Vuija Mwingilo Obe wa bu Musapudi
Vuija Mwingilo Obe wa bu Musapudi
“Uyūke mīngilo yobe ya busapudi, ne bwingidi bobe nabo bulumbuluke, senene, shē.”—2 TEM. 4:5.
USA KULONDOLOLA NAMANI?
Lelo musapudi i ani?
Mwanda waka bantu basakilwa kwivwana myanda miyampe?
Le i bika bifwaninwe kulonga basapudi bapa bipa?
1. Mwanda waka Yehova witwa bu musapudi mubajinji?
MUSAPUDI i muntu usapula myanda miyampe. Musapudi mubajinji i Yehova Leza. Bambutwile betu babajinji pa kupwa’tu kutomboka, Yehova wāsapwile myanda miyampe amba nyoka—Satana Dyabola—ukonakanibwa. (Ngal. 3:15) Mu bula bwa tutwa na tutwa twa myaka, Yehova wāpele bana-balume ba kikōkeji bukomo bwa mushipiditu amba basoneke myanda itala muswelo ukasubulwa dijina dyandi ku mutonko, muswelo wādi wa kulongololwa bibi byālengeje Satana ne muswelo ubwanya bantu kwaluja mikenga yājimije ba Adama ne Eva.
2. (a) Le bamwikeulu baloñanga bika mu mwanda utala mwingilo wa busapudi? (b) Le Yesu wāshidile basapudi kimfwa’ka kya kulonda?
2 Bamwikeulu nabo i basapudi. Basapulanga myanda miyampe ne kukwasha bantu mu kuzambalaja myanda miyampe. (Luka 1:19; 2:10; Bil. 8:26, 27, 35; Kus. 14:6) Le Mikele mwikeulu mukatampe nandi le? Paādi pano pa ntanda bu Yesu, wāshidile basapudi kimfwa kya kulonda. Bine, Yesu wādi utele mutyima bininge ku kuzambalaja myanda miyampe mu būmi bwandi!—Luka 4:16-21.
3. (a) Le i myanda’ka miyampe yotuzambalaja? (b) Byotudi basapudi, le i bipangujo’ka byakamweno kotudi?
3 Yesu wāsoñenye bandi bana ba bwanga bekale basapudi. (Mat. 28:19, 20; Bil. 1:8) Mutumibwa Polo wāsoñenye mwingidi-nandi Temote amba: “Uyūke mīngilo yobe ya busapudi, ne bwingidi bobe nabo bulumbuluke, senene, shē.” (2 Tem. 4:5) Byotudi balondi ba Yesu, le i myanda’ka miyampe yotuzambalaja? I bubinebine bukulupija bwa amba Yehova Tata wetu wa mūlu witusenswe. (Yoa. 3:16; 1 Pet. 5:7) Muswelo umo bidi ulombolanga Yehova Leza buswe bwandi i kupityila ku Bulopwe bwandi. O mwanda tulombolanga bakwetu na nsangaji amba, boba bakōkelele ku buludiki bwa Bulopwe, bakōkele Leza ne kulonga byoloke babwanya kupwana nandi. (Mit. 15:1, 2) Na bubine, kitungo kya Yehova i kya kutalula’ko masusu onso asusukwa pampikwa mwanda. Kadi ukatalula’ko masusu atamba ku kuvuluka bintu bibi bya pa kala. Bine ino shayo i myanda miyampe! (Is. 65:17) Byotudi basapudi, tubandaulei’ko bidi malondololo a bipangujo bibidi bya kamweno: Mwanda waka i biyampe bantu bevwane myanda miyampe dyalelo? I muswelo’ka otubwanya kuvuija senene mwingilo wetu wa bu basapudi?
MWANDA WAKA BANTU BASAKILWA KWIVWANA MYANDA MIYAMPE?
