Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

“Nāmwene, ino Kwivwanijapo Mpika”

“Nāmwene, ino Kwivwanijapo Mpika”

NSEKUNUNI YA MU BŪMI

“Nāmwene, ino Kwivwanijapo Mpika”

I Olivier Hamel unena

Mu 1975, nādi na myaka ibidi kitatyi kyāmwene mama musunsa umbajinji amba, kudi kintu kampanda kekyendekapo biyampe kondi. Mama wādi unselele mu makasa andi, mulunda nandi waponeja kintu kilēma panshi kine kyāponene na mushindo mukatampe. Mama wājingulwile amba nkyājininepo nansha. Ami pa kubwanya myaka isatu, nkyādipo mbwanya kwisamba. Ebiya kyami kisaka kyaivwana mwanda usansa mutyima—bantu bapotolwele bānene amba nashala lonso kamama!

Bambutwile bami belubula ponākidi mwanuke, kadi mama wādi unenwe kwitulela kasuku ami ne banabetu batame—babidi bana-balume ne umo mwana-mukaji. Mu kine kitatyi’kya, mu Franse bana batumama kebādipo bafundijibwa na mobebafundijija dyalelo, kadi manwa ādi engidijibwa ādi atwala kyaba kimo ku masusu mavule. Ino, tamba pa bwanuke nādi na dyese kedyādipo na batumama bavule. Ntejei nemushintulwile.

Kitatyi kimo, bantu bavule bafunde bādi bakulupile amba bana batumama kebādipo bafwaninwe kufundijibwa mu ludimi lwa batumama. Na bubine mu Franse monātamine, ludimi lwa batumama lwādi lupelejibwe ku masomo. Bana bamo batumama bādi bebakutyila makasa pa nyuma kitatyi kyādi kifundwa.

Mu myaka mibajinji mityetye’tu mu būmi bwami, nādi mpityija mansá mavule yenga ne yenga na muñanga wa bwino ufundija batumama besambe biyampe ne kulemba. Bādi bankwata ku bibanga nansha ku mutwe ne nkuningila ndupule diwi kitatyi ne kitatyi dyonkyādipo mbwanya kwivwana. Nkyādipo mbwanya kwisamba na bana bakwabo. Ino yādi myaka yami ya masusu.

Ebiya ami pa kubwanya myaka isamba, bauntuma ku masomo a batumama. Nētene musunsa wami mubajinji na bana bakwabo batumama. Kadi ne kuno kwine ludimi lwa batumama lwādi lupelejibwe. Shi tubesambe ludimi lwa batumama mu kalasa, twādi tukupilwa mu nkonyenyo ya minwe nansha kwitukoka mu nywene. Inoko, twādi twisamba mu ludimi lwa batumama mu bufyafya na kwingidija biyukeno byotwāpungile. Kupwa, nabwanya kwisamba na batumama bakwabo. Penepo myaka iná ya nsangaji yashilula.

Ino ponābwenye myaka dikumi, naenda ku masomo a pilimele kukafunda na bana bevwana. Nātyumukilwe mutyima! Nādi nanga amba bana bakwabo bonso batumama bāfwile, ne amba ami kete yewāshele bunka bwami pano pa ntanda. Pa kulonda madingi a bamuñanga bādi bakaminwe amba, nkibwanyapo kumwena mu bufundiji bwami bwa kumfundija kunena, kisaka kyami kekyādipo kifunda ludimi lwa batumama ne nkyādipo nenwe kushikata pamo na bana bakwabo batumama. Nakivulukanga kitatyi kyotwakapempwile muñanga wa bwino mu kwivwana. Wādi utūdile dibuku dyandi dya mu ludimi lwa batumama pa meza andi. Kitatyi kyonāmwene bifwatulo pa kibalu, nedifunka kupwa nanena’mba, “nsaka’dyo!” Muñanga wafya’dyo bukidibukidi. *

NASHILULA KWIFUNDA BIBLE

Mama wētutamije na kwitufundija misoñanya ya bwine Kidishitu. Wādi wenda netu ku kipwilo kya Batumoni ba Yehova kya mu Mérignac kubwipi na Bordeaux. Byonādi mwanuke, naivwanije’tu bintu bityetye ku kupwila. Ino bantu beshileshile bādi bashikete kubwipi nami bādi balemba myanda yādi inenwa’ko. Nātengelwe na buswe ne kunta mutyima kwabo. Mama wādi wifunda nami Bible kwinjibo, inoko nkyādipo ngivwanija ne pa mfulo byonādi mfudijibwa. Nēivwene na mwēivwanine mupolofeto Danyele, wānene pa kupwa kupebwa bupolofeto na mwikeulu amba: “Naivwana, ino kwivwanijapo mpika.” (Danyele 12:8) Ino ami “nāmwene, ino kwivwanija mpika.”

