Desde tin chichnileʼ in maamaeʼ tu divorciartuba tiʼ in taata, le oʼolal chéen tu juunal tu líiʼsoʼon, teen, in kiik, yéetel in kaʼatúul sukuʼunoʼob. Kaʼacheʼ utiaʼal u kaʼansaʼal le mejen paalal kóokoʼob tu luʼumil Franciaoʼ jach ku beetaʼal u muʼyajoʼob. Baʼaleʼ teneʼ yaan junpʼéel baʼax jach tu yáanten tin paalil. Paʼatik in tsolikteʼex.

Utiaʼal yaʼab j-kaʼansajoʼob kaʼacheʼ le mejen paalal kóokoʼoboʼ kʼaʼabéet u kanik u naʼatoʼob baʼax ku kaʼansaʼaltiʼob chéen ikil u yilkoʼob bix u péeksik u chiʼ máak. Tin paalileʼ mix tu escuelailoʼob Francia ku chaʼabal u meyaj señas tiʼ máak. Yaan mejen paalaleʼ hasta ku kʼaʼaxal u kʼaboʼob paachil tiʼob tu yorail le xookoʼ.

Teʼ jaʼaboʼoboʼ ku xáantal táan u tsʼaʼabalten terapia tuláakal le semanaʼoboʼ. Kin maʼachal tin kamaʼach wa tin pooleʼ, kin obligartaʼal in beet ka juumnak in kaal kex maʼ tu páajtal in wuʼuyik. Mix tu páajtal kaʼach in biskinba yéetel in wéet paaliloʼob. Jach muʼyajnajen teʼ jaʼaboʼoboʼ.

Seis jaʼaboʼob yaanten ka kʼuʼuben xook tiʼ junpʼéel internado utiaʼal kóokoʼob. Yáax in wilik uláakʼ paalal jeʼex tenoʼ. Baʼaleʼ láayliʼ maʼ tu chaʼabal u meyaj señas tiʼ máakeʼ. Tak chéen béechʼ joʼol ka k-beeteʼ jeʼel u jaʼatsʼaʼal k-kʼab wa u kóolaʼal u tsoʼotsel k-pooleʼ. Baʼaleʼ le maʼ táan k-ilaʼaloʼ k-tʼanikba yéetel le señas k-inventartikoʼ. Bey páajchajik in tsikbal yéetel uláakʼ paalaloʼ yéetel bey káajik kanpʼéel jatsʼuts jaʼaboʼoboʼ.

Baʼaleʼ le ka tu tsʼáajten 10 jaʼaboʼobeʼ túuxtaʼaben tiʼ junpʼéel primaria tuʼux minaʼan kóokoʼobiʼ. ¡Jach táaj lúub in wóol! Tin tukleʼ kíim tuláakal le uláakʼ paalal kóokoʼoboʼ yéetel chéen teen pʼáaten. In láakʼtsiloʼobeʼ maʼ tu kanoʼob señasiʼ tumen le doctoroʼoboʼ tu yaʼaloʼobeʼ wa ku beetkoʼob beyoʼ chéen kunel le terapia tsʼaʼabtenoʼ. Le oʼolal xan maʼ tu chaʼajoʼob in biskinba yéetel uláakʼ paalal kóokoʼobiʼ. Kʼajaʼanteneʼ le ka bisaʼaben yiknal juntúul doctoreʼ tin wilaj junpʼéel u libroil señas yóokʼol u escritorio. Le ka tin wilaj u dibujoil le librooʼ tin tuchʼubteʼ ka tin waʼalaj: «¡In kʼáat leloʼ!». Le doctor túunoʼ tu jáan taʼakaj. *

In maamaeʼ tu yilaj u líiʼskoʼon jeʼex u kaʼansik le Bibliaoʼ. Ku biskoʼon kaʼach tu múuchʼulil Mérignac, le tuʼux ku muchʼkuba u j-jaajkunajoʼob Jéeoba naatsʼ tu kaajil Burdeosoʼ. Maʼ tin jach naʼatik kaʼach le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ. Baʼaleʼ le j-Jaajkunajoʼoboʼ ku turnarkubaʼob utiaʼal u tsʼíibtikoʼob yéetel u yeʼeskoʼobten le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ. Le yaabilaj tu yeʼesoʼobtenoʼ jach kʼuch tin puksiʼikʼal. In maama xaneʼ ku tsʼáaikten xook yéetel le Bibliaoʼ, baʼaleʼ maʼ tin jach naʼatik kaʼach le baʼax ku kaʼansiktenoʼ. Tin wuʼuyinba jeʼex profeta Daniel ka tsʼaʼab u náayt junpʼéel baʼal tumen juntúul angeloʼ; letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tin wuʼuyaj baʼax tu yaʼalaj baʼaleʼ maʼ tin naʼataj mix baʼaliʼ» (Daniel 12:8). Teneʼ ‹tin wilaj, baʼaleʼ maʼ tin naʼataj mix baʼaliʼ›.

