1. Engvângin nge Jehova chu Chanchin Ṭha Hriltu hmasa ber leh ropui ber a ni kan tih theih?

PATHIAN Jehova chu Chanchin Ṭha Hriltu hmasa ber leh ropui ber a ni a. Ani chuan kan nu leh pa hmasa berte an hel hnu lawkah rûlpui—Diabol-Setana—tihboral a ni dâwn tih chanchin ṭha chu a puang chhuak nghâl a ni. (Gen. 3:15) Kum zabi tam tak chhûngin, Jehova chuan a hming chhia tihthianghlim a nih dân tûr te, Setana thlentîr chhiatnate sût lêt a nih dân tûr te, leh mihringte’n Adama leh Evi hloh tâkte an neih lêt leh theih dânte ziak tûrin mi rinawmte chu thlarauvin a thâwk khum a ni.

2. (a) Vântirhkohte chuan chanchin ṭha hrilh chungchângah eng chanvo nge an neih? (b) Isua’n chanchin ṭha hriltute tân eng entawn tûr nge a siam?

² Vântirhkohte pawh chanchin ṭha hriltu an ni a. Anmahni ngeiin chanchin ṭha an hrilh bâkah mi dangte pawh chanchin ṭha puan chhuahnaah an ṭanpui bawk a ni. (Lk. 1:19; 2:10; Tirh. 8:26, 27, 35; Thup. 14:6) Vântirhkoh chungnung ber, Mikaela chanchin ve hi le? Isua tih hming pua leia a awm lai khân ani chuan chanchin ṭha hriltu mihringte tân entawn tûr a siam a. A nunah chanchin ṭha thehdarhna chu a ngaih pawimawh ber a nih kha!—Lk. 4:16-21.

3. (a) Kan puan chhuah chanchin ṭha chu eng nge ni? (b) Chanchin ṭha hriltu kan nih angin eng zawhnate nge kan ngaihven?

³ Isua chuan a zirtîrte chu chanchin ṭha hriltu ni tûrin thu a pe a. (Mt. 28:19, 20; Tirh. 1:8) Tirhkoh Paula chuan a hnathawhpui Timothea chu: “Chanchin ṭha hriltu lam hna thawk la, i rawngbâwlna kha hlen rawh,” tiin a fuih a ni. (2 Tim. 4:5) Isua hnungzuitute kan nih angin eng chanchin ṭha nge kan puan chhuah? Chanchin ṭhaah chuan kan Pa vâna mi, Jehova’n min hmangaih tih thutak thlamuanthlâk tak a tel a. (Joh. 3:16; 1 Pet. 5:7) Pathian Jehova’n a hmangaihna a târ lan dân pawimawh tak pakhat chu a Lalram hmangin a ni. Chuvângin, Lalram rorêlna hnuaia intulût a, Pathian thu zâwm a, dik taka thil titu zawng  zawngte chuan a ṭhiante angin amah nêna inlaichînna ṭha an nei thei tih mi dangte hnênah lâwm takin kan hrilh a ni. (Sâm 15:1, 2) A nihna takah chuan, dik lo taka thil tihna avânga hrehawm tawrhna zawng zawng tih tâwp chu Jehova thiltum a ni a. Ani chuan tûn hmaa hrehawm tawrhnate hriat chhuahna avânga rilru natnate pawh a tibo dâwn a ni. Chanchin ṭha a va ni tak êm! (Is. 65:17) Chanchin ṭha hriltu kan nih avângin, zawhna pawimawh tak pahnih chhânna chu i lo ngaihtuah ang u: Engvângin nge tûn laiah mite’n chanchin ṭha an hriat a pawimawh? Chanchin ṭha hriltu kan nihna chu engtin nge hlawhtling taka kan hlen theih ang? tihte hi.

