1, 2. Trái với các tôn giáo tự nhận theo Chúa Giê-su, Nhân Chứng Giê-hô-va cảm thấy thế nào về danh Ðức Chúa Trời?

Hầu hết các tôn giáo tự nhận theo Chúa Giê-su đều xa cách danh Ðức Chúa Trời. Chẳng hạn, lời nói đầu của một bản dịch Kinh Thánh (Revised Standard Version) có ghi: “Việc sử dụng danh riêng cho Ðức Chúa Trời có một và duy nhất... hoàn toàn không phù hợp với đức tin chung của Giáo hội Ðấng Ki-tô”.

² Ngược lại, Nhân Chứng Giê-hô-va tự hào được mang danh Ðức Chúa Trời và làm thánh danh ngài. (Ðọc Thi-thiên 86:12; Ê-sai 43:10). Hơn nữa, chúng ta xem việc hiểu ý nghĩa danh ấy và vấn đề hoàn vũ liên quan đến việc làm thánh danh ấy là một đặc ân (Mat 6:9). Nhưng đừng bao giờ coi nhẹ đặc ân đó. Chúng ta hãy xem xét ba câu hỏi quan trọng: Biết danh Ðức Chúa Trời có nghĩa gì? Ðức Giê-hô-va đã hành động phù hợp với danh vĩ đại của ngài ra sao? Và làm thế nào chúng ta có thể bước đi trong danh Ðức Giê-hô-va?

3. Biết danh Ðức Chúa Trời có nghĩa gì?

³ Biết danh Ðức Chúa Trời bao hàm nhiều hơn là chỉ biết từ “Giê-hô-va”. Ðiều này bao gồm việc biết danh tiếng của Ðức Giê-hô-va cũng như đức tính, ý định và việc làm của ngài được tiết lộ trong Kinh Thánh, chẳng hạn như cách ngài đối xử với các tôi tớ. Dĩ nhiên, Ðức Giê-hô-va để cho sự hiểu biết này dần hé mở, phù hợp với bước tiến trong ý định ngài (Châm 4:18). Ðức Giê-hô-va đã cho cặp vợ chồng đầu tiên của nhân loại biết danh ngài, và Ê-va đã dùng danh ấy sau khi sinh Ca-in (Sáng 4:1). Các tộc trưởng trung thành như Nô-ê, Áp-ra-ham, Y-sác và Gia-cốp đều biết danh Ðức Chúa Trời. Sự hiểu biết của họ về danh ấy càng thêm lên khi Ðức Giê-hô-va ban phước, chăm sóc và tiết lộ cho họ các khía cạnh trong ý định ngài. Môi-se đã được ban sự hiểu biết đặc biệt về danh Ðức Chúa Trời.

4. Tại sao Môi-se hỏi Ðức Chúa Trời về danh ngài, và tại sao mối quan tâm của ông là chính đáng?

 ⁴ Ðọc Xuất Ê-díp-tô Ký 3:10-15. Khi Môi-se được 80 tuổi, Ðức Chúa Trời phán với ông một mệnh lệnh quan trọng: “[Hãy] dắt dân ta, là dân Y-sơ-ra-ên, ra khỏi xứ Ê-díp-tô”. Môi-se cung kính đáp lại bằng một câu hỏi có ý nghĩa sâu xa. Như thể ông hỏi: “Tên ngài là gì?”. Vì danh Ðức Chúa Trời đã được biết đến từ lâu nên câu hỏi của Môi-se có ý gì? Hẳn ông muốn biết thêm về đấng mang danh ấy, đây là yếu tố sẽ thuyết phục dân Ðức Chúa Trời tin rằng ngài chắc chắn sẽ giải thoát họ. Mối quan tâm của Môi-se là chính đáng vì dân Y-sơ-ra-ên đã làm nô lệ trong một thời gian dài. Có lẽ họ tự hỏi không biết Ðức Chúa Trời của tổ phụ mình có thể giải thoát mình không. Thật thế, một số người Y-sơ-ra-ên thậm chí đã quay sang thờ các thần Ai Cập!—Ê-xê 20:7, 8.

5. Ðức Giê-hô-va đã tiết lộ điều gì về ý nghĩa của danh ngài cho Môi-se?

