Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

Langa o Undundu uê mu ku Sola ni Unjimu

Langa o Undundu uê mu ku Sola ni Unjimu

“Iaiibha mu i lenga, o iauabha mu i naminina.”—LOMA 12:9.

1, 2. (a) Ihi ia ku kuatekesa ku sola ku sidivila Nzambi? (b) Ibhuidisu iebhi ia lungu ni undundu uetu mu nzumbi, i tua-nda di longa mu milongi íii?

MAZUNDA ni mazunda a athu a solo ku sidivila Jihova Nzambi ni ku kaiela o phangu ia Jezú Kristu. (Mat. 16:24; 1 Phe. 2:21) O ku di bhakula kuetu kua Jihova, kuala ni valolo iavulu. Phala ku di bhakula kua Jihova, ki tu di longo ngó ibatulu iofele ia Bibidia, mu veji dia kiki, tua bhiti ithangana iavulu mu ku di longa kiambote o Mak’â a Nzambi. Mu kiki, tua suínisa o kixikanu kietu ku undundu uetu, ‘bhu kaxi ka kuijiia Jihova ni ió a mu tumu Jezú Kristu.’—Nzuá 17:3; Loma 12:2.

2 Phala ku kolokota mu Ukidistá uetu, tua tokala ku sola ima i sangulukisa Tata ietu ia diulu. O milongi íii ia-nda tambuijila o ibhuidisu íii: O undundu uetu ihi? Kiebhi ki tua tokala ku mona o undundu iú? Ihi i tua tokala ku bhanga phala ku tambula o undundu uetu? Ihi ia-nda tu kuatekesa ku sola ima iambote?

O UNDUNDU UETU—IHI?

3. Undundu uebhi ua-nda tambula (a) o jikidistá a a undu ni (b) ‘jimbudi ja mukuá?’

3 Saí Jikidistá a mu kingila ku tambula “o undundu ki uene kubôla, ki uene kuxila, ki uene kulela”—o ujitu ua ku tumina ni Kristu ku diulu. (1 Phe. 1:3, 4) Phala ku tambula o undu iú, o Kidistá ua tokala “ku mu vuala lua mukuá.” (Nzuá 3:1-3) Uebhi o undundu ua mazunda ni mazunda a ‘jimbudi ja mukuá’ ja Jezú a mu boka o njimbu iambote ia Utuminu ni Jikidistá a a undu? (Nzuá 10:16) O jimbudi ja mukuá a-nda tambula o undundu ua kambe o ku tambula Adá ni Eva mukonda dia ituxi iâ—o muenhu ua kalela-ku mu palaízu, ki mua-nda kala dingi ibhidi, ni kufuá, mba mukôndo. (Dij. 21:1-4) Kioso kia mu phaphela ku taka, Jezú ua kanena o kifumbe ua fuile kumoxi ni muéne, ‘Kidi ngi kuambela lelu: Ua kà kala n’eme mu kididi kiambote mu Palaízu ia Nzambi.’—Luka 23:43.

4. Mabesá ahi u tua mu tambula lelu?

4 O mabesá u tua mu tambula lelu, a tokala ué ku undundu uetu. Mukonda tuala ni kixikanu ku ‘sata ia ku bhulula ia Jezú Kristu,’ tuala ué ni ku tululuka ni ukamba uambote ni Nzambi. (Loma 3:23-25) Tu tendela kiambote o ima i tu kanena o Mak’â Nzambi. O henda ilondekesa o jiphange jetu ku mundu uoso, i tu sangulukisa. Ujitu ua dikota ku kala Mbangi ia Jihova. Mu kiki, tu sakidila Nzambi mukonda dia undundu uetu.

5. Ihi iene mu bhanga Satanaji ku mundu ua Nzambi, ni ihi i tena ku tu kuatekesa ku di langa mu ibhetu ia Satanaji?

5 Tua tokala ku di langa mu ibhetu ia Satanaji phala ki tu texi o undundu uetu. Tundé ukulu Satanaji uene mu ta ibhetu phala ku dibhalesa o mundu ua Nzambi, na texi o undundu uâ. (Dia. 25:1-3, 9) Mu kuijiia kuila kua kambe ngó a-nda mu buika, Satanaji ua bandekesa dingi o ibhetu iê phala ku tu dibhalesa. (Tanga Dijingunuinu 12:12, 17.) Se tua mesena ku ‘di fikidila mu ku bhânga ni jindunge joso ja Diabhu,’ tua tokala ku bhana valolo iavulu ku undundu uetu. (Efe. 6:11) Tu tena ku katula phangu kua mona ua dianga ua Izake, Izaú, ua kambele ku langa o undundu uê.

KANA KU KAIELA O PHANGU IA IZAÚ

6, 7. Nanhi uexile Izaú, ujitu uahi ueji tambula muéne?

