Lelo Wadi Uyukile Kala?

Le Bayuda ba mu Myaka Katwa Kabajinji Bādi Bateakanya lufu namani mwa Kujīkila?

Bayuda bādi bajīka mfu yabo bukidibukidi kupwa’tu kwa muntu kufwa, divule dine difuku dyonka na dyonka. Kwādi bubinga bubidi bobādi balongela bukidibukidi. Bubajinji, imbidi mifwe yādi ibola bukidibukidi mu kitatyi kya kyanga kya ntanda ya pa Bukata bwa Kutunduka. Bwa bubidi, mungya milangwe yādi’ko mu kine kitatyi’kya, kuleka kujīka umbidi mafuku mavule kwādi kulombola kubulwa kulēmeka ufwile ne kisaka kyandi.

Mu Maevanjile ne mu mukanda wa Bilongwa i musekununwe bantu baná babajinji bājīkilwe dyonka na dyonka. (Mateo 27:57-60; Bilongwa 5:5-10; 7:60–8:2) Myaka tutwa na tutwa kumeso, Letyela mukaji muswe wa Yakoba wāfwile kitatyi kyādi Yakoba ne kyandi kisaka mu lwendo. Pa kyaba kya kujokela na umbidi wandi ku malalo a kyabo kisaka, Yakoba wamujīka mu kibundu “pa dishinda dyenda ku . . . Betelema.”—Ngalwilo 35:19, 20, 27-29.

Nsekununi ya mu Bible itala mpangiko ya madilo ilombola’mba, Bayuda bādi batele mutyima bininge ku kuteakanya muntu mufwe mwa kumujīkila. Kisaka ne balunda bādi boija ngitu ya muntu mufwe, kwiishinga binunka-biya ne māni mayampe, ne kumupomba bisandi. (Yoano 19:39, 40; Bilongwa 9:36-41) Balondakani ne bakwabo bādi bāya kudila ne kusenga kisaka.—Mako 5:38, 39.

Le Yesu wājīkilwe na mwādi mujīkilwa Bayuda?

Bisaka bivule bya Bayuda byādi bijīka mfu yabo mu mita ne mu bibundu bisonge mu mabwe byādi bivudile mu bipindi bivule bya Isalela. Pa kulonga namino, bālondele kimfwa kyāshile bakulutuba. Abalahama, Sala, Isake, Yakoba, ne bakwabo bājīkilwe mu muta wa Makapela kubwipi na Hebelona.—Ngalwilo 23:19; 25:8, 9; 49:29-31; 50:13.

Yesu wājīkilwe mu kibundu kyādi kisonge mu dibwe. (Mako 15:46) Divule dine kibundu kya uno muswelo kyādi na kibelo kityetye. Munda, mwādi tubyumba tuvule nansha tubifuko, twādi tuketululwa mu dibwe, mwine mwādi mutūlwa muntu mufwe wa mu kisaka. Ngitu pa kubola, mikupa myumu yādi ikongakanibwa ne kutūlwa mu sanduku wa mabwe witwa bu kibīko kya mikupa, enka na mobyādi bikadile mu mafuku a Yesu. Mu uno muswelo, kisaka kyādi kibwanya kulongolola kyaba mu kibundu pa kutūla bantu bādi ba kufwa mafuku āya kumeso.

Kukōkolokwa dya Sabado kwādi kusoñanibwe na Mukanda wa Bijila wa Mosesa kwālengeje Bayuda baleke kulonga madilo mu dino difuku. Yesu byaāfwile kintu kya mansá asatu kumeso kwa Sabado kushilula, Yosefa mwine Adimatea ne bakwabo bāmujīkile pampikwa kuteakanya umbidi wandi mwa kumujīkila. (Luka 23:50-56) Pa buno bubinga, balunda bamo ba Yesu bāendele ku kibundu kyandi pa kupwa kwa Sabado, na kikulupiji kya kuvuija mwingilo wa kuteakanya.—Mako 16:1; Luka 24:1.

[Kifwatulo pa paje 8]

[Kifwatulo pa paje 8]