1. Etke Jeova ej e eo m̦oktata im ear kwal̦o̦k nuuj ko rem̦m̦an?

 JUON ri kwal̦o̦k kõn gospel ej juon eo im ej kwal̦o̦k nuuj ko rem̦m̦an. Jeova Anij ej e eo m̦oktata im ear kwal̦o̦k kõn gospel eo ak nuuj ko rem̦m̦an. Ãlikin wõt an kar Adam im Iv jum̦ae, Jeova ear kwal̦o̦k bwe naaj ko̦kkure Setan Tepil̦ eo. (Jenesis 3:15) Ium̦win elõñ bukwi iiõ, Jeova ear kwal̦o̦k kõn wãween an naaj kokwõjarjar ãt eo etan im wãween an naaj n̦amejal̦an apañ ko Setan ear kõm̦m̦ani. Bareinwõt, ear kwal̦o̦k kõn wãween an armej maroñ bar bõk kõjatdikdik eo ñan mour indeeo. Aolep nuuj kein rem̦m̦an rej pãd ilo Naan in Anij ak Baibõl̦.

2. (1) Ilo wãween et enjel̦ ro rej ri kwal̦o̦k kõn gospel? (2) Ewi wãween an kar Jijej likũt juon joñak em̦m̦an ñan ro im rej ri kwal̦o̦k kõn gospel?

² Enjel̦ ro rej bar ri kwal̦o̦k kõn gospel eo. Rej kwal̦o̦k nuuj ko rem̦m̦an im rej jipañ ro jet ñan kajeded nuuj eo em̦m̦an ipel̦aakin lal̦. (Luk 1:19; 2:10; Jerbal 8:26, 27, 35, UBS; Revelesõn 14:6) Ak ta kõn arkenjel̦ eo Maikõl? E bareinwõt ej juon ri kwal̦o̦k kõn gospel. Ke Jijej ear pãd ioon lal̦, ear likũt jerbal in kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an bwe en men eo eaorõktata ilo mour eo an. Joñak in an ej kaalikkar bwe jej aikuj bar kaorõk jerbal in.​—Luk 4:16-21.

3. (1) Ta nuuj ko rem̦m̦an jej jiroñ ro jet kaki? (2) Ta kajjitõk ko jej aikuj uwaaki?

³ Jijej ear kakien rũkal̦oor ro an bwe ren kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an. (Matu 28:19, 20; Jerbal 1:8) Rijjelõk Paul ear jiroñ Timote: “Kwõn kõm̦m̦an jerbal an ri kwal̦o̦k gospel, kwõn kajejjet jerbal eo am̦.” (2 Timote 4:5) Ta nuuj ko rem̦m̦an jej jiroñ ro jet kaki? Eokwe, jej jiroñ ro jet bwe Jemãdwõj ilañ, Jeova, ej yokwe kõj. (Jon 3:16; 1 Piter 5:7) Nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij ej kam̦ool bwe ej yokwe armej otemjej. Kõn men in, jej karoñ armej ro bwe el̦aññe renaaj erom ro doon Aelõñ eo an Anij, im renaaj pokake e im kõm̦m̦ani men ko rejim̦we, eokwe renaaj maroñ epaake Anij  ãinwõt juon jerãer. (Sam 15:1, 2) Jeova enaaj jol̦o̦k aolep apañ ko jej eñtaan kaki. Bareinwõt, enaaj kõm̦m̦an bwe en jako ad keememej men ko rekabũrom̦õjm̦õj me jaar iiooni m̦okta me rej kabũrom̦õj kõj. Men in ej juon nuuj ekanooj em̦m̦an! (Aiseia 65:17) Ãinwõt ri kwal̦o̦k kõn gospel eo, jej aikuj uwaaki kajjitõk kein ruo im raorõk: Etke armej ro rainin rej aikuj roñ kõn nuuj eo em̦m̦an? Im ta eo jemaroñ kõm̦m̦ane ñan kajejjet jerbal eo ad ãinwõt ri kwal̦o̦k gospel ro?