⁵ Ðức Giê-hô-va trả lời câu hỏi của Môi-se như thế nào? Ngài phán: “Hãy nói cho dân Y-sơ-ra-ên như vầy: Ðấng TỰ-HỮU đã sai ta đến cùng các ngươi” *. Rồi ngài nói thêm: “Giê-hô-va, Ðức Chúa Trời của tổ-phụ các ngươi... sai ta đến cùng các ngươi”. Ðức Chúa Trời tiết lộ rằng ngài sẽ trở thành bất kỳ điều gì ngài muốn để hoàn thành ý định của mình và sẽ luôn làm đúng theo lời ngài. Vì thế, Ðức Giê-hô-va nói nơi câu 15 như sau: “Ấy đó là danh đời đời của ta, ấy sẽ là kỷ-niệm của ta trải qua các đời”. Sự tiết lộ này hẳn đã làm vững mạnh đức tin Môi-se và khiến lòng ông tràn đầy sự kính sợ!

6, 7. Ðức Giê-hô-va đã hành động phù hợp với danh vĩ đại của ngài như thế nào?

⁶ Không lâu sau khi giao sứ mạng cho Môi-se, Ðức Giê-hô-va đã hành động phù hợp với danh ngài bằng cách trở thành Ðấng Giải Cứu của dân Y-sơ-ra-ên. Ngài đã hạ nhục xứ Ai Cập qua mười tai vạ, đồng thời phơi bày sự vô dụng của các thần Ai Cập, trong đó có cả Pha-ra-ôn (Xuất 12:12). Rồi Ðức Giê-hô-va rẽ Biển Ðỏ, dẫn dân Y-sơ-ra-ên băng qua và nhận chìm Pha-ra-ôn cùng quân đội của hắn (Thi 136:13-15). Trong “đồng vắng minh-mông và gớm-ghê”, Ðức Giê-hô-va trở thành Ðấng Bảo Tồn sự sống khi cung cấp thức ăn nước uống cho dân ngài, có lẽ từ hai đến ba triệu người hoặc hơn nữa! Ngài khiến cho quần áo và giày dép của họ không bị cũ mòn (Phục 1:19; 29:5). Thật thế, không gì có thể ngăn cản Ðức Giê-hô-va hành động đúng với danh thánh vô song của ngài. Sau này, ngài nói với Ê-sai:  “Ấy chính ta, chính ta là Ðức Giê-hô-va, ngoài ta không có Cứu-Chúa nào khác”.—Ê-sai 43:11.

⁷ Người kế nhiệm Môi-se là Giô-suê cũng chứng kiến những công việc đáng kính sợ của Ðức Giê-hô-va tại Ai Cập và đồng vắng. Do đó, khi sắp qua đời, Giô-suê có thể nói với dân Y-sơ-ra-ên bằng sự tin chắc từ tận đáy lòng: “Hãy hết lòng hết ý nhận biết rằng trong các lời lành mà Giê-hô-va Ðức Chúa Trời các ngươi đã phán về các ngươi, chẳng có một lời nào sai hết, thảy đều ứng-nghiệm cho các ngươi; thật chẳng một lời nào sai hết” (Giô-suê 23:14). Ðức Giê-hô-va rõ ràng đã thực hiện lời ngài hứa.

8. Thời nay, Ðức Giê-hô-va đang hành động phù hợp với danh ngài như thế nào?

⁸ Ngày nay cũng thế, Ðức Giê-hô-va đang thực hiện lời ngài hứa. Qua Con ngài, Ðức Giê-hô-va báo trước rằng thông điệp Nước Trời sẽ “được rao truyền khắp đất” vào những ngày sau cùng (Mat 24:14). Ngoài Ðức Chúa Trời Toàn Năng, còn ai khác có thể báo trước một công việc như thế, đảm bảo nó được thực hiện và dùng những “dân thường, ít học” để hoàn tất công việc ấy? (Công 4:13). Do đó, chúng ta thật sự đang làm ứng nghiệm lời tiên tri trong Kinh Thánh khi tham gia vào công việc ấy. Làm thế, chúng ta tôn vinh Cha trên trời và cho thấy lòng thành thật của mình khi cầu nguyện: “Xin cho danh Cha được nên thánh. Xin Nước Cha được đến, ý Cha được thực hiện ở trên trời cũng như dưới đất”.—Mat 6:9, 10.

