Ir al contenido

Ir al índice

Tʼinyasuin je énnda chjotse

Tʼinyasuin je énnda chjotse

“Tixái, tinókjoayai tʼatsʼe Niná, tijngui xáli.” (2 TIM. 4:5)

1. Ánni kʼoabixónsíñá nga je títjon Jeobá kitsoya je énnda chjotse.

ʼYÁNI xi batíoná choa̱ nga tsoya je énnda chjotse. Xi títjon jéní Jeobá. Kʼianga jeyátsʼi̱n tsakinyále Niná je chjotajchínganá, Adán kao Eva, je Niná tiʼakʼia kitsoyani nga tjóxin je ye̱ xi tsakʼanachale, xi tsonile, je Na̱i (Gén. 3:15). Kʼianga jeki nó, je Niná chjota kisichjén nga tsakʼétʼaxo̱n josʼin tjóxin je Na̱i, xi chʼaosʼin kisikʼéjna jaʼaínle Niná, kʼoa nga tjóxin jmeni xi chonle kʼoa nga kʼoasʼin koatio ijngokʼani je chjota josʼin tsakatio je Adán kao Eva nga títjon.

2. 1) Jósʼin tjíonchja̱ni ánkje tʼatsʼe énnda chjotse. 2) Jmé choa̱ xi tsakʼéjnale Jesús je xi tsoyason énnda chjotse.

2 Je ánkje kʼoati tjíonchja̱ni tʼatsʼe je énnda chjotse kʼoa tjíobinyakao je choʼndale Niná nga kʼoati katasʼín (Luc. 1:19; 2:10; Hech. 8:26, 27, 35; Apoc. 14:6). Kʼoa jóbixoán xi tʼatsʼe ánkjetítjon xi Miguel ʼmi, xi tsonile je Jesús. Kʼianga jaʼai i̱ Sonʼnde jngo choa̱ xi nʼio nda tsakʼéjnale je chjota. Je Jesús ñaki tokui xá kisʼin nga tsakakóyason je énnda chjotse (Luc. 4:16-21).

3. 1) Jmé énnda chjotse xi kʼoasʼin ʼmiyasoán. 2) Jméni xi jao koya chótʼayasoán.

3 Je Jesús kʼoakitsole chjotale nga katatsoyason je énnda chjotse (Mat. 28:19, 20; Hech. 1:8). Kʼoa je pastro Pablo i kitsole Timoteo: “Tixái, tinókjoayai tʼatsʼe Niná, tijngui xáli” (2 Tim. 4:5). Jñánile je énnda chjotse xi kʼoasʼin ʼmiyasoán. Jngo koya kuinga tsjoakená je Jeobá (Juan 3:16; 1 Ped. 5:7). Kʼoa kʼoasʼin bakóni nga tsjoakená nga tíjna jngole Chjotaxá, kʼoa kuinga kʼoaʼmisínilee je chjota kʼianga miyole Niná koa̱n kʼiatsa je xi tsjoánganʼiole Chjotaxá jebi, tsa sitjosonle Niná kʼoa kui kʼoasʼin xi kixi tíjna (Sal. 15:1, 2). Je Jeobá kʼoati tso nga kjoaʼaxin ngayeje xi tsín kixi kjima xi kjoañʼai tjíosíkatíojinná, kʼoa nga saʼnda cha̱jinná tsa jmeni xi chʼao koantʼeen ngasʼa (Is. 65:17). Kʼianga kui kjoanda tjínná nga ma ʼmiyasoán je énnda chjotse, jaola koya tjínni xi chótʼayajiaan: Xi títjon, ánni nga nʼio machjénsíni ndʼaibi kʼianga kataʼmiyale chjota je énnda chjotse. Xi majaoni, jósʼin kuitjosonná xá jebi.

