Mu Bukeleze Saanda Sa Mina Ka Ku Eza Liketo Ze Nde

“Mu toye hahulu bumaswe, mu kumalele kwa bunde.”—MARO. 12:9.

MU KONA KU ALABA CWAÑI?

Saanda sa lu file Jehova ki nto mañi?

Lu kona ku itutañi ku Isau ka mwa naa ngela saanda sa hae?

Lu kona ku bukeleza cwañi saanda sa luna?

1, 2. (a) Ki lika mañi ze ne mi tusize ku ikatulela ku sebeleza Mulimu? (b) Ki lipuzo mañi ze ama saanda sa luna se si zwa ku Jehova ze ka alabiwa mwa taba mo?

BATU ba bañata ba ezize keto ye nde ya ku sebeleza Jehova Mulimu mi ba likanyisa mutala wa Jesu Kreste. (Mat. 16:24; 1 Pit. 2:21) Katulo ye ne lu ezize ya ku ineela ku Mulimu ki ya butokwa hahulu. Ne lu si ka eza katulo yeo hamulaho wa ku ituta feela lituto za matatekelo za mwa mañolo a sikai. Kono ne lu itutile Bibele ka tokomelo ni ku ba ni tumelo ye tiile ya kuli Jehova u ka lu fa saanda sa lu sepisize. Jehova u ka fa saanda seo kwa batu kaufela ba ba zwelapili ku ituta ka za hae ni ka za Jesu Kreste.—Joa. 17:3; Maro. 12:2.

² Haiba lu bata ku zwelapili ku ba ni silikani se sinde ni Jehova, lu swanela ku ezanga liketo ze mu tabisa. Mwa taba mo, lu ka alaba lipuzo za butokwa ze latelela: Saanda sa luna ki nto mañi? Saanda seo ki sa butokwa cwañi ku luna? Lu swanela ku ezañi kuli lu fiwe saanda sa luna? Ki lika mañi ze ka lu tusa kuli lu eze liketo ze nde?

SAANDA SA LUNA KI NTO MAÑI?

3. Ki saanda mañi se ba ka amuhela (a) Bakreste ba ba tozizwe ni (b) ba “lingu ze ñwi”?

³ Palonyana ya Bakreste ba na ni sepo ya ku amuhela bupilo bwa ku ya ku ile mwa lihalimu sina saanda sa bona. Bakreste bao ba ka ba ni tohonolo ye ipitezi ya ku busa ni Kreste mwa Mubuso wa hae. (1 Pit. 1:3, 4) Bakreste ba ba ka amuhela saanda seo ba ‘pepilwe sinca.’ (Joa. 3:1-3) Ku cwañi ka za batu ba bañata ba ba li “lingu ze ñwi” za Jesu, ili ba ba sebelisana ni Bakreste ba ba tozizwe mwa ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu? (Joa. 10:16) Ba lingu ze ñwi ba ka amuhela ze  ne ba si ka amuhela bo Adama ni Eva, ili bupilo bo bu sa feli mwa paradaisi fa lifasi ili mo ku si ke kwa ba ni manyando, lifu, kamba ku tahelwa ki maswabi. (Sin. 21:1-4) Jesu ha naa li fa kota ya linyando, naa sepisize muuna yo muñwi kuli naa ka amuhela saanda sa bupilo bo bu sa feli. Jesu naa bulelezi muuna yo kuli: “Kaniti na ku bulelela kacenu, u ka ba ni na mwa Paradaisi.”—Luka 23:43.

4. Ki limbuyoti mañi ze lu ikola cwale?

⁴ Saanda sa luna si kopanyeleza limbuyoti ze ñwi ze lu ikola nihaiba mwa linako za cwale. Bakeñisa kuli lu na ni tumelo mwa “tiululo ye ne lifilwe ki Kreste Jesu,” lu ikutwa ku pila mwa kozo mi lu na ni silikani se sinde ni Mulimu. (Maro. 3:23-25) Lwa utwisisa hande lisepiso ze nde ze fumaneha mwa Linzwi la Mulimu. Lilato le ba bonisana mizwale ni likaizeli ba luna mwa lifasi kaufela li lu tahiseza tabo. Mi lu na ni tohonolo ye tuna ya ku ba ba bañwi ba Lipaki za Jehova. Lu na ni mabaka a mande a lu tusa kuli lu itebuhe saanda sa luna!