9, 10. Qua cách đối xử với dân Y-sơ-ra-ên, Ðức Giê-hô-va tiếp tục thêm ý nghĩa cho danh ngài như thế nào? Kết quả là gì?

⁹ Một thời gian ngắn sau khi dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi Ai Cập, Ðức Giê-hô-va đóng một vai trò mới đối với dân Y-sơ-ra-ên. Qua giao ước Luật pháp, ngài trở thành “chồng” của họ, sẵn sàng thực thi mọi trách nhiệm có liên quan (Giê 3:14). Về phần mình, dân Y-sơ-ra-ên trở thành vợ của ngài theo nghĩa bóng, tức một dân tộc mang danh ngài (Ê-sai 54:5, 6). Khi họ sẵn lòng phục tùng và vâng giữ các điều răn ngài, ngài sẽ chứng tỏ là Người Chồng hoàn hảo. Ngài sẽ ban phước, gìn giữ và khiến họ được bình an (Dân 6:22-27). Nhờ đó, danh vĩ đại của Ðức Giê-hô-va sẽ được tôn vinh giữa các dân tộc. (Ðọc Phục-truyền Luật-lệ Ký 4:5-8; Thi-thiên 86:7-10). Quả thật, trong suốt lịch sử dân Y-sơ-ra-ên, nhiều người ngoại quốc đã được thu hút đến sự thờ phượng thật. Họ có cùng cảm tưởng với người nữ Mô-áp là Ru-tơ, khi cô nói với Na-ô-mi: “Dân-sự của mẹ, tức là dân-sự của tôi; Ðức Chúa Trời của mẹ, tức là Ðức Chúa Trời của tôi”.—Ru 1:16.

¹⁰ Trong khoảng 1.500 năm, cách Ðức  Giê-hô-va đối xử với dân Y-sơ-ra-ên tiết lộ nhiều khía cạnh mới trong cá tính ngài. Bất kể sự ương ngạnh của họ, Ðức Giê-hô-va vẫn hết lần này đến lần khác chứng tỏ là đấng “thương-xót, chậm giận”. Ngài có lòng kiên nhẫn và chịu đựng phi thường (Xuất 34:5-7). Tuy nhiên, lòng kiên nhẫn của Ðức Giê-hô-va có giới hạn. Dân Do Thái đã vượt qua giới hạn đó khi chối bỏ và giết Con của ngài (Mat 23:37, 38). Con cháu Y-sơ-ra-ên xác thịt không còn là dân tộc mang danh Ðức Chúa Trời nữa. Nói chung, họ đã chết về thiêng liêng như một cây héo khô (Lu 23:31). Ðiều này ảnh hưởng thế nào đến quan điểm của họ đối với danh Ðức Chúa Trời?

11. Danh Ðức Chúa Trời đã bị cách ly khỏi dân Do Thái ra sao?

¹¹ Lịch sử chứng minh rằng với thời gian, dân Do Thái đã phát triển một quan điểm mê tín về danh Ðức Chúa Trời, xem danh ấy là một từ không nên phát âm (Xuất 20:7). Danh Ðức Chúa Trời dần dần bị cách ly khỏi Do Thái giáo. Chắc chắn Ðức Giê-hô-va rất đau lòng khi thấy danh ngài bị đối xử vô cùng bất kính (Thi 78:40, 41). Tuy nhiên, Ðức Giê-hô-va là “Ðức Chúa Trời kỵ-tà”, ngài sẽ không để danh mình gắn bó vĩnh viễn với một dân tộc đã từ bỏ ngài và đã bị ngài từ bỏ (Xuất 34:14). Ðiều này hẳn giúp chúng ta nhận ra tầm quan trọng của việc tôn kính sâu xa danh Ðấng Tạo Hóa.

12. Ðức Giê-hô-va đã thiết lập một dân tộc mang danh ngài như thế nào?

