1, 2. ¿Imatataj Jehovaj testigosnillan ruwanchej, imaynatataj chayta qhawanki?

ASHKHA runasqa imatapis sumajta ruwasqankurayku tʼinkata japʼisqankuta, may sumajpaj qhawanku. Sutʼincharinapaj, wakenqa iskay suyus allinpi kanankupaj yanapasqankumanta sumajpaj qhawasqa kanku, tʼinkata ima japʼinku. Chaywanpis, Dioswan allinyakunankupaj runasman willanapaj kachasqa kasqanchejqa aswan sumajraj.

² Chaytataj Jehovaj testigosnillan ruwanchej. Dioswan Cristowan kamachiwasqanchejrayku “Dioswan allinyakuychej” nispa runasta ninchej (2 Cor. 5:20). Jehovaqa payman qayllaykunankupaj runasta yanapananchejta niwanchej. Chayta ruwasqanchejraykutaj runasqa 235 kuraj suyuspi, llajtaspi ima Jehovaman qayllaykunku, wiñaypaj kausakuytataj suyakunku (Tito 2:11). Chantapis “chʼakichikojqa jamuchun, munajtaj, kawsay yakumanta qhasilla ujyachun” nispa tukuy sonqo wajyarinchej (Apo. 22:17). Chay ruwaytaqa may sumajpaj qhawanchej, tukuy atisqanchejtataj willanchej. Chayrayku “allin kajta tukuy sonqo” ruwaj llajta kasqanchejta nisunman (Tito 2:14). Kunanqa chayta ruwasqanchej imaynatachus runasta Jehovaman qayllaykunankupaj yanapasqanta qhawarina. Ñaupajtaqa allin kajta tukuy sonqo ruwasqanchejta willaypi rikuchisunman.

3. ¿Imatataj rikuchiwanchej Jehová “sinchʼi munayninrayku ruwanqa” nisqan?

³ Diospa Churin imastachus kamachiyninpi runapaj ruwananmanta Isaías 9:7 versiculopi nin: “Chaytaqa Tukuy Atiyniyoj Tata Diosmin sinchʼi munayninrayku ruwanqa”, nispa. Chay rimaykunataj, Tatanchej Jehová runasta mayta salvayta munasqanta rikuchin. Chayrayku noqanchejqa Reinomanta willayninchejta tukuy sonqo juntʼananchej tiyan. Diosta rejsinankupaj runasta tukuy sonqo yanapaspaqa Jehová jina ruwayta munasqanchejta  rikuchinchej. Qanrí, ¿tukuy atisqaykitachu sumaj willaykunata runasman willayta munanki? (1 Cor. 3:9.)

4. ¿Imatataj Jesusmanta yachakusunman?

⁴ Jesuspi tʼukurillaytaj. Payqa Jallpʼapi kashaspa ni pi jina tukuy sonqo, mana saykʼuspataj runasman willarqa. Payman runas sinchʼita churanakojtinkupis, wañuchisqa kanankama tukuy sonqollapuni willarqa (Juan 18:36, 37). Wañuchisqa kanan pʼunchay qayllaykamusqanman jinataj, runasman Jehovamanta yachachinanpaj astawanraj kallpachakorqa.

5. ¿Imatataj Jesús ruwarqa higo sachʼa rijchʼanachinamanta parlasqanman jina?

⁵ Sutʼincharinapaj, Jesusqa kay 32 watapi uj rijchʼanachinata nerqa, uj runaj huertanpi higo sachʼan kasqa, mayqenchus kinsa watataña mana poqosqachu. Huerta qhawajninman kʼuturparinanta nejtintaj, qhawajnenqa wanuchaykurinanpaj uj tiempotawan karinallanta nisqa (Lucas 13:6-9 leey). Chayta nishajtenqa pisi runasllaraj yachachisqasninman tukorqanku. Chaywanpis chay rijchʼanachinawanqa sojta killa jinallaña kapusqanpi astawan willayta munasqanta rikucherqa. Chayraykutaj Judeapiwan Pereapiwan astawan willarqa. Jesusqa wañuchisqa kananpaj pisi pʼunchaykunallaña kashajtin “ninrisninkutapis wisqʼanku” nispa llajta masisninmanta waqarikorqa (Mat. 13:15; Luc. 19:41).

6. ¿Imaraykutaj astawan willananchej tiyan?