ÁNNI NGA NʼIO CHJÍSÍNILE NGA KATAʼMIYALE CHJOTA JE ÉNNDA CHJOTSE

Kʼianga nda nikjaʼaitsjeen jme xi chjonangiaa binyakao je chjota nga síkjaʼaitsjenjin jñá yʼangini jme xi makjainle

4. Jmé énndiso xi tísʼene je Niná.

4 Cha̱niyalai jkui tsa ʼya xi kʼoakuitsoli nga jekitsjionkonli je nʼaili. Tsa tjíokʼa xi kʼoakuitsoli nga tsín mele skoe̱li, nga tsín kuenta tisʼínnili kʼoa nga nʼio tsʼen. Kʼoa kʼa xi kʼoakuitsoli nga jngoyale jekʼien nʼaili kʼoa nga tsín machjén nga je kuijnyísjai. Kʼoakjoánti tjíoʼmile chjota xi tʼatsʼe Niná. Kʼoatjíoʼmile nga tsín koa̱n skoe̱ jokjoan Niná kʼoa nga nʼio tsʼen. Tobʼelañá, tjíokʼa je chjotatítjonle relijión xi kʼoatsole chjota nga kjoañʼai tsjoále Niná je chjotatsʼen ngantsjai nichxin ya jñani lʼí títi. Kʼoati tjío xi je bánele jée Niná nga kjoaxkón faʼai kʼoa ninga biya xi nda sʼín kao xi chʼao sʼín, kʼoatso nga je Niná xi kjoañʼai tjíosíkasénne.

Kʼianga chjonangilee faʼasʼenjin kjoafaʼaitsjenle kao ni̱ma̱le je Énle Niná

5, 6. Jótjíosatío kjoafaʼaitsjenle chjota kʼianga kʼoasʼin tjío xi evolución makjainle kʼoa kao je xi kjoandiso bakóya.

5 Tjínkʼa je chjota xi kʼoatso nga tsín Niná kʼoa nga cho̱ kinroañá. Je chjota xi tʼatsʼe evolución makjainle kʼoatso nga tsín ʼya xi kisinda je tsojmi xi tjín. Kʼoa saʼnda kʼoatso nga kuinga cho̱ kinroani chjota nga sakʼoa nʼio tsʼenni kʼoa nga to yaole fini. Kʼoatso nga tsínkʼia tjóxin je xi chʼaotjín kʼoa nga toxá kʼoamani nga totaon ʼya je xi ma̱ tjío. Je xi kʼoasʼin makjainle alijme kjoachoya tjínle.

6 Nga tʼatsʼe evolución makjainle chjota kʼoa nga tjío xi kʼoati kjoandiso bakóya tʼatsʼe Niná kuinga sa tse sa tse kjoañʼai tjínsíni nichxin fetʼa xi tiyoaa ndʼaibi (Rom. 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5). Kʼianga kʼoasʼin makjain kʼale alikui nda tjíosíkatío je chjota. Tojo kitso je pastro Pablo je chjota “tonjio tjío kjoafaʼaitsjenle. Kjaínga totʼaxin tjíole kjoabijnachonle Niná” (Efes. 4:17-19). Kʼianga kʼoasʼin evolución makjainle chjota kʼoa nga énndiso ʼmiyale kuinga tsín makjainsínile je énnda chjotse xi tʼatsʼe Niná tínroani (tʼexkiai Efesios 2:11-13).

Kʼianga chjonangilee síkjaʼaitsjenjin kʼoa tijé síjinnile yaole jotjínni xi tiʼmiyalee

7, 8. Jósʼin kʼuínyalee je chjota nga katamajinle je énnda chjotse.

7 Kʼianga nda koatio chjota ngixko̱n Jeobá, títjon kjoanla machjén nga katamakjainle kʼianga ñaki tíjna je Jeobá kʼoa nga koa̱n sichriantʼale. Koaan kuinyakoaa je chjota nga katamakjainle. Koaan kʼoakʼuínlee nga katakotsenle jmeni xi kisinda je Niná. Kʼianga nda chotʼayasoan jmeni xi kisinda je Niná yaa ʼyañá nga tjínle kjoachjine kʼoa nga tjínle nganʼio (Rom. 1:19, 20). Kʼoa jósʼin kuinyakoaa je chjota kʼianga ñaki tokatamaxkónle nga skoe̱ jmeni xi kisinda je Niná. Koaan si̱chjén je foyeto ¿Es la vida obra de un Creador? kao je foyeto El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Tonga tjío jmeni xi tsín koa̱nchoyaná tsa tokui chótsenlee jmeni xi kisinda je Niná. Tobʼelañá, ánni nga títsjoáʼndesíni Niná nga kjoañʼai tjín, jméni xi tjínndajinle xi kao sonʼnde kʼoa a mandosinle xi tʼatsaan nga jngó jngoá.

