1, 2. (a) Anto so “abung nen David,” tan panon itan ya nipaalagey lamet? (b) Siopa ray saniban manlilingkor ed si Jehova natan?

DIAD samay agnalinglingwanan ya miting na mananguley ya ulop ed Jerusalem nen 49 C.E., oniay imbaga nen disipulon Santiago: “Malinlinew ya insalaysay nen Simeon [Pedro] no panon a diad unonan pankanawnawa et inimano na Dios iray nasyon pian mangala ed sikara na totoon parad ngaran to. Tan mitunosan ed saya iray salita na saray Propeta, unong a nisulat, ‘Kayari na sarayan bengatla et ompawil ak tan iletneg ko lamet so nagban abung nen David; tan apigeren ko iray deral na satan tan ipaalagey ko lamet itan, ta pian saramay nakeraan ed sarayan totoo et masimoon dan anapen si Jehova, pati saray totoo na amin a nasyones, saray totoon tatawagen ed ngaran ko, kuan nen Jehova, a manggagawa ed sarayan bengatla, ya amta la nensaman ni.’”—Gawa 15:13-18.

² Say “abung [odino, tabernakulo] nen David” et nagba sanen nakal ya ari si Zedekias. (Amos 9:11) Balet, nipaalagey lamet itan sanen nagmaliw ya permanentin Ari so ilalak nen David ya si Jesus. (Eze. 21:27; Gawa 2:29-36) Singa impaimano nen Santiago ed saman ya agnalinglingwanan ya miting, nasusumpal iyan impropesiya nen Amos diad panitipon ed saray tomatawir na Panarian, Judio man o Gentil. Diad panaon tayo, nankakasakey ya iyaabawag na saray alanaan tan minilyon ya ‘arum a karnero’ so katuaan na Biblia bilang lingkor nen Jehova.—Juan 10:16.

3, 4. Panon ya akapansiansian mabiskeg ed espiritual iray totoo nen Jehova diad Babilonia?

³ Sanen inawit bilang aripen ed Babilonia iray Judio, mapatnag ya nagba so “abung nen David.” Lapud kasmak so palson relihyon ed Babilonia, panon ya apansiansia  na totoo na Dios so espiritualidad da legan na 70 taon ya impanayam da ditan manlapud 607 B.C.E. anggad 537 B.C.E.? Ginawa day gagawaen tayo met natan ed sayan mundon kontrolado nen Satanas. (1 Juan 5:19) Baleg so nitulong na daakan ya espiritual a tawir pian mansiansian mabiskeg ed espiritual iray totoo nen Jehova.

⁴ Diad panaon tayo, kaibad espiritual ya tawir tayo so Salita na Dios. Diad saramay Judion naaripen ed Babilonia, anggapo ni kompleton Masanton Kasulatan, balet ta amta ray Mosaikon Ganggan ya nankargay Samploran Ganggan. Kabisado day “kankanta na Sion,” memoryado day dakel ya proverbio, tan amta day impanmatoor na saray inmunan lingkor nen Jehova. On, makaakis ni ra ingen no nanonotan day Sion, tan agda alingwanay Jehova. (Basaen so Salmo 137:1-6.) Atan so akatulong ed sikaran mansiansian mabiskeg ed espiritual anggan wala rad Babilonia, ya kasmak so palson doktrina tan tradisyon.

5. Anto ray ebidensya ya walay doktrinan trinidad ed Babilonia tan Ehipto nensaman?

⁵ Say doktrinan taloran dios odino trinidad et manunan kabiangan na panagdayew ed Babilonia. Say sakey ed saratan et tugyopen nen Sin (dios ya bulan), Shamash (dios ya agew), tan Ishtar (diosa na pananak tan guerra). Diad Ehipto nensaman, manisia rad dios ya walay asawa ton diosa tan walay anak da. Sikaray “manugyop ed taloran dios odino trinidad ya say ama et aliwan naynay ya manuna, no maminsan et kontento lad papel to bilang prinsipe, balet say mas dadayewen na totoo et samay diosa.” (New Larousse Encyclopedia of Mythology) Say sakey ed saratan et tugyopen nen dios ya si Osiris, diosan Isis, tan say anak dan si Horus.

