Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

OARALAP: Iasada En Sises​—Wehwehn Met Oong Uhk

Iasada en Sises E Uhdahn Wiawi?

Iasada en Sises E Uhdahn Wiawi?

HERODOTUS, emen soupoad en Krihk me mour sounpar 2,500 samwalahro, koasoiahda dahme mehn Isip kan kin wia nan eh ahnsowo. E ntingihedi: “Ni kamadipw en ohl kepwehpwe kan, mwurin arail mwenge en soutik, ohl emen kin weuwaseli lepin tuhke ehu me litopwla oh perperda duwehte aramas mehla men nan kohpwa. Lepin tuhke wet ele reireiki mpen piht siluh. E pahn kasalehiong koaros me mi wasao oh nda, ‘Niminim oh pereperen, ahpw kilang met, pwehki ih mwomwomwen me ni ahnsou me ke pahn mehla.’”

Kaidehn mehn Isip kante me ahneki soangen madamadau wet ong mour oh mehla. Rahnwet, aramas akan kin ese, kalapw rong oh nda lokaia pwukat “Mwengemwenge, niminim oh pereperen.” Ma mour pahn imwikihla mehla, kitail sou pereperenki atail mour met? Ia kahrepen atail en nantihong wia dahme mwahu? Ma imwin soahng koaros iei mehla, momourki ahnsou wet uhdahn konehng. Wahnpoaron Pohl pil koasoia duwen ire wet. E kasalehda madamadau en aramas ako me sohte kin kamehlele kaiasada ni eh koasoia: “A ma me melahr akan sohte pahn iasada, eri, ‘kitail en kin kamakamadipwte, pwe lakapw kitail pahn mehla.’”​—1 Korint 15:32.

Pohl sohte kamehlele me me melahr akan pahn manokonokla douluhl. E kamehlele me me melahr akan kak pwurehng mourda oh ahneki koapworopwor en sohte pwurehng mehla. Dahme e kamehlele poahsoankihda mwekid inenen kesempwal ehu, me e medewe sohte emen kak wekidala de kauwehla mehlelpen mwekid wet, me iei iasada * en Krais Sises. Iasadao, ni mehlel, iei me keieu kakehlakahda pwoson en tepin tohnpadahk ko.

Eri ia wehwehn iasada en Sises ong kitail? Ia duwen atail ese me e uhdahn wiawi? Kitail kilang ia duwen Pohl eh kawehwehda ire pwukat ni ahnsou me e ntinglahng Kristian kan nan Korint.

IA DUWEN MA KRAIS SOHTE KETIN IASADA?

Ekei Kristian kan nan Korint mahs pwonopwonkihda ire wet oh meteikan sohte kamehlele douluhl duwen kaiasada. Nan nah tepin kisinlikou ong Kristian ko wasao, wahnpoaron Pohl kasalehda ia imwilahn ma kaiasada sohte uhdahn mehlel. E ntingihedi: “Pwe ma mehlel pwoat met, eri, Krais sohte pil iasada. A ma Krais sohte ketin iasada sang mehla, eri, at padahk, padahk mwahl ehu, oh amwail pwoson, pwoson mwahl ehu. Oh pil palihlahsang met, se pahn wiahla sounkadehde likamw ekei duwen Koht, . . . sohte katepen amwail pwoson, oh pil kumwail mihmihte nan dipamwail kan. . . . pil . . . irail akan me melahr oh pwoson Krais, re lekdeklahr.”​—1 Korint 15:13-18.

Pohl tepikihda ire ehu me sohte me kak sapwungki: Ma me melahr akan sohte pahn kaiasada, eri Krais, me ketin pwoula, sohte kak ketin iasada. Ma Krais sohte ketin iasada, ia imwilahn met? Kalohkpen rongamwahwo pahn sohte katepe, e wia likamw laud ehu. Eri, iasada en Krais wia ire keieu kesempwal ong pwoson en Kristian ko oh e patehngete ekei padahk kesempwal kan en Paipel duwen sapwellimen Koht pwuhng en kaunda, mwareo, sapwellime Wehio, oh komourpatail. Ma kaiasadao sohte wiawi, eri sohte audepen oh sohte katepen dahme wahnpoaron Pohl oh tohnpadahk teikan kin padahngki.

Pil ekei imwila kan. Ma Krais sohte ketin iasada sang mehla, padahk kan me Kristian kan kin kamehlele pahn sohte katepe, sohte audepe oh poahsoankihda likamw ehu. Patehng met, Pohl oh meteikan pahn likamwkihda duwen iasada en Sises oh pil duwen Siohwa Koht me re nda me ketin kaiasada Sises. Laudsang met, mehn kadehde mehlel me Krais ketin “pwoukilahr dipatail kan” pahn pil likamw—pwe ma Sounkomouro sohte ketin pitsang mehla, e sohte kak ketin kapitala meteikan. (1 Korint 15:3) Met pahn wehwehki me Kristian kan me melahr, duwehte irail kan me kamakamkihla arail pwoson, kin mehkihla koapworopwor likamw ehu me dene re pahn iasada.

Pohl kaimwisekihla met: “Ma atail koapworopworki Krais e doakedoakehte atail mouren sampah wet, eri, kitail paisuwedsang aramas koaros nin sampah.” (1 Korint 15:19) Duwehte Kristian teikan, Pohl lelohng kahpwal, kalokolok, dadaur pahn kahpwal oh kereniong mehla pwehki eh kamehlele duwen kaiasada oh mehkoaros me kaiasada kak kahrehda en wiawi. Ia uwen eh pahn sohte katepe ma kaiasada likamw ehu!

