Yachachikuypa kasqanman rinapaq

Yachachikuyman rinapaq

Allinta tanteaspayá herencianchikta waqaychasun

Allinta tanteaspayá herencianchikta waqaychasun

“Mana allin kaqkunata cheqnipakuspayá imapas allin kaqkunata ruraychik” (ROM. 12:9).

1, 2. a) ¿Imataq qamta yanapasurqanki Jehova Dios serviyta tantearunaykipaq? b) ¿Ima tapukuykunatam ruwakuchwan herencianchikmanta?

MILLONNINTIN runakunam Jehova Diosta servinanchikpaq hinaspa Jesusta qatipakunanchikpaq tantearurqanchik (Mat. 16:24; 1 Ped. 2:21). Anchatamá chaninchanchik Jehova Diosta servinapaq qokusqanchiktaqa. Chaytaqa manamá Bibliata yanqa-yanqallata estudiaruspachu tantearurqanchik, aswanqa allintapuni yacharuspanchikmi. Chaynata ruwasqanchikraykum yacharurqanchik Jehova Diospa qowasqanchik herenciamantapas. Chay herenciatam Diosqa qonqa Jesucristomantawan paymanta lliw yachaqkunaman (Juan 17:3; Rom. 12:2).

2 Hinalla allin cristianokuna kananchikpaqqa, Jehova Diospa munasqanman hinam tanteananchik. Chaymi kay yachachikuypi kaykunamanta yachasun: ¿Imataq herencianchikqa? ¿Maynatam chaninchananchik? ¿Imaynatam chay herenciata chaskichwan? ¿Imataq yanapawasun allinta tanteanapaq?

¿IMATAQ HERENCIANCHIKQA?

3. ¿Ima herenciatam chaskinqaku a) hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokuna? b) ‘sapaq ovejakuna’?

3 Aslla cristianokunam chaskinqaku “Diospa hanaq pachapi waqaychasqan herenciata”, paykunaqa Jesucristowan kuskam hanaq pachamanta kamachimunqaku (1 Ped. 1:3, 4). Chayta chaskinankupaqqa ‘mosoqmantamá nacenanku’ (Juan 3:1-3). Ichaqa, kantaqmi Jesuspa millonnintin ‘sapaq ovejankunapas’. Paykunaqa hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunatam yanapanku Diospa Gobiernonmanta willakuypi. ¿Ima herenciatam paykunaqa chaskinqaku? (Juan 10:16.) Adanpawan Evapa mana chaskisqanku kaqtam, chayqa sumaqllaña huertapi wiñaypaq kawsakuymi, chaypiqa manañam ñakariypas wañuypas nitaq nanaypas kanqañachu (Apoc. 21:1-4). Chaytam Jesuspas prometerqa waqtanpi warkusqa huk kaqnin runaman, nirqam: “Cheqaptapunim kunan niki: Sumaq huertapim ñoqawan kanki”, nispa (Luc. 23:43, NM).

4. ¿Ima bendicionkunatam chaskichkanchikña?

4 Ñoqanchikqa ñamá chay herencianchikwanqa chaskichkanchikña achka bendicionkunata. Arí, librawananchikpaq Jesucristopa wañukusqanpi iñisqanchikraykum hawka hinaspa Jehova Dioswan allin amistad kayta atinchik (Rom. 3:23-25). Allintataqmi entiendenchik hamuq tiempopaq Bibliapa sumaq willakuyninkunatapas. Kusikunchiktaqmi enteron Pachapi iñiqmasinchikkunawan huk sonqolla kasqanchikmantapas. Chaymantapas, ancha kusikunapaqmi Jehova Diospa testigon kayqa. ¡Chaykunaraykum herencianchiktaqa anchata chaninchanchik!

5. ¿Imapaqmi Satanasqa ñawpaqmantaraq kallpanchakurqa, hinaspa imataq yanapawachwan Satanas mana urmachiwananchikpaq?