4. Ta naan ko reriab jet armej rej jiroñ ro jet kaki kõn Anij?

⁴ L̦õmn̦ak m̦õk kõn juon armej me ear riabe eok im ba bwe jemam̦ ear jol̦o̦k eok im baam̦le eo am̦. Armej in ej ba bwe jemam̦ ejjab kõn̦aan jel̦ã kõn kwe, ewõr men ej n̦ooje jãn kwe, im elãj im nana. Tokãlik, ej ba bwe emej jemam̦ im ejjel̦o̦k unin am̦ kajjioñ pukote. Eokwe, ãindein men ko ro jet rej ba kõn Anij. Rej ba bwe jejjab maroñ jel̦ã kõn Anij ak rej ba bwe Anij elãj im nana. Jet ri tõl in kabuñ rej katakin armej ro bwe Anij enaaj kaje ri nana ro im kaeñtaan er ilo juon kijeek ebwil ñan indeeo. Ro jet rej ba bwe Anij ej kaje armej ro ilo an bõktok taibuun ak l̦añ ko jet rel̦l̦ap. Rej ba bwe meñe l̦añ kein rej kõm̦m̦an an mej armej ro rem̦m̦an im armej ro renana, ak Anij ej bũktok men kein ñan kaje armej ro.

5, 6. Ewi wãween tõmak eo bwe ejjel̦o̦k Anij im bwe armej rar itok jãn menninmour ekoba katak ko an kabuñ ko reriab, rej jelõt armej?

⁵ Ro jet rej ba bwe ejjel̦o̦k Anij. Ro im rej tõmak bwe men otemjej rar jide im wal̦o̦k rej ba bwe ejjel̦o̦k Anij im ear jab kõm̦anm̦an men otemjej. Bar jet armej rej tõmak bwe armej rej itok jãn menninmour. Rein rej ba bwe eñin unin armej rej oktak im lãj ak l̦õmn̦ak wõt kõn er make. Rej tõmak bwe ej piktokin armej ro rekajoor ñan ko̦kkure armej ro rem̦õjn̦o̦. Eñin unin jet rej ba bwe eban jem̦l̦o̦k an wal̦o̦k men ko renana. Innem, rein me rejjab tõmak bwe ewõr Anij, ilo m̦ool ejjel̦o̦k aer kõjatdikdik kõn ilju im jekl̦aj.

⁶ Juon iaan un ko unin an aolep armej jorrããn im eñtaan ilo raan kein ãliktata ej kõn tõmak in bwe ejjel̦o̦k Anij im bwe armej rar itok jãn menninmour ekoba katak ko an kabuñ ko reriab. (Rom 1:28-31, UBS; 2 Timote 3:1-5) Tõmak im katak kein rejjab nuuj ko rem̦m̦an. Ej ãinwõt naan ko an Paul ke ear ba “l̦õmn̦ak ko aer remarok. Ejjel̦o̦k aer kõj ilo mour eo Anij ej letok.” (Epesõs 4:17-19, UBS) Tõmak im katak kein rej kõm̦m̦an an armej ro jab kõn̦aan roñjake nuuj eo em̦m̦an jãn Anij.—Riit Epesõs 2:11-13, UBS.

7, 8. Ta wãween eo wõt im emaroñ jipañ armej ro ñan jel̦ã kõn nuuj eo em̦m̦an?

⁷ Bwe armej ro ren maroñ epaake Anij, m̦oktata rej aikuj tõmak bwe ewõr Anij im bwe ewõr tokjãn ad aikuj jel̦ã kajjien. Jemaroñ jipañ er ñan katak kõn Anij ilo ad rõjañ er ñan katak kõn menin kõm̦anm̦an ko an. Ñe armej ro rej bõk iien ñan lale menin kõm̦anm̦an ko im rej kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kaki, renaaj lo bwe Anij emãlõtlõt im ekajoor. (Rom 1:19, 20) Bõtab, ewõr jet kajjitõk ko kõn Anij me armej ro reban lo uwaakier ilo aer baj ekkatak kõn menin kõm̦anm̦an ko. Ñan waanjoñak, reban ekkatak kõn menin kõm̦anm̦an ko im jel̦ã etke Anij ej kõtl̦o̦k bwe en wõr eñtaan, ta ankilaan Anij kõn lal̦ in, ak el̦aññe Anij ej kaorõk kõj kajjojo.

