1, 2. (a) ‘Daavip illunngua’ qanoq paasisariaqarpa, qanorlu nappaqqinneqarpa? (b) Ullumikkut kikkut Jehovamut kiffartoqatigiippat?

UKIUMI 49-mi siulersuisoqatigiit Jerusalemimi ataatsimiinneranni Jaaku ima oqarpoq: “Simmiuut [Petrusi] oqaluttuarpoq qanoq ililluni Guuti Guutimik nalusunik aterminut innuttassarsereersimasoq. Tamannalu pruffiitit oqaaserisimasaannut naleqqulluinnarpoq, soorlumi ima allassimasoq: ‘Tamatuma kingorna uterumaarpunga Daavillu illunngua uppissimasoq nappaqqillugu; isatersimasoq nappaqqissavara iluarsarlugulu, inuit allattaaq tamarmik Naalagaq [Jehova, NW] ujarsinnaaniassammassuk, inuiaat atinnik taasiffigineqartut [taagorneqartut, NW] tamarmik, oqarpoq Naalagaq [Jehova, NW] naassaanngitsumiit tamatuminnga nalunaarutiginnissimasoq.’” — ApS 15:13-18.

² Oqaatsini ‘Daavip illunngua’-ni kunngit Daavip ilaqutaaneersut pineqarput. Judami kunngi kingulleq, Sidkija, kunngiujunnaarsinneqarmat ‘Daavip illunngua uppippoq’. (Am 9:11) Siulittuummili nassuiarneqarpoq Guutip ‘illunnguaq’ taanna ‘nappaqqikkumaaraa’. Tassa alla, Daavip kinguaava Jiisusi, kunnginngorumaarpoq. (Ez 21:32; ApS 2:29-36) Jaakup ataatsimiinnermi tamatumani, oqaluttuarisaanermi pingaaruteqarluinnartumi, aamma ersersippaa Amosip siulittuutaa eqquuttoq juutit juutiunngitsullu naalagaaffimmik kingornussisussat katersorneqalermata. Tanitat taakku ‘innuttassarsiaapput’ Jehovap aqqanik taagorneqartut. Ullumikkut kristumiut tanitat sinneruttut Jiisusip ‘savaatai allat’ millionilippassuit peqatigalugit Jehovamut kiffaasutut sallusuissut Biibilimiittoq oqaluussissutigisarpaat. — Joh 10:16.

3, 4. Juutit Babylonimi Jehovamut qanilliartortuarnissaminnut suut iluaqutigaat?

³ Juutit Babylonimut aallarunneqarmata paasinarsivoq  ‘Daavip illunngua’ uppissimasoq. Babylonimiut eqqunngitsumik upperisarsiortuupput. Taavami Guutip innuttai ukiuni 70-ini Babylonimi aallarussaaqqagamik qanoq aalajaassinnaasimappat? Ullumikkut Jehovap innuttaasa Saatanip silarsuaani aalajaattuarnerattut. (1 Joh 5:19) Jehovap kiffai aalajaattuarnissaminnut iluaqutigisaminnik immikkorluinnaq ittumik kingornussarput.

⁴ Ullumikkut Biibili tamaat pigaarput, tamannalu kingornussatsinnut ilaavoq. Juutit Babylonimiittut Biibili tamaat piginngilaat. Mosesilli inatsisai, inatsisit qulit, ‘Zionimi erinarsuutit’, ussaterpassuit itsarlu Jehovamut aalajaatsut pillugit oqaluttuat nalusimanngilaat. Juutit nunaminnut uterusullutik qiasarput Jehovalu puiunngilaat. (Atuakkit Tussiaat 137:1-6). Tamakku Jehovamut qanilliartortuarnissaminnut iluaqutigaat Babylonimi eqqunngitsunik ajoqersuutilinnit upperisaqartunillu avatangiiseqaraluarlutik.