6 Kua bhitile 4.000 ja mivu tundé Bebeka ni Izake kia vualele, o jingongo jâ, Izaú ni Jakobo. Kioso kia mateka ku kula, kála muthu ua kexile ni ídifua iê, kala muthu ua solo o kikalakalu kia mu uabhele. “Izaú anga u kala dinhanga dia dikota, mukua kunhunga mu iangu; Jakobo-phe muthu ua di xibh’ê uia ni kuxal’ê ku bhata.” (Dim. 25:27) Jakobo muthu ua di xibhile mukonda ka kexile mu bhanga ima ia iibha.

7 Kioso Izaú ni Jakobo kia tenesa 15 ia mivu, o kuku’â Mbalahamu uafú. Maji Jihova ua lembalala o kikanenu kia bhangele kua Mbalahamu. Mu ku bhita kithangana, Jihova ua kanena ué kua Izake kuila ueji besoala o ifuxi ioso bhu kaxi ka muiji ua Mbalahamu. (Tanga Dimatekenu 26:3-5.) O kikanenu kiki, kia londekesa kuila o Mexiia—o “mbutu” ia fiiele ia tange mu divulu dia Dimatekenu 3:15—ueji tunda ku muiji ua Mbalahamu. O mon’a ua dianga ua Izake, Izaú, muene ua tokalele ku tambula o undundu ua kanene Nzambi. Kiki kiexile ujitu ua dikota phala Izaú! O kuila muéne ua u bhana valolo?

Kana ku ta o undundu ua nzumbi mu iluezu

8, 9. (a) Ihi ia solo Izaú ia lungu ni undundu uê? (b) Mu ku bhita mivu ihi ia xinganeka Izaú ia lungu ni kima kia solo, ni ihi ia bhangele?

8 Saí kizuua kioso kia tundu ku díbhia, muéne uambela Jakobo, ua kexile mu “lamba makunde.” Izaú uambe: “Nga ku dióndo ngi bhane-ku ngidie, kiakusuk’okio m’ombia, nga senduka ni nzala.” Jakobo ua tambuijila Izaú: “Ngi sumbise-phe kizuua kia lelu o ukota ué.” Ihi ia solo Izaú? Muéne uambe: “Ukota-phe ua-nda ku ngi bhandulula kima kiahi?” Mu kidi, Izaú ua bhana o ukota uê mu ditijela dia makunde! Phala kuijiia se Izaú ua kexile muene mu zuela kidi, Jakobo ua mu jijidika: “Ngi lokele-phe kizuua kia lelu.” Sé ku xinganeka, Izaú ua mu sumbisa o ukota uê. ‘Jakobo anga u tela Izaú mbolo ni makunde; anga udia, u nua menha, u balumuka-bhu, uia njila iê; kala kiki Izaú, ukota uê ka u bhana valolo ia kima.’—Dim. 25:29-34.

9 Kioso Izake kia zukamene o kufuá kuê, Bebeka ua bhangele ioso phala Jakobo ku tambula o ukota ua tokalele kua Izaú. Kioso Izaú kia mono kuila ka solo kiambote, ua bhingi kua Izake: “Eme uami ngi bhane dibesá, tat’etu! Phapai, tata! . . . Kifua ki kua xala dingi dibesá dia ku ngi bhana eme? Kioso Izake kiambela Izaú kuila keji tena dingi ku mu besoala mukonda ua di bhele kiá Jakobo, “Izaú anga u zangula dízui, u ta jingololo ni kudila.”—Dim. 27:30-38.

10. Ihi ia banzele Jihova ia lungu ni Jakobo ni Izaú, ni mukonda diahi?

10 Phangu iahi ia tu longo Izaú mu musoso u tu sanga mu Bibidia? Muéne ua londekesa kuila o jihanji jê ja xitu, ja betele-o-kota, o mabesá eji tambula bhu kaxi ka undundu uê, ndenge. Izaú ka bhanene valolo ku undundu uê, muéne ka zolele Jihova ni muxima uoso. Kioso Izaú kia solo, muéne ka xinganekene mu mbote ieji katula o muiji uê. Maji Jakobo ua bhanene valolo iavulu ku undundu uê. Mu kifika, Jakobo ua belesele o itendelesu ia tat’e kioso kia solo o muhatu uê. (Dim. 27:46–28:3) Kia bhonzele phala Jakobo ku kaiela o itendelesu íii. Maji Jihova ua mu besoala, mukonda o Mexiia ua tundila ku muiji uê. Ihi ia xinganeka Jihova ia lungu ni Izaú ni Jakobo? Bhu kaxi ka polofeta Malakiia Jihova uambe: “Nga zola Jakobo. O Izaú nga mu zemba.”—Mal. 1:2, 3.