⁶ Kay sajra pachaj tukukuynin qayllitapiña kasqanrayku, astawanraj runasman willananchej tiyan (Daniel 2:41, 42, 44, 45 leey). Jehovaj testigosnin kasqanchejqa, ¡may sumajpuni! Imajtinchus, noqallanchej chʼampaykuna allinchakunanta Jallpʼantinpi willanchej. Periodicota uj qhelqaj runaqa “¿Imaraykutaj kʼacha runamanpuni imapis chayanri?” nisqa tapuyman, mana kutichiyta atikusqanta nerqa. Noqanchejtaj, Dios kamachiwasqanchejrayku chay tapuyman, waj tapuykunamanwan uyarikuyta munajkunaman Bibliawan kutichiyta atinchej, chayta ruwayta atisqanchejtaj may sumaj. Chayrayku tukuy sonqo willananchej tiyan (Rom. 12:11). Ajinata ruwasun chayqa Diospa yanapayninwan may chhika runasraj Payta rejsenqanku, munakonqankutaj.

7, 8. ¿Imaynatataj tukuy atisqanchejta willasqanchej Jehovata jatunchan?

⁷ Pabloj kausaynenqa willayninchejrayku ichapis wakin kuti “mana puñusqas, mana mikhusqastaj” kananchejta rikuchin (2 Cor. 6:4, 5). Chaytaj sutʼita rikuchiwanchej tukuy atisqanchejta ruway imachus niyta munasqanta. Chantá ichapis precursorespi tʼukurichiwanchej, pikunachus kausakunankupaj llankʼakunanku kajtinpis willayta ñaupajman kausayninkupi churanku. Misionerospis waj suyuspi tiyakoj runasta yanapanankupaj mayta kallpachakunku (Fili. 2:17). Ancianostaj, Jehovaj ovejitasninta qhawanankurayku wakin kuti mana mikhusqa chayri mana puñusqa kanku. Chantá kuraj chayri onqosqa hermanosninchejpis tantakuykunaman rinankupaj, willanankupaj ima tukuy atisqankuta kallpachakullankutaj. Chay hermanos Diosta yupaychanankupaj mayta kallpachakusqankoqa sonqonchejta kuyurichin. Runaspis chayta rikuspa, willayninchejta may sumajpaj qhawasqanchejta sutʼita reparanku.

⁸ Uj runaqa Reino Unido nisqapi uj periodicoman cartata qhelqasqanpi nerqa: “Runasqa niña religionninkupi atienekunkuchu [...]. ¿Imatataj Iglesiamanta pastores pʼunchaynintinta ruwankuri? Cheqamanta niyman, mana Cristo jinachu runasta yanapaj risqankuta [...]. Jehovaj testigosnillansina runa masinkumantaqa llakikunku. Paykunalla cheqa kajmanta willanankupaj runasta maskʼanku”, nispa. Kay pacha runasqa sajra munaynillankuwan atipachikunku.  Noqanchejtajrí, tukuy atisqanchejta willaspa Jehovata mayta jatunchanchej (Rom. 12:1).

9. ¿Imataj yanapawasunman tukuy sonqollapuni willanapaj?

⁹ Chaywanpis, ¿imatá ruwasunman niña tukuy sonqochu willayninchejta ruwashasqanchejta reparakuspa? Sumaj kanman Jehová willayninchejnejta runasta yanapashasqanpi tʼukurinanchej (Romanos 10:13-15 leey). Runasqa salvasqa kanankupaj Diospa sutinta oqharinanku tiyan. Chaywanpis mana willajtinchejqa mana chayta ruwayta atenqankuchu. Chaypi tʼukurispaqa allin kajta tukuy sonqollapuni ruwayta, Reinomanta sumaj willaykunata tukuy atisqanchejta willayta ima munasun.

10. ¿Imaynatataj cristianos jina kausakusqanchej Jehovata rejsiyta munanankupaj runasta yanapan?

¹⁰ ¿Tukuy sonqo willajtillanchejchu runas Diosman qayllaykuyta munanqanku? Mana. Cristianos jina kausakusqanchejpis yanapallantaj. Pablo chaymanta parlaspa kayta nerqa: “Mana pitapis miskʼachiykuchu, Diospaj ruwasqayku ama pisipaj qhawasqa kanampaj”, nispa (2 Cor. 6:3). Runasqa imaynatachus parlasqanchejta, allinta kausakusqanchejta ima rikuspa, Jehovata rejsiyta munanku (Tito 2:9, 10). Arí, sapa kuti uyarikun cristianos jina kausakusqanchejta rikusqankurayku runas cheqa kajta japʼikusqankuta.

11. ¿Imaraykutaj Diosmanta mañakuspa tʼukurinanchej tiyan imaynatachus kausakushasqanchejpi?