8 Kʼianga katamajinle xíngiaa je énnda chjotse kʼoa kao jmeni xi tjínndajinle je Niná machjénní nga kataʼmiyale je Biblia. Kʼoa ñá, nʼio tse kjoanda tjínná nga kʼoasʼin ʼmiyalee jmeni xi sakʼoa kjonangi je chjota. Kʼianga tsao̱jin ni̱ma̱le je énnda chjotse ali tsa tokuijin kʼoakʼuínlee tʼatsʼe Niná, machjénní nga si̱choyalee je chjota ánni nga katamakjainsínile (2 Tim. 3:14). Kʼoa ngisa koa̱nná kʼuínyalee tsa je choa̱le Jesús kjuintjenngiaa. Ánni nga kʼoasikji nda kitsoyasíni je Jesús. Kuinga koanle josʼin kiskonangile je chjota. Kataʼyala jósʼin koa̱n chjénngilee.

JE XI MALE TSOYASON TÍTJON KJOANLA SÍKJAʼAITSJEN JMENI XI KJONANGI

9. Jósʼin kuinyakoaa je chjota nga katabe xi tʼatsʼe Niná.

9 Ánni nga kjoachjonangi si̱katíosínilee je chjota kʼianga ʼmiyasoán, tojo kisʼin je Jesús. Cha̱niyalai jkui kʼiatsa je chjinexki xi síxkili kʼoakuitsoli nga koa̱nndai kʼiatsa jtíyai, tochale koa̱nkjainli. Tonga tsakʼia kʼoakuitsoli nga tikje kjonangijinnili jomali, tochale likui koa̱nkjainli. Ninga ʼyai nga nʼio nda chjinexki jebi, títjon kjoanla machjén nga skónangili jmé chʼin xi tjínli ánni nga koa̱n tsjoásínili je xki xi machjénli. Kʼoakjoánti sʼin mangóson nga ʼmiyalee chjota je énnda chjotse, machjénní nga kjoachjonangi koatiolee ánni nga jchasíñá josʼin tjío ngixko̱n Niná kʼoa koa̱n kuinyakaosíñá.

Nga jtsaojin ni̱ma̱le chjota je énnda chjotse machjénní nga si̱choyalee

10, 11. Jósʼin bichótsjoá kʼianga choa̱le Jesús mangíntjenngiaa kʼianga ʼmiyaa.

10 Je Jesús be kʼianga nda bichótsjoá kʼianga kjoachjonangi batiolee je chjota xi ʼmiyalee. Ali tsa tokuijin nga jchaa xi tʼatsʼe chjota, kuiní nga katasíkjaʼaitsjenjin kʼoa nga kʼoakatatso jotjín kon. Tobʼelañá, je Jesús títjon kjoanla jngo kjoachjonangi tsakʼéjnale je chjotale kʼianga tsakakóyale xi tʼatsʼe kjoanangitokon (Mar. 9:33). Kʼoa kʼianga tijé katasíchoyanile yaole je Pedro, je Jesús jngo kjoachjonangi tsakʼéjnale, kʼoa jao koya tjínni én xi kitsole kʼoa jé Pedro kisinkjínle kon jñanile xi kui (Mat. 17:24-26). Kʼoa kʼianga mele skoe̱ Jesús jotjío ni̱ma̱le je chjotale nkjín koya xi kiskonangile (tʼexkiai Mateo 16:13-17). Je Jesús ali tsa tokuijin kʼoakitsole chjota jmeni xi tjínnele sʼin. Tsakasenkao nga koankjainle tʼatsʼe énnda chjotse kʼoa nga kisikʼantjaiya yaole.

11 Kʼianga chjenngilee je Jesús, josʼin tsakatío kjoachjonangi, ngisa ʼyaa josʼin binyakoaa je chjota. Kʼoati ʼyaa joʼmilee je xi tsín makjainle jme xi ʼmiyalee. Kʼoa koaan koakoyalee je chjota xi ndʼé tjío ni̱ma̱le josʼin kuinyakao nga tjíokotʼaya je Énle Niná. Janla koya kataʼyaa josʼin koa̱n chjónangilee chjota.

12-14. Jósʼin kuisenkoai je tili nga katamanʼio kon nga katatsoya énnda chjotse. Jngo choa̱ tʼejnai.