11. (a) Mukonda diahi o jikidistá lelu a tena ué ku katula phangu ku maka a lungu ni Izaú? (b) Mukonda diahi Phaulu ua tumbula o undumbu, kioso kia kexile mu zuela ia lungu ni ima ia bhangele Izaú?

11 O kuila lelu o Jikidistá a tena ku katula phangu mu ima izuela o Bibidia, ia lungu ni Izaú? A tena. O poxolo Phaulu ua tendelesa o jiphange ku di langa phala ki bhu kale “muthu u kala ndumbu, mba kifusa kala Ezaú ua sumbisile o ukota ue mu dilonga dimoxi dia kudia.” (Jihe. 12:16) O Jikidistá ja lelu, a tena ué ku katula mbote mu itendelesu íii. Tua tokala ku bhana valolo ku ima mu nzumbi ithangana ioso phala ki tu dibhale, tua tokala ué ku bhanga kiki phala ku langa o undundu uetu. Mukonda diahi Phaulu ua tumbula o undumbu, kioso kia kexile mu zuela ia lungu ni ima ia bhangele Izaú? Mukonda se o jihanji jetu ja xitu ji kala ku pholo o undundu uetu ndenge kála kia bhangele Izaú, tua-nda ta kituxi kála o undumbu, mu kiki tua-nda texi o undundu uetu.

PELEPALALA O MUXIMA UÊ KINDALA

12. (a) Kiebhi Satanaji kia tu tendala? (b) Zuela ihi i tua tokala ku bhanga kioso ki tu mesena ku bhanga ima ia iibha?

12 Mukonda tu jiselevende ja Jihova, tua tokala ku bhanga ioso phala ku lenga o jitendasá ji bhangesa o ku bhanga o undumbu. Mu veji dia kiki, tua tokala ku samba kua Jihova, phala n’a tu kuatekese, kioso ki ku moneka muthu u tu suínisa phala ku Mu bhukumukina. (Mat. 6:13) Sumbala tu bhanga nguzu phala ku kolokota mu ufiiele uetu ku mundu iú ua iibha, maji ithangana ioso Satanaji u bhanga ioso phala ku zanga o ukamba uetu ni Jihova. (Efe. 6:12) Satanaji muéne ua mu tumina o mundu iú ua iibha, mu kiki, muéne uejiia o ima i tena ku tu dibhalesa. (1 Kol. 10:8, 13) Mu kifika, xinganeka se ku moneka kima ki ku bhangesa ku bhanga kima kia iibha, kála o undumbu. Ihi i ueji bhanga? O kuila ueji bhanga kála Izaú uambe: ‘Lenguluka, ngi bhane-ku, ngidie!’ Mba ueji lenga kála kia bhangele Zuze, mona Jakobo ua lengele kioso o muhatu ua Potifale ua mu bhingile ku zeka nê?—Tanga Dimatekenu 39:10-12.

13. (a) Kiebhi lelu saí athu a bhangele kála Zuze, maji a mukuá a bhangele kála Izaú? (b) Ihi i tua tokala ku bhanga phala ki tu bhange kála kia bhangele Izaú?

13 Jiphange javulu a di bhana ni jitendasá, mu kiki, ene a tokalele ku sola se eji bhanga kála kia bhangele Izaú mba Zuze. Avulu a batula o maka enhá ni unjimu, mu kiki a sangulukisa Jihova. (Jisa. 27:11) Maji sai Jiphange a bhangele kála Izaú, kioso ki kua moneka tendasá, mu kiki ene a kambe ku langa o undundu uâ. Mu kidi, mivu ioso saí jiphange javulu ene mu a kaia mu kilunga mukonda dia undumbu. Kima kiambote ku pelepalala o muxima uetu lelu—phala ku di bhana ni jitendasá ja-nda moneka ku pholo! (Jisá. 78:8) Tua-nda di longa ima iiadi ia-nda tu kuatekesa ku di bhana ni jitendasá ni ku sola ima iambote, se ku bhinga.