5. Satani u likile ku ezañi kwa batu ba Mulimu, mi ki nto mañi ye kona ku lu tusa ku ambuka malaba a Satani?

⁵ Kuli lu si ke lwa latehelwa ki saanda sa luna, lu swanela ku tokomela malaba a Satani. Satani u zwezipili ku lika batu ba Mulimu ka ku ba kukueza kuli ba eze liketo ze maswe ilikuli ba latehelwe ki saanda sa bona. (Num. 25:1-3, 9) Satani wa ziba kuli a tuha a yundiswa, kamukwaocwalo, u lika mwa konela kaufela ku lu lika kuli lu eze bumaswe. (Mu bale Sinulo 12:12, 17.) Haiba kuli lu bata ku “tiyela makilikicani a Diabulosi,” lu swanela ku zwelapili ku itebuha saanda sa luna. (Maef. 6:11) Lwa kona ku ituta lituto za butokwa ka ku nyakisisa mo Isau, mwanaa Isaka, naa ngela saanda sa hae.

MU SI KE MWA BA SINA ISAU

6, 7. Isau ne li mañi, mi ki saanda mañi sa naa swanela ku fiwa?

⁶ Ibato ba lilimo ze 4,000 kwamulaho, Rebeka naa pepile mambile, ili Isau ni Jakobo. Mambile bao ne ba shutana hahulu mwa miezezo ya lika. “Isau [a] ba sizumi se si zangami, mutu wa mwa naheñi,” kono Jakobo yena naa li “mutu ya si na mukwa, ya itulela mwa litende.” (Gen. 25:27) Jakobo naa si na mukwa bakeñisa kuli naa sepahala mi naa ambukanga ku eza libi.

⁷ Isau ni Jakobo ha ne ba na ni lilimo ze 15, kukwaa bona Abrahama a timela. Kono Jehova naa hupuzi sepiso ya naa sepisize Abrahama. Hamulaho, Jehova naa bulelezi Isaka ka za sepiso yeo. Mulimu naa bulezi kuli macaba kamukana a lifasi naa ka fiwa mbuyoti ka “lusika” lwa Abrahama, kamba ka baikulu ba hae. (Mu bale Genese 26:3-5.) Sepiso yeo ne i patuluzi kuli Mesia, yena “peu” ye sepahala ya bulezwi kwa liñolo la Genese 3:15, naa ka pepiwa ki baikulu ba Abrahama. Bakeñisa kuli Isau ne li yena mweli wa Isaka, naa na ni tukelo ya ku fiwa sepiso ya naa sepisize Mulimu ku Abrahama. Kamukwaocwalo, Mesia naa ka be a bile yo muñwi wa baikulu ba Isau. Seo ne si ka ba saanda se sinde hahulu ku Isau. Kono kana Isau naa itebuhile saanda seo?

8, 9. (a) Isau naa ezize keto mañi ka za saanda sa hae? (b) Ki sika mañi sa naa lemuhile Isau hamulaho wa lilimo ka za keto ya naa ezize, mi naa ikutwile cwañi?

⁸ Zazi le liñwi Isau ha naa zwa mwa naheñi, a bona Jakobo inze a ‘apeha lico.’ Isau a kupa Jakobo kuli a mu fe kwateñi sico ka ku bulela kuli: “Na kupa u ni cise kwa bufubelu bo, kakuli ni shwile.” Jakobo a li: “Ni lekise buhulu bwa hao pili.” Isau naa ketile ku ezañi? Naa bulezi kuli tukelo ya hae ya bweli ne i si na tuso ku yena mi a iketela ku fiwa sico ku fita ku zwelapili ku ba mweli! Jakobo naa bata ku ikolwisa luli kuli  Isau naa lekisa tukelo ya hae ya bweli, kamukwaocwalo, a kupa Isau kuli a konke. Jakobo a bulelela Isau kuli: “U ikonke ka luci pili.” Isau a lekisa tukelo ya hae ya bweli ku si na ku nahanisisa za taba yeo ni hanyinyani. Hamulaho, “Jakobo a fa Isau buhobe ni muapeelo mutumbi wa linawa. A ca, a nwa; kihaa yema, a ikela.” Isau naa bonisize kuli tukelo ya hae ya bweli ne i si na tuso mi ne si ya butokwa.—Gen. 25:29-34.