12 Xi títjon. Jósʼiain kʼiatsa kʼoakuitsoli je tili nga tsín manʼio kon nga tsoyale je xi ñatje̱n tjíotsoma skuela kʼianga Niná kisinda ngayeje xi tjín. Koa̱njin kuisenkoai nga katamanʼio kon nga katatsoya énnda chjotse. ʼNdele nga kuixkankoai kʼoa nga tokjoan kʼoakʼuínlai jokuitso, tosajin nda nga je choa̱le Jesús kʼuíntjenngi kʼoa nkjín kjoachjonangi si̱katíolai nga kʼoakatatso josʼin síkjaʼaitsjen. Jókoa̱n sʼiain.

13 Koaan kʼoéxkia kʼao kjoaʼmiya xi faʼaitʼa je foyeto El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, kʼoa xijekoa̱n chjónangilai jñánile xi ngisa makjainle. Kʼoatʼinlai nga katasíkjaʼaitsjen ánni nga makjainsínile nga tíjna jngo Niná xi kisindaná kʼoa ánni nga mesínile sitjosonle (Rom. 12:2). Kʼoatʼinlai nga tsínkjoan koa̱nngóson kjoafaʼaitsjenno nga̱ kjaʼaí kjaʼaí bixoán anni nga makjainsíniná xi tʼatsʼe Niná.

14 Kʼoatʼinlai nga kʼoatisʼin katafákao je xi ñatje̱n tjíotsoma skuela. Katabatío kʼale choa̱ kʼoa xijekoa̱n, katakjonangile jósʼin síkjaʼaitsjen. Tobʼelañá, koaan kʼoakuitsole nga katabʼéxkia je rekuadro xi faʼaitʼa je foyeto El origen de la vida ya pájina 21. Kʼoa xijekoa̱n, skónangile: “A tsí kʼoatjín jotso ibi, ningalani je chjotachjine tjíosínda ki̱cha̱ xi tomaxkónná josʼin síxá, jolani tsa computadora, likui mangóson josʼin síxá je ADN”. Tochale “jaon” kuitso je xi tíchjonangile. Kʼoati koa̱n i̱ kuitsosale: “Kʼiatsa makjainná nga tjín xi tsakʼénda josʼin síxá jngo computadora, jókoa̱nnile nga tojé sixáni ADN kʼiatsa tsín ʼya xi tsakʼénda”. Koaan ntsjaintsjai kʼuínyalai je tili ánni nga kuitsosíni kon nga kuitsoya tʼatsʼe kjoamakjainle. Kʼiatsa kʼuínyalai josʼin koatio kjoachjonangi koaanle nga nda kuitsoya.

15. Jméni xi chjónangilee jngo chjota xi tsín makjainle nga tíjna je Niná.

15 Xi majaoni. Kʼianga tiʼmiyasoán sakʼoa tsaojiaan chjota xi tsín makjainle nga tíjna Niná. Tobʼelañá, tsa jngo xi “tsín makjainna tʼatsʼe Niná” kuitsoná, jósʼiaan. ʼNdele nga tosi̱kjetʼaa énná, koaan chjónangilee kʼiá saʼndani nga kʼoasʼin makjainle kʼoa ánni nga kʼoasʼin síkjaʼaitsjensíni. Kʼianga jekuinóʼyá jme xi kuitsoná koaan kʼoakʼuínlee nga nda sʼín nga síkjaʼaitsjenjin tʼatsʼe jebi, kʼoa koaan chjónangilee tsa mele kʼoexkia jngo xo̱n xi faʼaitʼa jme choa̱ xi tjín kʼianga tjín xi kisinda ngayeje tsojmi. Kʼiatsa “jaon” kuitso koaan koájnalee je foyeto ¿Es la vida obra de un Creador? Kʼoa tsamaije̱ je foyeto El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Kʼiatsa nda si̱kjaʼaitsjeen jme xi chjónangilee tsakui nichxin kuichokajin ni̱ma̱le je énnda chjotse.

16. Ánni nga tsín tokʼoéjngosíñá tokoán kʼiatsa toya xo̱nle bʼéxkiani je xi tiʼmiyalee kʼianga batiolee kjoachjonangi.