⁸ Wãween eo wõt bwe armej ren jel̦ã kõn nuuj eo em̦m̦an kõn Anij im ta ankilaan ej ilo aer katak Baibõl̦. Ej juon jeraam̦m̦an bwe jej maroñ karoñ ro jet kõn nuuj eo em̦m̦an. Ak el̦aññe jekõn̦aan jipañ er ñan tõmak ilo Anij im ejaake juon jem̦jerã ippãn, ebar wõr men ko jet jej aikuj kõm̦m̦ani ijello̦kun ad baj kwal̦o̦k ñan er kõn kein kam̦ool ko. Jej aikuj kareel bũrueer. Mel̦el̦ein men in bwe jej aikuj jipañ er ñan mel̦el̦e unin aer aikuj  tõmak ilo Anij. (2 Timote 3:14, UBS) Kõn men in, jej aikuj katak kilen kareel bũruon armej ro ãinwõt kar Jijej. Etke Jijej ear lukkuun jel̦ã kilen kareel armej ro? Juon un ej kõnke ear jejjet im em̦m̦an an kõjerbal kajjitõk ko. Ewi wãween jemaroñ anõke joñak eo an?

9. El̦aññe jekõn̦aan jipañ armej ro ñan tõmake nuuj eo em̦m̦an, ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane?

⁹ Ñe jej kwal̦o̦k naan, etke eaorõk bwe jen kõjerbal kajjitõk ko ãinwõt kar Jijej? L̦õmn̦ak kõn waanjoñak in: Jen ba bwe taktõ eo am̦ ear jiroñ waj eok bwe ewõr juon am̦ nañinmej im kwõj aikuj m̦wijm̦wij bwe en jako. Bõlen kwõmaroñ tõmak e. Ak ta el̦aññe ej ba men in ak ejjab kajjitõk ippam̦ kõn jabdewõt ikijjeen nañinmej eo am̦? Eokwe, men in emaroñ kõm̦m̦an bwe kwõn jab tõmak e. Ilo m̦ool, taktõ ro retijem̦l̦o̦k im rekapeel rej aikuj kwal̦o̦k kajjitõk ñan ri nañinmej ro im roñjake uwaak ko aer m̦okta jãn aer jipañ er. Kõn men in, el̦aññe jekõn̦aan jipañ armej ro ñan tõmake nuuj eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij, jej aikuj jel̦ã ta kajjitõk ko jen kajjitõk ippãer bwe jen maroñ jel̦ã men eo rej aikuj jipañ kake.

10, 11. El̦aññe jej anõke wãween an kar Jijej kõjerbal kajjitõk ko, ta ko jenaaj maroñ kõm̦m̦ani?

¹⁰ Jijej ear jel̦ã bwe juon ri kaki ej aikuj kõjerbal kajjitõk ko bwe en maroñ jel̦ã bũruon ri jikuul̦ ro an im bareinwõt jipañ er ñan kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ im ñan kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko aer. Ñan waanjoñak, ke Jijej ear kõn̦aan katakin rũkal̦oor ro an ñan katak ettã bõro, ear m̦okta bõkm̦aantak juon kajjitõk me ear kõm̦m̦an aer kõl̦mãnl̦o̦kjen̦. (Mark 9:33) Juon iien, Jijej ear kajjitõk juon kajjitõk ippãn Piter im ear kwal̦o̦k ruo uwaak ko. Innem, ear kajjitõk bwe Piter en kããlõt ta uwaak eo ejim̦we iaaer. Men in ear jipañ Piter ñan mel̦el̦e kõn juon men aorõk. (Matu 17:24-26, UBS) Bar juon iien, Jijej ear kõn̦aan tuuri bũruon rũkal̦oor ro an, im kõn men in ear bũkm̦aantak elõñ kajjitõk ko ñan kõm̦akũt er bwe ren kwal̦o̦k eñjake im l̦õmn̦ak ko aer. (Riit Matu 16:13-17.) Jijej ear jab baj jiroñ ro jet ta eo ren kõm̦m̦ane. Ak ilo an kar kõjerbal kajjitõk ko, ear maroñ kõm̦akũt bũruon armej ro ñan roñjake nuuj eo em̦m̦an im kõm̦m̦an oktak ilo mour ko aer.