4. Mite hnênah Pathian chanchin dik lo engte nge hrilh ṭhin a nih?

⁴ Nangmah leh i chhûngte chu i pa’n a kalsan che u, tih mite’n an hrilh che angah han inchan teh. Amah hretu nia insawite’n ani chu mi inla hrang, mi inhawng lo, leh nunrâwng tak niin an sawi a. Ṭhenkhat phei chuan i pa chu a thih tawh avângin amah biak pawh tum chu thil ṭangkai lo angin an sawi a, chu chu i ring pawh a ni thei a ni. Pathian chanchin chu mi tam takte hnênah chutiang chuan hrilh a ni a. Ani chu hriat thiam theih loh, a nih loh leh nunrâwng tak anga zirtîr an ni bawk. Entîr nân, sakhaw hruaitu ṭhenkhatte chuan Pathianin mi sualte chu chatuanin a hrem dâwn niin an sawi a. Mi dangte chuan leilung chhiatnain a thlen hrehawm tawrhna chu Pathian thlentîrah an puh bawk. Chûng thilthlengte chuan mi ṭha leh ṭha lote thihna thlen mah se, Pathian hremna anga sawi a ni tho a ni.

5, 6. Engtin nge chanchhâwnna ngaih dân leh thurin dik lote chuan mite chu a nghawng?

⁵ Mi dangte chuan Pathian a awm lo an ti a. Hemi chungchângah hian, chanchhâwnna ngaih dân hi lo ngaihtuah teh. Chu ngaih dân thlâwptu mi tam takte chuan nunna chu kaihruaitu fing tel lova amaha lo awm angin an sawi a. Anni chuan Siamtu a awm lo, an ti bawk. Ṭhenkhat phei chuan mihringte hi ramsa chi khat mai an ni a, miin ramsa ang maia thil a tih hian mak kan ti tûr a ni lo, an ti hial a ni. Anni chuan mi chakte’n chak lote chunga nunrâwng taka an thunun hi a dân tûr rêng niin an sawi a. Chuti chu, mi tam tak chuan rorêl dik lohna awm reng tûra an ngai pawh hi a mak hran lo. Chuvângin, chanchhâwnna ringtute chuan beiseina dik an nei lo a ni.

⁶ Chanchhâwnna ngaih dân leh thurin dik lote chuan tûn ni hnuhnûng chhûnga mihringte tawh manganna a belhchhah tih a chiang hle. (Rom 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5) Hêng mihring zirtîrnate hian chatuan daih chanchin ṭha leh dik min pe lo. Chu ai mah chuan, tirhkoh Paula sawi angin mite chu “Pathian nunna lakah ṭhena lo awmin, an hriatnaah chuan an lo thim” zâwk a ni. (Eph. 4:17-19) Chu bâkah, chanchhâwnna ngaih dân leh thurin dik lote chuan mite chu Pathian aṭanga chhuak chanchin ṭha chu pawm lo tûrin a dang tlat bawk a ni.—Ephesi 2:11-13 chhiar rawh.

7, 8. Mite’n chanchin ṭha an hriat chian theih dân awmchhun chu eng nge ni?

⁷ Pathian nêna inrem leh tûrin mite chuan Pathian Jehova chu a awm tih leh amah hnaih chhan tûr ṭha tak a awm tih an rin hmasak phawt a ngai a. Chu hriatna nei tûr chuan thil siamte bih chiang tûra fuihin anni chu kan ṭanpui thei a ni. Mite’n rilru inhawng taka thil siamte chanchin an han zir hian, Pathian finna leh thiltihtheihna chu an hre thei a. (Rom 1:19, 20) Mahse, thil siam aṭang chauhva inzirte chuan hêng zawhna hrilhhaithlâk tak tak ṭhenkhat: Engvângin nge Pathianin hrehawm tawrhna awm a phal? Leilung atâna Pathian thiltum chu eng nge ni? Pathianin a mi mal takin min ngaihsak em? tih chhânnate hi an hmu lo vang.

⁸ Mite’n Pathian leh a thiltum chungchânga chanchin ṭha an hriat chian theih dân awmchhun chu Bible zirna aṭangin a ni. Mite zawhna  neihte chhâng tûra kan ṭanpui thei chu chanvo hlu a va ni êm! Mahse, kan thusawi ngaithlatute thinlung thleng tûr chuan thil nih dân dik tak hrilh mai a tâwk lo; hriat chiantîr, a nih loh leh hmin kan tum tûr a ni. (2 Tim. 3:14, 15) Isua entawn tûr siam chu zuiin, mite chu kan hmin thiam lehzual thei. Engvângin nge ani chu a hlawhtlin êm êm? A chhan pakhat chu zawhnate thiam taka a hman vâng a ni. Ani chu engtin nge kan entawn theih ang?

