Basaha ang Deuteronomio 18:10-12; Bugna 21:8.

10. Ano ang masiling parte sa mga buhat kag mga pagpati sang Babilonia nga Daku?

¹⁰ Indi lamang ang mga Babilonianhon ang nagahimo sang espiritismo kundi ang mga nagasuportar man sa Babilonia nga Daku, ang bug-os kalibutan nga emperyo sang butig nga relihion. (Bug. 18:21-24) Ang The Interpreter’s Dictionary of the Bible nagasiling: “Ang Babilonia [nga Daku] indi lamang isa ka emperyo ukon kultura. Mas nakilal-an ini sa nagapangibabaw nga mga idolatriya sa baylo sang lokasyon sini ukon sang pagluntad sini sa kasaysayan.” (Vol. 1, p. 338) Bangod sa espiritismo, idolatriya, kag iban pa nga mga sala, ang Babilonia nga Daku malapit na lang laglagon.—Basaha ang Bugna 18:1-5.

11. Ano nga mga paandam ang ginbalhag parte sa espiritismo?

¹¹ Si Jehova nagsiling: “Indi ko maagwanta ang paggamit ninyo sing madyik.” (Isa. 1:13, NW) Ang espiritismo nakaimpluwensia gid sa panghunahuna sang mga tawo sang ika-19 nga siglo. Gani, ang Zion’s Watch Tower sang Mayo 1885 nagsiling: “Indi na bag-o ang pagpati nga ang patay nagakabuhi sa iban nga duog ukon kahimtangan. Bahin ini sang dumaan nga mga relihion, kag amo ang ginhalinan sang tanan nga mitolohiya.” Ang artikulo nagdugang nga ang indi Makasulatanhon nga ideya nga ang patay makakomunikar sa buhi “naghinabon kag nagpabakod sa mga pagdaya sang ‘mga demonyo’ nga nagapakunokuno nga espiritu sang tawo. Nagmadinalag-on sila sa sini nga paagi sang pagtago sang ila identidad, gani naimpluwensiahan nila ang panghunahuna kag kabuhi sang madamo.” Ang bukleta sang una nga What Say the Scriptures About Spiritism? naghatag man sing kaanggid nga mga paandam, lakip na ang aton mga publikasyon sa karon.

12. Sa paggiya sang Dios, ano ang ginsiling ni Solomon parte sa mga patay?

¹² Ang “tanan . . . nga nakahibalo sang kamatuoran” makasabat sa sini nga pamangkot. (2 Juan 1) Nagaugyon gid kita sa ginsiling ni Solomon: “Maayo pa ang ido nga buhi sang sa leon nga patay. Kay ang buhi nakahibalo nga mapatay sila, apang ang patay wala makahibalo sang bisan ano . . . Ang bisan ano nga makita nga himoon sang imo kamut, himoa ini sa imo gahum; kay sa Sheol nga imo ginakadtoan walay buluhaton ukon pahito ukon ihibalo ukon kaalam.”—Man. 9:4, 5, 10.

13. Paano naimpluwensiahan ang mga Judiyo sang kultura kag relihion sang mga Griego?

¹³ Ang mga Judiyo nakahibalo sang kamatuoran parte sa mga patay. Pero, sang gintunga ang Gresya sang mga heneral ni Alejandro  nga Daku, gintinguhaan nila nga mahiusa ang Juda sa Siria paagi sa relihion kag kultura sang mga Griego. Subong resulta, ginbaton sang mga Judiyo ang butig nga mga panudlo nga ang kalag sang tawo imortal kag may kalibutan sang mga patay nga nagapaantos sa mga kalag. Ang pagpati nga ang mga kalag ginapaantos sa kalibutan sang mga patay wala naghalin sa mga Griego, kay ang mga Babilonianhon nagapati sa “kadadalman . . . subong duog nga puno sang makahaladlok nga mga butang, . . . nga ginadumalahan sang mga dios kag mga demonyo nga makusog katama kag mapintas.” (The Religion of Babylonia and Assyria) Huo, ang mga Babilonianhon nagapati nga ang kalag imortal.

14. Ano ang nahibaluan nanday Job kag Abraham parte sa kamatayon kag pagkabanhaw?

¹⁴ Bisan pa ang matarong nga si Job wala sing Kasulatan, nahibaluan niya ang kamatuoran parte sa kamatayon. Nahibaluan man niya nga si Jehova mahigugmaon nga Dios nga nagahandum sa pagbanhaw sa iya. (Job 14:13-15) Si Abraham nagapati man sa pagkabanhaw. (Basaha ang Hebreo 11:17-19.) Bangod imposible banhawon ang wala mapatay, ining mahinadlukon sa Dios nga mga tawo wala nagapati nga imortal ang kalag. Pat-od nga ang espiritu sang Dios ang nagbulig kanday Job kag Abraham nga mahangpan ang kahimtangan sang patay kag magtuo sa pagkabanhaw. Ining mga kamatuoran bahin man sang aton palanublion.

IMPORTANTE ANG “PAGHILWAY PAAGI SA GAWAD”

15, 16. Paano kita nahilway sa sala kag kamatayon?