4. Le i mānga’ka ya bubela isekunwinwanga bantu bamo pa mwanda utala Leza?
4 Langa’po bidi shi abakusapwila amba shobe wēmunyemene, abe ne bantu bakwabo ba mu kyenu kisaka. Fwatakanya’po bidi bantu betela bu bamuyukile abanena’mba wadi na kalengwa, wimufyama, kadi ntapani. Bamo babwanya’nka ne kukukulupija amba kubwanyapo kwitana na shobe monka mwanda ke mufwe. Na bubine, bantu bavule basekunwinwanga mānga ya uno muswelo pa mwanda utala Leza. Bafundijibwanga’mba Leza i kikata kifyame, kayukibwapo, nansha amba i ntapani. Kimfwa, bendeji bamo ba bipwilo banenanga’mba, Leza ukasusula babi mu kifuko kya masusu a nyeke. Bakwabo balambikanga Leza masusu aleta bimpengele bya kipangila. Nansha bino binkumenkume byobipayanga bantu bayampe ne babi, banenanga’mba i mfuto itamba kudi Leza.
5, 6. Le lufundijo lwa kwialamuna ne mfundijo ya bubela bidi na lupusa’ka pa bantu?
5 Bakwabo banenanga’mba Leza kadi’kopo. Pa uno mwanda, langulukila pa lufundijo lwa kwialamuna. Bantu bavule batumbīle luno lufundijo banenanga’mba būmi bwāikele’ko pampikwa bwendeji nansha bumo bwa tunangu. Balañanga’mba Umpangi i kutupuye. Bamo banena’nka ne kunena’mba muntu udi’nka na nyema, o mwanda ke kya kutulumukapo shi muntu ulonga bilongwa bya bunyema. Banenanga’mba shi ntapani mukomokomo wendeja bakōkekōke, masusu akekala’ko nyeke. O mwanda ke kya kutulumukapo shi bantu bavule bakulupile amba tukekala nyeke na bukondame. Nanshi boba betabije lufundijo lwa kwialamuna kebadipo na lukulupilo.
6 Na bubine, lufundijo lwa kwialamuna ne mfudijo ya bubela i mituntwile ku bumonya-malwa bumona bantu mu ano mafuku a mfulo. (Loma 1:28-31; 2 Tem. 3:1-5) Buno bufundiji bwa bantu ke myandapo miyampe ya nyeke. Ino, enka munenene’kyo mutumibwa Polo, bushiyanga bantu na ‘ñeni mibafītyijibwe, balobela mungi ku būmi bwa Leza mpika.’ (Ef. 4:17-19) Kadi, lufundijo lwa kwialamuna ne mfundijo mikwabo ya bubela i milengeje bantu baleke kwitabija myanda miyampe itamba kudi Leza.—Tanga Efisesa 2:11-13.
7, 8. Le i muswelo’ka umo ubwanya bantu kwivwana myanda miyampe?
7 Pa kupwana na Leza, bantu bafwaninwe dibajinji kukulupila’mba Yehova udi’ko ne amba kudi bubinga buyampe bwa kumufwenena. Tubwanya kwibakwasha bekale na buno buyuki na kwibakankamika balangulukile pa bupangi. Kitatyi kifunda bantu bupangi na mutyima onso, baboilanga ñeni ku tunangu ne bukomo bwa Leza. (Loma 1:19, 20) Mu bukomo botulonga bwa kukwasha bantu babezemuke kitatyi kyobalangulukila pa bintu bilongele Umpangi wetu Mukatampe, tubwanya kwingidija maboloshile abidi: La vie a-t-elle été créée ? ne Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie. Nansha nabya, boba baboila ñeni ku bupangi kete, kebakatanapo malondololo ku bipangujo bimo bya mu būmi bikutakane pamo bwa bino: Mwanda waka Leza ulekele’ko masusu? Lelo Leza udi na mpango’ka itala ino ntanda? Lelo Leza untele mutyima?