¹¹ Ñe jej anõke wãween an kar Jijej kõjerbal kajjitõk ko, jenaaj jel̦ã wãween eo em̦m̦antata ñan jipañ armej ro jej kwal̦o̦k naan ippãer. Jenaaj bar jel̦ã kilen kõnono im kõmel̦el̦e ippãn ro im rej jum̦ae kõj. Im bareinwõt jenaaj katakin armej ro ñan bõk tokjãn jãn katak ko. Kiiõ jenaaj etale jilu waanjoñak ko kõn ewi wãween jemaroñ kõjerbal kajjitõk ko ñan tõpar bũruon armej ro.

12-14. Ewi wãween am̦ maroñ jipañ ajri eo nejũm̦ bwe en peran in kwal̦o̦k kõn tõmak eo an? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

¹² Waanjoñak 1: El̦aññe jodrikdrik eo nejũm̦ ear ba ñan kwe bwe ear mijak in kwal̦o̦k naan ñan classmate ro an kõn unin an armej mej, ta eo kwõnaaj kõm̦m̦ane? Ewi wãween kwõmaroñ jipañe bwe en peran in kwal̦o̦k naan kõn tõmak eo an ñan er? Eokwe, ijello̦kun am̦ illu ippãn ak baj jiroñe ta eo en ba, em̦m̦an kwõn anõke joñak eo an Jijej ilo am̦ bũkm̦aantak kajjitõk ko ñan jodrikdrik in nejũm̦ bwe en kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an. Ewi wãween kwõmaroñ kõm̦m̦ane men in?

¹³ Kwõmaroñ riiti jet iaan kõmel̦el̦e ko jãn bok eo Katak ko Rem̦ool jãn Baibõl̦ Eo.  Ãlikin ami etale mel̦el̦e ko im kajjitõk ko ilo Katak 6, kwõn kajjitõk ippãn ta kajjitõk eo em̦m̦an ippãn im ear kaitoklimoiki. Innem rõjañe bwe en kwal̦o̦k jet un ko unin an jab tõmak bwe ej ankilaan Anij mej im etke ekõn̦aan karejar ñan Anij. (Rom 12:2, UBS) Kaalikkar ñan eo nejũm̦ bwe ej em̦m̦an wõt ñe un ko unin an kõn̦aan kõm̦m̦ane men in rej oktak jãn kwe.

¹⁴ Innem, kwõmaroñ ba bwe en kwal̦o̦k naan ippãn juon an classmate ilo ejja wãween eo kom̦ar kõm̦m̦ane. Emaroñ kwal̦o̦k ñan e kõn ta eo Baibõl̦ ej ba kõn unin an armej mej im kajjitõk bwe en bar kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an. Ñan waanjoñak, emaroñ kajjitõk ippãn classmate eo an bwe en riiti pãrokõrããp 8 ium̦win Katak 6 ilo bok eo Katak ko Rem̦ool jãn Baibõl̦ Eo. Ãlikin an riiti, emaroñ kajjitõk, “Ewõr ke ekõn̦aan bwe ro nejin ren eñtaan, rũttol̦o̦k im mej?” Bõlen, classmate eo an enaaj uwaak im ba ejjel̦o̦k. Innem jodrikdrik eo nejũm̦ emaroñ ba, “Aet. Innem el̦aññe Anij ear kõm̦anm̦an armej ro ruo m̦oktata bwe ren m̦õn̦õn̦õ im ear yokwe er ãinwõt ro nejin, ejim̦we ke ñan ba bwe ear ankilaan Anij bwe ren mej?” Ñan jipañ ajri eo nejũm̦ bwe en peran in kwal̦o̦k kõn tõmak eo an ñan ro jet, em̦m̦an kwõn kõmmãlmel ippãn. El̦aññe kwõj katakini bwe en jel̦ã kõjerbal kajjitõk ko, kwõnaaj maroñ jipañe ñan kajejjet jerbal eo an ãinwõt juon ri kwal̦o̦k kõn gospel eo.