5 Ichaqa, sumaq herencianchikta hinalla waqaychanapaqqa, qawan-qawanllam kananchik Satanaspa toqllankunaman mana wichiykunapaq. Payqa ñawpaqmantaraqmi tukuyta ruwarqa Diospa serviqninkuna mana allinta tanteaspanku herenciankuta chinkarachinankupaq (Num. 25:1-3, 9). Satanasqa pisi tiempoyoqllaña kasqanta yachaspanmi astawanraq kallpanchakuchkan huchallichiwananchikpaq (leey Apocalipsis 12:12, 17). ‘Wateqawaqninchik Diablo mana urmachiwananchikpaqqa’, hinallamá anchata chaninchananchik herencianchiktaqa (Efes. 6:11). Isaacpa churin Esaumi ichaqa mana chaynatachu ruwarqa, ¿imakunatam paymanta yachachwan?

AMAYÁ ESAU HINAQA KASUNCHU

6, 7. ¿Pitaq Esau karqa, hinaspa ima herenciata chaskinanpaqmi derechoyoq karqa?

6 Yaqa 4.000 wata ñawpaqtaraqmi, Isaacpa señoran Rebeca wachakurqa mellizokunata, paykunam karqaku Esau hinaspa Jacob. Paykunaqa wiñasqankuman hinam imayna kasqankupiqa mana chaynallachu karqaku. Bibliam willakun, Esauqa “purun animalkuna allin hapiq hinaspa campopi puriq runa” kasqanmanta, “Jacobñataqmi karqa karpallapi yachaspa hawkalla kakuq runa” (Gen. 25:27). Arí, Diosman sonqo otaq mana huchallikuq kasqanraykum Bibliaqa Jacobmanta nin “hawkalla kakuq runa” kasqanta.

7 Esau hinaspa Jacob 15 watanpi kachkaptinkum, abuelon Abraham wañukurqa. Ichaqa, Jehova Diosqa manamá qonqarurqachu Abrahanman prometesqantaqa. Tiempopa risqanman hinam Isaacman kaqmanta prometerqa, nirqam Abrahampa miraynintakama kay Pachapi llapallan nacionkuna bendecisqa kanankumanta (leey Genesis 26:3-5). Chaywanmi Diosqa nichkarqa Abrahampa familianmanta Genesis 3:15 nisqanpi ‘miray’ otaq Mesias rikurimunanmanta. Isaacpa churinkunamanta Esau piwi churi kasqanraykum, derechoyoq karqa Abrahanman Jehova Diospa prometesqanta chaskinanpaq. Chayqa sumaq herenciamá karqa. Ichaqa, ¿chanincharqaku Esauqa chay herenciata?

Amayá herenciaykitaqa yanqacharuychu

8, 9. a) ¿Imatam Esauqa ruwarurqa herencianwan? b) ¿Imamantam Esauqa watakuna pasayta musyakururqa, hinaspa imatam ruwarqa?

8 Huk punchawmi Jacob yanukuchkarqa lenteja picanteta. Esau campomanta pisipasqallaña kutiramuspanmi Jacobta nirqa: “Llumpay yarqasqam kachkani. Ama hina kaspayá chay puka mikuynikita qaraykullaway”, nispa. Chaymi Jacobñataq nirqa: “Qampa piwi kaynikipa derechuntam munani, rantikuruwayá”, nispa. ¿Imatam Esauqa ruwarqa? Mana creenapaq hinam nirqa: “¿Imapaqtaq serviwanqa piwi kayniyqa?”, nispa. Arí, Esauqa lenteja mikuyllapaqmi chaninniyoq herencianta rantikururqa. Rimasqanmanta mana kutirunanpaqmi Jacobqa nirqa: “Kunanpuni juramentaykuway”, nispa. Esauqa utqayllamanmi chayta ruwarurqa. Hinaptinmi “Jacobqa tantatawan lenteja picanteta Esauman qoykurqa. Payñataqmi mikuykuspa, tomaykuspa pasakurqa. Chaynatam Esau piwi kayninpa derechonta” qepancharurqa (Gen. 25:29-34).