⁹ Hasamulaho wa lilimo, Isaka ha naa zibile kuli naa tuha a shwa, Rebeka a bona teñi kuli Jakobo wa fiwa tukelo ya ku ba mweli ili tukelo ya naa mu lekisize Isau. Isau ha naa lemuhile kuli keto ya naa ezize ya ku lekisa tukelo ya hae ya bweli ne si ye nde, a itilelela ku Isaka kuli: “Mawe, ni fuyole ni na ndate! . . . Kikuli ha u si ka ni bulukela mbuyoti?” Isaka ha naa bulelezi Isau kuli naa sa koni ku shimbulula mbuyoti ya naa sa file kale Jakobo, Isau a bokolola.—Gen. 27:30-38.

10. Jehova naa nga cwañi Isau ni Jakobo, mi ki kabakalañi?

¹⁰ Mubonelo wa naa na ni wona Isau u lu lutañi? Isau naa bonisize kuli litakazo za hae za nama ne li za butokwa hahulu ku fita limbuyoti za naa ka amuhela ili za naa mu sepisize Jehova sina kalulo ya saanda sa hae. Isau naa si ka itebuha tukelo ya hae ya bweli mi naa sa lati Mulimu. Naa si ka nahana ka za mo keto ya hae ne i ka amela baikulu ba hae. Kono Jakobo yena naa shutana ni Isau. Naa itebuhile hahulu saanda sa hae mi naa ezize liketo ze nde kuli a bukeleze saanda seo. Ka mutala, Jakobo naa tabela ku latelela kelezo ye ne ba mu file bashemi ba hae ka za ku keta musali ya swanela. (Gen. 27:46–28:3) Ku latelela kelezo yeo ne ku si ko ku bunolo ku Jakobo. Bakeñisa kuli Jakobo naa latelezi kelezo yeo ye ne tokwa kuli a bonise pilu-telele ni buitomboli, Jakobo naa bile kukululu wa Mesia. Mulimu naa nga cwañi Isau ni Jakobo? Jehova naa bulezi kuli: “Ni latile Jakobo, kanti Isau yena, ni mu toile.”—Mal. 1:2, 3.

11. (a) Ki kabakalañi mutala wa Isau ha u li wa butokwa ku luna ka ku ba Bakreste? (b) Ha naa talusa za naa ezize Isau, ki kabakalañi Paulusi ha naa bulezi ka za buhule?

¹¹ Lwa kona ku ituta se siñwi kwa mutala wa Isau. Muapositola Paulusi naa lemusize Bakreste kuli ba tokomele kuli “ku si ke kwa ba ni lihule kamba mutu ya sa itebuhi za Mulimu, sina Isau, ya naa cincanisize tukelo ya hae ya bweli ni musulo u li muñwi wa sico.” (Maheb. 12:16) Lu swanela ku ituta kwa temuso yeo. Lu swanela ku itebuhanga za Mulimu ilikuli lu kone ku tiyela miliko ni ku bukeleza saanda sa luna. Ha naa talusa za naa ezize Isau, ki kabakalañi Paulusi ha naa bulezi ka za buhule? Libaka ki  la kuli haiba lu eza lika sina mwa naa ezelize Isau, ni ku tuhelela litakazo za luna za nama, lwa kona ku eza sibi ka bunolo inge cwalo buhule, mi lwa kona ku latehelwa ki saanda sa luna.

MU ITUKISEZE CIMO

12. (a) Satani u lika cwañi mañi ni mañi wa luna? (b) Ki mitala mañi ya mwa Bibele ye kona ku lu tusa muta lu kopana ni muliko wa ku eza lika ze maswe?