Nansha nabya, bubinebine bwa kyalwilo bwa mu Bible bwaādile miji bityetye mondi. Nālamine mu ñeni bintu byonāivwanije biyampe ne kulonga bukomo bwa kwingidija’byo mu būmi bwami. Kadi nāboile ñeni ku kutala mwiendelejo wa bakwetu. Kimfwa, Bible witusoñanya kwikala na kitūkijetyima. (Yakoba 5:7, 8) Nkyādipo ngivwanije mushintulwila kitūkijetyima. Inoko, pa kubandila banabetu mu lwitabijo balombola ino ngikadilo, nābwenye kwivwanija mushintulwila kitūkijetyima. Na bubine, nāmwenine bininge mu kipwilo kya bwine Kidishitu.

KUTYUMUKWA MUTYIMA NE KULONGEKA KWA KINTU KYA KUTENDELWA

Difuku dimo, ponādi na myaka dikumi ne musubu, nāmwene bankasampe bamo batumama mu dishinda besamba mu ludimi lwa batumama. Nashilula kupwana nabo mu bufyafya ne kwifunda Ludimi lwa Batumama lwa mu Falanse. Nāendelele kutanwa ku kupwila kwa bwine Kidishitu, kwine kwāuntele mutyima Stéphane Kamoni nkasampe. Wālongele bukomo bwa kwisamba nami, kadi nemona bu napwana nandi bininge. Inoko, kutyumukwa mutyima kwādi kuntengele. Stéphane wākutyilwe mwanda wa kubulwa kwikuja mu myanda ya ntanda. Nātyumukilwe mutyima bininge! Stéphane pa kwenda, nazoza bininge kadi naleka’byo ne kupwila.

Myeji dikumi ne umo pa kupita’po, Stéphane wakutululwa ne kujokela ku njibo. Langa’po bidi monasangedile kitatyi kyāshilwile Stéphane kwisamba nami mu ludimi lwa batumama. Nkyādipo nebilangila! Le i bika byālongekele? Stéphane wēfundile Ludimi lwa Batumama lwa mu Falanse mu kifungo. Nāmwene muswelo wādi ujinya Stéphane kuboko ne bilomboji bya mpala, ebiya naivwana nsangaji bininge pa kuyuka mobyādi bishintulwila kondi.

PANO NAIVWANIJA BUBINEBINE BWA MU BIBLE

Stéphane wāshilwile kwifunda nami Bible. I pano ponāshilwile kwivwanija bubinebine bwa mu Bible bonēfundile pa kala. Ponādi mwanuke, nādi nsenswe kutala bifwatulo biyampe mu mabuku etu esambila pa Bible, nebidingakanya ne kubandaula kanda ne kanda mwanda wa kulama manga mu ñeni. Nāyukile myanda itala Abalahama, “lukunwa” lwandi ne “kibumbo kikatampe,” ino i enka kitatyi kyonāmwene ino myanda ishintululwa mu ludimi lwa batumama ponāivwanije mwine moishilwila. (Ngalwilo 22:15-18; Kusokwelwa 7:9) Nāmwene amba natana lwami ludimi, ludimi lwa kibutwila.

Byonābwenye pano kwivwanija byādi binenwa ku kupwila, mutyima wami wātengelwe ne kyumwa kyami kya kwikala na buyuki kyatama. Kupityila ku bukwashi bwa Stéphane, kwivwanija kwami kwa Bible kwatama, ebiya mu 1992 napāna būmi bwami kudi Yehova Leza ne kubatyijibwa. Ino nansha byonāendelele, nkyādipo mbwanya kwisamba na bantu bakwabo mwanda nādi mwanuke.