XINGANEKA NI U DI PELEPALALE

Tu tena ku di langa se tu sota o unjimu ua Jihova

14. Ibhuidisu iebhi ia-nda tu kuatekesa ku ‘lenga o ima ia iibha,’ ni ku ‘naminina ku ima ia uabha?’

14 O kima kia dianga, o ku xinganeka mu ibhidi ijila mukonda dia ituxi ietu. Tua-nda bhana ngó valolo iavulu ku undundu uetu mu nzumbi se tu zola Jihova ni muxima uoso, ua tu Bhana o undundu iu. Kioso ki tu zola o muthu, ki tu mesena ku mu bhanga kima kia mu ibhila. Mu veji dia kiki, tu bhanga ioso phala ku mu sangulukisa. Mu kiki tua tokala ku xinganeka mu ibhidi i tua-nda di bhana na-iu mukonda dia ituxi ietu, ni kiebhi kia-nda divua o akuetu. Tua tokala ku dibhudisa: ‘O kuila i nga mesena o ku bhanga, i fidisa o ukamba uami ni Jihova? Kiebhi kia-nda divua o muiji uami? Kiebhi kia-nda divua ué o jiphange jami mu kilunga? O kuila nga-nda bhangesa akuetu ku dibhala? (Fil. 1:10) Tua tokala ué ku bhanga o ibhuidisu íii: ‘O kuila kima kiambote ku sanguluka mu kithangana kiofele phala ku tala hadi mu ithangana iavulu? O kuila nga mesena ku dila kála kia didile Izaú, kioso kia mono kuila ua tele kituxi?’ (Jihe. 12:17) O ku xinganeka mu ibhuidisu íii, kua-nda tu kuatekesa ku ‘lenga o ima ia iibha,’ ni ku ‘naminina ku ima ia uabha.’ (Loma 12:9) Se tu zola Jihova mu kidi, tua-nda bhanga nguzu phala ku langa o undundu uetu.—Jisá. 73:28.

15. Ihi ia-nda tu kuatekesa ku langa o ukamba uetu ni Nzambi?

15 O kima kia kaiadi, o ku di pelepalala phala ku di bhana ni jitendasá. Jihova ua tu bhana milongi iavulu phala ku tu kuatekesa ku di pelepalala kioso ki tu di bhana ni jitendasá ku mundu iú ni ku langa o undundu uetu mu nzumbi. Muéne u tu kuatekesa ni Bibidia, ni iônge, ni ukunji ni misambu. (1 Kol. 15:58) Kioso ki tu zuela o ima ia tu kala ku muxima mu musambu, ni kioso ki tu zuela ni athu mu ukunji, tua mu di pelepalala phala ku di bhana ni jitendasá. (Tanga 1 Timote 6:12, 19.) Tua tokala ku kolokota mu ku bhanga o ima íii, se tua mesena ku difikidila ku jitendasá. (Nga. 6:7) Kiki a ki jimbulula mu kibatulu kia kaiiadi mu divulu dia Jisabhu.

‘KOLOKOTA KU SOTA O KUTETULUKA’

16, 17. Kiebhi ki tu tena ku kala ni uhete ua ku sola kiambote?

16 Mu kibatulu kia 2 mu divulu dia Jisabhu, a tu suínisa ku kala ni unjimu ni uhete ua ku xinganeka. O ujitu iú u tu kuatekesa ku sola o ima iambote mu ima ia iibha, ia-nda tu kuatekesa ué ku di tumina o jihanji. Maji o ku di tunda kiambote, ku bhinga ku kala ni vondadi ia ku di suínisa. O Bibidia izuela kuila: “Mon’ami, se u xikina maka mami, anga u kondeka o jingonge jami mu muxima ué, phala ute mátui mé ku unjimu, ni ku lungisa muxima ué mu kubatekela; se u di ta mutendu mu sota o kuijiia, anga u suinisa dizui dié mu sota o kutongoloka, se u sota o kutetuluka kala kia sota phalata, anga u sota ni muanu kala kia sota jimbongo j’òsueke, eie-phe ua-nda kuijiia uoma ua Jihova, anga u d’ijiia kiambote ni Nzambi. Kuma Jihova muene u bhana o unjimu; o mu kanu diê muene mu tunda o kuijiia, muene mu tunda o kilunji.”—Jisa. 2:1-6.

17 Sé phata se tua mesena ku sola kiambote, tua tokala ku kumbidila o itendelesu i tuevu mu divulu dia Jisabhu. Tu tena ku suína mu jitendasá, se tuehela o maka a Jihova ku tu umba o mixima, se tu kolokota mu ku samba kua Jihova mu ku bhinga itendelesu, se tu suluka mu ku sota o kuijiia Nzambi, kála jimbongo josueke.

18. Ihi i ua-nda kolokota o ku bhanga, ni mukonda diahi?

18 Jihova u bhana o kuijiia, o unjimu ni ku tetuluka kua ió a di suínisa ku sanga o ujitu iú. Se tu suína mu ku sota o jimbongo jiji, tua-nda zukama dingi kua Jihova. Mu kiki o ukamba uetu ni Jihova Nzambi, ua-nda tu langa kioso ki tu kala ni jitendasá. O ku zukama kua Jihova ni ku mu xila, kua-nda tu fidisa ku ta ituxi. (Jisá. 25:14; Tiia. 4:8) O ukamba uetu ni Jihova ni unjimu ua tu bhana, ua-nda tu kuatekesa ku sola o ima i mu sangulukisa, i tena ku langa o undundu uetu.