DAHME KAHREHDA KE ANAHNE KAMEHLELE

Pohl sohte uhdahn medewe me dahme Kristian ko kamehlele kin poahsoankihda likamw ehu. E ese me Sises ketin iasada sang mehla, oh e oaralapihada mehn kadehde kan ong mehn Korint ko oh nda, “duwen Krais eh ketin pwoukilahr dipatail kan, nin duwen eh ntingdier nan Pwuhk Sarawi; duwen eh ketin seridi oh iasada ni kesiluhn rahn, nin duwen eh ntingdier nan Pwuhk Sarawi; duwen eh ketin pwarohng Piter, a mwuhr ong wahnpoaron ehk riemeno koaros.” * Pohl pil kapatahiong: “Mwuhr, e ahpw pil ketin pwarohng [“riatail,” NW] limepwiki samwao ahnsoutehkis, pali laud en irail momourte lel rahnwet, a ekei melahr; duwen eh pil ketin pwarohng Seims oh mwuhr, ong wahnpoaron ko koaros. E ahpw ketin pwarohng ie keieu mwuhr.”​—1 Korint 15:3-8.

Pohl tepikihda ire mehlel duwen Krais eh pwoukihla dipatail kan, ketin seridi oh iasada. Dahme kahrehda e uhdahn kamehlele met? Ehu kahrepe iei sang dahme me tohto me kilang dahme wiawio koasoia. Sises me ketin iasadao ketin pwarohng emenemen irail ko (iangahki Pohl), kisin pwihn kei, oh pokon en aramas meh 500, me me tohto rehrail ahneki peikasal ahnsou me irail rong me Sises ketin iasada. (Luk 24:1-11) Pali laud en irail kan me kilang dahme wiawio wie momourte ni mwehin Pohl oh aramas kak idek rehrail dahme wiawi pwehn kamehlelehla met. (1 Korint 15:6) Mwein e apwal en kamehlele sounkadehde emen de riemen, ahpw e sohte apwal en kamehlele dahme aramas 500 de tohtohsang me kilang dahme wiawio koasoia.

Pil tehk me Pohl koasoia pak riau me sapwellimen Sises pwoula, seridi oh iasada “ntingdier nan Pwuhk Sarawi.” Mepwukat kamehlelehla me kokohp kan nan Paipel ni Lokaiahn Ipru duwen Mesaia pweidahr oh pil kadehdehda me Sises iei uhdahn Mesaiao me inoupe mie.

Mendahki dahme irail ko me kilang dahme wiawi oh dahme Paipel koasoia, miehte irail kan me ahneki peikasal me Sises ketin iasada. Ekei nda me sapwellimen Sises tohnpadahk ko pirapahsang kahlepeo oh mwuhr nda me re kadehde me e ketin iasada. Ahpw tohnpadahk ko sohte ahneki kehl oh manaman pwehn powehdi sounpei en Rom ko me sinsile wenihmw en sousowo. Ekei pil nda me dene en Sises ketin pwarohng aramas ako mwurin eh ketin iasada wiahte ouraman ehu. Weksang madamadau wet iei mehlelpen Sises eh ketin pwarohng aramas tohto kaidehn ni ahnsou tehieu. Pil ehu, e pwung en kamehlele me mwomwen ouraman ehu pahn kak kukihada oh kamwengehki mwahmw wahnpoaron ko duwehte me Sises ketin wia nan Kalili mwurin eh ketin iasada? (Sohn 21:9-14) Mwomwen ouraman ehu kak ndaiong aramas ako me kilang ih ren doahke ih?—Luk 24:36-39.

Pil miehte ekei me nda me iasadao wia likamw laud ehu me tohnpadahko pein wiahda. Ahpw ia kamwahupen arail wia met? Ahn tohnpadahk ko arail kadehde duwen iasadao kahrehda aramas en kapailoke irail oh re pil lelohng lokolok oh mehla. Ia kahrepen arail en mendahkihla arail mour pwehn utungada likamw ehu? Patehng met, tohnpadahk ko tepin koasoia dahme re kilang wiawiher mwohn mesen irail kan nan Serusalem me kin uhwong oh raparapahki ren karaunlikamwih irail.

Iasadao iei me keieu kihong tohnpadahk ko eimah pwe ren kadehde duwen arail Kauno mendahki re lelohng kalokolok me keieu laud. Mehlelpen iasadao wiahla padahk me keieu kesempwal ong pwoson en Kristian kan. Tepin Kristian ko sohte mendahkihla arail mour pwehn ihte kadehde duwen sounpadahk loalokong men me kamakamala. Re mendahkihla arail mour pwehn kalohki sapwellimen Sises iasada pwehki e kadehdehda me iei ih me Krais, sapwellimen Koht Ohl, me ketin manaman oh ieias oh me kin ketin sewese oh kahluwa irail. Sapwellime iasadao kin wehwehki me re pahn pil iasada sang mehla. Ni mehlel, ma Sises sohte ketin iasada, padahk en Kristian kan sohte pahn mie. Ma Sises sohte ketin iasada, ele kitail sohte pahn rong duwen ih.

Eri, ia wehwehn sapwellimen Krais iasada ong kitail rahnwet?

^ Nan Paipel, lepin lokaiahn Krihk me kawehwehdi “iasada” kin wehwehki “pwurehng kesihnenda.” E kin wehwehki me aramaso pwurehng mourda oh mwomwe, dahme e ese oh taman kin duduwehte.

^ Ehu ahl me kitail kin nda “meh ehk riemeno” iei “wahnpoaron ko,” mendahki erein ahnsou ehu mwurin Sudas Iskariot eh mehla, irail mehte 11. Ni ehu ahnsou me Sises ketin pwarohng irail, mehte 10 me wiliandi meh ehk riemeno pwehki Tomas sohte mi mwo.​—Sohn 20:24.