¹² Qua Giê-rê-mi, Ðức Giê-hô-va tiết lộ ý định thiết lập “một giao-ước mới” với một dân tộc mới, tức dân Y-sơ-ra-ên thiêng liêng. Giê-rê-mi tiên tri rằng mọi thành viên của dân tộc ấy, “kẻ nhỏ cũng như kẻ lớn”, đều sẽ “nhận-biết Ðức Giê-hô-va” (Giê 31:31, 33, 34). Lời tiên tri này bắt đầu được ứng nghiệm vào Lễ Ngũ Tuần năm 33 CN, khi Ðức Chúa Trời thiết lập giao ước mới. Dân tộc mới là “dân Y-sơ-ra-ên của Ðức Chúa Trời”, bao gồm cả người Do Thái lẫn người ngoại. Họ trở thành “một dân mang danh [Ðức Chúa Trời]” và Ðức Giê-hô-va gọi họ là “những người mang danh ta”.—Ga 6:16; đọc Công vụ 15:14-17; Mat 21:43.

13. (a) Các tín đồ thời ban đầu có dùng danh Ðức Chúa Trời không? Hãy giải thích. (b) Bạn xem đặc ân được dùng danh Ðức Giê-hô-va trong thánh chức như thế nào?

¹³ Là “những người mang danh [Ðức Chúa Trời]”, các thành viên của dân tộc thiêng liêng đã dùng danh thánh ấy. Họ chắc chắn đã làm thế khi trích phần Kinh Thánh tiếng Hê-bơ-rơ *. Vào Lễ Ngũ Tuần năm 33 CN, sứ đồ Phi-e-rơ đã nhiều lần dùng danh Ðức Chúa Trời khi nói trước những người Do Thái và người ngoại theo đạo đến từ nhiều nước khác nhau (Công 2:14, 20, 21, 25, 34). Các tín đồ đạo Ðấng Ki-tô thời ban đầu đã tôn vinh Ðức Giê-hô-va nên ngài ban phước cho nỗ lực rao giảng của họ. Ngày nay cũng thế, Ðức Giê-hô-va ban phước thánh chức của chúng ta khi chúng ta tự hào công bố danh ngài và cho những người chú ý thấy danh ấy, nếu được thì bằng chính Kinh Thánh của họ. Nhờ đó, chúng ta cho họ biết về Ðức Chúa Trời thật. Quả là một đặc ân cho họ và cả chúng ta nữa! Trong một số trường hợp, đó có thể là khởi đầu của một mối quan hệ tuyệt diệu với Ðức Giê-hô-va sẽ phát triển mạnh mẽ và kéo dài mãi mãi.

14, 15. Bất chấp sự bội đạo lan tràn, Ðức Giê-hô-va đã làm gì cho danh ngài?

¹⁴ Sau đó, sự bội đạo len lỏi vào hội thánh thời ban đầu, đặc biệt là sau khi các sứ đồ qua đời (2 Tê 2:3-7). Các thầy dạy giả dối thậm chí còn chấp nhận truyền  thống không dùng danh Ðức Chúa Trời của người Do Thái. Nhưng Ðức Giê-hô-va có để danh ngài bị xóa bỏ không? Không bao giờ! Ðành rằng không thể biết chính xác cách phát âm nhưng danh Ðức Chúa Trời vẫn tồn tại. Qua thời gian, danh ấy đã xuất hiện trong nhiều bản dịch Kinh Thánh cũng như những tác phẩm của các học giả Kinh Thánh. Thí dụ, vào năm 1757, ông Charles Peters viết rằng: Trái với những tước hiệu của Ðức Chúa Trời, “danh Giê-hô-va... dường như miêu tả rõ ràng nhất về bản chất của ngài”. Trong một cuốn sách xuất bản năm 1797 nói về sự thờ phượng Ðức Chúa Trời, ông Hopton Haynes đã mở đầu chương 7 như sau: “GIÊ-HÔ-VA, danh riêng của ÐỨC CHÚA TRỜI giữa người Do Thái; đấng duy nhất mà họ thờ phượng; Ðấng Ki-tô và các Sứ đồ cũng thờ phượng ngài”. Ông Henry Grew (1781-1862) không chỉ dùng danh Ðức Chúa Trời mà còn nhận ra danh ấy đã bị bôi nhọ và phải được nên thánh. Tương tự thế, cả ông George Storrs (1796-1879) lẫn người cộng tác là anh Charles T. Russell đều dùng danh Ðức Chúa Trời.