16 Xi majanni. Kʼianga chotʼayá kao jngo chjota, a kʼoaʼmilee nga toya xo̱nle katabʼéxkiani jme xi kuitsoná kʼianga nikatíolee kjoachjonangi. Tsa kʼoanʼia, likuijin koa̱ntaja kjoamakjainle. Kʼiatsa tsín sikjaʼaitsjenjin jmeni xi kuitso, alikui ska̱jin ni̱ma̱le. Kʼoa tsa ʼya xi koaitjenngike tochale tsín tiskótʼayani (Mat. 13:20, 21). Nga tsín kʼoakatama, machjénní nga chjónangilee jósʼin síkjaʼaitsjen tʼatsʼe xi tichotʼayá ánni nga jchasíñá tsa makjainle kʼoa tsa mai. Kʼoa xi ngisasa chjíle kuinga kʼoakatatsoná ánni nga kʼoasʼin síkjaʼaitsjensíni. Kuisenkoaa nga katamajinle jotso Biblia ánni nga tije skoe̱síni jmeni xi kixi tíjna (Heb. 5:14). Kʼiatsa koa̱nná josʼin chjónangilee, nʼio sa̱tío kjoamakjainle je chjota xi ʼmiyalee Biblia kʼoa tsakui nichxin ska̱le ninga ʼya xi koatiochjoale kʼoa tsa ʼya xi tsín nda kjoafaʼaitsjen tsjoále (Col. 2:6-8). Jmésani xi sʼiaan kʼianga nda kʼuínyasoán.

JE XI NDA TSOYASON JE ÉNNDA CHJOTSE BINYAKAONGAÑÁ XÍNKJÍN

17, 18. Jósʼin kuinyakaongañá xíngiaa kʼianga ʼmiyasoán.

17 Je Jesús jao jao kisikasén chjotale kʼianga kitsoyason (Mar. 6:7; Luc. 10:1). Nga koanskanni, je Pablo kisikʼaxki kʼa je xi kisixákao nga kitsoyason “je énnda [xi] tʼatsʼe Cristo” (Filip. 4:3). Kʼoa kʼianga nó 1953, je jtínle Niná kʼoasʼin tsakʼéndajin nga je xi ngisa male tsoyason katabinyakao je xi tsín nanda male. *

18 Jósʼin kuinyakaongañá xíngiaa kʼianga ʼmiyasoán (tʼexkiai 1 Corintios 3:6-9). Kjoásjaijiaan je testo xi tíbʼéxkia je ndsʼee. Nda kuinóʼyalee kʼianga tífákao je chjota kʼoa kʼoati kuinóʼya jokuitso je chjota kʼoa kuisenkoaa je ndsʼee tsa koa̱nchjénle nganʼioná (Ecl. 4:12). Tonga alikui koa̱n nga ñá kuinójiaan yaoná tsa nda tífákaonajmí chjota je ndsʼee. Kʼiatsa kʼoasʼiaan tochale likui nda sʼe̱le je ndsʼee kʼoa totsínni jme xi koa̱njinle je chjota. Tsakui nichxin sakʼoa koa̱n kuinókjoaa, tonga tsa kuinókjoaa to jngo jao én kuinókjoaa kʼoa tsa to jngo kʼoa tsa jao kʼa kʼoasʼiaan ánni nga tosi tonda je kuinchja̱najmísíni je ndsʼee xi tínchja̱.

19. Jméni xi si̱kjaʼaitsjeen, kʼoa ánni.

19 Jósʼin kuinyakaongañá xíngiaa kʼianga tiʼmiyasoán. Koaan kui chobayañá josʼin ngisa nda kuinókjoakoaa je chjota kʼianga tiʼmiyasoán. Alikui koa̱n chʼaosʼin si̱kʼaxkiaa je chjota xi ya tsʼe jña tiʼmiyasoán. Kʼoa kʼoati tsín koa̱n kui si̱kʼaxkiaa tsa jmeni xi tsín nda sʼín je ndsʼee kao tichjaa (Prov. 18:24). Si̱kjaʼaitsjeen nga ya mangósoán “tií xi niʼnde” kʼoa nga jngo kjoanda xi nʼio tse títsjoáná je Jeobá nga kʼoasʼin ʼmiyasoán je énnda chjotse (tʼexkiai 2 Corintios 4:1, 7). Koakoá nga ʼyachjiá xá jebi, kʼoénelee yaoná nga nda kʼuínyasoán.

^ párr. 17 Chótsenlai je libro Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios, pájina 99, 100, 569 kao 570.