15. Ewi wãween jemaroñ kõjerbal kajjitõk ko ñan kwal̦o̦k naan ippãn juon armej ej tõmak bwe Jijej ej Anij L̦apl̦ap?

¹⁵ Waanjoñak 2: Ilo ad kwal̦o̦k naan, jemaroñ iioone juon armej me ej tõmak bwe Jijej Kũraij ej Anij L̦apl̦ap im bwe aolep ro rej kabuñ ñan Anij rej aikuj tõmak men in. Ilo jouj jemaroñ kajjitõk ippãn ñe emaroñ kwal̦o̦k unin an bõk l̦õmn̦ak in. Ãlikin ad roñjake an kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an, jemaroñ baj kam̦m̦oolole wõt. Innem, jemaroñ kajjitõk ippãn el̦aññe em̦õn̦õn̦õ in riiti juon  bok me ej kõmel̦el̦e kõn wõn Anij. El̦aññe em̦õn̦õn̦õ jemaroñ lel̦o̦k bok eo Juon Ennaan Em̦m̦an jãn Anij. Ñe jejel̦ã kilen kõnono ippãn armej ro im jej kwal̦o̦k kajjitõk ko ilo jouj, jemaroñ kõm̦akũt bũrueer ñan roñjake nuuj eo em̦m̦an.

16. Etke eaorõk bwe ri katak ro ad ren jab baj riiti uwaak ko aer jãn bok eo jej katak ippãer kake?

¹⁶ Waanjoñak 3: Ñe jej katak ippãn juon ad ri katak im jej baj kõtl̦o̦k wõt bwe en riiti uwaak ko ilo bok eo jej katak ippãn kake, ta eo enaaj wal̦o̦k? Eokwe, eban maroñ kõm̦m̦an wõnm̦aanl̦o̦k ko ilo m̦ool eo. Etke? Kõnke juon ri katak eo im ej riiti uwaak ko ak ejjab kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kaki emaroñ ãinwõt juon wũt me ejjab m̦wilal̦ im pen okran. Innem, emaroñ pidodo an ri katak in ilo̦k jãn m̦ool eo ñe enaaj iioon matõrtõr im jum̦ae. (Matu 13:20, 21) Bwe jen jipañ ri katak eo ad, jej aikuj kajjitõk ippãn ta l̦õmn̦ak eo an kõn men ko ej katak kaki. Ñe ej kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an, jen kajjioñ lale el̦aññe ej errã kõn katak ko im taunin an bõk l̦õmn̦ak rot in. Innem, jipañe ñan l̦õmn̦ak kõn ta eo Baibõl̦ ej ba bwe en make tõmak bwe men ko ej katak kaki rej pedped wõt ioon Baibõl̦. (Hibru 5:14, UBS) El̦aññe jej kõjerbal kajjitõk ko ñe jej katak Baibõl̦ ippãn ri katak ro ad, renaaj kajoor im jutak pen wõt ilo m̦ool eo. Bareinwõt, renaaj maroñ tiljek wõt ñe ro jet renaaj jum̦aeik er ak kajjioñ tõlpiloik er. (Kolosse 2:6-8) Bar ta ko jet jemaroñ kõm̦m̦ani bwe jen maroñ juon ri kwal̦o̦k naan eo em̦m̦an im epol̦õmãn?