9 Watakuna pasayta, wañukunantaña Isaac piensaptinmi, Rebecaqa tukuyta ruwarqa Esaupa qepanchasqan piwi kayninpa derechonta Jacob chaskinanpaq. Esau piwi kayninpa derechonta qepancharusqanwan mana allin ruwarusqanmanta musyakuruspanmi, taytan Isaacta nirqa: “Taytáy, ñoqapaqpas bendiciontayá mañaykapuway [. . .] ¿manachum mañaykapuwankiman?”, nispa. Taytanñataqmi nirqa Jacobman qosqan bendicionninta mana kutichiy atisqanmanta, chaymi “Esauqa qaparispa waqarqa” (Gen. 27:30-38).

10. ¿Imaynatam Jehova Diosqa Esauta hinaspa Jacobta qawarqa, hinaspa imanasqa?

10 ¿Imatam yachachwan Esaupa imayna kasqanmanta? Diospa bendicionninkunata chaskinanpaq kallpanchakunanmantaqa, payqa aychanpa munaynintam puntapi churarqa. Esauqa manamá chanincharqaku piwi kasqantaqa, manataqmi Jehova Diostaqa sonqomantachu kuyarqa. Chaymantapas, manam piensarqachu imapas tanteasqanwan mirayninkuna imayna tarikunankumantaqa. Jacobqa manamá chaynachu karqa. Payqa anchatam chanincharqa herenciantaqa. Chayna kasqantam qawachirqa señoranta akllananpaq taytanpa kamachisqanta kasukuspan (Gen. 27:46–28:3). Pacienciakuspan chayna ruwasqanraykum Jehova Diosqa bendecirqa, chaymi Mesiasqa Jacobpa mirayninmanta rikurimurqa. ¿Imaynatam Jehova Diosqa Esauta hinaspa Jacobta qawarqa? Malaquiasnintakamam kaynata nirqa: “Jacobtam ñoqaqa kuyarqani Esautañataqmi cheqnirqani”, nispa (Mal. 1:2, 3).

11. a) ¿Imanasqataq Esaupa vidanmanta yachayqa ancha allin cristianokunapaq? b) ¿Imanasqataq Pabloqa Esaupa ruwasqanta huchapakuywan tupachirqa?

11 ¿Imanasqataq Esaupa vidanmanta yachayqa kunan tiempopi cristianokunata yanapawachwan? Apostol Pablom iñiqmasinkunata kaynata nirqa: “Amayá pipas huchapakuchunchu. Amayá pipas kachunchu Esau hina Diospa kaqninkuna despreciaqqa, paymi piwi kayninpa derechonta rantikururqa huk plato mikuyllapaq”, nispa (Heb. 12:16). Kayna nisqanqa ñoqanchiktapas yanapawananchikmi. Hinallam Diospa kaqninkunata chaninchananchik chaynapi aychapa munayninkunawan mana intuchikuspa herencianchiktapas mana chinkarachinapaq. Ichaqa, ¿imanasqataq Pabloqa Esaupa ruwasqanta huchapakuywan tupachirqa? Sichu pipas Esau hina aychanpa munasqankunawan inturachikuspanqa, Diospa kaqninkunata qepanchaspanmi aychanpa munasqanman hina huchapakurunqa.

SONQONCHIKTAYÁ WAQAYCHASUN

12. a) ¿Imaynatam Satanasqa mana allinkunaman urmachiwanchik? b) ¿Pikunamanta Bibliapa willakusqanmi yanapawachwan mana allin munaykunata ruwanapaq tarikuptinchik?