¹² Ka ku ba batanga ba Jehova, lu eza mo lu konela kaufela kuli lu ambuke miinelo ye kona ku lu tahiseza ku eza buhule. Mi haiba mutu yo muñwi a lu kukueza kuli lu si ke lwa utwa Mulimu, lu swanela ku lapela kuli Jehova Mulimu a lu tuse ku tiyela muliko wo. (Mat. 6:13) Lu sebeza ka taata kuli lu zwelepili ku sepahala mwa lifasi le li maswe le, kono niha lu eza cwalo, Satani yena u zwelapili ku lika mwa konela kaufela kuli a fokolise silikani sa luna ni Jehova. (Maef. 6:12) Satani ki yena mulimu wa lifasi le li maswe le, mi wa ziba mwa ku likela batu ilikuli ba latelele litakazo za bona ze maswe. (1 Makor. 10:8, 13) Satani u lika mañi ni mañi wa luna. Lu nge kuli mu kopana ni muliko wa ku eza litakazo za mina ka nzila ye fosahezi. Ne mu ka eza cwañi? Kana ne mu ka eza sina mwa naa ezelize Isau, ya naa komilwe ki muliko wa naa li ku ona? Kamba kana ne mu ka tiyela muliko wo ni ku baleha, inge mwa naa ezelize Josefa mwanaa Jakobo ka nako ya naa likilwe ki musalaa Potifaro?—Mu bale Genese 39:10-12.

13. (a) Batu ba bañata kacenu ba likanyisize cwañi Josefa, mi ba bañwi ba ezize cwañi sina Isau? (b) Lu swanela ku ezañi ilikuli lu si ke lwa eza sina Isau?

¹³ Buñata bwa mizwale ni likaizeli ba luna ba ipumani mwa miinelo ye ne tahisize kuli ba iketele ku likanyisa Isau kamba Josefa. Buñata bwa bona ne ba ezize keto ye nde ni ku tabisa pilu ya Jehova. (Liprov. 27:11) Kono ba bañwi bona ba ezize sina Isau mi ba palezwi ku bukeleza saanda sa bona. Buñata bwa batu ba ba fiwanga nyazo kamba ba ba zwisiwanga mwa puteho silimo ni silimo ba nyaziwanga bakeñisa kuli ne ba ezize buhule. Ki kwa butokwa kuli lwa itukiseza cimo ilikuli lu kone ku tiyela muliko ufi kamba ufi kwapili. (Samu 78:8) Lu ka nyakisisa lika ze peli ze lu tokwa ku eza ilikuli lu itukisize ku pima muliko ni ku eza keto ye swanela muta lu talimana ni muliko kwapili.

MU NAHAHANISISE NI KU ITUKISEZA

14. Ki lipuzo mañi ze ka lu tusa ku toya bumaswe ni ku lata bunde?

¹⁴ Nto ya pili ye mu swanela ku eza ki ku nahanisisa ze kona ku zwa mwa ku eza sibi. Haiba lu lata hahulu Jehova, lu ka itebuha saanda sa luna. Haiba lwa lata mutu yo muñwi, ha lu na ku tabela ku mu utwisa butuku. Kono lu ka lika mo lu konela kaufela kuli lu mu tabise. Kamukwaocwalo, lu swanela ku nahanisisa ze kona ku zwa mwa ku eza sibi, mi fo ku talusa ku nahanisisa mo lu kona ku utwiseza batu ba bañwi butuku haiba lu eza sibi. Lu swanela ku ipuza lipuzo ze latelela: ‘Muzamao wa ka o maswe u kona ku ama cwañi silikani sa ka ni Jehova? Sibi se ni eza si ka ama cwañi lubasi lwa ka? Si ka ama cwañi mizwale ni likaizeli ba ka mwa puteho? Kana muzamao wa ka u sitatalisa ba bañwi?’ (Mafil. 1:10) Hape lwa kona ku ipuza lipuzo ze latelela: ‘Kana ku itabisa ka ku eza buhule ka nakonyana feela ki keto ye nde ye si ke ya ni tahiseza masitapilu hasamulaho? Kana ni bata ku ba sina Isau ya naa bokolozi ha naa lemuhile kuli sibi sa naa ezize si maswe? (Maheb. 12:17) Haiba lu nahanisisa hahulu fa lipuzo ze, lu ka kona ku toya bumaswe ni ku lata bunde. (Maro. 12:9) Haiba lwa lata Jehova luli lu ka eza mo konela kaufela ku bukeleza saanda sa luna.—Samu 73:28.