9. Mite chu thlarau lama ṭanpui tûr chuan eng nge kan tih ngai?

⁹ Engvângin nge chanchin ṭha hrilhnaah Isua angin zawhnate kan hman ang? He thilthleng hi han ngaihtuah teh: I doctor chuan chanchin ṭha hrilh tûr che a neih thu a sawi a. I inzai chuan i dam ang, a ti a ni. Amah chu i ring pawh a ni thei. Mahse, i natna chungchânga zawhna pawh a zawh hma hauh chein, chu thu chu tiam ta che se, engtin nge ni ang? Chutiang a nih chuan, amah chu i rin a beisei awm lo hle ang. Doctor chu engtianga thiam pawh ni se, ṭanpuina awmze nei tak a pêk hma chein, zawhna a zawh che a, i natna chungchâng i sawi chu a ngaihthlâk hmasak phawt a ngai a ni. Chutiang bawkin, Pathian Ram chanchin ṭha pawm tûra mite kan ṭanpui dâwn a nih chuan zawhnate thiam taka kan zawh a ngai a. An thlarau lam dinhmun kan hriat chian hnuah chauh kan ṭanpui thei dâwn a ni.

10, 11. Isua zirtîr dân entawnna aṭangin eng nge kan hlen chhuah theih?

¹⁰ Ngun taka thlan zawhnain zirtîrtu chu zirlai ngaih dân hre tûrin a ṭanpui bâkah, titinaa teltîr thei tûrin a ṭanpui bawk tih Isua chuan a hria a. Entîr nân, Isua’n a zirtîrte hnênah inngaihtlâwmna chungchâng zirtîr a tum khân, an ngaihtuahna hmantîr theitu zawhna a zâwt hmasa phawt a ni. (Mk. 9:33) Thu bul ṭanchhana ngaihtuah dân zirtîr nân Isua chuan Petera chu duhthlanna siam ngai zawhna a zâwt a. (Mt. 17:24-26) Ṭum dang lehah, a zirtîrte rilrua thil awm hriat a duh khân, ngaih dân phawrh chhuak thei zawhna tam tak a indawtin a zâwt bawk a ni. (Matthaia 16:13-17 chhiar rawh.) Isua chuan zawhnate hmangin leh thute sawiin thu dik hrilh mai aia tam a ti a. Mite rilru khawihin, chanchin ṭha mila thil ti tûrin a chêttîr a ni.

¹¹ Isua entawna zawhna thiam taka kan hman hian a lo berah thil pathum kan ti a ni. Mite ṭanpui theih dân ṭha ber kan hria a, titina tihtâwp tumte kan chhâng lêt thei a, mi inngaitlâwmte chu anmahni ngeiin an hlâwkpui theih dân kan zirtîr a ni. Rah chhuah ṭha nei tûra zawhna kan hman theih dân târ langtu thil thleng pathum chu i lo ngaihtuah ang u.

12-14. Engtin nge i fapa chu thu hrilhnaa inrin tâwkna nei lehzual tûra i ṭanpui theih? Entîrna pe rawh.

¹² Ngaihruat Thilthleng 1-na: I fapa tleirâwl school aṭanga lo haw chuan a kalpuite’n mitthite dinhmun leh mi sualte meidîla hrehawm an tawrh dân chungchâng an sawi thu a hrilh che a, i fapa chuan an hnêna thu hrilh a duh a, mahse hrilh dân tûr erawh a hriat loh thu a hrilh bawk che a ni. Chutiang dinhmunah chuan ani chu engtin nge i ṭanpui theih ang? Thu hrilh dân tûr a hriat loh avânga sawisêl mai emaw, a hrilh dân tûr hrilh mai emaw ai chuan, engvângin nge Isua entawn tûr siam chu zuiin a ngaih dân phawrh chhuak thei zawhna ṭhenkhat chu i zawh loh vang? Chu chu engtin nge i tih theih ang?