¹¹ Rikunchej jina, runasqa allinta kausakusqanchejta rikuspa cheqa kajmanta yachakuyta munankuman, mana allinta kausakojtinchejtaj mana munankumanchu. Chayrayku llankʼaypi, wasipi chayri yachay wasipi kashaspapis willayninchejta mana pisipaj qhawachinapaj mayta kallpachakuna. Sichus yachashaspa juchallikullasunmanpuni  chayqa Jehová niña allinpajchu qhawawasunman (Heb. 10:26, 27). Chayraykutaj, Diosmanta mañakuspa tʼukurinanchej tiyan imatachus ruwashasqanchejpi, imatachus kausayninchejmanta wajkuna yuyasqankupi ima. Kay pachapi millay imasta astawan ruwakushasqanrayku, runasqa aswan sutʼita reparanqanku “pichus Diosta yupaychasqanta, pitajchus mana yupaychasqantawan” (Mal. 3:18). Rikunchej jina, allinta kausakusqanchejqa runa masinchejta Dioswan allinyakunanpaj mayta yanapan.

12-14. ¿Imaynatataj creeyninchejrayku sinchʼita sayasqanchej wajkunata yanapan? Sutʼinchay.

¹² Pabloqa Corintopi hermanosman ujnin cartanta qhelqashaspa ñakʼariykunapi, llakiykunapi, jasutʼisqa, carcelman churasqa ima kasqanta nerqa (2 Corintios 6:4, 5 leey). Kay tiempopipis creeyninchejrayku imapi rikukuspapis sinchʼillatapuni sayasqanchejta rikojkunaqa Diosmanta yachakuyta munankuman. Sutʼincharinapaj, pasaj watasllapi Angola suyupi wakin runas, tiyakunku chaymanta Jehovaj testigosninta chinkachiyta munarqanku. Chayraykutaj iskay hermanosta, 30 Bibliamanta yachakojkunatawan tantakushajtinku muyuykorqanku. Paykunata seqʼosqankuta rikunankupajtaj chay lugarmanta runasta tantaykamorqanku. Warmistapis wawastapis yawarta phatachinankukama kikillanta seqʼorqanku. Chaytaqa runasta manchachinankupaj ruwarqanku, ajinamanta niña Jehovaj testigosninta uyarinankupaj. Chaywanpis chayta rikuytawan, chay lugarmanta ashkha runas Bibliamanta yachakuyta qallarerqanku. Chaymantapachataj, astawan willakorqa, ashkha runastaj cheqa kajmanta yachakorqanku, Jehovataj hermanosta bendicerqa.

¹³ Rikunchej jina, imapi rikukuspapis sinchʼita sayasqanchejqa runasta cheqa kajta japʼikunankupaj yanapanman. Apóstol Pedro, waj apostolespiwan sinchʼita sayasqankuraykupis, may chhika runaschá Dioswan allinyakorqanku (Hech. 5:17-29). Noqanchejpis sinchʼita sayaspaqa llankʼaj masisninchejta, yachay wasimanta compañerosninchejta, familiaresninchejta ima cheqa kajta japʼikuyta munanankupaj yanapasunman.

¹⁴ Hermanosninchejqa wakin suyuspi qhatiykachasqa kashanku. Sutʼincharinapaj, Armenia suyupeqa cuartelman mana riyta munasqankurayku 40 hermanos jina carcelpi kashanku, qhepan killaspitaj ichapis aswan hermanosta wisqʼaykonqanku. Eritrea suyupipis, 55 hermanos carcelpi kashanku, paykunamanta wakenqa 60 kuraj watasniyoj kanku. Corea del Sur nisqa suyupitaj 700 hermanos jina creeyninkurayku carcelpi kashanku. Chay suyupeqa 60 watastaña hermanosta carcelman wisqʼakun. Chayrayku, Jehovamanta mañakuna ashkha suyuspi hermanos qhatiykachasqa kaspapis cheqa sonqollapuni kasqanku payta jatunchananta, chantapis runasta cheqa kajta japʼikunankupaj yanapananta (Sal. 76:8-10).

15. ¿Imaynatataj maychus kajta ruwasqanchej wajkunata cheqa kajmanta yachakuyta munanankupaj yanapan? Sutʼinchay.