5. Itsaq Babylonimiut Egyptenimiullu ataasiullutillu pingasuusut ilaat sorliit upperaat?

⁵ Itsaq guutit ataasiullutillu pingasuussuseqartut, tassa guutit pingasut ataatsikkut, pallorfigineqartarput. Assersuutigalugu ataasiullutillu pingasuussusillit ilaat Babylonimiunit pallorfigineqartartoq tassaavoq qaammammut guutiutitaq, seqinermut guutiutitaq aamma qitornigajussutsimut sorsunnermullu guutiutitaq arnaq. Egyptenimiut ilaqutariit guutiusut, ataataq, anaanaq ernerlu, pallorfigisarsimavaat. Guutit taakku ataasiullutillu pingasuugaluartut tamatigut naligiittut isigineqarneq ajorput. Egyptenimiut ataasiullutillu pingasuusut pallorfigisartagaasa ilaat tassaavoq guuti Osiris, guuti arnaq Isis ernerallu Horus.

6. Ataasiullunilu pingasuussuseq qanoq paasisariaqarpa, aamma sooq Jehovap innuttaasa upperinngilaat?

⁶ Ullumikkut upperisarsioqatigiit kristumiuunerartut ataasiullunilu pingasuussuseq, tassa Guuti ataasiusoq Ataataallunilu Erniullunilu Anersaajusoq Illernartoq, ajoqersuutigisarpaat. Ajoqersuummili tamatumani Jehova guutinut pingasuusunut pingajuuinnarami pissaaneqarpasikkunnaartarpoq. Jehovap innuttai ajoqersuummit tamatumannga eqqunngitsumit sunnerneqaqqunagit illersorneqarput. Uagut paasinikuuarput ‘Jehova Guuterput Jehova ataasiinnaasoq.’ (5 Mos 6:4, NW) Jiisusip oqaatsit taakku issuarpai, kristumiullu ilumoortut Jiisusip oqaasii upperaat. — Mark 12:29.

7. Kristumiutut ilumoortutut kuisikkusuttup Guutimut tunngasoq suna upperisariaqarpaa?

⁷ Jiisusip ajoqersukkani oqarfigai inunnik inuiannit tamaneersunik ajoqersuganngortitsissasut ‘kuillugillu Ataatap Ernerullu anersaallu illernartup aqqani’. (Matt 28:19) Taamaattumik kristumiutut ilumoortutut Jehovallu Nalunaajaasuisa ilaattut kuisikkusuttup upperisariaqarpaa Ataataq, Jehova, Jiisusimut oqartussaasoq Jiisusilu, inuunerminik utertitsissutitut pilliutiginnittoq, Guutip Ernerigaa. Kuisikkusuttup upperissanngilaa anersaaq illernartoq ataasiullunilu pingasuussusermut ilaasoq. Upperisariaqarpaali anersaaq illernartoq tassaasoq ‘Guutip nukinga sulisoq’. (1 Mos 1:2, NW) Ataasiullunilu pingasuussutsimik ajoqersuummit eqqunngitsumit Guutimullu nikanarsaataasumit sunnerneqaqqunata illersorneqarnerput kingornussatsinnut immikkorluinnaq ittumut ilaapput.

8. Babylonimiut guutinut anersaapilunnullu tunngatillugu suna upperaat?

⁸ Babylonimiut guutitik upperiinnarnagit anersaapiluit upperalugillu anersaarsiortarsimapput. International Standard Bible  Encyclopaedia-mi allassimavoq Babylonimiut upperisimagaat anersaapiluit inunnik napparsimalersitsisinnaanerat. Anersaapilunnit sunnerneqaqqunatik guutitik qinnuigisarsimavaat.

9. (a) Juuterpassuit anersaapiluit pillugit ajoqersuutit eqqunngitsut qanoq upperilerpaat? (b) Anersaarsiornerup navianaataanut qanoq illersorneqarpugut?