¹⁵ Năm 1931 là một năm đặc biệt đáng chú ý. Vào năm đó, các Học viên Kinh Thánh Quốc tế (tên gọi của dân Ðức Chúa Trời lúc bấy giờ) đã nhận lấy danh hiệu dựa trên Kinh Thánh là Nhân Chứng Giê-hô-va (Ê-sai 43:10-12). Qua đó, họ công bố cho thế giới biết rằng họ tự hào được làm tôi tớ của Ðức Chúa Trời có thật và duy nhất, tự hào được làm “một dân mang danh ngài” và ngợi khen danh ấy (Công 15:14). Diễn biến đó làm chúng ta nhớ lại lời Ðức Giê-hô-va ghi nơi Ma-la-chi 1:11: “Từ nơi mặt trời mọc cho đến nơi mặt trời lặn, danh ta sẽ là lớn giữa các dân ngoại”.

16. Tại sao chúng ta nên xem việc bước đi trong danh Ðức Giê-hô-va là một vinh dự?

¹⁶ Nhà tiên tri Mi-chê viết: “Mọi dân-tộc ai nấy bước theo danh của thần mình; và chúng ta sẽ bước theo danh Giê-hô-va Ðức Chúa Trời chúng ta đời đời vô-cùng!” (Mi 4:5). Việc Ðức Giê-hô-va cho phép các Học viên Kinh Thánh mang danh ngài không chỉ là một vinh dự vô cùng to lớn, mà còn là dấu hiệu giúp họ tin chắc rằng ngài chấp nhận họ. (Ðọc Ma-la-chi 3:16-18). Còn cá nhân bạn thì sao? Bạn có dồn mọi nỗ lực để “bước theo danh Giê-hô-va Ðức Chúa Trời” không? Bạn có biết điều đó bao hàm những gì không?

17. Bước đi trong danh Ðức Chúa Trời bao hàm điều gì?

¹⁷ Việc bước đi trong danh Ðức Chúa Trời bao hàm ít nhất ba điều. Thứ nhất, chúng ta phải công bố danh ấy cho người khác, nhận biết rằng chỉ những ai “kêu cầu danh Giê-hô-va thì sẽ được cứu” (Rô 10:13). Thứ nhì, chúng ta cần phản ánh những đức tính của Ðức Giê-hô-va, đặc biệt là tình yêu thương. Thứ ba, chúng ta bước đi trong danh Ðức Chúa Trời khi vui lòng tuân theo các tiêu chuẩn công chính của ngài và như thế, tránh làm danh thánh Cha trên trời bị sỉ nhục (1 Giăng 4:8; 5:3). Bạn có quyết tâm “bước theo danh Giê-hô-va Ðức Chúa Trời chúng ta đời đời vô-cùng” không?

18. Tại sao tất cả những người tôn vinh danh vĩ đại của Ðức Giê-hô-va có thể nhìn đến tương lai với lòng tin chắc?

¹⁸ Không lâu nữa, tất cả những ai lờ đi hoặc chống lại Ðức Giê-hô-va sẽ buộc phải nhìn nhận ngài (Ê-xê 38:23). Trong đó có những kẻ giống như Pha-ra-ôn, là người đã nói: “Giê-hô-va là ai mà trẫm phải vâng lời người?”. Ông đã nhanh chóng nhận được câu trả lời! (Xuất 5:1, 2; 9:16; 12:29). Trái lại, chúng ta sẵn lòng học biết về Ðức Giê-hô-va. Chúng ta tự hào mang danh ngài và được làm dân tộc biết vâng lời của ngài. Nhờ thế, chúng ta nhìn đến tương lai với lòng tin chắc về lời hứa nơi Thi-thiên 9:10: “Hỡi Ðức Giê-hô-va, phàm ai biết danh Ngài sẽ để lòng tin-cậy nơi Ngài; vì Ngài chẳng từ-bỏ kẻ nào tìm-kiếm Ngài”.