BULWI BONDWA NA BUMVU

Mwenda mafuku, kisumpi kityetye kya batumama kyonādi’mo kyatyangwa na kipwilo kya mu Pessac, kibundi kya kufula kwa Bordeaux. Kino kyāunkweshe bininge, naendelela nyeke ku mushipiditu. Nansha byonādi kambakanibwa na kubulwa kwisamba biyampe, balunda nami bevwana bādi bata mutyima ku kusaka kuyuka shi naivwanija bintu byonso biyampe. Ba Gilles ne Elodie, ba mulume ne mukaji bālongele bukomo bwa pa bula bwa kwisamba nami. Bādi bangita divule kudya nabo nansha kutoma nabo kafé pa kupwa kupwila, ne kino kyātamije kipwano kya kutendelwa. Bine i nsangaji’po kashā kwikala mu bukata mwa bantu balonda mashinda a Leza wa buswe!

I mu kino kipwilo monētene na Vanessa mwana-mukaji mupopoke. Nākokelwe na kuta kwādi uta bantu mutyima ne kusanswa boloke kwandi. Kādipo umwene nansha dimo bukamama bwami bu kijika, ino bu kimfwa kimweke kya kwifundila’ko mwa kwisambila na kamama. Nāmusenswe, ebiya twesonga mu 2005. Nansha byonādi nkomenwe kwisamba biyampe, Vanessa wāunkweshe ndwe na bumvu bwami ne kwisamba patōkelela. Nāsangedile bininge kukwatakanya kwaādi unkwatakenye mu kuvuija biselwa byami.

KYABUNTU KIKWABO KITAMBA KUDI YEHOVA

Mu mwaka otwēsongele, betwita ku bilo ya musambo ya Batumoni ba Yehova ya mu Franse, mu Louviers kukafunda mu bula bwa kweji umo mwingilo wa bwalamuni. Mu myaka ya panopano, musambo wadi wingila bininge mwa kulupwila mabuku mavule mu ludimi lwa batumama pa DVD. Byokwādi mwingilo mukatampe wādi wiya kumeso, kisumpi kya bwalamuni kyādi kisakilwa kuningishibwa.

Ami ne Vanessa twāmwene bu kwingila ku musambo i dyese dikatampe kadi kyabuntu kitamba kudi Yehova Leza, ino twādi na moyo. Le kisumpi kyetu kya ludimi lwa batumama kyādi kya kwikala namani? Le twādi ba kulonga namani na yetu njibo? Le Vanessa wādi wa kusokola kaji mu kibundi? Yehova wāpwijije mwanda ne mwanda mu muswelo wa kutendelwa. Nāmwene bine buswe bwituswele Yehova ne bwaswele batumama.

KUKWATAKANIBWA NA BANTU BEKUTE MU BUMO

Byonātwelele mu mwingilo wa bwalamuni, nābwenye kwivwanija byonso biloñwanga pa kukwasha batumama ku mushipiditu. Kadi nāsangele pa kumona bengidi nami bavule balonga bukomo bwa kwisamba nami! Biyukeno bityetye byobefundile ne kutompa kwibingidija byatengele mutyima wami. Nkiivwanangapo nansha dimo bu nemutololwe. Bino bilomboji byonso bya buswe bilombola bumo bwa kutendelwa bwa bantu ba Yehova.—Mitōto 133:1.

Mfwijanga’ko Yehova pa kumpa nyeke muntu wa kunkwasha kupityila ku kipwilo kya bwine Kidishitu. Kadi nsangedile mwingilo mutyetye ondi nao wa kukwasha bakwetu batumama bayuke Umpangi wetu wa buswe ne kufwena kwadi. Byondi muntu ubadilwa mu kisaka kya bantu bekute mu bumo, ntengele difuku dikatalulwa’ko bijika byonso bya kwisamba, kadi bantu bonso bakesamba “ludimi lutōka”—bubinebine butala padi Yehova Leza ne pa mpango yandi.—Zefenia 3:9.

[Kunshi kwa dyani]

^ Kufika mu mwaka wa 1991, umbikalo wa Franse waitabija kwingidija ludimi lwa batumama pa kufundija bana batumama.

[Kifwatulo pa paje 10]

Kitatyi kyonādi na kintu kya myaka itano

[Kifwatulo pa paje 11]

Stéphane wāunkweshe ngivwanije Bible

[Kifwatulo pa paje 12]

Nena dishikulu mu Ludimi lwa Batumama lwa mu Franse

[Kifwatulo pa paje 12]

Wami mukaji Vanessa, unkwatakenye bya binebine

[Kifwatulo pa paje 12]

Ñingila ku bilo ya musambo mu Mwingilo wa Bwalamuni