¹⁵ Nagapasalamat man kita sa Dios kay ginsugid niya sa aton ang kamatuoran kon paano kita ginluwas sa sala kag kamatayon nga napanubli kay Adan. (Roma 5:12) Narealisar naton nga si Jesus “nagkari, indi agod alagdon, kundi agod mag-alagad kag ihatag ang iya kalag subong gawad nga kabaylo sang madamo.” (Mar. 10:45) Daw ano kaayo nga mahibaluan ang “paghilway paagi sa gawad nga ginbayad ni Cristo Jesus”!—Roma 3:22-24.

 ¹⁶ Ang unang siglo nga mga Judiyo kag Gentil kinahanglan maghinulsol kag magtuo sa halad gawad ni Jesus. Dapat nila ini himuon para patawaron. Amo man sini ang aton sitwasyon. (Juan 3:16, 36) Kon ang isa nagapati gihapon sa butig nga mga doktrina pareho sang Trinidad kag imortal nga kalag, indi sia makabenepisyo sa gawad. Pero tuhay kita. Nahibaluan naton ang kamatuoran parte sa “Anak nga iya hinigugma, nga paagi sa iya ginhilway kita paagi sa gawad, ang kapatawaran sang aton mga sala.”—Col. 1:13, 14.

17, 18. Sa diin kita makakita sing impormasyon parte sa aton kasaysayan, kag paano kita makabenepisyo sa pagtuon sa sini?

¹⁷ Ang aton palanublion nagalakip sang matuod nga mga panudlo nga aton natun-an, mga eksperiensia subong mga alagad sang Dios, kag aton espirituwal kag materyal nga mga pagpakamaayo. Sa sulod sang mga dekada, ang aton Tuigan nga Libro may makalilipay nga mga kasaysayan parte sa aton mga hilikuton sa bug-os nga kalibutan. Ang aton kasaysayan ginasaysay sa mga video nga Faith in Action, Part 1 kag 2, kag sa mga publikasyon pareho sang Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Masami man mabasa sa aton mga magasin ang makatalandog nga mga panaysayon sang aton mga masigkatumuluo.

¹⁸ Makabenepisyo kita sa balanse nga pagbinagbinag sang kasaysayan sang organisasyon ni Jehova, pareho sa mga Israelinhon nga nagbinagbinag sang pagluwas ni Jehova sa ila sa pagkaulipon sa Egipto. (Ex. 12:26, 27) Si Moises nga tigulang na, nga makapamatuod sa dalayawon nga mga hinimuan sang Dios, nagpalig-on sa mga Israelinhon: “Dumduma ang mga adlaw nga dumaan, patugsilingi ang mga tuig sang madamung mga kaliwatan; pamangkota ang imo amay, kag pakitaan ka niya; ang imo mga tigulang, kag sugiran ka nila.” (Deut. 32:7) Subong “katawohan [ni Jehova], kag mga carnero sang [iya] halalban,” tanan kita malipayon nga nagadayaw sa iya kag nagasugid sang iya dalagku nga mga hinimuan. (Sal. 79:13) Isa pa, makabulig gid sa aton ang pag-usisa sang aton kasaysayan, pagtuon sa sini, kag pagplano para sa palaabuton.

19. Bangod yara sa aton ang espirituwal nga kasanag, ano ang dapat naton himuon?

¹⁹ Nagapasalamat gid kita nga wala kita nagalakat sa kadulom kundi sa kasanag nga nagahalin sa Dios. (Hulu. 4:18, 19) Gani, tun-an naton sing maayo ang Pulong sang Dios kag makugi nga ipaambit ang kamatuoran sa iban pareho sang ginpakita sa pangamuyo sang salmista nga nagdayaw sa Soberanong Ginuong Jehova: “Magasambit ako sang imo pagkamatarung, sang imo lamang. O Dios, gintudloan mo ako kutub sa akon pagkapamatan-on, kag tubtub karon ginpahayag ko ang imo makatilingala nga mga binuhatan. Gani bisan ako tigulang na kag ubanon, O Dios, dili ako pagbayai, tubtub nga mapahayag ko ang imo kusug sa madason nga kaliwatan ang imo gahum sa tagsatagsa nga magaabut.”—Sal. 71:16-18.

20. Ano ang nagautwas nga mga hulusayon, kag ano ang pagtamod mo sa sini?

²⁰ Subong dedikado nga katawhan ni Jehova, nahibaluan naton ang mga hulusayon parte sa soberanya sang Dios kag integridad sang tawo. Ginapahayag naton ang kamatuoran nga si Jehova amo ang Soberano sa Uniberso, nga takus sang aton bug-os tagipusuon nga debosyon. (Bug. 4:11) Sa panuytoy sang iya espiritu, ginapahayag man naton ang maayong balita sa mga mapainubuson, ginabugkusan ang mga buong sing tagipusuon, kag ginalipay ang mga nagakasakit. (Isa. 61:1, 2) Indi gid magmadinalag-on si Satanas sa pagkontrol sa katawhan sang Dios kag sa tanan nga tawo, kay ang aton espirituwal nga palanublion nagabulig sa aton nga mahuptan ang aton integridad sa Dios kag dayawon ang Soberanong Ginuo nga si Jehova karon kag sa walay katubtuban.—Basaha ang Salmo 26:11; 86:12.