Kex beyoʼ jujunpʼíitil tin kanil le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantak ku kaʼansik le Bibliaoʼ, ka tin wilaj in tsʼáaikoʼob ichil in kuxtal. Kaanbalnajen xan tiʼ u modos le j-Jaajkunajoʼoboʼ, jeʼex le paciencia ku yaʼalik le Biblia kʼaʼabéet u yantal tiʼ máakoʼ (Santiago 5:7, 8). Teneʼ maʼ tin jach naʼatik kaʼach baʼax le modosaʼ tak le ka tin wilaj bix u yeʼesaʼal tumen le j-Jaajkunajoʼoboʼ. Letiʼobeʼ jach tu jaajil tu yáantenoʼob.

Juntéenjeak tin táankelmileʼ tin wilaj uláakʼ táankelmoʼob kóokoʼob táan u tʼaanoʼob ich señas. Káaj in biskinba tu yéeteloʼob sin ke in wilaʼal tumen u maasil yéetel káaj in kanik lenguaje de señas francés. Maʼ xuʼul in bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Teʼeloʼ tin kʼaj óoltaj Stéphane, juntúul j-Jaajkunaj tu beetuba in amigo. Letiʼeʼ tu kaxtaj bix jeʼel u tʼaan tin wéeteleʼ; teneʼ jach kʼuchen in yaabilte. Maʼ in wojel kaʼach baʼax kun úuchliʼ. Stéphaneʼ kʼaʼal cárcel tumen maʼ tu yóotaj u beet u soldadoiliʼ. ¡Jach lúub in wóol! Le tiaʼan Stéphane teʼ carceloʼ óolak xuʼuluk in bin muchʼtáambal.

Once meses tiʼ leloʼ Stéphaneʼ jóokʼ cárcel. Chéen tukult bukaʼaj kiʼimakchajik in wóol le ka joʼopʼ u tsikbal Stéphane ich señas tin wéeteloʼ. ¡Maʼ tu páajtal kaʼach in creertik! ¿Bix tu beetil? Le tiaʼan kaʼach carceleʼ tu kanaj lenguaje de señas francés. Le ka tin wilaj bix u péeksik u kʼaboʼob yéetel u táan u yicheʼ jach táaj kiʼimakchaj in wóol. ¡Beoraaʼ kin naʼatik baʼax ku yaʼalik!

Stéphaneʼ káaj u xokik le Biblia tin wéeteloʼ. Letiʼ túun ka joʼopʼ in nupláantik ichil in tuukul tuláakal le baʼaxoʼob in kanmaj tiʼ le Bibliaoʼ. Tin paalileʼ jach uts tin wich in chaʼantik u dibujoil le libroʼob yéetel revistaʼoboʼ. Kʼajaʼanteneʼ kin jach ilik kaʼach bix beetaʼanik le dibujoʼob utiaʼal maʼ u tuʼubultenoʼ. In wojel kaʼach yanchaj Abraham, u «chʼiʼibal» yéetel le junmúuchʼ «yaʼabkach máakoʼob[oʼ]», baʼaleʼ chéen páajchaj in naʼatik tubeel úuchik u tsoʼololten ich señas (Génesis 22:15-18; Apocalipsis 7:9). Bey tin kaxtilak le idioma ku kʼuchul tin puksiʼikʼaloʼ.

Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ káaj in naʼatik le baʼax ku kaʼansaʼal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Tin wuʼuyaj kʼuch tin puksiʼikʼal yéetel tin tsʼíiboltaj in maas kaanbal. Stéphaneʼ tu yáanten in maas naʼat le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ka okjaʼanajen tu jaʼabil 1992 utiaʼal in weʼesik tsʼoʼok in kʼubik in kuxtal tiʼ Jéeoba Dios. Kex beyoʼ tumen maʼ páajchaj in biskinba yéetel uláakʼ máakoʼob tin paalileʼ pʼáat suʼlaken.