6. Anto so Trinidad, tan panon itayon asalimbengan pian agpanisiaan itan?

⁶ Wala met so doktrinan trinidad na Kakristianoan. Ibabaga na saray lider na relihyon ya say Ama, say Anak, tan say espiritu santo et saksakey ya Dios. Balet iyaabeba na satan so inkasoberano nen Jehova lapud papapawayen na satan ya sikatoy mikatlo labat—kakatlo labat so pakapanyari to. Asalimbengan iray totoo nen Jehova pian agpanisiaan itan ya lingo lapud miabobon irad sayan apuyanan a salita: “Dengel ka, O Israel: Si Jehova a Dios tayo sikato so sakey a Jehova.” (Deu. 6:4) Tinukoy a mismo nen Jesus iratan a balikas, kanian duga kasin kontraen itan na saray tuan Kristiano?—Mar. 12:29.

7. Akin ya agnayarin nabautismoan so sakey no siansia nin manisia ed Trinidad?

⁷ Say doktrinan Trinidad et misumlangan ed ingganggan nen Jesus ed papatumbok to ya ‘ibangat iray totoo ed amin a nasyones pian magmaliw iran disipulo to, a bautismoan ira ed ngaran na Ama tan ed ngaran na Anak tan ed ngaran na masanton espiritu.’ (Mat. 28:19) Pian nabautismoan so sakey bilang tuan Kristiano tan Tasi nen Jehova, nepeg ton bidbiren so inkasoberano na Ama, si Jehova, ontan met ed posisyon tan autoridad na Anak To, si Jesus. Kaukolan to met ya panisiaan a say masanton espiritu et aktibon puersa na Dios, aliwan kabiangan na Trinidad. (Gen. 1:2) No say sakey et siansia nin manisia ed Trinidad, sikatoy ag-onkualipika ed bautismo bilang simbolo na dugan dedikasyon ed si Jehova. Misalsalamat itayo lapud sinalimbengan itayo na espiritual ya tawir tayo sumpad sayan bangat ya agmamapagalang ed Dios!

8. Antoy papanisiaan na saray taga Babilonia nipaakar ed saray dirios tan demonyo?

⁸ Saray relihyoson bangat ed Babilonia  et napnoy palson doktrina, diosdiosan, demonyo, tan espiritismo. Oniay kuan na The International Standard Bible Encyclopaedia: “Likud nid saray dirios na Bab[ilonia], bibidbiren da met ya walay pakayari na saray demonyo ya pairapey totoo panamegley na nanduruman sakit ed laman o isip. Sobray takot dad saray demonyo kanian lanang iran manpipikasi ed dirios pian nalabanan da ra.”

9. (a) Kayari impakaaripen ed Babilonia na dakel a Judio, panon iran naimpluensyaan na agmakasulatan iran bangat? (b) Panon itayon nasasalimbengan manlapud impluensya na saray demonyo?

⁹ Kayari impakaaripen ed Babilonia na dakel a Judio, naimpluensyaan ira na agmakasulatan iran bangat. Sanen kinmayat so bangat na saray Griego, dakel ya Judio so main-inomay ya akontrol na demonismo ta anisia ran nayarin magmaliw ya maong o mauges iray demonyo. Talagan salimbeng so espiritual a tawir tayo pian ag-itayo naimpluensyaan na saray demonyo lapud amta tayon kabusol na Dios iray espiritistikon kagagawa na Babilonia. (Isa. 47:1, 12-15) On, nasasalimbengan itayo lapud uunoren tayoy Jehova ya ipulisay so espiritismo.—Basaen so Deuteronomio 18:10-12; Apocalipsis 21:8.

10. Antoy nibaga tayo ed saray kagagawa tan papanisiaan na Makapanyarin Babilonia?

¹⁰ Say espiritismo et aliwa labat ya diad Babilonia noagta anggan diad saray onsusuportad Makapanyarin Babilonia, say sankamundoan ya empiryo na palson relihyon. (Apo. 18:21-24) Oniay inkuan na The Interpreter’s Dictionary of the Bible: “Aliwan saksakey ya empiryo odino kultura so sakop na [Makapanyarin] Babilonia. Nabidbir so kalaknab na satan diad kasmak ya idolatriya aliwan diad kaawang na teritoryo odino kabayag na impluensya to.” (Vol. 1, p. 338) Anggad natan et maimpluensya ni so Makapanyarin Babilonia tan napnapno na espiritismo, idolatriya, tan arum nin kasalanan. Balet agla itan manbayag.—Basaen so Apocalipsis 18:1-5.