⁹ Juuterpassuit Babylonimiitillutik ajoqersuutit eqqunngitsut upperilersimavaat. Kingusinnerusukkut anersaapiluit ajunngitsuusinnaanerat pillugu grækerit ajoqersuutigisartagaat juuterpassuit upperilersimavaat. Guutilli paasitippaatigut anersaarsiorneq, imaluunniit anersaapilunnut attaveqarniartarneq, navianarlunilu ajortuusoq. Sallusuissut tamanna kingornussatsinnut immikkorluinnaq ittumut ilaavoq. (Es 47:1, 12-15) Jehovamit peqquneqarnitsitut anersaarsiorneq ingalassimasaratsigu illersorneqartarpugut. — Atuakkit 5 Mosesi 18:10-12; Saqqummersitat 21:8. *

10. Babylonersuaq suua, upperisarsiornernillu eqqunngitsuneersut ajoqersuutit sumit aallaaveqarpat?

¹⁰ Taamatuttaaq ullumikkut inuppassuit, itsaq Babylonimiusut, upperisarsiornernut eqqunngitsunut ilaasut anersaarsiortarput. Taamaattuminguna nunarsuarmi upperisarsiornerit eqqunngitsut tamarmik Biibilimi Babylonersuartut eqqaaneqartut. (Saqq 18:21-24) Ullutsinni upperisarsiornerit eqqunngitsut itsaq Babylonimi upperisarsiornernit ajoqersuutinit eqqunngitsunit aallaavilinneersut aallaavigigamikkit assigiilluinnarput. Anersaarsiorneq, guutipilussiorneq ajortuliornerillu allat pissutigalugit Babylonersuaq qanittukkut suujunnaarsinneqassaaq. — Atuakkit Saqqummersitat 18:1-5.

11. Atuagassiaatitsinni atuagaatitsinnilu anersaarsiorneq pillugu qanoq mianersoqqussuteqartarpa?

¹¹ Jehovap anersaarsiorneq ‘akuerisinnaanngilluinnarnerarpaa’. (Es 1:13, NW) 1800-kkunni inuppassuit anersaarsiortarsimapput. Taamaattumik Zion’s Watch Tower maaji 1885-moortumi ima allassimasoqarpoq: “Toqusimasut tarningisa allamut ingerlaqqittarnerat aatsaat upperineqalinngilaq. Tamanna itsaq upperisarsiornernut ilaasimavoq oqaluttuatoqqanillu ilisimatusaatinut tamanut tunngaviusimalluni.” Toqusimasut inunnut attaveqartarnerat, Biibilimut naapertuutinngitsoq, pillugu allaaserisami nangilluni allassimavoq taamatut upperisaqarneq “anersaapiluit toqusimasuunerarlutik salluliaannik isertuisarsimallunilu [uppernarnerulersitsisimasoq]. Periaaseq tamanna atorluavissortarsimavaat kinaassusivimminnik isertuiniarlutik taamaalillutillu inuppassuit isumaannik inuunerannillu sunniiuarsinnaajumallutik.” Atuagassiaaqqat siulliit ilaanni What Say the Scriptures About Spiritism?-imi aamma atuagassiaatitsinni atuagaatitsinnilu nutaanerusuni tamatumunnga assingusunik mianersoqqussuteqartarpoq.

12. Salomo isumassarsisitaalluni toqusut pillugit qanoq nassuiaava?

¹² “Sallusuissummik ilisimannilersimasut tamarmik” nalunngilaat toqusut naalliutsinneqarneq ajortut. (2 Joh 1) Salomo ‘toqusut inaanniittut’ pillugit ima nassuiaavoq: “Qimmermi uumasoq pitsaaneruvoq løvimit toqungasumit. Uumassuseqartummi nalunngilaat toqusussaagamik, toqungasulli sunnguamilluunniit ilisimasaqanngillat! . . . Assavit suliassarsiaat suliarissavatit piginnaanerit tamaat atorlugu, toqusut inaanni ornitanni suliassaqanngimmat ataqatigiinneqaraniluunniit ilisimasassanik ilisimassusermilluunniit peqarnani.” — Oqal 9:4, 5, 10.