8 Muswelo umo kete ubwanya bantu kwivwana myanda miyampe itala padi Leza ne pa mpango yandi i wa kwifunda Bible. Bine, tudi na dyese dya kukwasha bantu batane malondololo ku bipangujo byabo! Ino pa kutenga mityima ya bemvwaniki betu, tufwaninwe kulonga bivule kupita’ko kwibasapwila myanda; tufwaninwe ne kwibanekenya. (2 Tem. 3:14) Tubwanya kunekenya bininge na kulonda kimfwa kya Yesu. Mwanda waka wānekenye? Wānekenye mwanda wāingidije bipangujo senene. Le i muswelo’ka otubwanya kumwiula?
BASAPUDI BAPA BIPA BENGIDIJANGA BIPANGUJO SENENE
9. Le i bika byotufwaninwe kulonga shi tusaka kukwasha bantu ku mushipiditu?
9 Pamo bwa Yesu, mwanda waka tufwaninwe kwingidija bipangujo mu mwingilo wa busapudi? Langulukila bidi pa uno mwanda: Muñanga wakusapwila’mba ngidi na mwanda muyampe wa kukulombola. Wakusapwila’mba, mbwanya kupwa misongo yobe shi nakupasula. Ubwanya kumukulupila. Ino le bikekala namani shi wakulaya uno muswelo kumeso kwa kukwipangula kipangujo nansha kimo kya mowiivwanina? Bine kukamukulupilapo. Nansha shi muñanga udi na bwino’ka, ufwaninwe kwipangula bipangujo ne kuteja byomulombola kumeso kwa kukupa bukwashi bufwaninwe. Mu muswelo umo onka, shi tukakwasha bantu betabije myanda miyampe ya Bulopwe, tufwaninwe kwikala na bwino bwa kwipangula bipangujo senene. Tubwanya kwibakwasha enka shi tubapu kuyuka biyampe ngikadilo yabo ya ku mushipiditu.
10, 11. Le i bika byotubwanya kulonga na kwiula muswelo wa Yesu wa kufundija?
10 Yesu wādi uyukile’mba bipangujo bitongwe senene kebikakwashapo’nka mufundiji ayuke mwifundi, ino bikakwasha ne mwifundi atwele mu mwisambo. Kimfwa, kitatyi kyādi kisaka Yesu kufundija bandi bana ba bwanga kwityepeja, wēbepangwile kipangujo kiloba tudi mu kanwa. (Mako 9:33) Yesu pa kufundija Petelo mwa kulangulukila pa misoñanya, wāmwipangwile bipangujo bya kutonga’po malondololo a bine. (Mat. 17:24-26) Kyaba kikwabo, Yesu pa kusaka kuyuka bidi mu mutyima wa bana bandi ba bwanga, wēbepangwile bipangujo bivule bya kuyuka mobalangila pa mwanda. (Tanga Mateo 16:13-17.) Na kwingidija bipangujo ne kushintulula, Yesu wālongele bivule kupita’ko’tu kwibalombola bya kulonga. Wātengele mityima, ne kukankamika bantu balonge bintu kukwatañana na myanda miyampe.
11 Shi twiule Yesu na kwingidija bipangujo senene, tukalonga dibajinji bintu bisatu. Tukayuka mwa kukwashisha bantu senene, kunekenya kijika kya mīsambo ne kufundija bantu betyepeje muswelo obakokeja kumwena’mo. Langulukila pa myanda isatu ilombola muswelo otubwanya kwingidija bipangujo senene.
12-14. Le i muswelo’ka obwanya kukwasha mwana ekale na kikulupiji mu mwanda utala kusapula myanda miyampe? Leta kimfwa.
12 Mwanda 1: Shi wi mbutwile, le ukalonga namani shi obe mwana nkasampe wakusapwila’mba usaka kuyuka mwa kubingijija nkulupilo yakulupile mu bupangi kitatyi kyaesamba na mukwabo wa ku masomo? Na bubine ukasaka kumukwasha ekale na kikulupiji mu mwanda utala kusapula myanda miyampe. Pa kyaba kya kumufutulula nansha kumudingila kiponka na ponka, ubulwe’po kwiula kimfwa kya Yesu ne kumwipangula bipangujo bimo bya kuyuka mwalangila? Le ubwanya kulonga kino namani?