12 Diospa serviqninkunaqa manamá maskachkanchikchu huchapakuyman wichiykunapaqqa. Aswanqa, Jehova Diospa yanapakuynintam mañakunchik mana allin munaykunaman haykapipas mana wichiykunapaq (Mat. 6:13). Kallpanchakunchikmi mana allin runakunapa chawpinpi Diosman sonqo kananchikpaq. Satanasmi ichaqa tukuyta ruwachkan iñiyninchikpi chiriyarunapaq (Efes. 6:12). Kay Pachapi munaychakusqanraykum, payqa aychanchikpa munayninta servichikun mana allin munaykunaman wichiykachiwananchikpaq (1 Cor. 10:8, 13). Piensariy kaypi: makillaykipim kachkanman aychaykipa munasqanman hina huchapakunaykipaq. ¿Imatataq ruwawaq? ¿Esau hinachu niwaq: “Ama hina kaspayá qoykullaway” nispa, icha Jacobpa churin Josey hinachu kallpanchakuspa ayqekuwaq? Joseytaqa Potifarpa warminmi huchapakunanpaq hikutarqa (leey Genesis 39:10-12).

13. a) ¿Imata ruwaspankutaq kunan tiempopi achka cristianokunaqa Joseyta qatipakurqaku? ¿Imata ruwaspataq wakin cristianokunaqa Esauta qatipakurqaku? b) ¿Imatam ruwananchik Esau hina mana ruwananchikpaq?

13 Yaqa llapallan iñiqmasinchikkunam, aychapa munayninta ruwanankupaq tarikuspanku Esau hina kanankumantaqa Josey hina ruwarqaku, hinaspam Jehova Diospa sonqonta kusichirqaku (Prov. 27:11). Wakinkum ichaqa Esau hina kaspanku herenciankuta chinkarachirqaku. Sapa watam achka Testigokuna corregisqa otaq congregacionmanta qarqosqa kanku huchapakusqankurayku. Chaymi ancha allin kanman ima mana allin munaykunapas manaraq hamuchkaptin, sonqonchikta kunan waqaychayninchik (Sal. 78:8). Iskay yanapakuykunam kan mana allin munaykunamanta sonqonchikta waqaychanapaq hinaspa allinta tanteanapaqpas.

YUYAYMANAY HINASPA IÑIYNIKITA KALLPANCHAY

Iñiyninchiktam kallpanchanchik Jehova Diospa yachachikuyninkunata maskaspa

14. ¿Ima tapukuykunapi yuyaymanaymi yanapawasun “mana allin kaqkunata” cheqninapaq hinaspa “imapas allin kaqkunata” hinalla ruwanapaq?

14 Punta kaq yanapakuy: Ancha allinmi ruwasqanchikkuna imapi tukunanmanta yuyaymanayqa. Jehova Diosta astawan kuyaspaqa, astawantaqmi chaninchasun qowasqanchik herenciatapas. Manamá haykapipas munanchikchu pi kuyasqanchikpa sonqonta nanachiytaqa. Aswanqa kallpanchakunchikmi kusichinapaq. Chaymi allin kanman manaraq aychapa munayninwan atiparachikuspa, kikinchik hinaspa hukkuna imayna tarikunankumanta yuyaymananapaq tiempochakuyqa. Tapukunanchikmi: “¿Imaynataq aychapa munayninman wichiykuspaqa Jehova Dioswan tarikusaq? ¿Imaynataq familiayqa tarikunqa? ¿Imaynataq congregacionpi iñiqmasiykunaqa tarikunqaku? ¿Hukmanyachiymanchu hukkunapa iñiyninkuta?”, nispa (Filip. 1:10). Tapukuchwantaqmi: “¿Allinchu kanman aychapa munayninwan huk ratolla kusirikuspa llumpay ñakariykunapi tarikuyqa? ¿Esau hinachu waqaspa chaynataq ñakakuspa qeparuyta munani?”, nispa (Heb. 12:17). Chay tapukuykunapi yuyaymanayqa yanapawasunmi “mana allin kaqkunata” cheqninapaq hinaspa “imapas allin kaqkunata” hinalla ruwanapaq (Rom. 12:9). Ichaqa, Jehova Dios kuyayninchikmi astawanqa tanqawasun herencianchikta chaninchanapaq (Sal. 73:28).