13. Grækerit upperisarsiornerannit kulturiannillu juutit qanoq sunnerneqarpat?

 ¹³ Jehovap toqusut pillugit sallusuissummik juutit paasitissimavai. Grækenlandili Alexanderersuup sakkutuuisa naalagaannit agguarneqarmat grækerit upperisaat kulturiallu atorlugit Juda Syrialu ataasioqatigiilersinniarneqarsimapput. Tamatuma kingunerisaanik inuup toqugaangami tarningata ingerlaqqittarnera juutit upperilerpaat. Tarnerup itinersuarmukartarnera naalliutsinneqartarneralu upperaat. Grækeriinnaalli tarnerup naalliutsinneqartarneranik upperinnissimanngillat. Atuakkami The Religion of Babylonia and Assyria-mi allassimavoq Babylonimiut upperisimagaat itinersuarmi guutit anersaapiluillu nukittuut inunnik naalliutsitsisarsimanerat. Ersarippoq tarnerup toqusuitsuunera Babylonimiut upperisimagaat.

14. Jobip Aaperaallu toqu makititaanissarlu pillugit suna nalusimanngilaat?

¹⁴ Jobip Biibileqanngikkaluarluni inuit toqusimasut qanoq pisarnerat pillugu sallusuissut nalunngilaa, taamaattumillu qularutiginngilluinnarpaa Guutimi asannittup, Jehovap, toqusunit imminik makititsinissani qilanaarigaa. (Job 14:13-15) Aaperaap aamma makititsisoqarumaarnera upperaa. (Atuakkit Hebræerit 11:17-19). Ersarippoq angutit taakkua toqusimasut tarningisa itinersuarmut ingerlaqqittarnerat upperinngikkaat. Toqusinnaanngitsumik makititsisoqarsinnaanngilaq. Qularnanngitsumik Jobip Aaperaallu toqusimasut qanoq pisarnerat pillugu paasinninnissaminnut makititsisoqarumaarneranillu upperinninnissaminnut Guutip anersaava iluaqutigisimassavaat. Sallusuissutit taakku aamma kingornussatsinnut ilaapput.

15, 16. Ajortimit toqumillu qanoq annaanneqarsimavugut?

¹⁵ Aamma Guutip ajortimit toqumillu qanoq annaassimalluta oqaluttuussimammatigut qujamasuutigisariaqarparput. (Rom 5:12) Nalunngilarput Jiisusi tikiutinngitsoq “kiffartorfigeqqulluni namminerli  kiffartussalluni inuuninilu akissatut tunniutissallugu amerlasuut utertinneqaatissaattut”. (Mark 10:45) ‘Utertitsissut Kristusikkut Jiisusikkut akilerneqartoq’ nalunagu nuanningaarami. — Rom 3:22-24, NW.

¹⁶ Ukiuni hundredelinni siullerni inuit isumakkeerfigineqarusukkunik ajortuliatik peqqissimissutigisariaqarlugillu Jiisusip utertitsissutitut pilliutaanik upperinnittariaqarput. Uagutsinnut aamma taamaappoq. (Joh 3:16, 36) Inuup ajoqersuutit eqqunngitsut, soorlu ataasiullunilu pingasuussusermik tarnerullu toqusuitsuuneranik ajoqersuutit, upperigunigit utertitsissut iluaqutigisinnaassanngilaa. Uagulli iluaqutigisinnaavarput. Uagut Guutip Ernera pillugu sallusuissut ilisimavarput taanna pillugu ima allassimasoqarmat: ‘Taassumuuna utertitaavugut tassa ajortitsinnik isumakkeerfigineqarluta.’ — Kol 1:13, 14, 1936.