11. Anto ray impasakbay na saray publikasyon tayo nipaakar ed espiritismo?

¹¹ Oniay imbalikas nen Jehova: “Agko naanosan so pangikakana yoy mahiko.” (Isa. 1:13, NW) Nen koma 19 siglo, kasmak so espiritismo ya tatawagen dan espiritualismo. Kanian oniay inkuan na Mayo 1885 ya Zion’s Watch Tower: “Papanisiaan la nensaman ya saray inatey et manbibilay ed arum a mundo odino kipapasen. Kabiangan itan ed bangat na saray relihyon nensaman, tan ditan so nanlapuan na amin ya alamat.” Imbaga ni na artikulo ya saray demonyo et mankukunwarin sikara imay espiritun sinmian ed inaatey ya nakakatongtong na saray mabilay, kanian dakel so napapalikdo ra. Ontan met so impasakbay na bokleta nensaman ya What Say the Scriptures About Spiritism? tan saray balo nin publikasyon tayo.

12. Antoy pinuyanan ya imbaga nen Solomon nipaakar ed kipapasen na inaatey?

¹² Amta na ‘amin ya akapikabat ed katuaan’ so ebat ed satan a tepet. (2 Juan 1) Seguradon mipakna tayo ed imbaga nen Solomon: “Say mabilay ya aso sikato so magmaong nen say inatey a leon. Ta saray mabilay amta ra a sikara ompatey ira. Balet saray inaatey agda amta so bengatla . . . Anggan anto a say limam naromog to a gawaen, sikato so gawaen mo ed pakayarim; ta anggapo so gawa, no kanonotan, no pakaamta, no kakabatan, dia ed Sheol [kaslakan a lubok na totoo], a laen mo.”—Ecl. 9:4, 5, 10.

13. Panon ya naimpluensyaan na Griegon kultura tan relihyon iray Judio?

 ¹³ Amta na saray Judio so katuaan nipaakar ed inaatey. Balet sanen naapag so Gresya ed saray heneral nen Alexander the Great, sinali dan pankasakeyen so Juda tan Syria panamegley na Griegon relihyon tan kultura. Lapud satan, anisiaan na saray Judio so palson bangat a say kamarerwa et ag-ompatey tan walay mundo ya pamapairapan ed saray inaatey. Ingen aliwan saray Griego so angigapo ed satan a bangat noagta saray taga Babilonia ta inisip dan walay “mundo ed dalem na dalin . . . ya makapataktakot, . . . uuleyan na mabisbiskeg tan masisibeg ya dirios tan demonyo.” (The Religion of Babylonia and Assyria) On, anisiaan na saray taga Babilonia ya ag-ompatey so kamarerwa.

14. Antoy amta nen Job tan Abraham nipaakar ed patey tan kioli?

¹⁴ Anggano anggapo ni Biblia ed panaon na matunong ya si Job, amta toy katuaan nipaakar ed patey. Amta to met ya no bilang ta sikatoy ompatey, pilalek na maaron Dios a Jehova ya sikatoy paolien. (Job 14:13-15) Panisiaan met nen Abraham so kioli. (Basaen so Hebreos 11:17-19.) Lapud imposiblin napaoli so toon ag-inatey, ag-anisiaan na saraman ya lalakin matakot ed Dios ya ag-ompatey so kamarerwa. Seguradon tinulongan na espiritu na Dios si Job tan Abraham a natalosan so kipapasen na inaatey tan panisiaan so kioli. Sarayan katuaan et kabiangan met na tawir tayo.

15, 16. Panon itayon nibulos ed kasalanan tan patey?

¹⁵ Misalsalamat itayo ta impaamta met na Dios ed sikatayo so katuaan nipaakar ed paraan ya inusar to pian ilaban itayod kasalanan tan patey ya impatawir nen Adan. (Roma 5:12) Si Jesus et “linma dia, ya aliwan panlingkoran, noagta manlingkor tan iter toy kamarerwa to a panondon  ed amayamay.” (Mar. 10:45) Makapalikliket ya naamtaan so “kibulos lapud dondon a binayaran nen Kristo Jesus”!—Roma 3:22-24.