15. ¿Ima yanapakuykunam kan iñiyninchikta kallpanchanapaq?

15 Iskay kaq yanapakuy: Ancha allinmi iñiyninchikta kallpanchayninchik. Jehova Diosqa achka yanapakuykunatam qowanchik iñiyninchikta kallpanchanapaq, chaynapi kay Pachapi mana allin munaykunata qepanchanapaq. Chay yanapakuykunamantam kachkan: Biblia estudiayninchik, huñunakuyninchik, Diosmanta willakuyninchik hinaspa Diosta mañakuyninchikpas (1 Cor. 15:58). Sonqonchikta kicharispa Diosta mañakuspaqa otaq tukuy sonqonchikwan Diosmanta willakuspaqa, kallpanchasqam tarikusunchik mana allin munaykunata qepanchanapaq (leey 1 Timoteo 6:12, 19). Iñiyninchik allin kallpanchasqa kananpaqqa, kikinchikmantam kanqa (Gal. 6:7). Chayna kasqanmantam sutillata qawachin Proverbios libropa iskay kaq capitulon.

HINALLA MASKAY

16, 17. ¿Imataq yanapawasun imatapas allinta tanteanapaq?

16 Proverbios libropa iskay kaq capitulonpa nisqanmi kallpanchawanchik yachayniyoq kanapaq hinaspa allin yuyaymanaq kanapaqpas. Chaymi yanapawasun imatapas allinta tanteanapaq hinaspa munayninchikpi controlakunapaqpas. Ichaqa, imatapas allinta tanteanapaqqa kallpanchakunanchikmi. Bibliam kaynata nin: “Churilláy, palabraykunatayá chaskiykuy. Kamachisqaykunatayá sonqoykipi churaykuy. Churilláy, yachaytayá uyarispa atiendey. Churilláy, entiendenaykipaqyá piensay. Entiendeq kanaykipaqyá qayakuy. Cuenta qokuq kanaykipaqyá qayakuy. Qollqeta hinayá maskay. Pakasqata hinayá maskay. Hinaspaqa entiendenkim Tayta Dios respetayta. Hinaspaqa tarinkitaqmi Diospa yachayninta. Tayta Diosmi yuyay qokuqqa. Paymi palabranwan yachay qokuqqa. Paytaqmi rimasqanwan entiendechikuqqa”, nispa (Prov. 2:1-6).

17 Hinaptinqa, imatapas allinta tanteanapaqqa Proverbios libropa nisqankunatam kasukunanchik. Chaymantapas, mana allin munaykunaman mana wichiyta munaspaqa, Jehova Diospa niwasqanchikkunawanmi yanapachikunanchik, Diostam yanapawananchikpaq mañakunanchik hinaspapas qori-qollqeta hinam Diospa yachayninta hinalla maskananchik.

18. ¿Imapaqmi tanteakurunki, hinaspa imanasqa?

18 Yachayniyoq, entiendeq hinaspa cuenta qokuq kanankupaq kallpanchakuqkunamanqa, Jehova Diosqa tukuy chaykunatam qon. Chayna kanapaq kallpanchakuptinchikqa, aswan allinmi kanqa paywan amistadninchikqa. Chayna allin amistadninchikmi waqaychawasun aychapa munayninkunaman mana wichiykunapaq. Diosman asuykuspa respetayninchikpas tanqawasunmi mana huchallikunapaq (Sal. 25:14; Sant. 4:8). Dioswan allin amistad kaspaqa chaynataq tukuy niwasqanchikkunata kasukuspaqa, allintam tanteasun hinaspapas herencianchiktam waqaychasun.