¹³ Entîr nân, i fapa chu Bible Zirtîrna lehkhabu, bung 6-naa paragraph ṭhenkhat chu i chhiarpui thei a. Tichuan, mitthi tawhte’n  hrehawm an tawrh lohzia finfiahna mi hmin thei ber nia a ngaih chu i zâwt thei ang. Chu thu chu a dik tih a pawm chhan chu tîm miah lova sawi chhuak tûrin fuih rawh. (Rom 12:2) I fapa hnênah chuan a chhan nia a hriat dân leh i hriat dân a inang chiah kher a ngai lo tih hrilh ang che.

¹⁴ I fapa hnênah chuan a school kalpuite a biak hunah thusawi dân tûr i entîr anga ti tûrin hrilh la. A school kalpuite hnêna thu a hrilh dân tûr tihchhinna i neihpui thei a ni. Tih dân tûr chu, i fapa chuan entîrna pakhat a sawi ang a, chutah an ngaih dân a zâwt thei a ni. Entîr nân, Bible Zirtîrna lehkhabu, bung 6-na, paragraph 17-naa thu awmte chu hmangin, a school kalpuite hnênah chuan: “A fapain thu a âwih loh avângin pa ber tuemaw chuan a fapa kut a hâlsak ang em?” tiin a zâwt thei a. An chhânna a ngaihthlâk hnu chuan heti hian a sawi zawm thei a ni: “Mihringte mahin chutianga an fate an hrem dâwn loh chuan mihringte Siamtu, Pathian chuan meidîlah chatuanin mite chu a nghaisa ang em?” tiin. I fapa chu mi dangte hnêna a rinna sawi chhuak thiam lehzual tûra ṭanpui nân chutianga tihchhinna chu i neihpui ziah thei a ni. Zawhna thiam taka hman dân i zirtîr chuan, chanchin ṭha hriltu a nihna hlen tûrin i ṭanpui tihna a ni ang.

15. Engtin nge Pathian awm ring lotu ṭanpui nân zawhnate kan hman theih ang?

¹⁵ Ngaihruat Thilthleng 2-na: Kan thu hrilh rawngbâwlnaah Pathian awm ringhleltute kan tawng ṭhîn a. Entîr nân, mi chuan Pathian awm a rin loh thu min hrilh mai thei a. A thu sawi avânga titina tihtâwp ai chuan, engtia rei nge Pathian awm ring lotu a lo nih tawh tih leh a nih chhante chu zahthiam takin kan zâwt thei a ni. A chhânna kan ngaihthlâk a, chu mi chungchâng ngun taka a lo ngaihtuah avânga kan fak hnuah, nunna hi siam a nihzia finfiahtu thuziak chhiar chu thil dik lo nia a ngaih dâwn leh dâwn loh kan zâwt thei a. In neitu chu rilru inhawng tak a nih chuan, chutiang  finfiahna en duh loh chu thil tih âwm a nih loh thu a sawi mai thei a. Tichuan, nunna hi siam a nihzia finfiahna petu thu leh hla chhuah a engemaw ber pe tûra kan tlawh leh theih thu kan hrilh thei a ni. Thiam tak leh ngilnei taka zawhnate kan zawh chuan mite thinlungah chanchin ṭha kan thlen thei ang.