¹⁵ Maychus kajtapuni ruwasqanchejpis runasta cheqa kajmanta yachakuyta munanankupaj yanapallantaj (2 Corintios 6:4-7 leey). Uj hermanamanta parlarina. Payqa colectivoman wicharispa pasajenta pagananpajña kashajtin, uj rejsisqan warmi mana karumanchu rishasqanrayku qhasillata pagananta nerqa. Hermanataj qayllallaman rinan kajtinpis pagananpuni kasqanta nerqa. Chay warmi colectivomanta uraykapojtintaj, choferqa hermanata taporqa: “¿Jehovaj testigosninmantachu kanki?”, nispa. Paytaj “Arí, ¿imarayku?” nispa kuticherqa. Chay chofertaj nerqa: “Imatachus nisqaykita uyarini, noqaqa qankunalla mana chʼaukiyayta yachasqaykichejta, maychus kajtapunitaj ruwasqaykichejta yachani”, nispa. Killasninmantaj, tantakuypi uj runa chay hermanaman qayllaykuspa jinata nerqa: “¿Yuyarikuwankichu?  Colectivopi pasajeta pagaymanta parlarqanchej, ¡maná! Imatachus chay kutipi ruwasqaykita rikuspa, Jehovaj testigosninwan Bibliamanta yachakuyta qallarerqani”, nispa. Rikunchej jina, runasqa maychus kajta ruwasqanchejta rikuspa, cheqa kajtapuni willasqanchejta reparanku.

16. ¿Imaraykutaj pacienciayoj, munakuyniyoj, kʼachastaj kasqanchej runasta yanapan? Sutʼinchay.

¹⁶ Chantapis pacienciayoj, munakuyniyoj, kʼachas ima kasqanchejqa runasta Jehovamanta yachakuyta munanankupaj yanapallantaj. Ichapis wakenqa kausayninchejta qhawaspa Jehovamanta, munayninmanta, llajtanmanta ima astawan yachakuyta munanqanku. Cristiano nichikojkunaqa mana cheqa cristianos jinachu kausanku. Imajtinchus paykunaqa Diosta yupaychajkunaman rijchʼakullanku, kausasqankuwantaj puraj uyas kasqankuta rikuchinku. Chantapis, wakin religionta kamachejkunaqa iglesiankuman rejkunaj qolqenkuwan qhapajyaspa sumachaj wasista ruwachikunku, sumaj autostataj rantikunku, ujnintaj alqonpajpis runapaj jina wasita ruwachipusqa. Paykunaqa cristianos kasqankuta nejtinkupis, mana pagachikuspaqa mana imatapis ruwankumanchu (Mat. 10:8). Astawanqa ñaupa Israelpi kʼullukoj sacerdortes jina Bibliamanta “qolqeraykulla yachachinku”, llullastarajtaj yachachinkupis (Miq. 3:11). Puraj uya kasqankuwanqa Dioswan allinyakunankupaj ni pita yanapankuchu.

17, 18. 1) ¿Imaynatataj Jehovata jatunchanchej kausayninchejpi kʼacha kaykunata rikuchispa? 2) ¿Imataj yanapawanchej allin kajta ruwanallapajpuni?

¹⁷ Chantapis runas cheqa kajta yachachisqanchejta, kʼachastaj kasqanchejta rikuspa Diosta rejsiyta munanku. Sutʼincharinapaj, uj paya warmeqa uj precursorta wasimanta wasi willashajtin mana uyariyta munarqachu. Payqa hermano timbreta sonachishajtin cocinanmanta focota cambiananpaj escalera patapi kashasqanta nerqa. Chay hermanotaj nerqa: “Señora, chaytaqa mana sapallayki ruwanaykichu”, nispa. Chantataj foconta cambiapuytawan riporqa. Chay señoraj wawantaj, imatachus chay hermano ruwasqanta yachaytawan hermanota agradecekoj risqa, tiempowantaj Bibliamanta yachakuyta qallarisqa.

¹⁸ ¿Imaraykutaj allin kajta ruwallaytapuni munanki? Ichapis tukuy sonqo willajtiyki, Jehovaj munasqanman jinataj imatapis ruwajtiyki payta jatunchasqaykita, wajkunatataj salvakunankupaj yanapasqaykita yachasqaykirayku (1 Corintios 10:31-33 leey). Chantapis Diosta, runa masinchejta ima mayta munakusqanchejrayku allin kajta tukuy sonqo ruwanchej, cristiano jinataj kausakunchej (Mat. 22:37-39). Allin kajta tukuy sonqo ruwasun chayqa kay tiempopiña kusisqa, sonqo juntʼasqataj kausakusun. Chantapis, mosoj pachapi tukuy runas Jehovata yupaychanankuta, jatunchanankuta ima mayta suyashanchej.