Ka máan kʼiineʼ le grupo tiʼ señas tuʼux yanenoʼ nuʼup tiʼ u múuchʼulil Pessac, junpʼéel colonia  tu kaajil Burdeos. Leloʼ tu yáanten utiaʼal in maas meyajtik Dios. Kex chan talam in biskinba yéetel u maasileʼ in amigoʼob maʼ kóokoʼobeʼ jach tu yáantenoʼob utiaʼal in naʼatik baʼax ku yaʼalaʼalten. Gilles yéetel Elodie u yataneʼ jach tu tsʼáaj u yóol u biskubaʼob tin wéetel. U suukileʼ ken tsʼoʼokok le muchʼtáambaloʼ ku invitartikenoʼob janal wa ukʼ café. Lelaʼ tu beetaj k-bisikba maʼalob. ¡Jach jatsʼuts u yantal máak yéetel máaxoʼob ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Dios!

Teʼ múuchʼuliloʼ tin kʼaj óoltaj Vanessa, juntúul x-kiʼichpan chʼúupal jach uts u modos. Maʼ tu tuklaj wa tumen kóokeneʼ jeʼel u talamtal u biskuba tin wéeteleʼ, baʼaxeʼ tuukulnaj tiʼ le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal u kanikoʼ. Jach utschaj tin wicheʼ, ka tsʼoʼok k-beel tu jaʼabil 2005. Kex talam in waʼalik baʼax kin tuklikeʼ, Vanessaeʼ jach ku yáantken utiaʼal in biskinba maʼalob yéetel u maasil. Kin tsʼáaik u diosboʼotikil tiʼ ikil u yáantken yéetel le jejeláas meyaj yaantenoʼ.

Teʼ jaʼab tsʼoʼok k-beeloʼ invitartaʼaben junpʼéel mes tu sucursal u j-jaajkunajoʼob Jéeoba tu luʼumil Francia tu kaajil Louviers utiaʼal u kaʼansaʼalten bix jeʼel in suttʼaan ich señaseʼ. Bejlaʼeʼ yaʼab DVD ich lenguaje de señas francés tsʼoʼok u beetaʼal, baʼaleʼ láayliʼ yaʼab meyaj yaneʼ, le oʼolal kʼaʼabéetchaj u kaxtaʼal uláakʼ máaxoʼob áantik le sukuʼunoʼob ku suttʼaanoʼoboʼ.

Teen yéetel in wataneʼ jach kiʼimakchaj k-óol úuchik in invitartaʼal teʼ sucursaloʼ; k-tiaʼaleʼ bey junpʼéel siibal ku taal tiʼ Jéeobaeʼ. Kex beyoʼ jach t-tuklaj. ¿Baʼax wal kun úuchul yéetel le grupo de señas tuʼux yanoʼonoʼ? ¿Baʼax ken k-beet yéetel k-otoch? ¿Jeʼel wa u kaxtik meyaj Vanessaeʼ? Jéeobaeʼ tu yáantoʼon yéetel tuláakal le baʼaloʼobaʼ. Letiʼeʼ jach tu jaajil u yaabiltmoʼon, yéetel u yaabiltmaj xan le u maasil máakoʼob kóokoʼoboʼ.

In meyaj tu Departamentoil Traduccioneʼ tsʼoʼok u yáantken in wil tuláakal le baʼax ku beetaʼal utiaʼal u natsʼkuba tiʼ Dios le máakoʼob kóokoʼoboʼ. Kiʼimak in wóol in wilik bix u tsʼáaik u yóol in wéet meyajoʼob u tʼanenoʼob ich señas kex maʼ u yojloʼob maʼalobiʼ. Maʼatech in wuʼuyikinba tin juunal. Tuláakal lelaʼ ku yeʼesikeʼ le máaxoʼob adorartik Jéeobaoʼ jach u yaabiltmubaʼob yéetel junmúuchʼ u meyajoʼob (Salmo 133:1).

Nib óolal tiʼ Jéeoba tumen mantatsʼ ku tsʼáaik máax áantken. Jatsʼuts in wilik in wáantik uláakʼ kóokoʼob u kʼaj óoltoʼob Dios. Kin tsʼíiboltik ka kʼuchuk le kʼiin ken u láaj naʼatuba tuláakal máakoʼ, le kʼiin ken yanak chéen junpʼéeliliʼ idiomaoʼ: le «tʼaan sakkúunsaʼan[oʼ]», u jaajil yoʼolal Jéeoba yéetel le baʼaxoʼob u tukultmaj u beetkoʼ (Sofonías 3:9, NM).