13 Pa kupwa kutanga na obe mwana bipindi bya mu boloshile Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie, ubwanya kumwipangula binenwa byamona bu biloba tudi mu kanwa. Mukankamike asokole aye mwine bubinga bwakulupidile mudi Umpangi ne kine kyasakila kulonga kiswa-mutyima kya Leza. (Loma 12:2) Lombola obe mwana amba bubinga bwadi nabo bubwanya kwishila na bobe.
14 Shintulwila obe mwana amba kitatyi kyaesamba na mukwabo wa ku masomo, ufwaninwe kulonda byowamulombola. Ko kunena’mba, ukapituluka mu myanda imo ne kwipangula bipangujo bilomba malondololo nansha bya kukimba kuyuka bilanga muntu. Kimfwa, ubwanya kunena mukwabo wa ku masomo atange kapango kadi mu boloshile La vie a-t-elle été créée ? pa paje 21. Ebiya obe mwana ubwanya kwipangula’mba, “lelo na bubine ADN idi na bukomo bwa kulama myanda, bupite bwa makompyuta a panopano?” Mukwabo wa ku masomo ukalondolola padi amba, i amo. Penepa obe mwana ubwanya kumwipangula’mba, “shi basendwe ba makompyuta kebabwanyapo kufikila’po, lelo kintu kyampikwa ñeni kikokeja namani kufikila’po akyo kine?” Pa kukwasha obe mwana ekale usenga kitatyi kyaesambila pa lwitabijo lwandi na bakwabo, ubwanya kulonga nandi kitatyi ne kitatyi bipindi bya mwa kusapwila. Shi umufundija muswelo wa kwingidija bipangujo senene, ukamukwasha avuije mwingilo wandi wa bu musapudi.
15. Le i muswelo’ka otubwanya kwingidija bipangujo kitatyi kyotulonga bukomo bwa kukwasha muntu kakulupilepo’mba Leza udi’ko?
15 Mwanda 2: Mu mwingilo wetu wa busapudi, tutananga’mo bantu batuna kwikala’ko kwa Leza. Kimfwa, muntu ubwanya kukulombola’mba kakulupilepo’mba Leza udi’ko. Pa kyaba kya kuleka ano malondololo etukankaje kwisamba, tubwanya kwipangula na bulēme amba, kukulupilepo mudi Leza tamba kitatyi’ka ne bine byakulengeje uleke kukulupila mudi Leza i bika. Shi tubapu kwivwana malondololo andi ne kumufwija’ko pa kulombola milangwe yandi, tubwanya kumwipangula shi umwene bu i bibi kutanga myanda ileta bukamoni bulombola’mba būmi bwāpangilwe. Shi mwinē njibo ukimba kulombola patōka milangwe yandi, ukanena padi amba kebyendele’mopo kupela kubandaula buno bukamoni. Penepa tubwanya kumupa boloshile La vie a-t-elle été créée ? nansha boloshile unana’mba, Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie. Bipangujo bipangulwa na bunwa ne na kanye, bibwanya kushitula mutyima wa muntu evwane myanda miyampe.
16. Mwanda waka ketufwaninwe kunena kifundwa kya Bible kitange malondololo mu dibuku dyotwifunda’mo Bible?
16 Mwanda 3: Kitatyi kyotwendeja kifundwa kya Bible, tubwanya padi kunena kifundwa kipituluke mu malondololo matampe adi mu dibuku difundilwa’mo Bible. Ino shi tulonge namino, tukalengeja kifundwa kileke kutama ku mushipiditu. Mwanda waka? Mwanda kifundwa kipituluka mu malondololo pa kubulwa kulangulukila’po, kekikashimatyijapo ku mushipiditu. Ubwanya kuleka’byo bukidibukidi pamo bwa mutyi ufumba mu kitatyi kya kyanga. (Mat. 13:20, 21) Pa kusaka kumukwasha aleke kufula kuno, tufwaninwe kwipangula utwifunda nandi alombole mwalangila pa byaefunda. Tompa kusokola shi witabije myanda yaefunda. Kintu kya mvubu kutabukidila i kumwipangula kine kyaaitabijija ne kyaapelela. Kupwa mukwashe alangulukile pa Bisonekwa mwanda wa akabwanye mwenda mafuku kufikila pa mvuyo miyampe. (Bah. 5:14) Shi twingidija bipangujo senene, bantu botufundija bakāla miji bininge mu lwitabijo ne kubwanya kukomena boba balonga bukomo bwa kwibalwa nansha kwibongola. (Kol. 2:6-8) Le i bika bikwabo byotubwanya kulonga pa kuvuija mwingilo wetu wa bu basapudi?