¹⁶ Kaukolan ya magbabawi iray Judio tan Gentil tan manisia ed dondon bagat nen Jesus. No andi, agnaperdona iray kasalanan da. Ontan met natan. (Juan 3:16, 36) No siansian panisiaan na sakey iray palson doktrina, a singa say Trinidad tan ag-ipatey na kamarerwa, agminabang ed dondon. Duma balet ed sikatayo ta inawat tayoy katuaan nipaakar ed “inad-aro [na Dios ya] Anak, a diad panamegley to et nibulos itayo lapud dondon, salanti, say kaperdona na saray kasalanan tayo.”—Col. 1:13, 14.

17, 18. Iner so pakalmoan tayoy impormasyon nipaakar ed history tayo, tan panon tayon nagunggonaan ed pangamtad satan?

¹⁷ Kaibad espiritual ya tawir tayo iray papanisiaan tayo, saray eksperiensya tayo bilang lingkor na Dios, tan saray naaawat tayon espiritual tan materyal a bendisyon. Nabasad Yearbook iray makapalikliket ya eksperiensya nipaakar ed kimey tayo ed nanduruman bansa. Say history tayo et nisalaysay ed Part 1 tan 2 na video ya Faith in Action, tan diad publikasyon a singa say Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Nabasa met ed saray magasin tayo iray makapaseseg ya eksperiensya na inad-aron agagi.

¹⁸ Nagunggonaan tayo no amtaen tayoy history na organisasyon nen Jehova, ya singa saray Israelita nen dinalepdep day impangibulos nen Jehova ed sikara manlapud Ehipto. (Exo. 12:26, 27) Apaneknekan a mismo na masiken lan si Moises iray makapadinayew a ginawa na Dios kanian pinaseseg to ray Israelita: “Nonot yo iray agew nensaman, isipen yo iray taon na apalabas iran henerasyon; tepetan yoy ama yo, tan ibaga tod sikayo; saray mamatatken ed sikayo, tan ipaamta ra ed sikayo.” (Deu. 32:7, NW) Bilang ‘totoo tan papastolan nen Jehova,’ malikeliket tayon idadayew tan ibabagad arum iray kaabigan to. (Sal. 79:13) Maabig sirin no aralen tayoy history tayo pian makapanmatoor itayo.

19. Lapud walad sikatayo so espiritual ya liwawa, antoy nepeg tayon gawaen?

¹⁹ Misalsalamat itayo ta anggapo itayod espiritual ya kabilungetan noagta diad espiritual a liwawan manlalapud Dios. (Uli. 4:18, 19) Kanian seetan tayon aralen so Salita na Dios tan maseseg ya ipaamtay katuaan ed arum legan tayon sankanonot so impapuson panangirayew na salmista ed Soberanon Katawan a si Jehova: “Salambiten ko so inkatunong mo, say inkatunong mo a bukbukor. O Dios, sika imbabangat mo ak a nanlapu ed inkaugaw ko; tan angga ed natan ipaamtak so saray pankelawan a kimey mo. Natan met nen masiken ak la tan ubanan la so ulok, O Dios, agmo ak ikaindan, angga ed nipanengneng ko so biskeg mo ed onsublay a kailalakan, tan say pangipanengneng ko na pakayarim ed balang sakey ya onsabi.”—Sal. 71:16-18.

20. Anto ray isyun natatalosan tayo, tan antoy panmoria tayod saratan?

²⁰ Bilang dedikadon lingkor nen Jehova, natatalosan tayo ray isyu nipaakar ed inkasoberano na Dios tan katooran na totoo. Kanian iyaabawag tayoy agniburin katuaan ya si Jehova so Soberano ed Uniberso a makanepegan ed sigpot puson debosyon. (Apo. 4:11) Diad tulong na espiritu to, ipupulong tayoy maong a balita ed saray mauyamo, bebedberan tayo iramay asugatay puso da, tan liligliwaen tayo iray maneermen. (Isa. 61:1, 2) Anggaman sasalien nen Satanas ya kontroley amin ya totoo kaiba la ray totoo na Dios, papablien tayoy espiritual ya tawir tayo tan determinado itayon manmatoor, tan idayew so Soberanon Katawan a si Jehova, natan tan ed andi-angga.—Basaen so Salmo 26:11; 86:12.