17, 18. Ñe kwõj kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦ im ri kwal̦o̦k eo m̦õttam̦ ej kõnono ippãn armej eo ilo m̦weo, ewi wãween kwõmaroñ jipañe?

¹⁷ Ke Jijej ear jilkinl̦o̦k rũkal̦oor ro an bwe ren kwal̦o̦k naan, ear karruol̦o̦k iaaer. (Mark 6:7; Luk 10:1) Tokãlik, rijjelõk Paul ear kwal̦o̦k kõn an kar wõr ro m̦õttan me rar jerbal ippãn ke ear kajededl̦o̦k nuuj eo em̦m̦an. (Pilippai 4:3, UBS) Ilo kar 1953, doulul in ear jino juon bũrookraam̦ in katakin ri kwal̦o̦k naan ro kilen jipañ ri kwal̦o̦k ro jet ñan kõm̦m̦ane jerbal in kwal̦o̦k naan.

¹⁸ Ñe komiro eo m̦õttam̦ ej kwal̦o̦k naan jãn em̦ ñan em̦, ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane ñan jipañe ri kwal̦o̦k in m̦õttam̦ ñe ej kõnono ippãn armej eo ilo m̦weo? (Riit 1 Korint 3:6-9.) Em̦m̦an kwõn ãlõkl̦o̦k Baibõl̦ eo am̦ ñan eoon eo rej kõnono kake. Kwõn lukkuun roñjake an eo m̦õttam̦ kõnono bwe kwõn pojak in jipañe ñe ej aikuj jipañ ñan kõmel̦el̦eik ri m̦weo. (Ekklisiastis 4:12) Bõtab, kwõn kõjparok bwe kwõn jab bõkjab im kõnono ilo iien eo epo lukwõn an eo m̦õttam̦ kõnono ak an armej eo ilo m̦weo kwal̦o̦k l̦õmn̦ak ko an. El̦aññe kwõj kõm̦m̦ane men in, kwõmaroñ kabbeer ri kwal̦o̦k eo m̦õttam̦ im ri m̦weo emaroñ pok. Em̦ool bwe ejjab nana ñe jej bõk kun̦aad im kwal̦o̦k jidik. Bõtab, ãlikin ad kõm̦m̦ane men in, jej aikuj kõtl̦o̦k bwe ri kwal̦o̦k eo m̦õttad en wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõnono.

19. Ta eo jej aikuj keememej, im etke?

¹⁹ Ilo iien eo komiro ri kwal̦o̦k eo m̦õttam̦ ej etetal ñan m̦oko kom̦ij ilen kwal̦o̦k naan ie, ta ko komiro maroñ kõm̦m̦ani ñan jipañ doon? Komiro maroñ kõjerbal iien in ñan bwebwenato kõn ta ko komiro maroñ kakõm̦anm̦anl̦o̦k ak ba ñan ri m̦weo. Kõjparok bwe kom̦win jab ba men ko rejjab em̦m̦an kõn armej ro ilo jikin eo kom̦ij kwal̦o̦k naan ie. Im jab kõnono kake ro jeimi im jatimi ilo eklejia eo im ellotaane er. (Jabõn Kõnnaan 18:24, UBS) Jej aikuj keememej bwe ejjel̦o̦k juon iaad eweeppãn. Meñe ãindein, Jeova ear kwal̦o̦k an jouj ñan kõj ilo an kar letok jerbal in eaorõk ñan kwal̦o̦k kõn nuuj eo em̦m̦an im ear kakien bwe jen kwal̦o̦k naan. (Riit 2 Korint 4:1, 7, UBS.) Kõn men in, jen aolep kwal̦o̦k ad kaorõk nuuj eo em̦m̦an ilo ad kate kõj ñan kajejjet jerbal eo ad ãinwõt ri kwal̦o̦k ro kõn gospel eo.