15. Ki lika mañi ze ka lu tusa ku tiyela miliko ni ku tiisa silikani sa luna ni Mulimu?

 ¹⁵ Nto ya bubeli ki ku itukiseza ku tiyela miliko. Jehova u lu lukiselize linzila ze ñata ze kona ku lu tusa ku tiyela miliko ya lifasi ni kuli lu bukeleze bulikani bwa luna ni yena. Ka mutala, u lu bonisize mo lu kona ku tusezwa ki ku bala Bibele, ku ya kwa mikopano, ku ya mwa simu, ni ku lapela. (1 Makor. 15:58) Nako kaufela ha lu bulelela Jehova maikuto a luna mwa tapelo, ni ha lu beleka ka taata mwa bukombwa, lu itukiseza ku tiyela miliko. (Mu bale 1 Timotea 6:12, 19.) Lu swanela ku zwelapili ku eza ka mo lu konela kaufela ku eza lika ze haiba lu bata ku ba ba ba itukiselize ku tiyela miliko. (Magal. 6:7) Lika ze lu swanela ku eza, li bulezwi mwa kauhanyo ya bubeli ya buka ya Liproverbia.

MU ZWELEPILI KU “I BATA”

16, 17. Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku eza liketo ze nde?

¹⁶ Liproverbia kauhanyo 2 i lu susueza kuli lu eze ka mo lu konela kaufela kuli lu be ni butali ni kutwisiso. Tulemeno to twa lu fa Jehova tu ka lu tusa ku keta ze nde ku ze maswe mi hape tu ka lu tusa ku ziba mwa ku ezeza muta lu bata ku eza lika ze lu lakaza ka nzila ye fosahezi. Kono lwa kona ku eza cwalo haiba feela lu itatela ku sebeza ka taata. Bibele i talusa kuli: “Mwanaa ka, ha u ka amuhela manzwi a ka, mi wa buluka milao ya ka ku wena, kuli u sikekele zebe ya hao kwa butali, mi u ise pilu ya hao kwa kutwisiso; mane ha u ka lilela zibo, wa tiisa ku biza tuto, wa i bata sina silivera, wa i pumbula sina maluo aa patilwe mwa mubu, fo, u ka utwisisa kuli, ku saba Muñaa Bupilo ki nto mañi, mi u ka fumana ku ziba za Mulimu. Kakuli Muñaa Bupilo ki yena ya fana butali, zibo ni kutwisiso li zwa mwa mulomo wa hae.”—Liprov. 2:1-6.

¹⁷ Haiba lu eza ze bulezwi mwa litimana zeo, lu ka eza liketo ze nde. Lu kona feela ku tiyela miliko haiba feela lu latelela za bulela Jehova, haiba feela lu zwelapili ku kupa Mulimu kuli a lu etelele, ni haiba feela lu zwelapili ku bata zibo ya Mulimu inge mo ne lu ka batela maluo a patilwe.

18. Mu ikatulela ku ezañi, mi ki kabakalañi?

¹⁸ Jehova u fa zibo, kutwisiso, temuho, ni butali kwa batu ba ba ikataza ku li bata. Ha lu ikataza ku bata lika zeo ni ku itusisa zona mwa bupilo bwa luna, silikani sa luna ni Jehova Mulimu si ka tiya. Ku ba bukaufi hahulu ni Mulimu ku ka lu sileleza ha lu kopana ni miliko. Haiba lu zwelapili ku ba bukaufi ni Jehova ni ku mu saba, lu ka eza ka mo lu konela kaufela ku sa eza sibi. (Samu 25:14; Jak. 4:8) Silikani sa luna ni Jehova ni butali bwa lu fa li ka lu tusa ku eza liketo ze nde ze ka tabisa Jehova mi li ka sileleza saanda sa luna.

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 28]

Mu si ke mwa eza nto ifi kamba ifi ye ka tahisa kuli mu latehelwe ki saanda sa mina

[Siswaniso se si fa likepe 30]

Ku ituta linzwi la Mulimu kwa kona ku lu tusa ku tiyela miliko