17, 18. Jehovap Nalunaajaasuisa oqaluttuarisaanerat pillugu sumi paasisaqarsinnaavugut, tamannalu pillugu ilisimasaqarneq qanoq iluaqutigissavarput?

¹⁷ Guutip uagutsinnut ilinniartitsissutigisimasai uagutsinnillu ikiuisarsimaneri eqqartunngisavut allat aamma kingornussatsinnut immikkorluinnaq ittumut ilaapput. Nunarsuaq tamakkerlugu Jehovap innuttaasa taassumunnga kiffartortuarnerat Jehovas Vidners Årbog-ini allaaserineqartarpoq. Uagut oqaluttuarisaanerput pillugu isiginnaagassiani En levende tro, immikkoortoq 1-imi 2-milu, aamma atuakkami Jehovas Vidner — forkyndere af Guds rige-mi paasisaqarnerusinnaavugut. Atuagassiaatitsinnilu qatanngutitta misigisalikkersaarutaat allaaserineqartarput.

¹⁸ Soorlu Israelikkut Guutimit qanoq ikiorneqarsimanertik pillugu ilisimasaqarnertik iluaqutigisimagaat, taamatuttaaq uagut Jehovap Nalunaajaasuisa oqaluttuarisaanerat pillugu ilisimasaqarnerput iluaqutigissavarput. (2 Mos 12:26, 27) Mosesip utoqqalereerluni Israelikkut ima oqarfigai: “Eqqaakkit ullut qaangiuttut, sianigikkit ukiut eqqarleriit inuuffii; aperiuk ataatat, oqaluttuartiguk, utoqqaat oqaluttuullitsit.” (5 Mos 32:7) Tamatta qiimmattarluta Guuti unnersiutigaarput iliuuserisarsimasaalu allanut oqaluttuarisarpavut. (Tuss 79:13) Jehovamut innuttaagatta oqaluttuarisaanerput pillugu ilikkakkavut taassumunnga kiffartortuarnissatsinnut iluaqutigissavavut.

19. Anersaakkut Guutimit qaammaqqusersorneqaratta susariaqarpugut?

¹⁹ Silarsuarmi ajortumi matumani taarmiunnginnerput saqinitsinnili anersaakkut Guutimit qaammaqqusersorneqarnerput qujamasuutigaarput. (Uss 4:18, 19) Taamaattumik Guutip oqaasia atuaqqissaartuartigu allanullu oqaluussiuarluta. Tussiaasiortutut misigivugut, taanna ima allappoq: “Unnersiutigissavakkit illit kisivit iluartuugavit. Guuti, inuusunninnilli ajoqersorparma, tupinnartuliatillu oqaluttuariuarpakka. Taava qimaqinanga, Guuti, utoqqanngoruma qeersuunngorumalu, oqaluttuarisinnaaqqullugu pissaassutsit kingulissatsinnut tamanut.” — Tuss 71:16-18.

20. Jehovamut aalajaannitsigut suna uppernarsartarparput, Jehovallu naalakkersuisinnaatitaanera taassuminngalu pallorfiginninnerput qanoq isigaavut?

²⁰ Jehovamut aalajaannitsigut uppernarsartarparput taassuma kisimi oqartussaanera pallorfigineqartariaqarneralu upperalutigit. (Saqq 4:11) Nutaarsiassamik nuannersumik allat oqaluussiffiginiassagatsigit taakkualu tuppallersarlugillu neriuuteqalersinniassagatsigit Jehovap anersaani illernartoq aqqutigalugu ikiortarpaatigut. (Es 61:1, 2) Saatani Guutip innuttaanut inuiannullu tamanut naalakkersuilinngisaannassaaq. Maanna naassaanngitsumullu Jehovamut kiffartorsinnaaqqulluta kingornussarput immikkorluinnaq ittoq aalajaattuarnissatsinnut Jehovamullu qanittuarnissatsinnut iluaqutigaarput. — Atuakkit Tussiaat 26:11; 86:12.