BASAPUDI BAPA BIPA BEKWASHANGA UMO KU MUKWABO
17, 18. Le i muswelo’ka otukengidila pamo kitatyi kyotudi na muntu mu mwingilo?
17 Yesu wātumine bandi bana ba bwanga babidi-babidi mu mwingilo wa busapudi. (Mako 6:7; Luka 10:1) Mutumibwa Polo webetyile mwenda mafuku bu “bakwetu ba mu mīngilo” bādi baputumina “mu mīngilo pamo [nandi] mu myanda-miyampe.” (Fid. 4:3) Kukwatañana na uno mulangwe wa mu Bisonekwa, basapudi ba Bulopwe bāshilwile mu 1953 mpangiko ya kufundija bakwabo mu busapudi.
18 Shi wenda na mwine Kidishitu mukwabo mu mwingilo, le i muswelo’ka omukokeja kwingidila pamo? (Tanga 1 Kodinda 3:6-9.) Tala mu obe Bible, kisonekwa kingidija omusapula nandi. Ta mutyima kudi omusapula nandi ne kudi mwine njibo kitatyi kyonso kyobesamba. Londa mwisambo na katentekeji mwa kukwashisha omusapula nandi pa kunekenya kijika. (Mus. 4:12) Ino kidyumu i kino: Leka kutyiba omusapula nandi kitatyi kyaingidija muswelo muyampe wa kulanguluka. Buzanzamuke bobe bwampikwa kwikaka bubwanya kuzozeja omusapula nandi ne kuvutakanya mwine njibo. Kyaba kimo, i biyampe kwiangula mu mīsambo. Ino shi usaka kunena kintu kampanda, nena kintu kimo nansha bibidi mu kīpi. Kupwa leka omusapula nandi endeleje mwisambo.
19. Le i bika byotufwaninwe kuvuluka, ne mwanda waka?
19 Le i muswelo’ka omubwanya kwikwasha na omusapula nandi kitatyi kyomwenda ku njibo ne njibo? Mubulwe’po kwingidija kino kitatyi mu kwisambila pa muswelo omubwanya kulumbulula musapwilo wenu? Tadijai kutyina mwisambo omwisambila pa bantu ba mu wenu mwaba wakemuzozeja. Mu muswelo umo onka, epukai dikinga dya kwisambila pa ngikadilo mibi ya basapudi bakwetu. (Nk. 18:24) I biyampe tuvuluke amba twi bipungwa bya dilongo. Yehova wētulombwele kanye ka kutendelwa na kwitupa mwingilo wa bulēme wa kusapula myanda miyampe. (Tanga 2 Kodinda 4:1, 7.) Nanshi batwe bonso tulombolei kufwija’ko pa uno mwingilo wa bulēme, na kulonga bukomo bwa kuvuija mwingilo wetu wa bu basapudi.
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 3]
[Bushintuludi pa paje 5]
Pa kutenga mityima ya bemvwaniki betu, tufwaninwe kwibanekenya
[Kifwatulo pa paje 6]
Bipangujo biyampe
[Kifwatulo pa paje 6]
kwasha bantu basokole bubinga bobadi nabo bwa kukulupidila
[Kifwatulo pa paje 6]
shitula ñeni ne mutyima wabo betabije bubinebine
[Kifwatulo pa paje 6]
wibakwashe balanguluke amba bafike ku mvuyo miyampe