16. Engvângin nge Bible zirlai chu Bible zirna ṭanpuitu lehkhabu aṭanga chhânna kan chhiar chhuahtîr mai loh vang?

¹⁶ Ngaihruat Thilthleng 3-na: Bible zirna kan kaihhruai laiin, zirlai chu Bible zirna ṭanpuitu lehkhabua a chhânna chhut chhuah sa kan chhiar chhuahtîr mai pawh a ni thei a. Mahse, chutianga kan tih chuan zirlai thlarau lama ṭhan chhohna tûr kan dang thei a ni. Engvângin nge? A chhan chu a thute chhût ngun lova, chhiar chhuak mai zirlai chuan thlarau lamah zung a kaih ngheh a rinawm lo a ni. Ani chu tihduhdahna ang ni sa hnuaiah chuan awlsam taka vuai thlai ang mai a ni thei a. (Mt. 13:20, 21) Chutiang thil a thlen loh nân zirlai chu a thil zirte chungchânga a ngaih dân kan zawh a ngai a ni. A thil zirte chu a pawm leh pawm loh hriat tum la. Chu aia pawimawh zâwk chu a pawm chhan emaw, pawm loh chhan emaw sawitîr hi a ni. Tichuan, mahni ngeia thu tlûkna dik a siam theihna tûrin Bible aṭanga chhût ngun tûrin ṭanpui rawh. (Heb. 5:14) Zawhna thiam taka kan hman chuan kan zirpuite chuan rinnaah zung an kaih nghetin; anmahni dodâl emaw, hruai sual emaw tumtute beihna chu an do zo thei ang. (Kol. 2:6-8) Chanchin ṭha hriltu kan nihna hlen tûrin eng thil dang nge kan tih theih?

17, 18. Rawngbâwlnaa mi dang kan thawhpui hunah engtin nge ho khat anga kan thawh theih ang?

¹⁷ Isua chuan a zirtîrte chu thu hril tûrin pahnih zêlin a tîr chhuak a. (Mk. 6:7; Lk. 10:1) A hnuah tirhkoh Paula chuan a “thawhpui” ‘chanchin ṭhaa amah beihpuitute’ chu a sawi lang a ni. (Phil. 4:3) Chu Bible hun laia tih dân chu zuiin, kum 1953 khân Lalram thuchhuahtute chuan rawngbâwlna kawnga mi dangte zirtîrna program chu an nei ṭan a ni.

¹⁸ Rawngbâwlnaa Kristian dangte i zui hian, engtin nge ho khat anga in thawh dun theih? (1 Korinth 3:6-9 chhiar rawh.) I thawhpuiin a hman Bible chângte chu i Bible-ah lo en ve zêl la. I thawhpui leh in neitu an ṭawng lai chuan ngun takin lo ngaithla tawn ve ve la. Hnial kalhna chhâng lêt tûra i thawhpui chu i ṭanpui a ngaih tâk hlauhin, an titina chu lo ngaithla zêl ang che. (Thur. 4:12) Fîmkhur a ngaihna lai erawh a awm: I thawhpuiin thiam taka mite a chhûtpui laia lo sawi ve lo chu tum ang che. I phûr avânga i lo sawi vena chuan i thawhpui chu a tilunghnualin, in neitu chu a ngaihna hre lovin a awmtîr thei a ni. A châng chuan thusawi laia lo tel ve chu thil âwm tak pawh a ni thei bawk a. Mahse, thil engemaw sawi i tum a nih pawhin kam hnih khat lek bâk sawi lo la. Tichuan, i thawhpui chu sawi chhun zawmtîr leh ang che.

19. Eng nge kan hriat reng ang a, engvângin nge?

¹⁹ Engtin nge in dang in pan laiin i thawhpui nên chuan in inṭanpui tawn theih ang? Engvângin nge chu hun chu in thu sawi dân tihmasâwn tûra sawi dun nân in hman loh vang? In thu hrilhna biala awmte chungchâng in sawi chu mi tilunghnualtu a nih loh nân fîmkhur ang che u. Chutiang bawkin, chanchin ṭha hrilnaa kan thawhpuite an tlin lohna lai ninawm khawpa sawi chu pumpelh rawh. (Gal. 5:15) Hlum bêl mai kan ni tih kan hre reng tûr a ni a. Jehova chuan chanchin ṭha hrilhnaah ro hlu tak min kawltîrin, kan chungah zahngaihna nasa tak a lantîr a ni. (2 Korinth 4:1, 7 chhiar rawh.) Chuvângin, chanchin ṭha hriltu kan nihna hlen chhuak tûra theih tâwp chhuahin, chu ro kan hlutzia chu i lantîr ṭheuh vang u. (w13-E 05/15)